Το μοτίβο της ήσυχης και απομονωμένης μικρής πόλης, με τους επίσης φιλήσυχους κατοίκους, όπου τίποτα σημαντικό δεν φαίνεται να συμβαίνει μέχρι την στιγμή που όλα αρχίζουν σιγά-σιγά να ανατρέπονται, δεν είναι τόσο ξένο στην λογοτεχνία του φανταστικού. Ως πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα μπορώ να σκεφτώ τον Stephen King, που έχει χρησιμοποιήσει συχνά αυτό το πλαίσιο – σε βιβλία όπως το "Σάλεμς Λοτ", τα "Χρήσιμα Αντικείμενα", το "Ντεσπερέισον", τους "Ρυθμιστές", ακόμη και τον πιο πρόσφατο "Θόλο" και αλλού. Σε αυτά τα βιβλία, ο μαιτρ του φανταστικού και του τρόμου εκμεταλλεύεται με εκπληκτικό τρόπο την ευκαιρία να δημιουργήσει έναν χαρακτηριστικό μικρόκοσμο και να χειριστεί ταυτόχρονα πολλούς χαρακτήρες. Όταν λοιπόν σου έρχονται τέτοιες αναφορές στο μυαλό, δεν μπορείς παρά να αναρωτηθείς πώς θα μπορούσε ένας νέος συγγραφέας (του πολύπαθου ελληνικού φανταστικού) να αναμετρηθεί με ένα τέτοιο υλικό και να το κάνει επιτυχημένα, να χειριστεί δηλαδή πειστικά πολλά πρόσωπα μέσα στο βιβλίο του, συνδυάζοντας έμπνευση και μεθοδικότητα σε ισόποσες δόσεις. Κι όμως, ο Νίκος Μούρας στο δεύτερο μυθιστόρημά του, το "Σερκλ", τα καταφέρνει μια χαρά και δείχνει πως είναι στο σωστό, συγγραφικά, δρόμο.
Το Σερκλ είναι μια ήρεμη και ειδυλλιακή μικρή πολιτεία,
με ολοστρόγγυλο σχήμα, όπου τίποτα το ιδιαίτερο δεν συμβαίνει. Η τήρηση της
νομιμότητας και της τάξης, που έχει αναλάβει ο αστυνόμος Φρανκ Χάρις, μοιάζει με
την πιο βαρετή δουλειά καθώς η εγκληματικότητα είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη. Οι
άνθρωποι στο Σερλκ συνεχίζουν τις μικρές ζωές τους, ανταποκρινόμενοι μονότονα
στις καθημερινές τους ασχολίες και φροντίζοντας να απωθούν οποιαδήποτε
διαφορετική σκέψη για την ζωή, κάθε συναισθηματική αμφιβολία. Ώσπου ξαφνικά ένα
μυστηριώδες μπλακάουτ θα φέρει κυριολεκτικά τα μέσα-έξω, αλλάζοντας τους
ανθρώπους του Σερκλ με έναν τρόπο που, προηγουμένως, μόνο ως απαράδεκτο θα
μπορούσαν να τον φανταστούν.
Για παράδειγμα, η Μάρθα, η συντηρητική σύζυγος του Χάρις,
θα κυριευτεί από την καταπιεσμένη της σεξουαλικότητα, και θα θυμηθεί τις
εναλλακτικές επιλογές της νιότης της, που περιλάμβαναν τον σημερινό δήμαρχο της
πόλης, Χάουαρντ Ουέστ. Ο πάτερ Φέρντιναντ, ο μοναδικός ιερέας του Σρεκλ, από
αφοσιωμένος ολότελα στα δόγματα της πίστης του θα γίνει σκεπτικιστής, υπέρμαχος
της αγάπης για την ζωή, και θα αρχίσει να σχεδιάζει μια τελείως διαφορετική
πορεία. Πιο δραματικές θα είναι οι αλλαγές του ηλικιωμένου Μπεν Πιρς, που θα
ξαναγίνει νέος, του ξυλουργού της πόλης, που θα βρεθεί μέσα στο σώμα μιας
γυναίκας, και του Μάθιου Μάλιν, που καταπιεσμένος μέσα στον ανυπόφορο πλέον γάμο
του, θα βρει την λύση στον μακρύ, μεταλλικό γάντζο του τζακιού, και τρεις
φρικτές δολοφονίες θα έρθουν τότε να συνταράξουν το Σερκλ.
Χαρακτηριστικό
είναι ότι, ενώ θα αναμέναμε ο Φρανκ Χάρις να είναι ο βασικός πρωταγωνιστής του
βιβλίου, γύρω από τον οποίο θα περιστρέφονταν τα άλλα πρόσωπα, τελικά
πρωταγωνιστές είναι όλοι οι παραπάνω χαρακτήρες καθώς σε κάθε κεφάλαιο
παρακολουθούμε την εξέλιξη της ιστορίας μέσα από τα μάτια ενός εξ’ αυτών, σε ένα
ενδιαφέρον rotation. Επίσης, το
βιβλίο είναι χωρισμένο σε τέσσερα μέρη, όπου το καθένα ξεκινά με το ξετύλιγμα
του μύθου του Χρυσού Αστεριού που λέγεται πως είχε αυτή ακριβώς την ιδιότητα:
την επίδραση της μεταμόρφωσης στον
κάτοχό του...
Όπως αναφέραμε και στην αρχή, ο Νίκος Μούρας καταφέρνει
να χειριστεί με επιτυχία το υλικό του. Το Σερκλ είναι μια καλογραμμένη, όμορφα
δομημένη ιστορία, με εξατομικευμένους και συμπαθητικούς χαρακτήρες, όπου ο
καθένας εμφανίζει καθαρά τον δικό του εσωτερικό κόσμο και, ακόμη πιο σημαντικό,
τις δικές του προσωπικές αντιθέσεις. Μάλιστα, φαίνεται πως αυτό είναι ένα από τα
δυνατά στοιχεία του συγγραφέα : η ικανότητά του να νοιάζεται για τα πρόσωπα του
έργου του, να τα ψυχογραφεί και να ακολουθεί με συνέπεια τις διαδρομές τους.
Επιπλέον, ο Νίκος Μούρας έχει την ικανότητα να εισάγει με όμορφο τρόπο μια
βαθύτερη διάσταση στην ιστορία του, να δίνει ομαλά φιλοσοφικές προεκτάσεις, ενώ
παράλληλα διαθέτει ευχέρεια στην απόδοση διαφορετικών καταστάσεων και
τοποθεσιών.
Μια αδυναμία του βιβλίου, κατά την γνώμη μας, είναι ο
τρόπος με τον οποίο δίνεται η τελική λύση – το Χρυσό Αστέρι που τα προκαλεί όλα
αυτά, όπως έχουμε προϊδεαστεί, ανακαλύπτεται πολύ εύκολα – καθώς και το γεγονός
ότι ο αναγνώστης μπορεί να αισθανθεί ότι μένει με μερικά αναπάντητα ερωτήματα,
ότι δεν βρίσκουν όλα μια λογική εξήγηση στο τέλος – π.χ. γιατί το Χρυσό Αστέρι
προκαλεί την επίδρασή του την συγκεκριμένη χρονική στιγμή και τί σχέση είχε με
το μπλακάουτ. Ωστόσο, θα ήταν άδικο να σταθούμε σε αυτές τις αδυναμίες – που
μπορεί να αποτελούν συχνό πρόβλημα ενός νέου συγγραφέα και ιδιαίτερα όταν γράφει
φανταστική λογοτεχνία, όπου ενυπάρχει το στοιχείο του παράλογου και του
απρόοπτου - και στην συγκεκριμένη περίπτωση ο αναγνώστης τελικά τις προσπερνά
εύκολα, ικανοποιημένος από την ανάγνωση της ιστορίας.
Εν τέλει, με το ‘‘Σερκλ’’ ο Νίκος Μούρας μας δείχνει πως
διαθέτει το ταλέντο του συγγραφέα που ξέρει πώς να αφηγηθεί μια ιστορία και μας
φανερώνει ορισμένες ιδιαίτερες αρετές, που μας προετοιμάζουν για να δεχτούμε
ακόμη καλύτερα αποτελέσματα από αυτόν στο μέλλον.
Δημήτρης Αργασταράς, ε. μέλος Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.
- Σχόλια σε αυτή την ανάρτηση :
Ο/Η Σταμάτης Μαμούτος είπε...
Ευχάριστες διαπιστώσεις, σε σκοτεινούς καιρούς!
Καλή λογοτεχνική διαδρομή εύχομαι στον Νίκο Μούρα.
Να μην ξεχάσουμε πως πρόσφατα κυκλοφόρησε και νέο βιβλίο του....ή κάνω λάθος;
Να μην ξεχάσουμε πως πρόσφατα κυκλοφόρησε και νέο βιβλίο του....ή κάνω λάθος;
Δευτέρα, 30 Σεπτεμβρίου, 2013
Ο/Η Δημήτρης Άργασταράς είπε... Ο/Η Nikos M. είπε... Ο/Η Ατσαλένιος είπε...