Ερωτήσεις του Einherjer
Ήλθα σε επαφή με
το έργο σας ήδη από το 1993 με το πρώτο βιβλίο της τριλογίας «Υπερβορέα». Μετά
την ολοκλήρωση της τριλογίας αυτής, η οποία απετέλεσε ξεχωριστή και λαμπρή
περίπτωση θεματολογίας και αφηγηματικής ικανότητας στα χρονικά της ελληνικής
φανταστικής λογοτεχνίας, μου εντυπώθηκε η τάση των ηρώων για πορεία προς τα άνω
και η ορμή τους προς το υπερβατικό, με ταυτόχρονη, ωστόσο, διατήρηση της
ιεραρχίας, της λογικής και της αποστάσεως από την «σκοτεινή» πλευρά της
ανθρώπινης φύσεως και ψυχής, και εμφανή την διαπάλη με τις χθόνιες και τις
τυφλές δυνάμεις της Φύσεως σε πραγματικό και σε μεταφυσικό επίπεδο. Υφίσταται
στο έργο σας το ερώτημα «Απόλλων ή Διόνυσος» και εάν ναι, ποια η θέση σας έναντί
του;
Σε χαιρετώ,
Einherjer!
Απαντώ στις
καίριες ερωτήσεις σου με την επισήμανση πως κομμάτια τους έχουν απαντηθεί πιο
πάνω, στις ερωτήσεις του Αποστόλου… Σκιαγραφείτε επιτυχώς το ποιόν του χαρακτήρα
των κύριων προσώπων. Οι ήρωες, είτε μοναχικοί είτε σαν ομάδα, έχουν (και είναι
επιλογή μου) όλα τα χαρακτηριστικά στα οποία αναφέρεσθε. Επιπλέον τους διακρίνει
ο αλτρουισμός και η συντροφικότητα. Η τελευταία είναι και ο κυριότερος λόγος που
στους Αρνητές τους ντύνω με τη στολή των Waffen. Στο μυαλό μου είχα τους μαχητές
των τεσσάρων μεραρχιών-ελίτ του Σώματος, με επιφύλαξη μόνο για την προ του 1943
Νεκροκεφαλή (χρονιά που έπεσε ο, όχι και τόσο συμπαθής σε εμένα, τότε διοικητής
της Έικε).
Είχα επίσης υπόψη
τους εθελοντές Νορβηγούς, Δανούς, Φιλανδούς και Σουηδούς των μεραρχιών Βίκινγκ
και Νόρντλαντ, τους Γάλλους, Ολλανδούς, Φλαμανδούς και Βαλώνους
εθελοντές-λεγεωνάριους των Καρλομάγνος, Ολλανδία, Φλαμανδία και Βαλωνία, τους
Ισπανούς της Γαλάζιας Μεραρχίας, τους Βρετανούς του Αγγλικού Σώματος. Ο
ιπποτισμός όλων των παραπάνω έδενε αρμονικά με τον ηρωϊσμό τους. Πρόσφεραν
αφιλοκερδώς την ζωή τους, στην υπηρεσία των όποιων ιδανικών τους και πολέμησαν
καθαρά, ως σύγχρονοι ιππότες.
Το αντίθετο, δεν
είχα καθόλου στο μυαλό μου τους ψυχοπαθείς του Καμίνσκι και Ντιρλεβάνγκερ, πόσο
μάλλον το συρφετό της αλβανικής Σκαντενμπεργκ (ή κάπως έτσι), ή τη
βοσνιομουσουλμανική Χαντσάρ.
Ο Μάγερ των
Αρνητών δε διέφερε σε συμπεριφορά από το θρύλο των Panzer, τον ιπποτικό Βίτμαν,
ή τον Κουρτ Μέγερ της Das Reich. Ο ανθρωπιστής, πιστός και ικανός πολεμιστής
Καρέλ της Μετάπτωσης ταιριάζει στον γενναίο και με σαφείς ηθικές αρχές
συνταγματάρχη Συλβέστερ Στάντλερ των Waffen. Κανείς τους δε μοιάζει με τον Έικε,
τον μέχρι το 1943 διοικητή της Νεκροκεφαλής. Ήταν το αλαζονικό του ύφος, το
βίαιο του χαρακτήρος του, το ότι δεν υπολόγιζε την ζωή των ανδρών του, η
αγραμματοσύνη του που με ενόχλησαν; Παρόλα αυτά, και πρέπει να γραφτεί,
εξαγνίστηκε κι αυτός πέφτοντας στην πρώτη γραμμή.
Στις Σκιές όπου
κάνουν την εμφάνισή τους τρεις Έλληνες επιστήμονες, εκτός της ιεραρχίας και της
πειθαρχίας, μια και δεν αποτελούν μέρος στρατιωτικής ομάδας, συγκεντρώνουν κι
αυτοί σε ικανοποιητικό βαθμό τα χαρακτηριστικά που ανέφερα και αναφέρατε.
Τραβούν να αντιμετωπίσουν στα ίσα τη διονυσιακή μανία, γιατί στο βάθος του
μυαλού τους απεχθάνονται τις lifestyle και γκλαμουράτες (συγνώμη για τους
νεολογισμούς, αλλά έτσι αυτοπροσδιορίζονται αυτά τα υποκείμενα) καταστάσεις και
ταυτίζουν –πολύ βολικό για το συγγραφέα– αυτό το είδος κοινωνικής συμπεριφοράς
με διονυσιακές επιρροές. Λίγο θα πενθούσαν αν η Μύκονος καταποντιζόταν στο βυθό
του Αιγαίου αφού, φυσικά, πρώτα άγγελος Κυρίου φρόντιζε να απομακρύνει τους
ενάρετους και τα παιδιά. Το εξοργιστικό για αυτό το νησί είναι πως αυθάδικα
στέκεται απέναντι στη Δήλο, το νησί γεννήσεως του Απόλλωνος. Το εκλαμβάνω σαν
βλασφημία προς το θεό του φωτός, του μέτρου και της μουσικής.
Μανιχαϊστική
προσέγγιση; Δεν θα διαφωνήσω! Για να λειτουργήσει η σημειολογία επιστράτευσα
ακραίες ερμηνείες. Άλλωστε και σύμφωνα με μια φιλοσοφική άποψη, η πορεία του
ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι μια συνεχής διαπάλη ανάμεσα στην απολλώνια αίσθηση
του μέτρου και των ορίων και του διονυσιακού πνεύματος που εκδηλώνεται με την
απελευθέρωση του ενστίκτου.
Με υποκειμενικά,
καθότι προσωπικά, κριτήρια θεωρώ την περίοδο από το Διαφωτισμό μέχρι τα τέλη της
δεκαετίας του 1950, σαν εποχή της απολλώνιας επιρροής, ενώ τη μετέπειτα, αυτή τη
σημερινή ασυναρτησία, σαν διονυσιακή τοιαύτη.
Δείτε τώρα τη
διαφορά. Ως βάση παιδείας θεωρούταν η μελέτη των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και
του αρχαίου πνεύματος. Με την έναρξη της Εθνεγερσίας η τάση αυτή δημιουργεί ένα
πλατύ ρεύμα από λαϊκά στρώματα, που αισθάνονται ιδιαίτερη συμπάθεια προς το
αγωνιζόμενο ελληνικό έθνος. Είναι οι Φιλέλληνες!
Πλήθος ρομαντικών
πολεμιστών, ιππότες του 19ου αιώνα, συρρέουν στην Ελλάδα, έτοιμοι να θυσιάσουν
και την ζωή τους ακόμη, αρκεί να προσφέρουν κάτι για να απελευθερωθεί τούτος ο
τόπος των θεών από τον ασιατικό σκοταδισμό. Τιμή και δόξα στους Γερμανούς Μάγιερ
του Μεσολογγίου και Νόρμαν του Πέτα, τον Ιταλό Σανταρόζα της Πύλου, τον Άγγλο
Άστιγξ της Καρτερίας και τόσους τόσους άλλους που έβαψαν τούτα τα χώματα με το
αγνό αίμα τους και έπεσαν για τα ιδανικά τους.
Τι πρότυπα
έστησε, αφού πρώτα γκρέμισε αυτά εκείνων των Μεγάλων Ανθρώπων, ο Δυτικός (όχι
πια Ευρωπαϊκός) πολιτισμός; Αφού πρώτα βύθισε την, όλο και λιγότερη αριθμητικά,
ευρωπαϊκή νεολαία στις ουσίες, την ανία και την απελπισία, επέβαλε συμπεριφορές
του είδους παρελάσεις υπερηφάνειας. Ο κάθε πικραμένος και ιδιόμορφος στις
σεξουαλικές του προτιμήσεις (αλλιώς τους αποκαλεί η λαϊκή σοφία, αλλά, τέλος
πάντων, ας συμμορφωθώ με το πολιτικώς ορθό), έχει λόγο και προβολή. Οι άλλοι;
Στο πυρ το εξώτερον οι άθλιοι οι αντιδραστικοί, όλοι όσοι θυμούνται το ένδοξο
παρελθόν και έχουν την αίσθηση του καθήκοντος και της
αξιοπρέπειας.
Να ξαναγυρίσουμε
στην ελληνική παρένθεση της τριλογίας… Οι τρεις συμπατριώτες μας τραβούν ν’
αντιμετωπίσουν τη διονυσιακή μανία, να τα καταφέρουν εκεί που οι Γερμανοί
Αναζητητές απέτυχαν, πολεμώντας ενάντια θεών και δαιμόνων, για ποιο άραγε σκοπό;
Ο γεωφυσικός που
παρασέρνει και τους δυο άλλους σ΄ αυτή την περιπέτεια, δείχνει να ξέρει πολλά.
Είναι επιλογή του ίδιου του Νάντσεν των Αρνητών να τον μυήσει στην όλη ιστορία,
αυτή της αιώνιας διαπάλης φωτός-σκότους, να τον στρατεύσει στον αγώνα ενάντια
των χθόνιων και τυφλών δυνάμεων της φύσεως, όπως σωστά και εσείς αναφέρεται. Το
πρώτο κεφάλαιο των Σκιών, όπου και η συνάντηση Νορβηγού και Έλληνα στην
Κοπεγχάγη επιγράφεται ως ο Διαλείπων Σύνδεσμος. Διόλου τυχαία, αγαπητέ
μου!
Οι ιππότες του
φωτός δείχνουν ν΄ ανασυγκροτούνται. Στην πάλη με τις δυνάμεις του σκότους
μετρούν πολλές ήττες, μα και συγκεκριμένες νίκες. Ο Γερμανός Τσελάριους και οι
σύντροφοί του ηττήθηκαν κατά κράτος όταν αντιπαρατέθηκαν με εκείνους τους άλλους
στην Ανταρκτική. Ο Έλληνας Βαρίτις πήρε τη ρεβάνς. Όπως εύστοχα ερωτά-
διαπιστώνει και ο Απόστολος στην υπ. 7 ερώτησή του: Οι τόποι κουβαλούν μέσα τους
την ιστορία τους και αυτό αποτυπώνεται στους ανθρώπους που τον
κατοικούν.
Πόσες χιλιάδες
χρόνια κατοικούμε εδώ, σ’ αυτόν τον τόπο; Τι ιστορία είναι αποτυπωμένη, αν και
σε λανθάνουσα κατάσταση λόγω περιστάσεων, στα γονίδιά μας; Αυτά τα γονίδια
χρειάζονται ο Νάντσεν και όσοι είναι μαζί του. Γι’ αυτό και επιλέγει τον Έλληνα
γεωφυσικό και του γνωστοποιεί την ιστορία των Αναζητητών.
Οι τρεις Έλληνες
δε θα απογοητεύσουν! Ξεκινούν την αποστολή με σαφείς θέσεις. Προφανώς είχαν
συμπαθήσει τους τραγικούς 12 Αναζητητές. Ο γιατρός προσπαθεί να κρατήσει τις
αποστάσεις του από τους Γερμανούς, μια και μέσα του κουβαλάει μνήμες από τη
σκληρή τριπλή κατοχή και καλά κάνει. Σιγά σιγά μεταμορφώνεται κι αυτός,
ξεχωρίζει την ήρα από το στάρι και συμμετέχει στον αγώνα.
Η ανάγνωση του
«Ultimus Vorealis» συνέχισε να μου γεννά σκέψεις και ερωτήματα. Για παράδειγμα,
ο Ευρωπαίος άνθρωπος ένοιωθε - ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους - μία
ακατανίκητη έλξη προς το μακρινό και το άπειρο, η οποία εκδηλώθηκε με τις
περιπλανήσεις στις πεδιάδες της Ευρώπης και τις στέπες στην Ευρασία, με τα
ποντοπόρα ταξίδια και με την ίδρυση αποικιών, με την κατάκτηση και την
εξερεύνηση καινούργιων ηπείρων, ακόμα και με την Αστρονομία ή με τις αναβάσεις
σε υψηλές κορυφές βουνών. Θεωρείτε ότι η εξερεύνηση του Διαστήματος και οι
απόπειρες για αποίκηση άλλων πλανητών αποτελούν εκδήλωση του ίδιου ψυχισμού;
Υπάρχει περιθώριο για την συνέχιση του ανθρώπινου πολιτισμού στο άπειρο του
Διαστήματος;
Πράγματι αυτός
είναι ο Ευρωπαίος Άνθρωπος! Από την Αργώ της Κολχίδος μέχρι τον Curiosity του
Άρεως.
Στο σημείο αυτό
θεωρώ πρέπουσα μια διευκρίνιση. Ομιλείτε για κατάκτηση και εξερεύνηση νέων
ηπείρων. Συμφωνώ! Με μια ένσταση. Ό,τι το ανθρώπινο συναντήσεις εκεί να το
διαχειριστείς με σεβασμό προς την πολιτιστική σου ανωτερότητα. Να έχεις το
ρομαντισμό του Μαγγελάνου και του πλοιάρχου Κουκ σε αναζήτηση νέων οριζόντων,
εκπολιτιστής, με την έννοια που διδάσκει
ο Διαφωτισμός. Επ’ ουδενί λόγω ο Κορτέζ του Μεξικού και ο Πιζάρο του Περού.
Καλοί πολεμιστές, όμως στη θέση του ρομαντισμού και της λατρείας της αναζήτησης
των πρώτων, αυτοί έβαζαν οικονομιστικά κριτήρια και τη χρησιμοθηρία στον ύψιστο
βαθμό, άξιοι δάσκαλοι των σημερινών πολυεθνικών που λυμαίνονται τον πλανήτη μας
και που μοναδικό τους δόγμα είναι η μεγιστοποίηση, με όποιο μέσο, του κέρδους
τους.
Δείτε τώρα δια
δυο ιστορικών παραδειγμάτων τι ακριβώς εννοώ. Οι τελευταίες σελίδες του
ημερολογίου ταξιδιών του πλοιάρχου Κουκ έχουν συμπληρωθεί από το δεύτερο
πλοίαρχο του. Ο ίδιος ο Κουκ έχει πέσει αφού αποφάσισε (εδώ το μεγαλείο του
Ευρωπαίου Ανθρώπου, του ευφυέστερου, δυναμικότερου και δημιουργικότερου εξ όλων
των φυλών του πλανήτη) να αντιμετωπίσει, επικεφαλής αυτός μικρού αγήματος τις
ορδές των μαινόμενων Χαβανέζων. Η συγκίνηση του αντικαταστάτη του, μα και όλων
των πληρωμάτων, είναι τόσο ανεπιτήδευτα ειλικρινής ώστε σου είναι εύκολο να
συμπεράνεις πόσο θετικά είχε επηρεάσει τους άνδρες του ο εκλιπών αρχηγός, πόσο
τους ενέπνεε η συμπεριφορά του.
Πάμε τώρα στην
άλλη όψη. Αναφέρομαι στους πολέμους του οπίου τον 19ο αιώνα, μεταξύ του
βρετανικού επεκτατισμού και της Κίνας. Ο κινεζικός στρατός της πολυπληθούς
Ουράνιας Αυτοκρατορίας ηττήθηκε από λίγες κανονιοφόρους και τα ελάχιστα, μα
ατρόμητα, αγήματά τους. Ουσιαστική αιτία των πολέμων; Η εξαγορά του πλούτου της
τεράστιας αυτοκρατορίας με αντάλλαγμα την απρόσκοπτη εισαγωγή οπίου, την οποίαν
έλεγχαν οι Άγγλοι, στη χώρα. Αποτέλεσμα: Η ραγδαία παρακμή της πανάρχαιας χώρας
των ποιητών και των φιλοσόφων και οι παιδευμένοι κινέζοι να μεταπέσουν, σε ένα
σεβαστό τους ποσοστό, σε ένα λαό οπιομανών με τις γνωστές συνέπειες για τον
κάποτε ανθηρό τους πολιτισμό.
Να σταθούμε στο
Διάστημα. Είμαι αρκετά μεγάλος σε ηλικία. Έχω βιώσει τον ενθουσιασμό της
εποποιίας του Διαστήματος των ’60 και σεβαστού κομματιού των ’70, για να έλθει η
διάψευση του ονείρου των επομένων δεκαετιών. Το όραμα του φον Μπράουν για
κατάκτηση του Άρη το 1975 έσβησε και ο ίδιος αποχώρησε πικραμένος από τη NASA.
Οι λόγοι αυτής της μεταστροφής είναι πολλοί με κυριότερο πως το Διάστημα δεν
πουλάει πια όπως έκανε παλαιότερα. Η κάποτε κραταιά και αξιόλογη ΝΑSΑ παραπαίει
από την υποχρηματοδότηση και συχνά καταφεύγει σε τρυκ δημοσίων σχέσεων για να
κρατηθεί κάπως στα πόδια της. Η φιλότιμη ESA το προσπαθεί, μα οι δυνατότητές της
είναι περιορισμένες. Η Ρωσία δεν ξέχασε το ένδοξο (αναφέρομαι αποκλειστικά στο
Διάστημα) σοβιετικό διαστημικό παρελθόν της και κάπως κινείται.
Η έκπληξη έρχεται
από την Ανατολή. Κινέζοι κυρίως, μα και Ιάπωνες, ακόμη και Ινδοί, προσπαθούν να
ακολουθήσουν τα μονοπάτια της ευρωπαϊκής σκέψης, αυτόν τον ψυχισμό του Ευρωπαίου
να αναρωτιέται για την αιτία των πραγμάτων και την περιέργειά του να μάθει τι
υπάρχει πίσω από εκείνο το βουνό, ή πέρα από εκείνη τη θάλασσα. Εδώ, πρέπει να
ομολογήσω πως σέβομαι τον κινεζικό και ιαπωνικό πολιτισμό, χωρίς όμως να τους
κατανοώ σε όλες του τις εκφάνσεις. Για τον ινδικό, μου λείπει η αποκρυσταλλωμένη
άποψη.
Για το τελευταίο
κομμάτι της ερώτησης δεν έχω σαφή απάντηση, μόνο διαπιστώσεις. Μας εγκλώβισαν σ’
έναν πλανήτη που οι ίδιοι έχουν καταδικάσει σε αργό θάνατο. Αντί για έξοδο στο
όνειρο κατασκευάσαμε πλαστικά είδωλα λατρείας από παρασιτικούς χώρους όπως είναι
η showbiz (ή πως στην ευχή γράφεται αυτός ο βαρβαρισμός). Αντικαταστήσαμε
(συγνώμη… μας αντικατέστησαν!) το ονειρικό, πραγματικό Σύμπαν με το δικό τους
ψεύτικο, εφήμερο και φευγαλέο. Στη θέση των αιώνιων αστέρων και γαλαξιών το δικό
τους μίζερο stars system. Μόνο που
τα δικά τους –αποτρόπαια και αηδιαστικά και δυστυχισμένα, να μου επιτραπούν
αυτοί οι βαρείς χαρακτηρισμοί– αστέρια κρατούν, φυσική νομοτέλεια γαρ, ελάχιστα
την ούτως ή άλλως ψεύτικη και ασήμαντη λάμψη τους και γρήγορα σβήνουν πνιγμένα
στις ουσίες και τα ψυχολογικά τους αδιέξοδα.
Αντί για την
έξοδο στο όνειρο που θα έδινε όραμα σε μια συγκροτημένη νεολαία, αποφάσισαν να
αδρανοποιήσουν το δημιουργικό ενθουσιασμό της και να τον εκτρέψουν προς το
απατηλό τίποτα, αφού έτσι τους βόλευε. Ήδη ο Ευρωπαϊκός Πολιτισμός (μια πορεία
χιλιετηρίδων), μεταλλάχθηκε σε Δυτικό Πολιτισμό ( η διαφορά μεταξύ ευρωπαϊκών
και δυτικών αξιών είναι τεράστια) και τα τελευταία χρόνια έχουμε κι αυτό το νέο
φρούτο του Πολυπολιτισμού. Το τι θα αναδυθεί δεν δύναμαι να προβλέψω. Το βέβαιον
είναι πως δεν επιθυμώ στο ελάχιστο να βιώσω αυτή την ασυναρτησία, ή όπως λέμε
στην Αστροφυσική αυτή την abnormality.
Κλείνοντας με
αυτή την ερώτηση, να μου επιτραπεί να καταθέσω μια, παρακινδυνευμένη ίσως,
άποψη, ας τη ονομάσουμε σενάριο Εναλλακτικής Ιστορίας. Αν οι τύχες της
τελευταίας παγκόσμιας σύρραξης ήταν διαφορετικές, είναι περισσότερο από βέβαιο
πως ο άνθρωπος θα είχα πατήσει το πόδι στο πλανητικό σύστημα Άλφα του Κενταύρου,
ενώ εξερευνητικά αστρόπλοια επανδρωμένα με ενθουσιώδη πληρώματα, θα είχαν βάλει
ρότα προς τον Σείριο και τον Βέγα. Πίσω τους, στον πλανήτη-μητέρα μας, όλη η
πολιτισμένη ανθρωπότητα θα περίμενε τα νέα τους βυθισμένη σε μια ευχάριστη και
απολαυστική προσμονή.
Στο έργο σας
«Στις πηγές του Χρόνου» πραγματεύεσθε την στάση των θετικών επιστημόνων απέναντι
στον Χρόνο, στο ταξίδι μέσα σε αυτόν και σε ένα θέμα «ταμπού», ήτοι στον
πειραματισμό πάνω στον άνθρωπο και δή στον ίδιον τον επιστήμονα. Πείραμα, γνώση
και έρευνα-έχουν τίμημα και όρια;
Θαυμάσια απάντηση
στο ερώτημά σας, όσον αφορά το θέμα ταμπού του πειραματισμού πάνω στον ίδιο τον
άνθρωπο, μας έδωσε ο Ρ.Λ. Στήβενσον με το Δρ. Τζέκιλ και μίστερ Χάιντ.
Στις
Πηγές οι επιστήμονες πειραματίζονται στον ίδιο τους τον εαυτό. Ο ένας
αναλαμβάνει προσωπικά να πληρώσει το όποιο τίμημα. Ο άλλος είναι εθελοντής και
θέτει πάνω από τη δική του ζωή εκείνη του φίλου του. Εθελοντές, λοιπόν, και οι
δυο δεν εμπλέκουν αθώους τρίτους στο ριψοκίνδυνο εγχείρημά τους. Βέβαια η
κακεντρεχής γραφίδα του συγγραφέως άλλα είχε κατά νουν, αλλά αυτό είναι μια άλλη
ιστορία.
Από την άλλη,
έχουμε και τη γνωστή ρήση του Αυγουστίνου: η γνώση είναι κατάρα! Τι πράττουμε,
εν κατακλείδι, όταν βρεθούμε ενώπιον του διλήμματος των τελευταίων γραμμών του
ερωτήματός σας; Προσωπικά θα προχωρούσα προσπαθώντας να τηρήσω, όσο μπορώ
καλύτερα, τους κωδικούς ηθικής του πολιτισμού μας, σεβόμενος αυτό που στη
συγκεκριμένη περίπτωση αντιπροσωπεύω.
Ερωτήσεις του
Σταμάτη
Ποια είναι η
γνώμη σας για την ελληνική φανταστική
λογοτεχνία;
Χαιρετώ και
εσένα, Σταμάτη! Τελευταίο, μα όχι
έσχατο των ερωτώντων!
Εδώ, κολακεύομαι να πιστεύω, μπορώ να είμαι αντικειμενικός στην κρίση, αφού από εικοσαετίας περίπου, συμμετέχω ενεργά στα τεκταινόμενα του χώρου. Η χαμένη ευκαιρία! Η παραγωγή Ελλήνων συγγραφέων του Φανταστικού, ή και της εν γένει Επιστημονικής Μυθιστοριογραφίας (ή Επιστημονικής Φαντασίας αν προτιμάτε), ήταν εκρηκτική αν λάβουμε υπόψη μας και τα μεγέθη της χώρας μας.
Εδώ, κολακεύομαι να πιστεύω, μπορώ να είμαι αντικειμενικός στην κρίση, αφού από εικοσαετίας περίπου, συμμετέχω ενεργά στα τεκταινόμενα του χώρου. Η χαμένη ευκαιρία! Η παραγωγή Ελλήνων συγγραφέων του Φανταστικού, ή και της εν γένει Επιστημονικής Μυθιστοριογραφίας (ή Επιστημονικής Φαντασίας αν προτιμάτε), ήταν εκρηκτική αν λάβουμε υπόψη μας και τα μεγέθη της χώρας μας.
Διευκρινίζω πως
δεν αναφέρομαι μόνο σε ποσότητα παραγωγής έργου, μα και σε
ποιότητα.
Πρόχειρο
παράδειγμα η «Επέτειος» του Θ. Βέμπου. Πρόκειται, όπως πιθανόν γνωρίζετε, για
ένα ταξίδι στον Άρη. Ε, λοιπόν, τη λεπτομέρεια της γραφίδας του αγαπητού Θ.
Βέμπου, ειλικρινά θα ζήλευε και ο ίδιος ο Άρθουρ
Κλαρκ.
«Θεωρείτε
λογική», πιθανώς να με ρωτήσετε, «αυτήν την πληθώρα παραγωγής έργου,
λαμβανομένων υπόψη των μεγεθών; Άλλη μια νεοελληνική υπερβολή, ίσως;».
«Μα, αγαπητέ κ.
Σταμάτη, φίλε Σταμάτη!» θα σας απαντούσα. «Το βρίσκω απολύτως
λογικό!».
Και έτσι είναι!
Βρείτε λαό στον πλανήτη που η φαντασία του να συναγωνίζεται εκείνη του Έλληνος.
Δείτε πως η δημιουργική φαντασία αυτής της φυλής, έδεσε τόσο ποιητικά και
αρμονικά μεταξύ τους τα αδιάφορα άστρα της νυχτερινής πανδαισίας. Και εν πάση
περιπτώσει, αν ακόμη δεν έχετε πειστεί, τότε γιατί όλες οι γλώσσες της Ευρώπης
έχουν υιοθετήσει την ελληνική ρίζα της λέξης;
Μα, όπως λέει και
ο λαός μας, άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα της κουκουβάγιας! Στην περίπτωσή μας
ένα βιβλίο χρειάζεται Εκδοτικό Οίκο που να επωμιστεί τα έξοδα και να
εξασφαλιστεί η ικανοποιητική του διακίνηση. Εδώ και τα προβλήματα! Θα επικαλεστώ
δυο παραδείγματα. Ένα πριν χρόνια και ένα σημερινό.
1992! Με τον
ενθουσιασμό του νεοφώτιστου εισβάλω, έχοντας εξασφαλίσει πρώτα ραντεβού, στα
γραφεία ενός από τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους της χώρας μας. Η φωτογραφία
του εκδότη δεν έλειπε σχεδόν ποτέ από τις σχετικές σελίδες των εφημερίδων, τα δε
βιβλία του είχαν πάντοτε, δυσανάλογη ίσως προς την αξία τους,
προβολή.
Θωρακισμένος από
τα ενθουσιαστικά σχόλια ενός στενού κύκλου φίλων και γνωστών, όλοι τους
αξιόπιστα πρόσωπα, τού πρότεινα θαρραλέα τις Α4, κατάλληλα δεμένες και
συραμμένες υπό μορφή βιβλίου, σελίδες των Αρνητών της Ουτοπίας.
«Είδος;» με
ρώτησε ουδέτερα ο περί ού ο λόγος μεγαλοεκδότης με ένα τυποποιημένο χαμόγελο στα
χείλη.
«Επιστημονική
Μυθιστοριογραφία, με στοιχεία φανταστικού!» απάντησα
περήφανα.
«Δηλαδή;» θέλησε
να πληροφορηθεί. Το χαμόγελό του είχε ήδη αρχίσει να παγώνει.
Φαινόταν
απορημένος και αισθάνθηκα υποχρέωσή μου να διευκρινίσω. «Λογοτεχνία του
Φανταστικού», είπα κάπως μαγκωμένος.
«Κάτι σαν
Επιστημονική Φαντασία;» είπε, χωρίς χαμόγελο πια.
Ένευσα θετικά,
αποδεχόμενος πια τη μοίρα μου.
«Καλά», είπε
άχρωμα. Το χαμόγελό του είχε αντικατασταθεί από μια μάσκα συγκατάβασης, στα όρια
του οίκτου. Έσπρωξε τις συραμμένες Α4 σε μια γωνιά του γραφείου του. «Θα σας
ειδοποιήσουμε», είπε το ίδιο άτονα και αφού σηκώθηκε (ευγενικός δεν μπορώ να
πω), μου έτεινε εγκάρδια σαν αποχωρισμό τη δεξιά του παλάμη.
Πράγματι συνεπής!
Σε ένα μήνα οι Αρνητές, ασφαλισμένοι σ’ έναν πολυτελή φάκελο, με περίμεναν στο
γραμματοκιβώτιο μου. Λυπούμαστε, δεν δημοσιεύουμε Επιστημονική Φαντασία, έγραφε
η, κατά τα άλλα, ευγενική επιστολή που τους συνόδευε. Ίδια αποτελέσματα και
στους άλλους μεγάλους οίκους. Τελικά βρέθηκε ο Αίολος.
2013, σήμερα! Μια
καλή μου φίλη, Έρρικα Αθανασίου το όνομά της, έγραψε ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα
φαντασίας, με στοιχεία ιστορικού και μεταφυσικού. «Υποχθόνιες επισκέψεις» το
ονοματολόγισε κάπως πρόχειρα. Εγώ επιμένω στο «Πλουτώνιες Διαπορεύσεις». Την
προέτρεψα να μιμηθεί το σαφάρι μου στους μεγάλους εκδοτικούς οίκους (οι γυναίκες
συγγραφείς και μιας συγκεκριμένης ιδιαιτερότητας άτομα, τυγχάνουν πάντα
ευνοϊκότερης αποδοχής από τους οίκους απ’ ότι εμείς οι υπόλοιποι), αποκρύβοντας
επιμελώς την θεματολογία και δηλώνοντας γενικά κοινωνικο-αισθηματικό. Τυγχάνει
τίμιος και υπερήφανος άνθρωπος και δεν ακολούθησε τη συμβουλή μου. Αποτέλεσμα:
απερρίφθη άνευ επαίνων! Ευτυχώς, ένας μικρός οίκος ανέλαβε την έκδοση.
Εικάζω πως
παρόμοια πορεία θα είχαν και οι άλλες δυο σημαντικές γυναικείες παρουσίες στο
χώρο. Αναφέρομαι στην Ανθίπη Φιαμού και την Βάσω Χρήστου (μόνο θετικά σχόλια έχω
για την υπερδραστήρια και δημιουργική Βάσω).
Αν… μόνον αν, οι
τόσοι και τόσοι αξιόλογοι Νεοέλληνες συγγραφείς του Φανταστικού είχαν την
συμπαράσταση των Εκδοτικών Οίκων, έστω την ανοχή βρε αδελφέ, τα πράγματα θα ήταν
εντελώς διαφορετικά στο χώρο. Το μεγάλο κύμα των ’80 και ’90 υποχώρησε. Σήμερα
μεμονωμένες μόνο προσπάθειες, μα αξιόλογες σε ικανοποιητικό τους ποσοστό.
Παρατηρώντας
κανείς τις εξελίξεις στην σύγχρονη λογοτεχνία του φανταστικού ενδεχομένως να
καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα περισσότερα από τα νέα έργα της αποτελούν
λογοτεχνικές πτυχές της παρακμής του ευρύτερου δυτικού πολιτισμού. Ωστόσο, πριν
τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, και κυρίως κατά τον 19ο αιώνα, η φανταστική
λογοτεχνία αποτέλεσε την λογοτεχνική εκδοχή του ευρύτερου Ρομαντικού Κινήματος,
το οποίο ώθησε τον δυτικό πολιτισμό στα ύψη της παραδοσιακής του αυθεντικότητας
και ενέπνευσε γενιές Ευρωπαίων να αγωνιστούν για την ανατροπή του
οικονομιστικού Νεωτερικού υποδείγματος. Πιστεύετε ότι θα έπρεπε η λογοτεχνία του
φανταστικού στην ιστορική συγκυρία της εποχής μας να αποτελέσει ξανά μέρος μιας
πνευματικής επανάστασης, που θα έχει ως αισθητική αφετηρία το πεδίο της
ευρωπαϊκής Παράδοσης;
Οι διαπιστώσεις
σας, είναι και δικές μου. Κατά συνέπεια δεν έχω κάτι να προσθέσω, Στο δε ερώτημά
σας βρίσκω αυτονόητη και πλήρως αποδεκτή εκ μέρους μου την έμμεση απάντησή σας.
Δεν λέω, υπάρχουν
και εξαιρέσεις, αλλά η Λογοτεχνία του Φανταστικού, όπως εσείς κι εγώ την
εννοούμε και ίσως εκλαμβάνουμε, βρίσκεται σε στρατηγική υποχώρηση και τη θέση
της καταλαμβάνει το ηλίθιο τίποτα της πνευματικής παρακμής και μερικοί
bestsellerράδες όπου ένας μας ταξιδεύει όχι πέρα από το υπόγειο του σπιτιού,
άλλος, με μια στρατιά ειδικών στη βόλεψή του, προσπαθεί (και το πετυχαίνει
πρέπει να το ομολογήσω) να μας σοκάρει ανακατασκευάζοντας καθιερωμένες
ιστορικο-θρησκευτικές απόψεις, κινούμενος όμως με τέτοιο τρόπο ώστε οι ανατροπές
του να εξυπηρετούν στρατηγικές του παγκόσμιου εξουσιαστικού συστήματος.
Γνωρίζοντας ότι
εργάζεστε στον εκπαιδευτικό τομέα, θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: Θεωρείτε
σωστή την άποψη που υποστηρίζει ότι το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας –ιδίως σε
ό,τι αφορά τα γυμνάσια και τα λύκεια– αποτελεί μια καλή εγγύηση για την
πνευματική αφυδάτωση των νέων, εφόσον καταλήγει σε ένα μηχανιστικό μοντέλο
προαγωγής στην ανώτερη βαθμίδα της εκπαίδευσης και θυσιάζει προς όφελος της
διαδικαστικής του τυπικότητας την οργανικότητα του συλλογικού βίου των νέων, την
δημιουργική ελευθερία που απαιτεί η κατάκτηση της γνώσης και εν τέλει την ίδια
την ουσία της ελληνικότητας των μαθητών; Αν ναι, πώς πιστεύετε ότι μπορούμε να
απαλλαγούμε από αυτό; Αρκεί η προσωπική πρωτοβουλία κάποιων ρομαντικών ή
χρειάζεται ένας σαρωτικός άνεμος αλλαγής που θα βασίζεται σε κινητοποίηση
ευρύτερων κοινωνικών δυνάμεων;
Και πάλι συμφωνώ
με τις διαπιστώσεις σας. Συμπληρώνω με μερικές επισημάνσεις στο ζωτικότερο από
όλα τα θέματα για το μέλλον του έθνους μας, και της Ευρώπης γενικότερα, που
είναι η Παιδεία.
Γιατί κανείς από
τους ταγούς της Μεταπολίτευσης δεν ενδιαφέρεται για ουσιαστική Παιδεία; Γιατί το
κύριο μέλημά τους είναι η παραγωγή ανδραπόδων; Γιατί το σχέδιο εκείνων των άλλων
περί μετάλλαξης του Homo Ellenicus (ή Homo Europicus, γενικά ομιλούντες για τη
μεγάλη Ευρωπαϊκή Ομοεθνία) προχωρεί ακάθεκτο, πνίγοντας στο διάβα του κάθε φωνή
αντίστασης, κάθε λογική φωνή;
Είναι φανερό πια
σε όλες τις εκφάνσεις της ελληνικής (και ευρωπαϊκής) κοινωνικής ζωής πως ο
Ένδοξος Άνθρωπος έχει αντικατασταθεί από το νέο είδος που θα το ονόμαζα: Homo
Neoellenicus (Neoeuropicus) Credinus,του υποείδους Aspondylensus-
Catanaloticus.. Σας είναι βέβαια γνωστό πως η ασπονδυλία είναι το κύριο
χαρακτηριστικών των μαλακίων και ο νοών νοείτω!
Η απάντηση, κατά
την άποψή μου είναι απλή. Δεν θα πλατειάσω αναφερόμενος σ’ όλη την Ευρώπη και θα
περιοριστώ στην πατρίδα μας.
Μεταπολίτευση.
Ανατροπή των πάντων με τη ανοχή, αν όχι συνενοχή, εκείνων των τότε που
παρουσιάζονταν στον ελληνικό λαό ως εναλλακτική λύση μπροστά στον ισοπεδωτισμό
της Αριστεράς και υφάρπαζαν την ψήφο των υγιών τας φρένας και εθνικώς
σκεπτομένων. Ο, τότε, μεγάλος ηγέτης (στην περίπτωσή μας «Εθνάρχης», μια και οι
λέξεις είχαν ήδη αρχίσει να χάνουν το νόημά τους) διαλαλούσε δεξιά και αριστερά
εμείς την εξουσία, η Αριστερά την κουλτούρα (με την έννοια της πνευματικής
καλλιέργειας). Όταν ο ίδιος και ο υπουργός του αντιλήφθησαν τι είδους ασκό του
Αιόλου είχαν ανοίξει, ήταν πια πολύ αργά.
Έτσι, στη
Λογοτεχνία προωθήθηκαν σαν πρότυπα άτομα που είχαν σημαία τους τη μιζέρια, την
ασχήμια, την κακεντρέχεια και την ανία, με ήρωες πνευματικά και ψυχικά νήπια,
ηλίθιους πανηδονιστές και αμοραλιστές καταναλωτές των
πάντων.
Προχωράμε στην
Ιστορία. Την ξανάγραψαν όπως τους βόλευε, εκεί που τους βόλευε. Ως λαός
κατέχουμε τα σκήπτρα της πρωτοτυπίας, μια και την πρόσφατη Ιστορία του τόπου μας
την έχουν γράψει οι ηττημένοι. Ααα…, προσοχή εδώ! Η πολυτέλεια αναθεώρησης της
Ιστορίας εκχωρείται μόνο σε θεραπαινίδες συγκεκριμένου πολιτικού χώρου, οι
άλλοι…
Φτάνουμε στους
διαμορφωτές των σύγχρονων καταστάσεων της πατρίδος μας. Την (μεταπολιτευτική)
ελληνική άρχουσα τάξη. Ποιο το σημαντικότερο χαρακτηριστικό της; Η έλλειψη και,
του ελαχίστου έστω, ίχνος πατριωτισμού! Τι κυρίως την διακρίνει; Απαντώ, αφού
επισημάνω πως οι εξαιρέσεις δεν λείπουν. Ο παρασιτικός χαρακτήρας της, η
επιδειξιολαγνεία, η νεοπλουτίστικη κουλτούρα, η έλλειψη ουσιαστικής μόρφωσης,
την οποία άλλωστε απεχθάνεται και χλευάζει.
Μας εξανάγκασαν
να υιοθετήσουμε αμερικανικά πρότυπα. Μα η Αμερική θεωρεί την Ευρώπη σαν κομμάτι
ενός παρελθόντος που δεν την ενδιαφέρει και κατά συνέπεια δεν δίνει δεκάρα για
την κληρονομιά της. Αντίθετα προωθήθηκε και υιοθετήθηκε ανεπιφύλακτα ο
καταναλωτισμός, η λατρεία των οικονομικών δεικτών και η αποθέωση της
χρησιμοθηρικής τεχνολογίας ως οι μόνοι σκοποί της
ζωής.
Υπάρχει μέλλον
για την ήπειρό μας, την πολυβαρβαρική πλέον Ευρώπη; Τι μέλλον άραγε, μια και μαζί με τα άλλα οι
δείκτες γεννητικότητας (φρόντισαν με ιδιαίτερη επιμέλεια γι αυτό) είναι
αδυσώπητα καταδικαστικοί;
Εδώ, ας μου
επιτραπεί, θα παραθέσω ένα απόσπασμα από πρόσφατο κείμενο έγκυρου σχολιαστή, που
αν και βρίσκεται στην αντίπερα όχθη δεν παύει να είναι ένας έντιμος και εν
πολλοίς αντικειμενικός δημοσιογράφος.
«Η μεγαλοαστική
μας τάξη: Ένα κοινωνικό στρώμα αντιπαραγωγικό, κρατικοδίαιτο, χωρίς αισθήματα
δεσμού με τον τόπο, ανεύθυνο, ληστρικό, αυτάρεσκα
απαίδευτο.»
Αυτάρεσκα
απαίδευτο! Αυτό τα λέει όλα. Η διαρκής συρρίκνωση της Παιδείας, λόγω
αλλεπαλλήλων εκπτώσεων, έχει οδηγήσει την νεολαία μας σε ένα είδος ιδιόμορφου
αναλφαβητισμού άνωθεν επιβαλλόμενου, όπως εξήγησα στις προηγούμενες παραγράφους.
Οι νέοι μας, οι γόνοι εκείνων της Μεταπολίτευσης, αντί της κελαριστής γλώσσας
των θεών προτιμούν τα βουβαλίσια μουγκρητά ως μέσον συνεννόησης. Διόλου σπάνιο
αυτοπροσδιορίζονται, χαρακτηρίζοντας εαυτούς και αλλήλους, ως πιστοί οπαδοί του
Αυνάν. Η λέξη με τα τρία άλφα έχει γίνει παγκοσμίως γνωστή ως αυτοχαρακτηρισμός
των Νεοελλήνων. Ποιος τους έτρεψε σε παρόμοιες συμπεριφορές; Περιττή η ερώτηση
μια και γνωρίζετε ήδη την απάντηση.
Η αλήθεια είναι
πως κατά καιρούς υπήρξαν προσπάθειες ανάρρωσης της Παιδείας. ‘Όλες ανεξαιρέτως
βλήθηκαν μανιωδώς και θυσιάστηκαν στο βωμό των μικροπολιτικών συμφερόντων, ενός
ηλίθιου λαϊκισμού και φυσικά, μην ξεχνάμε το δεύτερο βασικό αίτιο της σημερινής
μας κατάντιας, του κονομίστικου συνδικαλισμού.
Πρόσφατο
παράδειγμα.
2013, το Νέο
Λύκειο. Ας δεχτούμε πως ξεκίνησε με καλές προθέσεις. Τι έγινε στη συνέχεια;
Κανονική μάχη μεταξύ των διαφόρων κλάδων των εκπαιδευτικών συντεχνιών ποιος θα
καρπωθεί τις περισσότερες ώρες.
Τι ονομάζουμε
σήμερα (2013) Παιδεία; Την αποθέωση της ήσσονος προσπαθείας, είναι η απάντησή
μου. Τι επιδιώκουν; Την δολοφονία της δημιουργικής σκέψης! Με ποιο τρόπο; Με το
να μην πιέζουν τον μαθητικό νου να έχει συνάφεια σκέψης, προωθώντας αντί ταύτης
την αποσπασματική, καταστρέφοντας την αυτοπειθαρχία του. Στρατηγική τους; Η
επιβράβευση της παπαγαλίας. Η προώθηση της πληροφορίας, αντί της μεθόδου
σκέψης.
Να δώσω ένα
παράδειγμα, ενδεικτικό της σημερινής απελπιστικής κατάστασης στο χώρο. Διεθνές
Νομισματικό Ταμείο. Για χάρη ευκολίας Μέσα Μαζικής Ε(ξόντωσης) και ιθύνοντες,
χρησιμοποιούν και επιβάλλουν το ακρωνύμιό του, ήτοι Δ.Ν.Τ. Πώς το προφέρουν οι
αθεόφοβοι; Δου Νου Του, αντί Δέλτα Νι Ταυ. Η κελαριστή γλώσσα, η μητέρα όλων των
γλωσσών, σε ρόλο μηκυθμιζούσης αγελάδος!
Αν πιστεύω πως
μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτό, με ρωτάτε; Αν αρκεί η προσωπική πρωτοβουλία
κάποιων ρομαντικών; Ναι, πιστεύω πως μπορούμε! Οι ρομαντικοί και συνεπείς όσον
αφορά τις υποχρεώσεις τους απέναντι των Μεγάλων Παλαιών, υπάρχουν και είναι
περισσότεροι απ’ όσους νομίζουν. Είναι αυτοί που συντηρούν ακόμη αναμμένη τη
φλόγα της ουσιαστικής Παιδείας. Και δεν είναι λίγοι, απλά καταπνίγονται από το
σημερινό ανερμάτιστο μιας Παιδείας που δεν είναι πια Παιδεία. Ο λαϊκισμός, τα
μικροσυμφέροντα, ο χρησιμοθηρικός και μηχανιστικός χαρακτήρας που της
προσδίδουν, την συνέτριψαν.
Τελειώνοντας να
δηλώσω κάτι: Μακριά από μένα η απαισιοδοξία και η μεμψιμοιρία, είναι
χαρακτηριστικά άλλου χώρου αυτά, όχι δικά μας. Είναι βέβαιον προς το καράβι
τραβάει κατ΄ ευθείαν πάνω στην ξέρα. Είναι ηλίθιο και απάνθρωπο συνάμα, να
παραμείνουμε αδρανείς, παρακολουθώντας απλώς το τέλος μας. Κάποιος πρέπει να
δώσει την εντολή όπισθεν ολοταχώς στις ελληνοευρωπαϊκές ρίζες μας, είναι το ιερό
μας καθήκον.
Δεν είναι
μεσσιανικού τύπου οι ελπίδες αυτές. Απλά κάτι πρέπει να προτάξω σαν αντίποδα της
μιζέριας και του θερσιτισμού της άλλης πλευράς. Όμως, αυτό το κάτι, ως επιταγή
της Ανάγκης και των αέναων κύκλων ακμής και παρακμής, πρέπει να εμφανιστεί
γρήγορα στον ορίζοντα της Ευρώπης, σύντομα πριν είναι αργά.
Τώρα, μια και
ολοκλήρωσα με τις απαντήσεις, επιτρέψτε μου Απόστολε, Einherjer και Σταμάτη,
αγαπητοί φίλοι, να σας αφηγηθώ ένα όνειρο.
Ναι, ονειρεύτηκα
ψες το βράδυ. Άκουσα, λέει, τύμπανα να κραυγάζουν, σάλπιγγες να βουίζουν. Και
κει, απ’ τα βάθη του δυτικού ορίζοντα, προς τη μεριά του Κάμελοτ, ποδοβολητό απ΄
τα άλογα του Αρθούρου και όλων των Ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης.
Απ’ τον Βορρά, ο
Μεγάλος Μάγιστρος με τους λευκοντυμένους Τεύτονες τoύ Μάριενμπουργκ, με δίπλα
τον Νέφσκι και τους πολεμιστές του αγέρωχου Νοβγκορόντ. Αδελφωμένοι να καλπάζουν
και να σμίγουν με τους μαυροφορεμένους Ιππότες του Τριγωνικού Κάστρου. Κι απ΄
την πύλη του Ρωμανού ξεπροβάλλει αλώβητος ο κράτιστος των Παλαιολόγων, ο
ευγενέστερος των Ελλήνων, με πίσω του τον τιμημένο Ιουστινιάνη και τους
γενναίους Γενουάτες, δίπλα δίπλα με τους τελευταίους υπερασπιστές της Βασιλίδος
των Πόλεων, τους εντιμότερους των Ελλήνων.
Και πιο κάτω, πιο
κοντά μου, ο Λεωνίδας με τους χίλιους γενναίους του, Σπαρτιάτες και Θεσπιείς,
άδουσιν νικητηρίους παιάνας, να βαδίζουν για τη νέα μάχη, τη νέα δόξα. Και ο
Υψηλάντης με τον Ιερό του το Λόχο κι ο Διάκος κι ο Παπαφλέσσας με τα παλικάρια
τους. Μα να… αχνοφαίνεται στην μακρινή
Ανατολή ο Αθάνατος, στην κεφαλή πάλι των Μακεδόνων φαλαγγιτών του. Έρχονται κι
άλλοι, πιο πολλοί, ακόμα και ο Λη των Νοτίων από κει που δύει ο Ήλιος. Και μετά
άλλοι… κι άλλοι…
Και όταν όλοι οι
γενναίοι συναντηθούν και γίνουν ένα, περήφανες θα ξετυλιχθούν οι σημαίες της
Αξίας, της Τιμής της Αρετής και της Αξιοπρέπειας. Αδυσώπητες θα ανεμίσουν
σκορπώντας περιφρονητικά τον μουχλιασμένο αέρα της σαπίλας, της παρακμής, της
βλασφημίας και της εντροπίας, για να δώσουν τόπο στην αύρα της αναγέννησης.
Αλλοίμονο στους άθλιους που θα σταθούν στο διάβα τέτοιας πανώριας στρατιάς!
Να σήμανε, άραγε,
η ώρα της Αιώνιας Επιστροφής, όπως τα πρόβλεψε ο Κεντροευρωπαίος φιλόσοφος; Με
το συμπάθιο, φίλοι μου, μα όπως φαίνεται φέρνω ακόμα μέσα μου το ονειροπαρμένο
παιδί. Άλλωστε Ημείς οι Έλληνες, αεί παίδες εσμέν!
Σας
χαιρετώ!
Ο/Η Δημήτρης Αργασταράς είπε...
Ω, μια συνέντευξη-ποταμός...
και πολύ ενδιαφέρουσα!
Από παλιά ακούω το όνομα του κ. Αντωνόπουλου και τον τίτλο
της Υπερβορέας ανάμεσα στους αναγνώστες της φανταστικής λογοτεχνίας.
Αποτελεί όντως ένα σημείο αναφοράς για τους παλαιότερους
και ένα σημείο αναζήτησης για τους νέους...
Πέμπτη, 12 Σεπτεμβρίου, 2013
Ο/Η Σταμάτης Μαμούτος είπε...
Χαιρετώ τους άγρυπνους φρουρούς της Ιερής Φαντασίας!
Ο/Η Καραβάνε είπε...
τον Μεγαλυτερο Ελληνα Συγγραφεα
Γιάννη Σκαρίμπα