Ήταν το έτος 1870 όταν γεννήθηκε στην Πάτρα ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας. Ο Περικλής Γιαννόπουλος, μετά από ημιτελείς σπουδές στη Γαλλία, επέστρεψε στην Ελλάδα των αρχών του 20ου αιώνα για να καλέσει, ως εξέχον μέλος του πνευματικού κόσμου της εποχής, τους άριστους του πνεύματος και της ηθικής να πραγματοποιήσουν μια επανάσταση που θα επανέφερε το Πνεύμα στην άδεια από περιεχόμενο και συνηθισμένη στην υποτέλεια του πολιτιστικού μιμητισμού Ελλάδα.
Ψηλός, ευθυτενής, γοητευτικός και πνευματώδης. Αθλητικός, γεμάτος ζωντάνια, μόνιμα ντυμένος στα λευκά και αποσπασμένους στους τόπους της φαντασίας του. Αυτός ήταν ο Περικλής Γιαννόπουλος, ένας αιθέριος στοχαστής ανάμεσα στα μικροπρεπή όντα της υποταγμένης στην αισχύνη μιας άθλιας καθημερινότητας, πάλαι ποτέ, δοξασμένης χώρας.
Ένας λογοτέχνης, που ως πραγματικός ήρωας του πνεύματος αγωνίστηκε σε όλη του τη ζωή για να κατευθύνει την πραγματικότητα στα ύψη των ενοράσεών του.
«Η φυσική κλίση του ανθρώπου, η οποία εγκαταλείπεται μόνο σε περίπτωση πραγματικού κινδύνου, είναι το να… μπάσει στο γήινο καθημερινό έργο του κάτι που να έχει παντοτινή διάρκεια, να φυτεύει και να τρέφει το άφθαρτο στο πρόσκαιρο και διαβατικό» είχε πει ο κορυφαίος φιλόσοφος του γερμανικού ιδεαλισμού Γιόχαν Γ. Φίχτε στους «Λόγους προς το γερμανικό έθνος». Και ο Γιαννόπουλος ήταν ακριβώς εκείνος ο Έλληνας λογοτέχνης, που με αξιοθαύμαστη αφοσίωση και ηθική ακεραιότητα αφιέρωσε ολόκληρη τη δημιουργική δύναμη του λόγου του σε αυτό το σκοπό.
Δυο ήταν οι πόλοι στους οποίους είχε εστιάσει την προσοχή του ο ξεχωριστός αυτός λογοτέχνης. Η Ελληνική Γραμμή, την οποία αντιλαμβανόταν ως την αισθητική δύναμη που διαπερνούσε τον κόσμο της υλικής πραγματικότητας και με την οποία ο ήρωας του πνεύματος θα έπρεπε να συντονίσει το πολιτισμικό γίγνεσθαι και το Ηλιακό Φως, το οποίο θεωρούσε ως την πιο βαθιά ουσία της ίδιας της ζωής. Η ενορατική δύναμη που θα έπρεπε να ενεργοποιήσει ο ήρωας-λογοτέχνης για να αναχθεί βιωματικά στον αρχετυπικό κόσμο του Ηλιακού Φωτός και να συντονίσει δημιουργικά την υλική σφαίρα με την Ελληνική γραμμή, ήταν η Φαντασία.
Στο Ελληνικό Φως. Εκεί έπρεπε να στραφεί ο σύγχρονος παραστρατημένος Έλληνας για να φανερωθεί ξανά το ελληνικό θαύμα και να ανθίσει πάλι ο αρχαίος πολιτισμός. Όπως πολύ εύστοχα σημειώνει ο Παύλος Νιρβάνας στο δοκίμιο που φέρει τον τίτλο «Ένας ουτοπιστής ελληνολάτρης» και αφορά το Γιαννόπουλο, ο «ξανθός ιππότης» της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας «σ’ αυτή την ωραία φανταστική προσπάθεια είχε αφιερώσει, με ανάλογα φανταστικά μέσα, όλη του την ωραία ζωή. Φυσικά με μια τέτοια ψυχοσύνθεση, ο θεωρητικός κλασικισμός του δεν ήτανε, στην ουσία του και στην έκφρασή του, παρά ένας άκρατος ρομαντισμός».
Σύμφωνα με τον Ιωάννη Συκουτρή, έναν άλλο έξοχο άντρα του νέου ελληνικού στοχασμού, οι ήρωες ως ένδειξη της πληρότητας του χαρακτήρα τους δικαιούνται να ορίζουν αυτοί με τον τρόπο που θέλουν το τέλος της ζωής τους. Τούτη η ύστατη επιλογή φυσικά και δεν αποτελεί ένδειξη κάποιας αδυναμίας. Το αντίθετο μάλιστα. Σηματοδοτεί μια απόδειξη του ότι οι ήρωες έχοντας πλήρη συνείδηση του εαυτού τους και του γεγονότος ότι η προσφορά του προσωπικού τους Έργου στη συνέχιση του Πολιτισμού έχει ολοκληρωθεί, τερματίζουν την παρουσία τους στον υλικό κόσμο τη στιγμή που επιλέγουν οι ίδιοι. Πρόκειται για μια κατάφαση της ζωής. Για μια επιλογή ανυπέρβλητης δύναμης που σηματοδοτεί την αποθέωση της ολοκλήρωσης και την υπέρβαση του ημιτελούς Εγώ και της αδυναμίας.
Αυτό το δρόμο επέλεξε να ακολουθήσει και ο Περικλής Γιαννόπουλος. Στις 8 Απριλίου του 1910, ντυμένος όπως πάντοτε στα λευκά και στεφανωμένος με αγριολούλουδα, κάλπασε με το άλογό του στα κύματα του Σκαραμαγκά και αυτοπυροβολήθηκε, προσφέροντας το πανώριο υλικό του σώμα θυσία στον Ποσειδώνα και αφήνοντας το Καθαρό του Εγώ να αναπαυθεί στην αγκαλιά του πατέρα Ήλιου, λαμβάνοντας τη θέση που του έπρεπε στα Ηλύσια Πεδία.
Εφέτος συμπληρώθηκαν εκατό χρόνια από τη φυγή του. Εκατό χρόνια, μέσα στα οποία η απόκλιση του πολιτισμικού γίγνεσθαι από την κατεύθυνση της Ελληνικής Γραμμής έχει γίνει τόσο μεγάλη, ώστε πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι η πορεία προς την παρακμή είναι νομοτελειακή και αναπότρεπτη. Ωστόσο, τα άφθαρτα και αρχετυπικά στοιχεία που φύτεψε ο Περικλής Γιαννόπουλος στον πρόσκαιρο και διαβατικό κόσμο της καθημερινότητας αποτελούν ιερή σπορά που οφείλουμε να γονιμοποιήσουμε, αδιαφορώντας για τις όποιες συνέπειες, «εμείς, οι ωραιότεροι Ιδανιστές- Πραγματιστές και εξωφρενικότεροι των παλαβών της γης(1)».
Σταμάτης Μαμούτος, πρόεδρος Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.
Υποσημειώσεις
1) Περικλής Γιαννόπουλος, Έκκλησις προς το Πανελλήνιον κοινόν (1907).
1) Περικλής Γιαννόπουλος, Έκκλησις προς το Πανελλήνιον κοινόν (1907).
- Σχόλια σε αυτήν την ανάρτηση
Ο/Η Guardian Lord είπε...
Ως πότε θα λαμβάνουν την αναγνωρισιμότητα που τους αρμόζει μετά θάνατον, όλοι αυτοί οι ξανθοί ιππότες του πνεύματος, οι μύστες της αλήθειας, οι εξωφρενικότεροι των παλαβών της γης ;
Ως πότε θα λαμβάνουν την αναγνωρισιμότητα που τους αρμόζει μετά θάνατον, όλοι αυτοί οι ξανθοί ιππότες του πνεύματος, οι μύστες της αλήθειας, οι εξωφρενικότεροι των παλαβών της γης ;
Χαίρε Σταμάτη...
Τρίτη, 04 Μάϊος, 2010
Τρίτη, 04 Μάϊος, 2010
Ο/Η Swordmaster είπε...
Συμπολεμιστή Guardian Lord, ευτυχώς που υπάρχουμε και κάποιοι κληρονόμοι της ένθεης εξωφρενικότητας για να τους τιμούμε..
Τρίτη, 04 Μάϊος, 2010
Συμπολεμιστή Guardian Lord, ευτυχώς που υπάρχουμε και κάποιοι κληρονόμοι της ένθεης εξωφρενικότητας για να τους τιμούμε..
Τρίτη, 04 Μάϊος, 2010
Ο/Η Ίων Αλβέριχος είπε...
Το παράδειγμα των Ηρώων σίγουρα δεν εκτιμάται απο την κοινωνία τους. Το αίμα τους όμως ζωοδοτεί τις φλέβες της συνείδησης μας και το ένδοξο παρελθόν ξεχύνεται με την κραυγή της ανατροπής για να δείξει το δρόμο της θύελλας και της ορμής.
Τρίτη, 04 Μάϊος, 2010
Το παράδειγμα των Ηρώων σίγουρα δεν εκτιμάται απο την κοινωνία τους. Το αίμα τους όμως ζωοδοτεί τις φλέβες της συνείδησης μας και το ένδοξο παρελθόν ξεχύνεται με την κραυγή της ανατροπής για να δείξει το δρόμο της θύελλας και της ορμής.
Τρίτη, 04 Μάϊος, 2010
Ο/Η Σταμάτης Μαμούτος είπε...Συμπολεμιστές,
ο Περικλής Γιαννόπουλος ήταν ένας από τους ήρωες του πνεύματος που απολάμβανε την αναγνώριση του κοινού και του πνευματικού κόσμου, ακόμη και όσο βρισκόταν στη ζωή. Ωστόσο, αυτό δεν τον απασχολούσε και δεν πρέπει απαραίτητα να απασχολεί τους μαχητές του ρομαντισμού, τους ήρωες της φαντασίας. Γιατί η αναγνώριση (ως αυτοσκοπός) συνδέεται με την επιτυχία και προϋποθέτει συμβιβασμό με τα πράγματα της καθημερινότητας.
Αντίθετα, η νίκη είναι παντοτινή, κι εμάς οι παντιτινές αξίες είναι που μας πρέπουν. Στη μάχη των Θερμοπυλών οι Έλληνες δεν πέτυχαν (αφού οι Πέρσες πέρασαν) αλλά νίκησαν, γιατί το παράδειγμά τους έγινε Τρόπος παντοτινός, παράδειγμα αξεπέραστο...
Παρασκευή, 07 Μάϊος, 2010
Παρασκευή, 07 Μάϊος, 2010
Ο/Η Χάρης Παπαϊωάννου είπε...
Ωραίο το άρθρο για τον ξανθό ιππότη. Άντε, βγαίνει και το 6 τεύχος του περιοδικού μας τώρα. Περιμένω να διαβάσω το άρθρο του αλογισταρά!!
Δευτέρα, 10 Μάϊος, 2010
Ωραίο το άρθρο για τον ξανθό ιππότη. Άντε, βγαίνει και το 6 τεύχος του περιοδικού μας τώρα. Περιμένω να διαβάσω το άρθρο του αλογισταρά!!
Δευτέρα, 10 Μάϊος, 2010
Ο/Η Χάρης Παπαϊωάννου είπε...
Γιάννη (με κόψανε), που βρίσκεσαι;;
Δευτέρα, 10 Μάϊος, 2010
Γιάννη (με κόψανε), που βρίσκεσαι;;
Δευτέρα, 10 Μάϊος, 2010
Ας αναφέρω και λίγα πράγματα για τον Περικλή Γιαννόπουλο :
Υπήρξε Ρομαντικός και ιδιόρυθμος, αισθητής της ελληνικότητας και ταυτόχρονα καταγγέλων της ελληνικής κακοδαιμονίας, ''αναρχικός και σαμουράι'' μαζί, και σημάδεψε έντονα την εποχή του παρόλο το σύντομο πέρασμά του.
Με τις ιδέες του και τα γραπτά του είχε γίνει αγαπητός σε σπουδαίες λογοτεχνικές προσωπικότητες της εποχής (Παλαμάς, Ξενόπουλος, Σικελιανός), ενώ ο Ίων Δραγούμης ήταν αδελφικός του φίλος και μετά τον θάνατο του Γιαννόπουλου πάλεψε για να κάνει το όραμά του πολιτική πράξη.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κριτικός της εποχής Α. Καραντώνης: "Ο Ίων Δραγούμης και ο Άγγελος Σικελιανός, μορφοποιήσαν την ελληνική τους συνείδηση μέσα στην ατμόσφαιρα και το προφητικό θάμπος που σκορπούσε ο Γιαννόπουλος ζώντας και δημιουργώντας".
Ωστόσο, έχουν δίκιο οι φίλοι που αναφέρουν πως σήμερα είναι ξεχασμένος και παραμελημένος, καθώς τα ρεύματα που ακολούθησαν φρόντισαν να στρέψουν αλλού την προσοχή μας. Κι έτσι όμως, ακόμη και τώρα, στο ρομαντικό του παράδειγμα, μπορούμε να ανακαλέσουμε την φράση του Δραγούμη: "Σ' αυτού τον ρυθμό τη ζωή μου τονίζω"...
Τρίτη, 11 Μάϊος, 2010
Τρίτη, 11 Μάϊος, 2010
Ο/Η Σταμάτης Μαμούτος είπε...
Καλό θα ήταν, βέβαια, να θυμηθούμε ότι ο "ξανθός ιππότης" δεν ξεχάστηκε αμέσως μετά τον θάνατό του.
Καλό θα ήταν, βέβαια, να θυμηθούμε ότι ο "ξανθός ιππότης" δεν ξεχάστηκε αμέσως μετά τον θάνατό του.
Όσο ζούσε έχαιρε δημοφιλίας, μετά το θάνατό του υπήρξε σημείο αναφοράς, μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του 1960 στο μνημόσυνο που γινόταν για τη μνήμη του και σε εκδηλώσεις που λάμβαναν χώρα προς τιμή του, συναντούσε κανείς σημαντικούς ανθρώπους του ελληνικού πνευματικόυ κόσμου, όπως το Λίνο Καρζή, το Δημήτρη Πικιώνη, το Γιώργο Τσαρούχη, το Δημήτρη Λαζογιώργο-Ελληνικό και άλλους πολλούς..
Φαίνεται ότι η λήθη αποτελεί ένα βασικό χαρακτηριστικό της "υπέροχης αυτής ιστορικής περιόδου" που αποκαλούμε μεταπολίτευση και βασικό μέλημα της αριστερής "πνευματικής" κυριαρχίας, που τη συνοδεύει...
Τρίτη, 11 Μάϊος, 2010
Τρίτη, 11 Μάϊος, 2010
Ο/Η Ακρίτας είπε...
Πέθανε ο Frazetta;
Τρίτη, 11 Μάϊος, 2010
Πέθανε ο Frazetta;
Τρίτη, 11 Μάϊος, 2010
Ο/Η Σταμάτης Μαμούτος είπε...
Δυστυχώς, ναι..
Τρίτη, 11 Μάϊος, 2010
Δυστυχώς, ναι..
Τρίτη, 11 Μάϊος, 2010