''Οι Λεπίδες της Λησμονιάς'', Βασίλειος Ι. Μέγας


Για δεύτερη φορά μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας έχει τη χαρά να παρουσιάσει το βιβλίο ενός Έλληνα συγγραφέα του φανταστικού. Το γεγονός ότι οι ελληνικοί εκδοτικοί οργανισμοί, εν μέσω μιας περιόδου οικονομικής κρίσεως, αποφασίζουν να κυκλοφορήσουν βιβλία φανταστικής λογοτεχνίας και μάλιστα Ελλήνων δημιουργών, καθιστά σαφές ότι στις ημέρες μας έχουν αρχίσει να μπαίνουν τα θεμέλια για την ανάδειξη του αγαπημένου μας λογοτεχνικού πεδίου στα πλαίσια του ελληνικού λογοτεχνικού γίγνεσθαι.

Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με ένα βιβλίο, η ανάγνωση του οποίου άφησε πολύ καλές εντυπώσεις. Ο Βασίλης είναι αναμφίβολα ένας ποιοτικός συγγραφέας που το ελληνικό αναγνωστικό κοινό πρέπει να προσέξει.

«Οι λεπίδες της λησμονιάς» αποτελούν ένα μυθιστόρημα επικής φαντασίας. Είναι σαφές ότι ο Μούρκοκ αποτελεί τη βασική του επιρροή, ωστόσο ο Βασίλης καταφέρνει να μην καλυφθεί από τη βαριά σκιά του μεγάλου βρετανού συγγραφέα και να αναδείξει τη δική του λογοτεχνική ταυτότητα.

Η υπόθεση του έργου διαδραματίζεται σε έναν φανταστικό κόσμο, όπου μια φυλή καταραμένων ανθρώπων, οι «Ευάλωτοι», ζουν μοναχά για πενήντα χρόνια, χωρίς όμως να γνωρίζουν πόνο, γηρατειά και ασθένειες. Τα σώματά τους είναι άτρωτα, καλοφτιαγμένα και σμιλεμένα σαν από μάρμαρο. Τα πρόσωπά τους είναι γοητευτικά και η κουλτούρα τους αξιοθαύμαστη, εντούτοις η έλλειψη βασικών ανθρώπινων αισθήσεων επηρεάζει αρνητικά την όλη τους συμπεριφορά, με αποτέλεσμα να μελαγχολούν συνεχώς, να καταπιάνονται σε ατέλειωτες συζητήσεις σχετικά με την φύση του εαυτού τους, να εκνευρίζονται και να συγκρούονται μεταξύ τους. Ανάμεσα στα ξεσπάσματα αυτά βρίσκεται και η απόφασή τους να ξεκινήσουν μια πολεμική εκστρατεία σαρώνοντας στο πέρασμά τους κάθε μορφή ανθρώπινης ζωής. Κάπου εκεί η περιπέτεια αρχίζει, οι μάχες διαδέχονται η μία την άλλη και οι αντίπαλοι άνθρωποι με τη μαγεία τους επικαλούνται εξώκοσμες οντότητες (ακόμη και τον ίδιο το Θάνατο) για να τους σταματήσουν.

Ο Βασίλης έχει κάποια πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα ως συγγραφέας. Πρώτον, γνωρίζει σε θαυμαστό εύρος την αρχαία ελληνική γραμματεία. Τα ονόματα των ηρώων, των όπλων και των φανταστικών του τόπων έχουν αρχαιοελληνική «προέλευση» (πχ Μελέπνης, Οράλλωνας), ενώ χρησιμοποιεί τις ελληνικές μονάδες μέτρησης του πήχη, της οργιάς, του πλέθρου και του σταδίου, αντί των μέτρων και των μιλίων, για να προσδιορίσει τις αποστάσεις.

Δεύτερον, καταφέρνει να δημιουργεί ήρωες με ψυχολογικό βάθος, το οποίο μάλιστα αναδεικνύει με πολύ ικανοποιητικό τρόπο. Πρόκειται για ένα λογοτεχνικό χαρακτηριστικό που στο χώρο του νεότερου επικού φανταστικού έχει συνδεθεί κυρίως με τον Έλρικ του Μελνιμπονέ, του Μάικλ Μούρκοκ. Ο Βασίλης έχει γονιμοποιήσει αυτή του την επιρροή καταφέρνοντας να εστιάσει με μεγάλη επιτυχία στον ψυχισμό των τραγικών του ηρώων.

Τρίτον, καταφέρνει να διατηρεί ένα γλαφυρό ύφος (που ενίοτε γίνεται και πομπώδες) χωρίς όμως να κουράζει τον αναγνώστη. Κι αυτό γιατί το γράψιμό του είναι στρωτό και διαπνέεται από έναν εσωτερικό ρυθμό.

Τέλος, θα ήταν παράληψη να μην αναφέρουμε ότι το εξώφυλλο του βιβλίου και το όλο «τεχνικό του στήσιμο» είναι καλόγουστα και συνοδεύουν ικανοποιητικά ένα πολύ καλό έργο.

Αν θέλουμε να εστιάσουμε και σε κάποιες αδυναμίες θα πρέπει να μείνουμε σε δυο σημεία. Για το πρώτο μάλιστα δεν ευθύνεται ο συγγραφέας, αλλά ο εκδοτικός οίκος. Είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι εκδοτικοί της Ελλάδος λειτουργούν με μικρό αριθμό προσωπικού, μεταξύ των άλλων και για να αντιμετωπίσουν τη δυσβάσταχτη πίεση της οικονομικής κρίσης. Ωστόσο, είναι αδικαιολόγητη η ελλιπής επιμέλεια ενός κειμένου (πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ένα πολύ καλό κείμενο). Ως αναγνώστης και συγγραφέας δεν έχω υπάρξει ποτέ τυπολάτρης, ωστόσο η εν λόγω περίπτωση με ανάγκασε να κάνω αυτή την επισήμανση γιατί ξεπερνά τα όρια της απλής απροσεξίας. Θα πρέπει να κατανοηθεί από όλους (και κυρίως από τους εκδότες που βασίζουν την ευημερία τους στα βιβλία τα οποία εκδίδουν) ότι η ελληνική λογοτεχνία του φανταστικού έχει παραμεληθεί και υποτιμηθεί διαχρονικά. Ο μέσος αναγνώστης είναι δύσπιστος απέναντι στους Έλληνες συγγραφείς. Αν, λοιπόν, το παρουσιαζόμενο αποτέλεσμα δεν είναι τυπικά άρτιο (κι όταν γράφω τυπικά άρτιο εννοώ, όχι να είναι άριστο οπωσδήποτε, αλλά να έχει τα βασικά χαρακτηριστικά που οφείλει να έχει ένα εκδοθέν βιβλίο, όπως επιμέλεια κειμένου, καλό χαρτί κλπ) τότε η δυσπιστία αυτή δεν θα υποχωρήσει εύκολα. Στις «Λεπίδες της λησμονιάς» απλά μια δεύτερη ανάγνωση θα αρκούσε για να σαρωθούν κάποια ίχνη που (σίγουρα δεν χαλάνε το όλο αποτέλεσμα αλλά και που παράλληλα) καλό θα ήταν να μην υπήρχαν.

Το δεύτερο συζητήσιμο σημείο αφορά την υπόθεση του έργου. Εδώ δεν είμαι αμετακίνητος στο επιχείρημά μου γιατί είναι σαφές ότι ο Βασίλης «βλέπει» την φανταστική του ιστορία περισσότερο μέσα από το πρίσμα της τραγικότητας των ηρώων του παρά μέσα από την πλοκή της υπόθεσης. Συνεπώς, εκτιμώ ότι μέσω του τελικού αποτελέσματος που μας παρουσιάζει έχει εκπληρώσει το στόχο του με επιτυχία. Απλά συμπληρώνω ότι θα μπορούσε να είχε δώσει μεγαλύτερη έμφαση και στην υπόθεση του έργου, διανθίζοντάς την με περισσότερες ανατροπές, προσθέτοντας μια χροιά μυστηρίου κλπ.

Το τέλος της περιπέτειας των Ευάλωτων αποκαλύπτει τις βαθιές επιρροές του Βασίλη από τις αρχαιοελληνικές τραγωδίες. Μετά από ταλαιπωρίες, μάχες και βασανιστικές στιγμές, οι ήρωές του γνωρίζουν τελικά τη λύτρωση. Πρόκειται για ένα τέλος που ενδεχομένως θα ευχαριστήσει τους περισσότερους από τους αναγνώστες του βιβλίου.

Εγώ, όμως, ως τέκνο του πολέμου και εκφραστής του ομηρικού μένους από τη μια αλλά και ως πιστός της ρομαντικής κληρονομιάς η οποία βασίζεται στην έξαρση του κακού μέσω της θετικής του σημασιοδότησης από την άλλη, θα προτιμούσα οι ήρωες του μυθιστορήματος να παρέμεναν αμετανόητοι πολεμιστές, φορείς του ολέθρου για τους εχθρούς και εκφραστές της βαθύτερης ουσίας του Είναι τους, όπως αυτή προσδιοριζόταν από τα αρχετυπικά χαρακτηριστικά της φυλής τους. Βέβαια, αυτή είναι μια προσωπική άποψη που την παραθέτω ως προβληματισμό για τα επόμενα έργα του Βασίλη και σε καμιά περίπτωση ως ένδειξη κάποιας αδυναμίας.

Δεν θα μπορούσα εξ’ άλλου να ανιχνεύσω επιπλέον αδυναμίες σε ένα πολύ καλό βιβλίο όπως αυτό. «Οι λεπίδες της λησμονιάς» αποτέλεσαν αναμφίβολα μια ευχάριστη έκπληξη και εύχομαι στο Βασίλη Μέγα να συνεχίσει όπως ξεκίνησε. Αν η ελληνική λογοτεχνία καταφέρει να διαρρήξει το κέλυφος της απομόνωσης με το οποίο την έχουν περιτοιχίσει κάποια πολιτιστικά κατεστημένα του τόπου μας, ο Βασίλης θα είναι σίγουρα ένας από τους πρωταγωνιστές της νέας της εποχής.

Σταμάτης Μαμούτος, πρόεδρος Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.





  • Σχόλια σε αυτήν την ανάρτηση :

Ο/Η Guardian Lord είπε...
Ελπίζω να τυχαίνει ευρείας κυκλοφορίας, ώστε να το αποκτήσω άμεσα και να νιώσω την επικο-μεταλλική του ταυτότητα.... Τόσοι και τόσοι μιμητές του Τόλκιν και του Χάουαρντ κυκλοφορούν στο εξωτερικό... και τους εκθειάζουν τα Μέσα... Ας εμπιστευτούμε του Έλληνες! Η Ελλάδα χρειάζεται να αναζωπυρώσει την αγάπη προς τη Φαντασία.

Χαίρε Βασίλη Μέγα!
Πέμπτη, 18 Μάρτιος, 2010

Ο/Η Ακρίτας είπε...
Όντως, πρέπει να προσεχθεί η διανομή γιατί τα περισσότερα βιβλία του χώρου είναι δύσκολο να τα βρούμε. Ελπίζω ότι για τους Αθηναίους τουλάχιστον θα είναι πιο εύκολα τα πράγματα
Παρασκευή, 19 Μάρτιος, 2010

Ο/Η Skull είπε...
Άντε, με το καλό να πάει το νέο βιβλίο και μακάρι να συμβάλει στην ανάπτυξη του ελληνικού fantasy
Τετάρτη, 24 Μάρτιος, 2010

Ο/Η Ίων Αλβέριχος είπε...
Συγχαρητήρια για την προσπάθεια. Ο χώρος της φαντασίας χρειάζεται τέτοιες πρωτοβουλίες και αγώνες για να ξεπροβάλλει μέσα στην κατάντια της κοινωνίας μας.
Τετάρτη, 24 Μάρτιος, 2010

Ο/Η vamp είπε...
Πολύ καλή κριτική! Αν και το περίμενα μπορώ να πώ το βιβλίο είναι πολύ όμορφο και ευκολοδιάβαστο και πάνω από όλα είναι ευχάριστο, αν και δεν το έχω τελειώσει το βιβλίο (ντροπή μου) παρατειρώ πως είναι πολύ καλά στημένο.

Εύχομαι και ο εκδοτικός οίκος να βοηθήσει τον Φίλτατο Βασίλη να προχωρήσει με το διμιούργημά του.Τα συγχαριτήρια μου Φίλε Βασίλη.Από τον Φίλο σου Πέτρο με εκτίμηση και απόλυτο σεβασμό.

(Συγνώμη για τα ορθογραφικά και συντακτικά λάθη)
Τετάρτη, 31 Μάρτιος, 2010

Ο/Η Δημήτρης Αργασταράς είπε...
Αλήθεια, είναι πολύ ενδιαφέρον και εντυπωσιακό να ανακαλύπτεις αφνίδια πως υπάρχουν συνοδοιπόροι και συνταξιδιώτες που ακολουθούν μια παράλληλη και ταιριαστή πορεία. Από αυτή την άποψη, η Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ. καλοσορίζει με χαρά την παρουσία του Βασίλη Μέγα.

Το βιβλίο του αποτελεί ένα επιτυχημένο greek-setting fantasy, που δίνει πολλές ελπίδες για την συνέχεια του νεαρού συγγραφέα.
Τετάρτη, 07 Απρίλιος, 2010