από τον Southman
Έγινε και αυτό! Μια παλιά ιδέα του Σταμάτη Μαμούτου πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο, 8 Ιουλίου. Ο Σταμάτης μας έλεγε εδώ και χρόνια ότι στον τόπο καταγωγής του, την Ανδραβίδα Ηλείας, υπάρχει πολύ ενδιαφέρον ιστορικό μεσαιωνικό υπόβαθρο στο οποίο δεν έχει δοθεί η απαραίτητη προσοχή. Ήταν μια από τις ιδέες που είχε συνεχώς στο νου η οργάνωση εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων μέσω των οποίων θα δινόταν έμφαση στην μεσαιωνική ιστορία αυτού του τόπου και θα γινόταν μια προσπάθεια να στραφεί η προσοχή ενός μέρους της τοπικής κοινωνίας προς την μελέτη και την δημιουργική της αφομοίωση. Να, λοιπόν, που η ευκαιρία δόθηκε!
Απ’ την μεριά μου δεν θα την άφηνα να πάει χαμένη. Ο Αριστείδης, ο Flammentrupp, ο Δημήτρης και εγώ, ήμασταν τα παιδιά του κύκλου της λέσχης που κατεβήκαμε στην Ανδραβίδα για να παρακολουθήσουμε το Φεστιβάλ. Η ανεύρεση δωματίων δεν ήταν εύκολη υπόθεση γιατί στα ξενοδοχεία της περιοχής είχαν καταλύσει οι συμμετέχοντες. Ευτυχώς, με τις παρεμβάσεις του Σταμάτη, βρέθηκε τρόπος ώστε να απλωθούμε στα τοπικά motel. Η εξυπηρέτηση και η φιλοξενία ήταν κάτι παραπάνω από υπέροχη. Θερμές ευχαριστίες από όλους μας προς τον Τάκη Φραγκοπανάγο και την Νίκη Αλντούνη.
Δεν ξέρω αν πηγάζει από τις δικές μου προσλαμβάνουσες και την δική μου ρομαντική κοσμοθέαση, όμως, πατώντας το πόδι μου σ’ αυτή την γωνιά της Ελλάδας ένιωσα σαν να βρέθηκα σε τοπίο του αμερικανικού Νότου. Οι μεγάλες πεδινές εκτάσεις της περιοχής με τα αραιά σπίτια ανάμεσα στην χαμηλή βλάστηση, το πυροκόκκινο ηλιοβασίλεμα, οι άνθρωποι που κυκλοφορούν με τα αγροτικά αμάξια και γνωρίζονται όλοι μεταξύ τους με τα μικρά τους ονόματα, η αίσθηση της χαλαρότητας που υπάρχει από τις μεσημεριανές ώρες και μετά, σε κάνουν να μεταφέρεσαι σε μια άλλη εποχή, σε μια άλλη χώρα που δεν θυμίζει σε τίποτα τις αγχωτικές πιέσεις και τους μεταμοντέρνους αυτοματισμούς των μεγαλουπόλεων.
Πρώτη icon μορφή που συνάντησα ήταν ο ξάδερφος του Σταμάτη ο οποίος έχει το πρατήριο βενζίνης στην μεγάλη διασταύρωση λίγο έξω από την πόλη. Ένα άντρας κοκκινωπός με ξανθά μακριά μαλλιά που καταλήγουν σε μπούκλες, αμάνικο μπλουζάκι με τζιν και καπέλο τζόκεϊ, μοιάζει σαν να βγήκε κατευθείαν από τους Dukes of Hazzard. Το βενζινάδικο ήταν απέναντι ακριβώς από το motel που έμεινα και καθώς στεκόμουν για λίγο με τους υπόλοιπους της λέσχης στο αυτοκίνητο του Βασίλη η εικόνα του τοπίου και του ξανθού ξάδερφου του Σταμάτη με έκανε να κοιτάζω γύρω για να δω αν θα έβαζε βενζίνη μετά από εμάς ο θρυλικός «Στρατηγός Lee» κορνάροντας τις πρώτες νότες του ύμνου του Dixie! Επίσης πολλές ντόπιες κοπέλες, που έβλεπες στον δρόμο και στην πλατεία, δεν είχαν και πολλά να ζηλέψουν από την μυθική Daisy Duke.
Το Φεστιβάλ ξεκίνησε στις οκτώ. Η κατεύθυνση που έδωσε ο Σταμάτης στην Οργανωτική Ομάδα του Φεστιβάλ ήταν να αρχίσει να παίζει ως χαλί η μουσική, χωρίς όμως να ξεκινήσουν τα δρώμενα. Η σκέψη ήταν ότι έπρεπε να υπάρχει ένα χρονικό διάστημα ελεύθερο από δρώμενα ώστε οι παρευρισκόμενοι να έχουν την ευκαιρία να επισκεφτούν τα τραπέζια των εκθετών. Αρχικά ήταν μια σωστή σκέψη γιατί ο χώρος δεν ευνοούσε την πολυθεματική διασπορά του Φεστιβάλ. Αν άρχιζαν τα δρώμενα η προσοχή θα στρεφόταν στο σημείο που πραγματοποιούνταν οι συναυλίες και οι διαλέξεις, στο μπροστινό μέρος της πλατείας, με φόντο τον γοτθικό ναό της Αγίας Σοφίας.
Η επιλογή ήταν επιτυχής καθώς δεν χρειάστηκε παρά λίγη ώρα ώστε να γίνει πραγματικός χαμός από πιτσιρικάδες στο τραπέζι που ο σύλλογος φίλων του παιχνιδιού «Κάστρα και Πολιορκητές» είχε στήσει το αγαπημένο όλων μας επιτραπέζιο παιχνίδι. Αυτή ήταν μια πραγματική πολιορκία που ξεκίνησε από την έναρξη του Φεστιβάλ για να λυθεί τα μεσάνυχτα! Οι μισοί πιτσιρικάδες της Ανδραβίδας αντιμετώπισαν τους άλλους μισούς με τους καταπέλτες, τις βαλλίστρες και τα εξαρτήματα του παιχνιδιού, την ώρα που στα ηχεία ακούγονταν κομμάτια όπως το «Riders Of Taramis» του μεγάλου Βασίλη Πολυδούρη, το «Crusader» του Chris de Burgh, το «Forest of Unicorns» των Rhapsody, το «Vox Clamantis» στην διασκευή του Luc Arbogast (τι κομματάρα Θεέ μου!) και άλλα σχετικά.
Η Ανδραβίδα περνούσε σταδιακά στην σφαίρα της αιώνιας παιδικότητας. Οι πύλες της φαντασίας είχαν ανοίξει και το ταξίδι προς τον παραμυθένιο μεσαιωνικό κόσμο ξεκινούσε. Ένα από τα μαγικά βασίλεια αυτού του φανταστικού κόσμου διαμόρφωσε ο ηθοποιός και σκηνογράφος Σταμάτης Βαρσάμος στο τραπέζι που εξέθετε και πωλούσε τις δημιουργίες του, υπό την αιγίδα της NPC Crafting. Δερματόδετα βιβλία με fantasy medieval αισθητική, ζάρια για επιτραπέζια παιχνίδια φαντασίας, gothic κοσμήματα, μια προσωπική ποιητική του συλλογή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη και άλλα όμορφα εκθέματα, από τον Σταμάτη και την υπέροχη συνεργάτιδά του.
Δίπλα από τον Σταμάτη είχε το δικό του τραπέζι ο λαογραφικός συλλόγος της Ανδραβίδας. Λίγη ώρα πριν ο Σταμάτης, ο Αριστείδης και ο Χρήστος, ο ταχυδακτυλουργός των Belo Tanos, είχαν επισκεφθεί το λαογραφικό μουσείο και είχαν βοηθήσει την αγαπητή Παναγιώτα, που το οργανώνει και το διαχειρίζεται, να επιλέξει εκθέματα σχετικά με την θεματική του Φεστιβάλ.
Πιο δίπλα υπήρχε το τραπεζάκι της λέσχης μας στο οποίο δωρίζονταν αφίσες και πωλούνταν τεύχη του περιοδικού Φανταστική Λογοτεχνία και βιβλία των εκδόσεων Κλέος.
Την ίδια ώρα καβαλάρηδες του συλλόγου «Φιλίππων Ανδραβίδας Σπάρτακος» έκαναν γύρους στην πλατεία ενώ η τρίτη ομάδα των παιδιών που θα συμμετείχαν ντυμένοι ιππότες στο τελετουργικό έναρξης ετοιμαζόταν. Ήταν μια ομάδα στην οποία συμμετείχαν ο Στάθης Αρβανίτης (ο οποίος παλαιότερα οργάνωνε δρώμενα μεσαιωνικής αναβίωσης στο Κάστρο Χλουμούτσι), ο Βασίλης Πεταλάς από τους Ritter, οι δικοί μας Flammentrupp, Αριστείδης και Δήμητρα, καθώς και τα παιδιά του δραστήριου συλλόγου «Η Εστία - Σύλλογος Φίλων του Πολιτισμού Ανδραβίδας & Πεδινής Ηλείας».
Τα παιδιά της λέσχης, μαζί με την ομάδα των συμμετεχόντων από τα Λεχαινά που εκπροσώπησε ο ξάδερφος του Σταμάτη αρχαιολόγος Γιώργος Βέρροιος (ο οποίος ήταν από τους επικεφαλής της οργανωτικής Ομάδας του Φεστιβάλ), φόρεσαν στολές βυζαντινών μαχητών, το ίδιο και οι καβαλάρηδες. Οι υπόλοιποι συμμετέχοντες της τρίτης ομάδας φόρεσαν τις εσθήτες των Βιλλεαρδουίνων.
Υπό κανονικές συνθήκες το Φεστιβάλ θα ξεκινούσε στις 21:00. Σκοπός ήταν να έχει πέσει κάπως ο ήλιος ώστε και να μην έχει ζέστη και να είναι πιο εντυπωσιακά τα δρώμενα στην ατμόσφαιρα της νύχτας. Ωστόσο ο οδηγός του πούλμαν που μετέφερε είκοσι από τους Αθηναίους συμμετέχοντες καθυστέρησε να βρει τον δρόμο πράγμα που, σε συνδυασμό με άλλους λόγους, προκάλεσε μια ημίωρη καθυστέρηση στην παρουσίαση των δρωμένων του Φεστιβάλ. Έτσι αντί για 21:00 το Φεστιβάλ ξεκίνησε 21:30. Πράγμα που ανάγκασε όσους θεατές είχαν βρεθεί στον χώρο από νωρίς να περιμένουν αρκετή ώρα. Ενημέρωσα τον Σταμάτη ότι υπήρχε κόσμος που περίμενε αρκετή ώρα ενώ εκείνος έστελνε τον Θοδωρή Λεμποτέση, ένα εξαιρετικό παιδί που αποτέλεσε στυλοβάτη της Οργανωτικής Ομάδας, να βρει το λεωφορείο με τους είκοσι συμμετέχοντες που είχε χαθεί κάπου στους δρόμους της Ηλείας, εφόσον ο οδηγός του μπερδεύτηκε και δεν συνεννοήθηκε με εμάς για να τον κατευθύνουμε.
Όταν λεωφορείο βρέθηκε και όλα ετοιμάστηκαν ξεκίνησε μεγαλόπρεπο το τελετουργικό έναρξης. Ο χώρος ήταν διαμορφωμένος ως εξής: Το κέντρο των δρώμενων είχε ως φόντο τον γοτθικό ναό της Αγίας Σοφίας και έβλεπε προς την κεντρική πλατεία. Μπροστά ήταν τοποθετημένες καρέκλες από τον Δήμο και περιμετρικά απλώνονταν τα τραπέζια των καταστημάτων νυχτερινής διασκέδασης της περιοχής που τους θερινούς μήνες προσφέρουν μια νότα ζωής στην πλατεία, κάνοντας την να μοιάζει με μεσαιωνική, πολύβουη αγορά.
Στην ουσία ο χώρος που είχαν στην διάθεσή τους οι συμμετέχοντες για να παρουσιάσουν τα δρώμενα έμοιαζαν με λουκέτο. Το επίκεντρο ήταν ένα άνοιγμα της πλατείας με φόντο την Αγία Σοφία ενώ οι διάδρομοι που χρησιμοποιούνταν είχαν ημικυκλικό σχήμα και περνούσαν ανάμεσα από τις καρέκλες του Δήμου που βρίσκονταν από την μία μεριά και από τα τραπέζια των καταστημάτων νυχτερινής διασκέδασης που βρίσκονταν από την άλλη. Στην ουσία οι συμμετέχοντες, όταν απομακρύνονταν από το κέντρο της «σκηνής», περνούσαν ανάμεσα από τους θεατές. Αυτή ήταν μια επιλογή που δεν είχε κάνει ο Σταμάτης και η Οργανωτική Επιτροπή. Εμείς αρχικά είχαμε ζητήσει να πραγματοποιηθεί η εκδήλωση μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της Αγίας Σοφίας. Ωστόσο διάφορα γραφειοκρατικά θέματα που προέκυψαν μας έκαναν να επιλέξουμε την δεύτερη εναλλακτική που ήταν η πλατεία. Με αυτό τον τρόπο εντάχθηκαν οργανικά τα τμήματα της πλατείας που χρησιμοποιούν τα καταστήματα νυχτερινής διασκέδασης για να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους στον χώρο πραγματοποίησης του Φεστιβάλ, πράγμα που οι τοπικοί φορείς ήθελαν προκειμένου να τονωθεί η κίνησή τους και που εμείς δεν αρνηθήκαμε. Την ώρα που ξεκινούσε το Φεστιβάλ ήταν όλα κατάμεστα. Ο κόσμος πρέπει να ήταν αρκετά περισσότερος των 600 ατόμων, σε μια κωμόπολη με συνολικά 3.500 μόνιμους κατοίκους. Ασφαλώς υπήρχαν φίλοι από την Πάτρα και τις γύρω περιοχές που είχαν προσέλθει, δραττόμενοι της ευκαιρίας να βιώσουν μια εκδήλωση με τέτοιο αισθητικό υπόβαθρο και πνευματικότητα.
Η γκάιντα και τα πνευστά των Belo-Tanos έδωσαν τον αρχέγονα μυσταγωγικό τόνο της αρχής και η πομπή ξεκίνησε. Προπορευόταν ο ταχυδακτυλουργός του συγκροτήματος, ο Χρήστος, ενώ πίσω από τους Belo-Tanos βρέθηκε ο σύλλογος αναβίωσης μεσαιωνικών δρώμενων Griffin. Ακολούθησε το χορευτικό σχήμα και έκλεισε την πομπή η τρίτη ομάδα (στην οποία συνυπήρχαν μέλη της λέσχης μας και μέλη τοπικών συλλόγων) αναβίωσης μεσαιωνικών δρώμενων.
Όταν η πομπή εισήλθε στον χώρο, ο Γιώργος Βέρροιος καλωσόρισε τους θεατές ως κεντρικό μέλος της Οργανωτικής Ομάδας του Φεστιβάλ και κάλεσε στο χώρο των δρώμενων τον Σταμάτη Μαμούτο. Ο Σταμάτης απάντησε σε μερικές ερωτήσεις σχετικά με το πώς εμπνεύστηκε την δημιουργία του Φεστιβάλ και έπειτα περάσαμε στις δύο διαλέξεις.
Η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ κα. Α. Κονταλή μίλησε πρώτη για την ιστορία του ναού της Αγίας Σοφίας και ακολούθησε ο Σταμάτης. Ο Σταμάτης έκανε ένα εισαγωγικό σχόλιο για την σημασία κατανόησης της μεσαιωνικής ιστορίας. Ανέφερε ότι ο μεσαίωνας ως ιστορική περίοδος έχει συνδεθεί με αρνητικά στερεότυπα, όπως η σκληρότητα, η αδικία και η οπισθοδρόμηση στην συνείδηση του μέσου Ευρωπαίου της εποχής μας. Ωστόσο, όπως υποστήριξε ο Σταμάτης, μια πιο προσεκτική μελέτη της μεσαιωνικής ιστορίας ίσως οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι αυτή είναι μια εσφαλμένη και σε κάποιον βαθμό στερεοτυπική αντίληψη που έχει το πρόσημο της κυρίαρχης νεωτερικής ιδεολογίας.
.jpg)
Αφού εξήγησε το σκεπτικό του, ο Σταμάτης πέρασε σε μια αναδρομή στην μεσαιωνική ιστορία του πριγκιπάτου της Αχαΐας και ιδίως σε εκείνη της πρωτεύουσάς του Ανδραβίδας. Σαν παραμύθι σχεδόν ξετυλίχθηκε η ιστορία των πριγκίπων του Μορέως, της περιόδου ακμής και παρακμής τους, οι βυζαντινές και φράγκικες επιρροές, οι Βιλλεαρδουίνοι, οι εποχές που έφιπποι ιππότες τριγύριζαν στην Πελοπόννησο και έλαμπαν μέσα στις πανοπλίες τους. Όλο το πολιτικό, θρησκευτικό και πολιτιστικό πλαίσιο δόθηκε εξαιρετικά από τον Σταμάτη, που τόνισε και το αυτονόητο: Ενώ έχουμε συνδέσει την έννοια του μεσαίωνα με την δυτική Ευρώπη, με δεσποσύνες, ιππότες, βασιλείς και κληρικούς, μεσαιωνική ιστορία -και μάλιστα λαμπρή- είναι και η ελληνική, αυτή που ονομάστηκε από τους ιστορικούς ως βυζαντινή.
Όπως είπε ο Σταμάτης στην κοινή γνώμη της δυτικής Ευρώπης υφίσταται ένα στρεβλό στερεότυπο που θέλει τον μεσαίωνα να είχε μόνο αρνητικά γνωρίσματα. Πρόκειται για μια στρέβλωση που πηγάζει από μια ιδεολογική ανάγνωση της ιστορίας μέσα από το πρίσμα των ιδεών του Διαφωτισμού που κυριάρχησαν κατά τον 18ο και τον 19ο αιώνα. Όμως στην Ελλάδα υπάρχει και ένα δεύτερο στερεότυπο που έχει επίσης τις καταβολές του στον κλασικισμό του Διαφωτισμού. Πολλοί Έλληνες θεωρούν ότι με κάποιον παράδοξο τρόπο ο μεσαίωνας δεν άγγιξε την περιοχή μας. Ότι δεν υπήρξε ελληνικός μεσαίωνας. Και, όμως, είναι τόσο εσφαλμένη η αυτή η αντίληψη.
Ο Σταμάτης εστίασε στην περίοδο από το 1071 και μέχρι την άλωση της Κωνσταντινούπολης. Η μάχη του Ματζικέρτ οδήγησε στην απώλεια εδαφών της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην ανατολή (από τουρκικές φυλές) ενώ αντίστοιχες απώλειες εδαφών υπήρξαν την ίδια περίοδο λόγω επιδρομών βορειοευρωπαϊκών φυλών στην δύση. Μέχρι το 1081 η Αυτοκρατορία, με την συρρίκνωση των εδαφών της, είχε μετατραπεί σε μια μεσαιωνική πόλη-κράτος που τα σύνορά της σχεδόν συνέπιπταν με εκείνα των αρχαίων ελληνικών πόλεων και αποικιών. Ο Σταμάτης παρέπεμψε στους ιστορικούς των ιδεών που υποστηρίζουν ότι αυτή η συρρίκνωση, σε συνδυασμό με μια ελληνική πολιτιστική ενδυνάμωση που πραγματοποιήθηκε εκείνη την περίοδο, διαμόρφωσαν τις προϋποθέσεις ώστε να σφυρηλατηθεί η ρίζα της συλλογικής συνείδησης του νεότερου ελληνισμού που μένει σχεδόν απαράλλακτη μέχρι σήμερα. Είμαστε κατά μια έννοια, παιδιά του μεσαίωνα! Βέβαια ο Σταμάτης παρέλειψε να αναφέρει ότι αυτή η μακραίωνη ελληνική συνείδηση τείνει να διασαλευτεί στις νεότερες γενιές μετά το 1991-92 από τις επιρροές της παγκοσμιοποίησης. Όμως έπραξε σωστά γιατί δεν χρειαζόταν να πει τίποτε παραπάνω ως ομιλητής.
Μετά το πέρας των ομιλιών ο Σταμάτης κάλεσε τον σύλλογο αναβίωσης ιστορικών δρώμενων Griffin. Οι Griffin παρουσίασαν έναν ημίωρο συνδυασμό διαλέξεων, μεσαιωνικών χορών και μεσαιωνικής σπαθασκίας, με σκοπό να βάλουν στο κλίμα του μεσαίωνα, της ζωής και της σκέψης του, το κοινό.
Ξεχώρισε, κατά την γνώμη μου (φιλομαθής γαρ) η μικρή διάλεξη του ζωγράφου Γεωργίου Μπαστάκη-Σχοινά, που εξήγησε ακριβώς τι ήταν η εραλδική τέχνη κατά τον Μεσαίωνα. Η αλήθεια είναι πως οι περισσότεροι είχαμε την εντύπωση ότι η εραλδική ήταν η τέχνη των ζωγράφων που δημιουργούσαν τα μεσαιωνικά οικόσημα, όμως, ο Γιώργος μας έδειξε και μας εξήγησε ότι ήταν πολλά περισσότερα, που είχαν να κάνουν με την γνώση της εθιμοτυπίας, με την τέχνη της δημόσιας ομιλίας (αυτό που σήμερα λέμε αγγλιστί public speaking skills), με την γνώση του πολιτικού και διπλωματικού υποβάθρου και των διεθνών σχέσεων της εποχής, και με ένα σωρό άλλες ικανότητες, που συνενώνονταν στο πρόσωπο των heralds, των κηρύκων της εποχής. Φυσικά και η μικρή επίδειξη τεχνικών μεσαιωνικής σπαθασκίας από τους έμπειρους ξιφομάχους του συλλόγου εντυπωσίασε το κοινό, που ξέσπασε σε επευφημίες!
Μόλις ολοκλήρωσαν την παρουσίασή τους οι Griffin ο Σταμάτης κάλεσε στην σκηνή τους εκθέτες. Ο Σταμάτης Βαρσάμος και ο Λάζαρος από τον σύλλογο φίλων του παιχνιδιού «Κάστρα και Πολιορκητές» παραχώρησαν δυο σύντομες συνεντεύξεις, μιλώντας για την μέχρι εκείνη την στιγμή εμπειρία τους στο 1ο Μεσαιωνικό Φεστιβάλ Ανδραβίδας. Ήταν και οι δυο ενθουσιασμένοι από την πορεία των δρωμένων και την ανταπόκριση του κοινού, με τον Λάζαρο πραγματικά να μην μπορεί να πιστέψει ότι τόσος πολύς κόσμος κατέκλυσε το τραπέζι του συλλόγου για να μυηθεί στα μυστικά του παιχνιδιού και τον Σταμάτη, ντυμένο με την ιπποτική του εξάρτηση, να μοιάζει σαν χρονοταξιδιώτης, που βρέθηκε ξαφνικά μπροστά στον χρόνο από τον μεσαίωνα στην εποχή μας!
Ακολούθησε το χορευτικό πρόγραμμα. Η χαρά όλων μας ήταν μεγάλη καθώς είδαμε τα παιδιά να φεύγουν από την πλατεία και να μπαίνουν στον χορό ανάμεσα στο συγκρότημα. Αυτό είναι η πεμπτουσία ενός πολιτιστικού φεστιβάλ και ενός δρώμενου, να συναρπάζει την νέα γενιά, να της μαθαίνει κάτι νέο, που η σύγχρονη επικρατούσα κουλτούρα δεν θα της δείξει ποτέ.
Μόλις το χορευτικό πρόγραμμα ολοκληρώθηκε έφτασε η ώρα των συναυλιών. Οι Solastas, το καταξιωμένο συγκρότημα με την σταθερή παρουσία σε κάθε σημαντικό ιστορικό φεστιβάλ και φεστιβάλ φαντασίας στην Ελλάδα, ανέλαβαν να μας ταξιδέψουν στα πέρατα των μύθων, σε χώρες μακρινές και σε εποχές παρελθοντικές και άχρονες, με την μαγική, εξωπραγματική φωνή της Λαμπρινής, που ακούγεται σαν να έρχεται από τα βάθη των αιώνων και κλείνει μέσα της όλη την ευρωπαϊκή παράδοση, και με τα παραδοσιακά όργανα των μουσικών, που ανέβλυζαν αγγελικές μελωδίες.
Δυστυχώς ο διαμορφωμένος χώρος προκάλεσε ένα θέμα. Οι καρέκλες του Δήμου άρχισαν να αδειάζουν, καθώς οι μεγαλύτεροι σε ηλικία έφευγαν όσο η νύχτα προχωρούσε. Το αποτέλεσμα ήταν να υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στο σημείο που έπαιζε το συγκρότημα και στους χώρους των νυχτερινών μαγαζιών που φιλοξενούσαν τους ακροατές. Αυτό είναι κάτι που οπωσδήποτε θα πρέπει να προσεχθεί την επόμενη χρονιά, με την καλύτερη διαμόρφωση του χώρου, την ύπαρξη σκηνής και την καλύτερη χωροταξία. Είμαι όμως σίγουρος ότι είναι κάτι που θα επιλυθεί, γιατί κάθε τέτοια δυσκολία και δυσλειτουργία υπάρχει για να αντιμετωπίζεται και να φέρνει πιο κοντά το ακόμα καλύτερο αποτέλεσμα. Εχθρός του καλού είναι πάντα το καλύτερο!
Το Φεστιβάλ ολοκληρώθηκε με τους Belo-Tanos και τον Χρήστο τον ταχυδακτυλουργό τους να γυρνούν στην πλατεία ανάμεσα στους χώρους των καταστημάτων νυχτερινής διασκέδασης και να μεταφέρουν την αύρα μιας αρχέγονης μυστικιστικής πομπής στους μαγεμένους θεατές που παρέμειναν για να δουν το κλείσιμο του Φεστιβάλ. Τα εντυπωσιακά ταχυδακτυλουργικά με τις φωτιές του Χρήστου, σε συνδυασμό με τον αρχέγονο ρυθμό της μουσικής του συγκροτήματος μετέτρεψαν την νύχτα της Ανδραβίδας σε νύχτα μαγείας. Επισφράγισαν με τον καλύτερο τρόπο το γεγονός και έδωσαν το τέλειο κλείσιμο σε μια βραδιά στην οποία ακούστηκε μετά από αιώνες ξανά η κλαγγή του σπαθιού, το χλιμίντρισμα του αλόγου και η μουσική των μεσαιωνικών βάρδων στην δυτική Ηλεία.
Εκείνη την στιγμή σκεφτόμουν ότι κάπου στα βάθη του χρόνου, οι Βιλλεαρδουίνοι, οι Παλαιολόγοι, οι ιππότες, οι τροβαδούροι, οι απλοί άνθρωποι της μεσαιωνικής Ανδραβίδας, ένιωθαν ότι η εποχή τους δεν έχει ξεχαστεί, δεν έχει πλήρως καταβροχθιστεί από τον σύγχρονο κόσμο.
Ψηλά τα ξίφη!
ΥΓ. Μετά το πέρας των δρώμενων όλοι οι συμμετέχοντες και οι ταξιδιώτες από την Αθήνα και την Πάτρα κατευθυνθήκαμε στην ταβέρνα της πλατείας, όπου ο Δήμος παραχώρησε ένα δείπνο στις ομάδες και τα συγκροτήματα που έλαβαν μέρος στο Φεστιβάλ.
Εκεί βρήκα την ευκαιρία να συζητήσω σε κλίμα αποφόρτισης από την ένταση των ωρών που είχαν προηγηθεί με τους συμμετέχοντες αλλά και να γνωριστώ με τα υπόλοιπα μέλη της Οργανωτικής Ομάδας του Φεστιβάλ που ζουν στην Ανδραβίδα. Με την ευκαιρία θέλω να στείλω τους εγκάρδιους χαιρετισμούς στον Θοδωρή Λεμποτέση ο οποίος μαζί με τον Γιώργο Βέρροιο, τον Στάθη Αρβανίτη και τα υπόλοιπα παιδιά της Ανδραβίδας έκαναν εξαιρετική δουλειά το Σάββατο χωρίς την οποία το Φεστιβάλ μπορεί και να μην είχε πραγματοποιηθεί.
Το δροσερό κλίμα στην πλατεία της Ανδραβίδας αποτέλεσε μια τονωτική ριπή στα κουρασμένα μας κορμιά. Ήταν το καλύτερο που θα μπορούσε να μας συμβεί μετά από μια εξοντωτικά κουραστική μέρα ώστε να πέσουν οι σφυγμοί και να καταφέρουμε να ξεκουραστούμε.
Μέχρι να αρχίσουμε να οργανώνουμε την επόμενη εκδήλωση..
Δείτε εδώ την σελίδα της Ομάδας Οργάνωσης του Μεσαιωνικού Φεστιβάλ Ανδραβίδας
Σχόλια:
Οι φωτογραφίες δείχνουν ότι έγινε εξαιρετική δουλειά. Με το καλό και του χρόνου. Μακάρι να έρθουμε περισσότεροι από την Αθήνα για να παρακολουθήσουμε από κοντά τι φεστιβάλ. Πόση ώρα απέχει η Ανδραβίδα από την Αθήνα;
Ευχαριστούμε. Τρεις και μισή ώρες με το αυτοκίνητο, πέντε παρά κάτι ψιλά με το ΚΤΕΛ από Αθήνα είναι.
Συγχαρητήρια. Για άλλη μια φορά άψογοι.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Κάντε και στην Αθήνα κανένα τέτοιο βρε παιδιά. Εμείς γιατί να τα χάνουμε αυτά;
Δεν έχει πολλά μεσαιωνικά μνημεία η Αθήνα ώστε να γίνει ένα τέτοιο Φεστιβάλ. Στα λίγα που υπάρχουν θα πρέπει να υπάρξει μια τοπική ευαισθησία.
Στην Ανδραβίδα έγινε επειδή είναι ο τόπος καταγωγής του Σταμάτη από την μεριά της μητέρας του και γιατί βρέθηκαν πρόθυμα παιδιά κάτω να το στηρίξουν. Στην Αθήνα ίσως είναι και η γραφειοκρατία πιο περίπλοκη
Μπορεί η Ανδραβίδα να φιλοξενήσει επισκέπτες από άλλες περιοχές. Θέλω να πω αν έρθουμε να δούμε την εκδήλωση πρέπει να φύγουμε αυθημερόν ή θα βρούμε ξενοδοχεία να κοιμηθούμε;
Υπάρχουν ασφαλώς. Το κακό είναι ότι μετά τις εννιά το βράδυ σταματούν και αρχίζουν πέντε τα ξημερώματα. Άρα, αν ερχόσουν φέτος και ήθελες να φύγεις αυθημερόν, θα επέτρεπε να περιμένεις γύρω στις τέσσερις ώρες να ανοίξουν τα δρομολόγια. Κρίμα είναι γιατί τα ξενοδοχεία είναι πολύ φθηνά. Με 20 ευρώ μονόκλινα και με 25 δίκλινα βρίσκεις αξιοπρεπέστατα δωμάτια σε motel με όλες τις βασικές ανέσεις.
Πως μπορεί να κατέβη κανείς εκεί κάτω να δει το Φεστιβάλ; Υπάρχουν δρομολόγια του κτελ;
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Συνεχίστε παρόμοιες εκδηλώσεις παιδιά.Τέτοιες πολιτιστικές δράσεις με παραδοσιοκρατικό ρομαντικό ιδεολογικό απαύγασμα που αγκαλιάζει η κοινωνία, αξίζουν όσο 1000 πορείες ή συγκεντρώσεις.
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Κάναμε ένα ρετουσάρισμα σε ιδεολογικές αναφορές που περιελάμβανε το σχόλιο στην αρχική του εκδοχή για τους ευνόητους λόγους. Δεν ήταν εκδήλωση της λέσχης. Την κατεύθυνε ο Σταμάτης, υπήρχαν μέλη μας στην οργανωτική ομάδα αλλά ήταν και άλλοι οι εμπλεκόμενοι. Κατά τα άλλα, ευχαριστούμε θερμά.
Εύγε και του χρόνου
Πολλά συγχαρητήρια! Αν η Αθήνα δεν είναι καλή επιλογή λόγω έλλειψης μεσαιωνικών κτισμάτων, τότε θα ήταν καλή ιδέα να σκεφτείτε να κάνετε κάτι αντίστοιχο στη Θεσσαλονίκη. Συγχαρητήρια και πάλι, είστε αξιέπαινοι!
Υπάρχει επάνω ικανός αριθμός ενδιαφερομένων ώστε να στεγαστούν μαζί μας προκειμένου να βγει μια εκδήλωση; Δεν είναι εύκολο.
Χρειάζεται ικανοποιητικός αριθμός παιδιών που θα στελεχώσουν την οργανωτική ομάδα, διάθεση να δαπανηθούν αρκετές ώρες την μέρα για αρκετό καιρό, δυνατότητα για οικονομική συνδρομή (μέρος του φεστιβάλ Ανδραβίδας χρηματοδοτήθηκε από εμάς και την οργανωτική ομάδα) και τρόπος να ξεπεράσουμε γραφειοκρατικά εμπόδια. Αν υπάρχουν όλα αυτά εμείς εδώ είμαστε. Επικοινωνήστε μαζί μας.
Κωμοπόλεις όπως η Ανδραβίδα, αλλά και γενικά η επαρχία της Πελοποννήσου είναι μέρη για να ζει κανείς εκεί μόνιμα; Ή η ανεργία και η αποκέντρωση έχουν διαλύσει τα πάντα; Δουλειές και ευκαιρίες υπάρχουν για όσους θέλουν να ξεφύγουν από το έκτρωμα της Αθήνας;
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Είναι ελάχιστα τα ποσοστά της ανεργίας σε σύγκριση με την Αθήνα και πολύ πιο εύκολη η ζωή. Ωστόσο αυτό αφορά κυρίως τους ντόπιους που μπορούν να ενεργοποιούν τα οικογενειακά και κοινοτικά δίκτυα. Δεν είναι εύκολο για κάποιον που θα έρθει από την Αθήνα να ενταχθεί χωρίς να έχει δικούς του ανθρώπους (φίλους ή συγγενείς) σε όλο αυτό το πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί κάτω. Είναι κοινότητα που όλοι γνωρίζουν αλλήλους.
Δυστυχώς όμως πέρα από τα θετικά η δυναμική της πολιτικής παθογένειας των Αθηνών είναι ανησυχητικά ισχυρή και εκεί. Κομματάρχες και βουλευτάδες των συστημικών κομμάτων παρελαύνουν ενώ και τα κοινωνικά δίκτυα αντίστασης (έστω τα υποτυπώδη που απέμειναν στην Αθήνα για τις κοινωνικά ανίσχυρες ομάδες) εκεί δεν υπάρχουν.
Το καλό είναι ότι υπάρχει χώρος και δυνατότητα να γίνουν εκδηλώσεις όπως το Μεσαιωνικό Φεστιβάλ με πολύ μικρότερο κόστος και ευκολότερα απ'ότι στην Αθήνα. Η Ηλεία μπορεί να απορροφήσει πολιτιστικά δρώμενα και να φιλοξενήσει κάποιες από τις πάμπολλες πολιτιστικές ομάδες που των Αθηνών. Αυτό είναι ένα στοίχημα. Αν ο κόσμος συνεχίσει να αγκαλιάζει με τέτοιο ενδιαφέρον, όπως αυτό που έδειξε στο Μεσαιωνικό Φεστιβάλ, προτάσεις για πολιτιστικές παρεμβάσεις, μπορεί σιγά σιγά να κλιμακωθεί μια απόπειρα διαδοχικών πολιτιστικών πρωτοβουλιών.
Συναγωνιστή πριν πόσα χρόνια έμενες στον αμερικάνικο νότο; Πιστεύεις επιβιώνει ακόμα η ήσυχη αγροτική ζωή ή αλώθηκε από τους κοσμοπολίτες;
Αυτό σκέφτηκα και εγώ όταν διάβασα ότι η Ανδραβίδα θυμίζει αμερικανικό νότο . Επειδή είχα ξαδέρφια μεγαλωμένα στο Μπέρμιγχαμ /τώρα δε ζουν εκεί/ μου έλεγαν ότι τα μισά σχολεία ονομάζονται Λούθερ Κινγκ και κανένας δεν έχει σημαία του νότου στην αυλή . Ίσως μόνο όποιος έχει ζήσει σε κάποιους οικισμούς του νότου μπορεί να νοιωσει την νότια νοοτροπία. Αλλά δεν ξέρω πόσοι Έλληνες το έχουν κάνει αυτό .
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Το να γνωρίσει κανείς την νοοτροπία μιας περιοχής σημαίνει ή ότι την έχει ζήσει ή ότι την έχει μελετήσει. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι μελέτης. Συνεντεύξεις, έρευνες κλπ το να γνωρίσει όμως την επικρατούσα αισθητική της, ιδίως αν μιλάμε για μια τόσο δημοφιλή ανά τον κόσμο περιοχή όπως είναι ο αμερικανικός νότος, χρειάζεται απλώς μια εποπτεία των αμέτρητων καλλιτεχνικών αποτυπώσεων της.
Μια μικρή απάντηση, σε όσους καλοπροαίρετα ή κακοπροαίρετα γράφουν ότι "πώς μοιάζει η Ανδραβίδα με τον Αμερικάνικο Νότο" και "αν έχεις δει το Νότο με τα μάτια σου και λες ότι μοιάζει". Πρώτον, έχω πάει στις ΗΠΑ, μια τεράστια χώρα των αντιθέσεων, που μου έχει γεννήσει θετικά και αρνητικά συναισθήματα με τον πλούτο των ερεθισμάτων της. Δεύτερον, γράφω ότι μου θυμίζει τον Νότο, και ακριβώς θέτω το πλαίσιο των πραγμάτων που μου δημιουργούν αυτό τον παραλληλισμό, μικρές ή μεγάλες λεπτομέρειες. Και μου δημιουργούν τον παραλληλισμό όχι με τον μοντέρνο, αλλοτριωμένο και "αλωμένο" από την νεωτερικότητα Νότο που ίσως περιγράφουν κάποιοι, αλλά με τον ιδανικό, φαντασιακό μου αν θέλετε Νότο, την "Αρκαδία" των Ρομαντικών, που έχω γνωρίσει αισθητικά και γνωστικά από τα παιδικά μου χρόνια, και έχει γίνει κομμάτι μου, της ψυχής μου, της αισθητικής και της ιδιοσυγκρασίας μου. Δεν πιστεύω να διαβάζετε το blog της ΦΛΕΦΑΛΟ για ακριβείς ταξιδιωτικές περιγραφές, δεν είμαστε το Happy Traveller! Γράφω αυτό που είδα με τα μάτια της ψυχής, Southman γαρ!
Θεωρειτε ότι υφίσταται Ελληνικός Μεσαίωνας χωρίς την χριστιανική παράδοση ή είναι πακέτο αυτά τα 2; πέρα από την βυζαντινή διάσταση του ζητήματος
Χωρίς τη χριστιανική παράδοση δεν υπάρχει ούτε καν ο ευρωπαϊκός μεσαίωνας, όχι μόνο ο ελληνικός.
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Ο χριστιανισμός είναι κεντρικό γνώρισμα του μεσαίωνα. Τόσο του ελληνικού όσο και του δυτικού ή του σλαβικού. Αλλά στην Ελλάδα υπήρχαν και προσωπικότητες όπως ο Γεμιστός, με σημαντικό ιστορικό ρόλο, που ήταν εγγύτερα στην αρχαία σκέψη και θεολογία. Συνεπώς όσον αφορά την επικρατούσα τάση ο μεσαιωνικός ελληνισμός με τον χριστιανισμό είναι συνδεδεμένοι. Δεν παραλείπουμε όμως να θυμηθούμε ότι υπήρχαν και εξαιρέσεις. Καθώς επίσης και ότι υπήρξε αυταρχική κρατική επιβολή του χριστιανισμού στην Ελλάδα σε περιόδους όπως εκείνη του Θεοδοσίου. Ήταν μια σχέση που πέρασε τις γνωστές διακυμάνσεις ανά περίοδο του μεσαίωνα μέχρι να συνδεθεί ο χριστιανισμός με την ταυτότητα του νεώτερου ελληνικού έθνους. Όταν όμως συνέβη αυτό η συνέχεια παρέμεινε απαράλλαχτη μέχρι σήμερα. Το ελληνικό έθνος και η ορθοδοξία είναι ενωμένα σε μια αδιαμφισβήτητη ιστορική ενότητα.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα στιγμή της ομιλίας του Σταμάτη ήταν όταν ανέφερε ότι ο Φράγκος πρίγκιπας της Ανδραβίδας Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος, όταν κατέστειλε επαναστάσεις των Μανιατών έχτισε, το 1249, το κάστρο του Μυστρά. Το κάστρο αυτό έγινε αργότερα το κέντρο της ελληνικής πολιτικής και πνευματικής ζωής με τον Πλήθωνα Γεμιστό πρωταγωνιστή όταν η περιοχή πέρασε στον έλεγχο των Παλαιολόγων. Ο Σταμάτης το ανέφερε έτσι ακριβώς και ο παπά Κώστας της Ανδραβίδας, που παρακολούθησε την εκδήλωση μαζί με μέλη της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, αναγνώρισε την ιστορική γνώση που χάρισε στους ακροατές η ομιλία του Σταμάτη και στο τέλος της ομιλίας χειροκρότησε θερμά και έδωσε συγχαρητήρια.
Πολύ σημαντική η στάση του ιερέα στην υποστήριξη του Φεστιβάλ. Να σημειωθεί αυτό από όσους αντιλαμβάνονται την σημασία των γραφειοκρατικών θεσμικών συσχετισμών.
Προς τον ανώνυμο που ρωτάει για την Φραγκοκρατία "καλοπροαίρετα":
Επειδή δεν ρωτάς καλοπροαίρετα δεν δημοσιεύεται το σχόλιο που έγραψες. Όποιος γνωρίζει απλή ανάγνωση καταλαβαίνει διαβάζοντας το άρθρο ότι το Φεστιβάλ εστίασε στην μεσαιωνική ιστορία του τόπου και ότι η ομιλία του Σταμάτη είχε αναφορές στο πως ο διπλός κίνδυνος από την τουρκική ανατολή και από την επεκτατική δύση διαμόρφωσε εκείνη την περίοδο την νεότερη ελληνική συνείδηση του "ανάδελφου ελληνικού έθνους". Το Φεστιβάλ επιχείρησε μέσα από έναν συνδυασμό λόγου και θεάματος να αναδείξει τέτοιες πτυχές της ελληνικής ιστορίας και συνείδησης. Η Φραγκοκρατία έλαβε χώρα σε ελληνικούς τόπους. Μπορούμε να έχουμε οκτακόσια χρόνια μετά μια ιστορική της εποπτεία και ταυτόχρονα να την αξιολογούμε από την εθνοκεντρική σκοπιά.
Δεν νομίζεις;
"Η Φραγκοκρατία έλαβε χώρα σε ελληνικούς τόπους. Μπορούμε να έχουμε οκτακόσια χρόνια μετά μια ιστορική της εποπτεία και ταυτόχρονα να την αξιολογούμε από την εθνοκεντρική σκοπιά."
Πελοπόννησος, Κρήτη, Κύπρος, Ρόδος είναι μερικές μόνο από τις περιοχές με έντονο φραγκικό αποτύπωμα. Δεν νοείται "ελληνικός μεσαίωνας" χωρίς αναφορές στην λατινοκρατία άσχετα πώς την βλέπει ο καθένας.
ΥΓ Έγραψα ένα σχόλια για την νοσταλγία με παραπομπές σε ορισμούς και λινκς αλλά δεν βλέπω να εμφανίστηκε. Μήπως υπήρχαν λινκς που δεν αρμόζουν;
Δεν εμφανίστηκε ποτέ το σχόλιο. Ξαναγράψτο αν δεν σου κάνει κόπο.
"Το να γνωρίσει κανείς την νοοτροπία μιας περιοχής σημαίνει ή ότι την έχει ζήσει ή ότι την έχει μελετήσει. Ιδίως αν μιλάμε για μια τόσο δημοφιλή ανά τον κόσμο περιοχή όπως είναι ο αμερικανικός νότος, χρειάζεται απλώς μια εποπτεία των αμέτρητων καλλιτεχνικών αποτυπώσεων της."
Υπάρχει ο νεολογισμός "anemoia" για να δηλώσει την (ψευδο)νοσταλγία για εποχές, τόπους και καταστάσεις που δεν έχουν βιωθεί από πρώτο χέρι αλλά προσλαμβάνονται μέσω του θεάματος (ταινίες, μουσικές, αναγνώσματα). Ειδικά στις μέρες μας και ιδιαίτερα για τις νεότερες γενιές είναι σύνηθες φαινόμενο...
Anemoia: en.wiktionary.org/wiki/anemoia
Άλλες λέξεις/φράσεις που αποδίδουν στο περίπου αυτό το feeling είναι και οι παρακάτω:
Saudade: dictionary.com/browse/saudade
Mono no aware: yourdictionary.com/mono-no-aware
Fernweh: en.wiktionary.org/wiki/Fernweh
(Δεν έχω ιδέα από Πορτογαλικά, Ιαπωνικά και Γερμανικά, μόνο τους όρους αναφέρω)
Αυτό που θέλω να πω είναι γιατί θαυμάζουμε Βιλλεαρδουίνους και λοιπούς Φράγκους κατακτητές και όχι αποκλειστικά και μόνο τους Βυζαντινούς; Προς τι τόσος θαυμασμός στους δυτικούς Σταυροφόρους; Δεν είναι εξίσου μισητοί με τους Οθωμανοΰς δυνάστες; Είναι παράλογο αυτό που ρωτάω;
Δεν είναι παράλογο να ρωτάς. Είναι μάταιο να ρωτάς κάτι που έχει απαντηθεί. Προφανώς και ήταν κατακτητές. Αλλά εφόσον υπήρχαν και άφησαν ιστορικά μνημεία στον τόπο δεν πρέπει να τους αναφέρουμε; Έστω και ως κατακτητές; Σε αυτό το ύφος ήταν η εκδήλωση. Είναι εμφανές από το άρθρο και τις φωτογραφίες.
Εφόσον έγινε έγινε φεστιβάλ στην Ανδραβίδα η οποία υποστηριζόταν κατά τον μεσαίωνα από το κάστρο Χλουμούτσι, θα έπρεπε να πούμε μόνο ότι ο διοικητής του ήταν ο Γεώργιος Φραντζής; Το είπαμε αυτό και το συνδέσαμε με την διαμόρφωση της νεώτερης ελληνικής ταυτότητας. Δεν έπρεπε να πούμε ποιος το έφτιαξε, πότε και πώς βρέθηκε σε ελληνικά χέρια; Ακόμη και στον Λέοντα Σγουρό έκανε μνεία ο Σταμάτης στην ομιλία του.
Κατά τα άλλα αν κάνουμε σήμερα πολιτική κριτική στην παγκοσμιοποίηση δεν πρέπει να την περιγράψουμε; Πρέπει να λέμε μόνο ότι είμαστε εναντίον της χωρίς να εστιάζουμε στο περιεχόμενό της;
Τέλος καλό είναι να αποφεύγονται οι γενικεύσεις. Οι Φράγκοι ήταν κατακτητές το 1204 αλλά υπήρχαν ορισμένες περιπτώσεις που επέλεξαν διαφορετικές πολιτικές. Για παράδειγμα ο Γοδεφρείδος Βιλλεαρδουίνος όταν ανοικοδόμησε το κάστρο Χλουμούτσι δεν άγγιξε κανένα ελληνικό εισόδημα, δεν πείραξε τα ταμεία της ελληνικής εκκλησίας ενώ αντιθέτως κατάσχεσε τις οικονομίες των καθολικών εκκλησιαστικών ταγμάτων της Ανδραβίδας. Με αποτέλεσμα να τον αποκηρύξουν Ο αδελφός του Γουλιέλμος όταν στέφθηκε πρίγκιπας στο πριγκιπάτο της Αχαΐας και ανέλαβε την διοίκησή του από την Ανδραβίδα, όχι μόνο μιλούσε καλύτερα την ελληνική γλώσσα από την γαλλική (είχε γεννηθεί στην Καλαμάτα) αλλά νυμφεύθηκε Ελληνίδα πριγκίπισσα από το Δεσποτάτο της Ηπείρου. Η κόρη του που διεκδίκησε το πριγκιπάτο (η Ιζαμπώ του μυθιστορήματος που έγραψε ο Άγγελος Τερζάκης) ήταν από Ελληνίδα μητέρα και από πατέρα που μιλούσε τα ελληνικά και όχι τα γαλλικά ως μητρική γλώσσα. Δεν ήταν λοιπόν τόσο ξένοι ή εχθρικοί με την ελληνικότητα σε όλες τις περιπτώσεις οι σταυροφόροι.
Αν μιλήσουμε για τους μισθοφόρους που ήρθαν από την Αραγωνία εκεί όντως ήταν σχεδόν όλοι καθάρματα. Πάντως ακόμη και ο ιστορικός του ελληνικού εθνικισμού Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος θεωρεί ότι οι Φράγκοι ήταν κατακτητές αλλά τονίζει ότι άφησαν και θετικά στοιχεία στον τόπο μας. Σύμφωνα με τον Παπαρρηγόπουλο ήταν και η στρατοκρατία των Φράγκων ιπποτών που ανανέωσε την πολεμική αρετή όσων Ελλήνων υπηρετούσαν στους στρατούς τους, πράγμα που έγινε μια βάση για την κουλτούρα της κλεφτουριάς. Επίσης όλη η σχολή των δημοτικιστών, από τον Ζαμπέλιο μέχρι τον Δραγούμη, τονίζει την οφειλή του δημοτικιστικού κινήματος στην γλώσσα και την λογοτεχνία που έφεραν οι σταυροφόροι στην Ελλάδα.
Συνεπώς, όπως όλα τα ζητήματα που χωρούν ιδεολογική ανάλυση, έτσι και αυτό χρειάζεται προσεκτική μελέτη και καλή ιστορική γνώση.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Ρε ανώνυμε στο σχολείο δεν διδαχθήκατε τίποτα για τη Φραγκοκρατία. Στο μάθημα της λογοτεχνίας δεν κάνατε Ερωτόκριτο;
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Σύμφωνοι. Δεν ήμουν στο φεστιβάλ και δεν είχα την ευκαιρία να ακούσω τις διαλέξεις. Σαφώς και δεν πρέπει να αποκρύπτονται ιστορικές πληροφορίες ούτε να παραβλέπονται μνημεία. Με προβληματίζει το θέμα της ιστορικής αναβίωσης. Ένας Έλληνας που φέρει πχ. στολή Φράγκου, Ναΐτη κτλ στο πλαίσιο ιστορικής αναβίωσης, δεν δείχνει την ταΰτισή του με το συγκεκριμένο ξενικό στοιχείο; Θα μπορούσε κάποιος που φοράει στολή Σταυροφόρου να φορέσει με την ίδια ευκολία στολή Οθωμανού σε αντίστοιχη εκδήλωση για τον ελληνισμό και τη διαμόρφωση της ελληνικής συνείδησης στα χρόνια της Τουρκοκρατίας; Θα μποροΰσε να ισχυριστεί κανείς ότι υπάρχει μια προτίμηση στη φραγκική Δΰση σε σχέση με την οθωμανική Ανατολή; Δεν είναι ξενομανία να θαυμάζουμε την ανωτερότητα του κατακτητή, όποιος κι αν είναι αυτός (όπως αντίστοιχα υπάρχουν πολλοΐ που αναγνωρίζουν την ανωτερότητα των ψηλών ξανθών Γερμανών κατακτητών, άκουσον άκουσον...);
Εφόσον γίνεται αναβίωση ιστορικών δρώμενων πρέπει να υπάρχουν και των δύο στρατοπέδων αναβιωτές. Δεν γίνεται διαφορετικά. Στο θέμα των Γερμανών δεν υπάρχουν ντυμένοι Γερμανοί στρατιώτες όταν γίνεται αναβίωση της μάχης του Ρούπελ; Δεν γίνεται βρε παιδιά ολοκληρωμένη αναβίωση ιστορικών δρώμενων με μόνο μιας παράταξης αναβιωτές. Δεν αποκλείεται να συμβεί. Ωστόσο πιστεύουμε ότι όσο πιο πλήρης είναι η αναβίωση τόσο το καλύτερο.
Μην αναζητάτε με φορμαλιστικούς τρόπους τη βαθύτερη διανοητική ουσία που ψάχνετε. Στο μέρος του Φεστιβάλ που καλύπτει ο λόγος και η αισθητική θα αναζητήσετε την ουσία. Το κομμάτι του θεάματος (του φαίνεσθαι της εικόνας) έρχεται υποστηρικτικά.
Ο Σταμάτης είπε...Παίδες μην κάνετε το λάθος να ερμηνεύετε προνεωτερικές περιόδους της ιστορίας με όρους της σημερινής εποχής. Μην ξεχνάμε ότι τα έθνη μπορεί να υπήρχαν πριν την νεωτερικότητα. Δεν υπήρχε όμως ο εθνικισμός και ο εθνικιστικός τρόπος σκέψης της αίσθησης του ανήκειν. Δεν υπήρχε, δηλαδή, η αυτονόητη βεβαιότητα ότι το έθνος δρα πολιτικά ως ενιαίο σύνολο.
Για παράδειγμα στην αρχαιότητα υπήρχε ελληνικό έθνος. Αλλά αυτό δεν εμπόδισε ελληνικές πόλεις ή πληθυσμούς να συμμαχήσουν σε διάφορες περιπτώσεις με πόλεις ή βασίλεια αλλοφυλων εναντίον άλλων ελληνικών πόλεων. Το ίδιο και στον μεσαίωνα. Η ελληνική δυναστεία των Αγγέλων της Ηπείρου συμμάχησε με τον Βιλλεαρδουίνο εναντίον των Παλαιολόγων. Δεν περνούσε από το νου κανενός δεσπότη της Ηπείρου ότι έκανε κάτι εναντίον της ελληνικής του εθνικότητας με αυτή την επιλογή. Γιατί τότε δεν υπήρχε ο εθνικιστικός τρόπος σκέψης. Ήταν αποδεκτό ότι το έθνος έπρεπε να ενωθεί κάτω από το αυτοκρατορικό σκήπτρο της Κωνσταντινούπολης. Οι "Ηπειρώτες" δεν δέχονταν τους "Νικαιωτες" ως διαδόχους του θρόνου και προκειμένου να τους αμφισβητήσουν συμμαχούσαν με τους Γάλλους της Ανδραβίδας. Από την άλλη οι"Νικαιωτες" που είχαν πάρει τα κλειδιά του ελληνικού κράτους προκειμένου να απλώσουν σε όλη την ελληνική επικράτεια την ισχύ τους έπαιρναν ως μισθοφόρους στον βυζαντινό στρατό χιλιάδες Τούρκους πολεμιστές.
Τί θέλω να πω; Χρειάζεται προσοχή στην αξιολόγηση της περιόδου και στο ποιος ήταν κατακτητής. Προφανώς οι Φράγκοι ήταν κατακτητές της Ελλάδας αλλά η αξιολόγηση της κατάκτησης και του περιεχομένου της πρέπει να γίνει με τους κατάλληλους όρους. Όχι με το πρίσμα των νοοτροπιών επικράτησε τον 18ο και τον 19ο αιώνα.
Εξαιρετικά πετυχημένος όρος η "anemoia". Πρόσφατα τον ανακάλυψα και κατά την γνώμη μου εξηγεί πολλά. Από την κλασικιστική ειδωλοποίηση της αρχαιότητας, μέχρι τον ρομαντικό μεσαίωνα του 19ου και την εξιδανικευμένη Ανατολή των Οριενταλιστών.
Στις μέρες μας όμως εκδηλώνεται και μια αρνητική διάσταση αυτού του φαινομένου (κάπου εδώ να τονίσω ότι τόσο εδώ όσο και στο προηγούμενο σχόλιο μιλάω γενικά και δεν συμμετέχω στην συζήτηση που ανοίξατε παραπάνω). Η σχεδόν απόλυτη κυριαρχία των ΗΠΑ στην παγκόσμια πολιτιστική παραγωγή κατευθύνει το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της "ψευδονοσταλγίας" σε παραδοσιακά αμερικάνικα μοτίβα ("Old West", κηποπροάστια με νοικοκυρές και δεντρόσπιτα, "80s", μητροπολιτάνικη ζωή κτλ). Αλλά ακόμα και η πρόσφατη μόδα με τους Βίκινγκς και τον βορειοευρωπαικό παγανισμό σχετίζεται με συγκεκριμένες δημοφιλείς αμερικάνικες σειρές. Το ίδιο και με την επανανακάλυψη του Τόλκιν αμέσως μετά τις γνωστές χολλυγουντιανές υπερπαραγωγές. Όλα από κει φιλτράρονται πλέον. Εντάξει, δεν το λέω ως κατ' ανάγκην αρνητικό, αλλά καλό θα ήταν να υπάρξουν και άλλες πηγές άντλησης ιστορίας, κληρονομιάς και αισθητικών προσλαμβανουσών, πέραν από τα 3-4 κινηματογραφικά μονοπώλια και τους 6-7 διεθνείς εκδοτικούς οίκους...
Για τον "παγκόσμιο" Αμερικανικό Νότο δεν ξέρω πολλά. Στην Ελλάδα -και ίσως στην υπόλοιπη Ευρώπη- νομίζω υπήρξε σύμβολο κάποιων αντιφρονούντων ήδη απ' τα 70s. Πχ σε ορισμένες θύρες οργανωμένων (της old school) ανέμιζε μόνιμα η σημαία της συνομοσπονδίας. Επίσης, κυκλοφορούσαν ραμμένα σήματα, μπρελόκ, αφίσες κτλ. Η συγκεκριμένη φάση πιθανόν δεν ήταν μια ακόμα "αμερικανιά" αλλά θέμα συμβολισμών και αναζήτησης ταυτότητας (άσχετα αν κάποιος διαφωνεί με το νοηματικό τους περιεχόμενο).
ΥΓ Παραθέτω χύμα εικόνες που υποτίθεται δημιουργούν το αίσθημα της anemoia:
https://vice-images.vice.com/images/articles/meta/2016/10/25/all-quiet-in-the-suburbs-of-nowhere-australia-1477372844.jpeg?crop=1xw:0.7041823308270677xh;center,center&resize=900
https://images.nightcafe.studio/jobs/FaXU2bVUiXSFddxwdb6n/FaXU2bVUiXSFddxwdb6n.jpg?tr=w-1080,c-at_max
https://i.redd.it/o2losa2rtxl91.jpg
https://aestheticamagazine.com/wp-content/uploads/2018/01/DTHCQ-MX4AAphYx-960x540.jpg
https://generations.krea.ai/images/253940ee-61a2-4f3b-82ee-41bc3744edf8.webp
ετοιμάζεται νέος δαχτυλιδάρχοντας από τη Warner Bros. Δυστυχώς θα είναι animation
https://www.digitalspy.com/movies/a39080929/lord-of-rings-war-rohirrim-release-date/
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Ναι θα έχει γραφικά και μάχες που θα θυμίζουν warhammer 2. Προσωπικά δεν ψήνομαι.
Γιατί όχι, εδώ αγόρασαν ο Τουταγχαμών και ο Ραμσής ο βου. Ποια Χανιά και Ηράκλειο τώρα; Ποιος Ζαβός και Χοντρός; Η νο1 φαμίλια της Βαλκανικής είναι από το Ρέθυμνο.
"ετοιμάζεται νέος δαχτυλιδάρχοντας από τη Warner Bros."
Εγώ πάλι άκουσα την Μπρος να απειλεί και με νέους 300. Ελπίζω να είναι κακόγουστη πλάκα.
Ἔστω καὶ καθυστερημένως ἕνεκα πυκνῶν ὑποχρεώσεών μου κατ᾿ αὐτὴν τὴν περίοδον, ὅπως ἴσως θὰ ἐγνώριζε καὶ ὑπέθετεν ὁ ἀναγνώστης τῆς ἱστοσελίδος τοῦ Ἅρματος
(πρβλ. https://www.armahellas.com/2023/07/12/%e1%bd%81-povl-h-riis-knudsen-%cf%83%cf%84%e1%bd%b4%ce%bd-%e1%bc%91%ce%bb%ce%bb%ce%ac%ce%b4%ce%b1/ ), θὰ ἤθελα νὰ συγχαρῶ τὸν φίλο μου Σταμάτη καὶ ὅλους ἀκόμη ὅσους συνέβαλαν στὴν ὅλως ἐξαιρετικὴν αὐτὴν διοργάνωσι - ἀλλὰ καὶ νὰ τοὺς εὐχαριστήσω ἐγκαρδίως γιὰ τὴν πρόσκλησιν ποὺ μοῦ εἶχαν ἀπευθύνει.
Δυστυχῶς ἡ σχετικῶς μακρόχρονος φιλοξενία καὶ ὑπὸ τὴν ἐπιμέλειάν μου περιήγησις τοῦ προσκεκλημένου μας ὁμιλητοῦ Povl Heinrich Riis-Knudsen, ἐπὶ πλέον τῆς δεδομένης μου ἐργασίας καὶ ἐν συνδυασμῷ πρὸς τὴν γεωγραφικὴν ἀπόστασιν, δὲν μοῦ ἐπέτρεψαν τὴν κάθοδον, παρ᾿ ὅτι θὰ τὸ ἐπεθύμουν διακαῶς.
ΤΕΤΟΙΑ χρειαζόμαστε - κι ὄχι ξελαρυγγιασμένους "πατριῶτες" τῶν ὁποίων τὸ ψυχοπνευματικὸ στῖγμα διακυμαίνεται κάπου σ᾿ ἕνα λίγο-πολὺ καταγώγιο χῶρο, ποὺ ὁριοθετεῖται ἀπὸ τὰ μετροσεξουαλικὰ σύγχρονα σαχλὰ ἀκούσματα διαφόρων ὑποδιαιρέσεων, "λαϊκότροπα" σκυλαδ-ὑλακίσματα, ἀφρικανόρρυθμα γρυλίσματα, μαιναδόπληκτα θηλυπρεπῆ σαλιαρίσματα καί, ἀκόμη ἐπίσης, γαρύοντα δῆθεν "ἡρωικότροπα" εὐτελῆ κακοτεχνήματα καὶ ἐξαλλοιωτικοὺς ὑποβιβασμοὺς τῆς Παραδὀσεως στὴν καλλίτερη περίπτωσι.
Ἐκεῖνος ποὺ τὴν μέρα παριστάνει τὸν ἐθνικὸ πρόμαχο καὶ τὸ βράδυ λικνίζεται ὡς λατίνος ... "δεσποινίδος" ἢ καταπιεσμένο χανουμάκι ἐκφράζοντας τὸν πραγματικό του βαθύτερο χαρακτῆρα, ἁπλῶς φέρει τὴν μέρα μιὰν ἀστικὴ μάσκα γιὰ νὰ κερδίζῃ ἐπιφανειακὲς ἐντυπώσεις ἢ καὶ ψήφους.
ΟΜΩΣ ΟΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ ΔΕΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΜΑΣΚΕΣ - ἀλλὰ ἀπὸ Αἷμα καὶ Πνεῦμα, ποὺ ἐκτρέφουν καὶ ζυμώνουν καὶ ἐνζυμώνουν τὴν ψυχὴν καὶ τὴν Βούλησιν τῶν Μαχητῶν!
Οἱ δὲ Μαχηταὶ εἶναι μέσα στὸν χρόνο τους ἀλλὰ καὶ ὑπεράνω ἀκείνου ἐπίσης, ὑπέρχρονοι κι ἔγχρονοι ἐν ταὐτῷ, διαθραύοντες τὸ παροδικὸ καὶ τὸ θνητὸ μὲ τὴν ἀκατασίγαστον ἐντός τους ἀχωρικότητα κι ἀδιαχωρητότητα τοῦ αἰωνίου, τοῦ θείου, τοῦ πρὸς πάντα κατωφερῆ "ἀνθρωπισμὸν" ξένον ὑπερανθρωπίνου, ἀκαθέκτως ἐπελαύνοντος...
Δὲν θὰ ἀπαντήσω σὲ κανένα ἀστεῖο μπαρμπαδέλι ποὺ αἰσθάνεται τὴν ἀστομοδάτην του εἰκονικὴν καὶ ἀμέτρως καὶ κάπου αὐτιστικῶς αὐτοδιαλαλητήν του ἐκτιθεμένην "ἡρωικότητα"· ἄλλα μὲν παγωνιῶν ἄλλα δὲ ἀετῶν ἤθεα καὶ νομοί!!!
Ὣς ἐδῶ μὲ τοὺς "πολεμιστὰς" ἀπὸ τὰ γαριδάκια! Τοὺς παραχορτάσαμε...
>>[Συνεχίζεται]>>
Ο ΗΡΑΚΛΗΣ είπε...
>>>
ΠΡΟΤΕΙΝΩ λοιπὸν τὴν δημιουργίαν (καὶ κατ᾿ ἀντιπαραβολὴν πρὸς στειρότητας τοῦ παρελθόντος, ποὺ κυρίως καμένα μυαλὰ καὶ ἀθεραπεύτως παιδομόρφους χαρακτῆρας ἔχουν παραγάγει - κάποτε μὲν 15 καὶ 20, τώρα δὲ ἤδη ἀπελπιστικῶς καὶ στασίμως 50 ἢ 60 ἐτῶν...) ἑνὸς μεσαιωνικῶς ἐρριζωμένου Οἴκου τῶν Ἱπποτῶν (RITTERHAUS/REITERHAUS) - ΚΑΙ ΩΣ ΠΡΩΤΗΝ ΣΥΜΒΟΛΗΝ ΚΑΤΑΘΕΤΩ ΤΟΝ ΥΜΝΟΝ ΤΟΥ:
ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ τὸ ΑΡΜΑ: τὸ Τραγοῦδι τῶν Ἱπποτῶν
Ἐμπρός! Στὸ Ἅρμα τῆς Μάχης ἐμπρός!
Μὲ τοὺς ἵππους ἐμπρὸς στὰ πεδία·
τῆς Δουλείας ἐκεῖ ὡς τρίζει ὁ ἁρμός
μετριέτ᾿ ἡ καρδιά κι ἡ ἀνδρεία.
Τὸν Ἄνδρα ὡς μονάχο στ᾿ ἁλώνια καλεῖ
τῆς Αλήθειας ἡ Ὥρα, γυμνὴ εἶν᾿ ἡ ψυχή…
Τὸ λεύτερο ἔχ᾿ ἀπ᾿ τὸν κόσμο χαθῆ
τὸ Πνεῦμα· οἱ ἀφέντες κι οἱ δοῦλοι
περίτεχνη ὑφαίνουν μὲ Ψέμμα πλοκή
δολεροί, δειλοί, ῥαδιοῦργοι:
Στὰ μάτια νὰ ἰδῇ ποὺ τὸν Χάρο τολμᾷ
᾿νογάει ὁ Μαχητής, μοναχά, Λευτεριά!
Σκοτούρα δὲν στρέχω νὰ στεριωθῇ
ἐλαφρὺς στῆς Μάχης τὸν Δρόμο,
στῆς Μοίρας καλπάζω τὴν ἄγρια καμπή,
ποὺ σήμερα ἢ αὔριο ἀνταμώνω:
κι ἂν αὔριο μ᾿ εὕρῃ, τ᾿ ἀτίμητο ἂς πιῶ
τοῦ χρόνου τ᾿ ἀπόπιωμα τώρα κι ἐδῶ!
Τ᾿ Οὐρανοῦ εἶν᾿ ὁ κλῆρος χαρᾶς τιμή,
χωρὶς ἀγκομάχη καὶ ψόγο,
ἐλαφριά· τ᾿ ἀγκομάχου ἡ δούλα ψυχή
γιὰ πλούτη ἀνασκάπτει μὲ μόχθο:
Φτυαρίζει, σκάβει φωλιὲς στὴν Γῆ
ὣς ὅτου ὁ ἴδιος στὸν λάκκο του μπῇ!
ὁ Ἱππότης καὶ τ᾿ ἄτι του τὸ γοργό
φοβέρα καὶ τρόμος στὶς φιέστες·
στὸ μέγαρο ὡς μπαίνουν τὸ γιορτινό
ἀπρόσκλητοι εἶν᾿ ἐπισκέπτες!
Χωρὶς γλυκόλογα, δίχως φλουριά
τὴν κόρη ἁρπάζει καὶ πάει στὰ βουνά!
Γιατί κλαψουρίζει ἡ ἑταίρα γοερά;
Νὰ φύγουμε ἔφθασ᾿ ἡ ὥρα!
Δὲν ἔχει ὁ ἱππότης γι᾿ ἀγάπη καρδιά
μιὰ μόνη, μὰ οὔτε μιὰ χώρα:
τῆς μοίρας τροπὲς ᾿πὸ κεῖ κι ἀπὸ ᾿δῶ
ἡ ἀνδρεία βουλή του δὲν ἔχει χωριό!
Μεταίχμιο τοῦ Κόσμου τοῦ Ξίφους ἡ ἀκμή,
χαρῆτε τοῦ Ξίφους οἱ ἀρχόντοι.
Ὁποὺ συμπαγὴς κι ἀταλάντευτη ἀλκή
᾿μπροστά του ὑποκλίσεων βρόντοι.
Κορῶν᾿ ουδεμιὰ εἶναι τόσο ὑψηλή
στὸν εὔτολμο ἀνέφικτη Μαχητή!
Συντρόφοι στοὺς ἵππους, λοιπόν, χαλινά,
προτᾶξτε τά στήθη στὴν Μάχη!
Ἡ Ζωή ἀφρίζει, ἡ Νιότη αψηφᾷ
ἀκόμα ὡς τὸ Πνεῦμά μας ἄρχει…
Ἐμπρός! Κι ἂν δὲν ῥίξτε στὴν Μάχ᾿ τὴν ζωή
ποτέ δὲν θὰ νοιῶστε σὲ σᾶς νἄχῃ ᾿ρθῆ!
Στίχοι-Μελωδία: Κατὰ τὸ «Reiterlied» τοῦ Friedrich Schiller.
https://www.youtube.com/watch?v=dZlYU_WvPTc
https://www.youtube.com/watch?v=EfY7R-GXh3g
Στέφανος Γκέκας
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Κύριε Γκέκα υπάρχει ένας σύλλογος αναβίωσης μεσαιωνικών δρώμενων με το όνομα Ritter Hellas.
https://www.facebook.com/groups/ritterhellas/
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Γεια σου Στέφανε. Η ιδέα της οργάνωσης μιας ομάδας αναβίωσης τέτοιων δρώμενων είναι ωραία. Απαιτεί βέβαια αρκετές προϋποθέσεις. Χρήματα για εξοπλισμό (είναι από ακριβά ως απλησίαστα τα κόστη για στολές, ιδίως αν μιλάμε για μεταλλικές πανοπλίες, πχ. η η ολόσωμη μεταλλική πανοπλία του ιππέα που φορούσε το παιδί το οποίο φαίνεται στην φωτογραφία κοστίζει περίπου 4000 ευρώ), τεχνογνωσία (η οποία ξεκινά από την γνώση χρήσης σπαθιού μέχρι την αναβίωση σκηνογραφημένων μαχών - αυτό ακόμη δεν είναι εφικτό να γίνει στην Ελλάδα γιατί χρειαζόμαστε καλή εικόνα του τι γίνεται στην Βαυαρία και ικανότητα αντίστοιχων σκηνογραφιών προσαρμοσμένων στους ελληνικούς χώρους που είναι μικρότεροι και διαφορετικοί) και καλή γνώση της ιστορίας (αυτό είναι το ευκολότερο). Θα πρέπει να καταβληθούν συντονισμένες και συνεχείς προσπάθειες για να επιτευχθεί αυτή η πρόταση. Δεν είναι εύκολο. Αλλά δεν είναι και ανέφικτο. Βούληση χρειάζεται και επιμονή.
Υπάρχουν όμως προγενέστερα στάδια που είναι σίγουρα ευκολότερο να πραγματοποιηθούν. Είσαι πολύ καλός γνώστης της παραδοσιακής ελληνικής και ευρωπαϊκής μουσικής. Πείσε τα παιδιά της ομάδας σου να ασχοληθούν και αυτά με το συγκεκριμένο πεδίο και οργάνωσε μια προσπάθεια συλλογική που θα εστιάσει σε αυτό ακριβώς. Βρείτε επαφές με μουσικούς που παίζουν παραδοσιακή μουσική ή πρότεινε σε κάποια απ'τα δικά σου παιδιά να εξασκηθούν σε παραδοσιακά όργανα. Αν μπορέσετε να φτιάξετε έναν πυρήνα που θα γνωρίζει και - ακόμη καλύτερα - θα παίζει παραδοσιακή μουσική (ελληνική, κέλτικη, γερμανική, ρωσική κλπ) όχι μόνο θα προκύψει άλλη μια ομάδα ικανή να προσφέρει σε μελλοντικά φεστιβάλ αλλά και θα υπηρετηθεί άμεσα και καίρια ο πολιτισμός της πατρίδας μας. Γνώμη μας παραμένει αυτή που εξέφρασε ο Σταμάτης στην τελευταία συνάντηση. Αν κάνετε κάποια απόπειρα εστίασης σε πολιτιστικές θεματικές, κράτα την πολιτική ιδεολογία στο βάθος, μην την κάνεις προμετωπίδα και δώσε μεγαλύτερη έμφαση στην αισθητική και την τέχνη. Μια τέτοια επιλογή θα ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με ανθρώπους που μπορεί να είναι εξίσου παραδοσιοκράτες με εμάς αλλά να έχουν άλλες πολιτικές απόψεις ή να μην δίνουν τόση έμφαση στην πολιτική. Αυτό όμως δεν τους καθιστά λιγότερο ενδιαφέροντες ως προσωπικότητες.
Για την πολιτική, τον χώρο και τους τύπους που κραυγάζουν στα μικρόφωνα δεν έχει κανένα νόημα να συζητήσουμε. Μας βγάζουν εκτός θέματος, υποβιβάζουν την αισθητική, δεν έχουν θέση σε θέματα που αφορούν τον πολιτισμό. Οι άνθρωποι είναι για τα μπάζα.
Ο Α. Π. είπε...Από το δράμα "Βαλενστάιν" είναι το τραγούδι του Σίλερ, Στέφανε.
Για τον Βαλενστάιν, μια από τις πραγματικά πιο ενδιαφέρουσες προσωπικότητας της μεταβατικής περιόδου από τον ευρωπαϊκό Μεσαίωνα στους νέους χρόνους, συνοψίζει ίσως καλύτερα από όλους τους Γερμανούς ιστορικούς ο Franz Mehring:
"Albrecht Wallenstein (1583-1634) followed in Germany the same aim as did Richelieu at the same time in France: the creation of a purely secular monarchy, that was to raise itself, free of religious differences, over the heads of the quarrelling princes, soften the internal class differences and turn the whole energy of the nation outwards. Wallenstein subordinated the Catholic estates no less than the Protestant ones to the Imperial authority. He was no fanciful politician but had a very clear goal which, as the French example showed, was not only attainable but was in line with historic progress. Wallenstein failed because the sovereignty of the Imperial Estates was far too deeply rooted in the economic conditions of the Germany of the day for him to tear them loose. Not only the princes, Catholic or Protestant, opposed him, but so did the towns. The Hansa towns refused to provide him with ships to dominate the Baltic, and while Wallenstein was already full of the most farsighted plans for conquering Constantinople and driving the Turks out of Europe, the town of Stralsund victoriously opposed him when he demanded they should accept an Imperial garrison. At the very time that Wallenstein was brought up short at the walls of Stralsund, Richelieu, after a 14=month siege, took the fortress of La Rochelle, the centre of French Protestantism (the Huguenots). From now on he had his hands free for his foreign policy, and undertook an extensive fight against the house of Habsburg to ensure the French monarchy’s predominance in Europe.
In summer 1630 King Gustavus Adolphus of Sweden (1594-1632) landed with an army on the Pomeranian coast. Long cajoled by France, he had hesitated for a long time before daring to commit the resources of tiny Sweden, which in those days counted no more than 1.5 million inhabitants, to an attack on the great empire of Germany. It is a gross falsification of history to say that he finally got involved in the difficult undertaking to save the Gospel, the Protestant faith, in Germany. On the contrary, he was historically completely justified in being solely motivated by the economic and political interests of the Swedish monarchy, which would have been most severely threatened had Wallenstein’s plan to spread Imperial dominion over the Baltic succeeded. He can, however, lay no claim to the dubious reputation of having been a knight errant of Lutheranism. The Emperor was much wiser in recalling Wallenstein to the supreme command than he was in his unsuccessful efforts to obtain the Papal blessing. With amazing speed Wallenstein put a new army onto a warlike footing and drove the Swedish King out of South Germany onto the Saxon plain, where Gustavus died at the battle of Lützen on November 16, 1632.
His death changed nothing in the general course of events. He had long passed the peak of his career as a conqueror. The setback that the Swedish army suffered lay in the very nature of things. Sweden could not defeat Germany, and Gustavus could not have changed that even if he had lived much longer. But nor could the Imperial authority be restored. When the Emperor once again failed Wallenstein in his plans, and Wallenstein tried to pursue his political goals on his own, the mighty instrument that he thought he had created in his army broke him. His Generals and Colonels deserted him and he fell to the daggers of the Emperor’s assassins."
Ξέρω Στέφανε ότι δεν συμπαθείς τις αγγλικές μεταφράσεις, γι' αυτό παραθέτω και το πρωτότυπο:
https://sites.google.com/site/sozialistischeklassiker2punkt0/mehring/mehring-preussische-geschichte/mehring-deutsche-geschichte/mehring-vom-ausgange-des-mittelalters/erster-abschnitt