του Κωνσταντίνου Γαβρόγλου
Πρόκειται για μια από τα σοβαρότερες ψυχικές παθήσεις. Τα θύματα της συγκεκριμένης ψυχικής πάθησης συχνά δίνουν την εντύπωση πως κλαίνε χωρίς να είναι στεναχωρημένα, η να γελάνε χωρίς να είναι χαρούμενα. Εμφανίζεται σε διάφορες νευρολογικές ασθένειες, όπως την επιληψία, στην σκλήρυνση κατά πλάκας, αλλά και στην άνοια. Συχνότερα όμως εμφανίζεται στην αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση. Σημαδεύεται από ανεξέλεγκτα ξεσπάσματα γέλιου η κλάματος τα οποία συχνά είναι ασυνάρτητα με τα συναισθήματα που νιώθει το θύμα. Εν τέλει πρόκειται για μια διαταραχή της συναισθηματικής έκφρασης των συγκεκριμένων ανθρώπων. Η συγκεκριμένη αναπηρία προκαλείται από το υψηλότερο στέλεχος του εγκεφάλου το οποίο ενοποιεί όλες τις εγκεφαλικές δραστηριότητες όπως είναι το γέλιο και το κλάμα.
Σίγουρα η ταινία Joker, με τον Χόακιν Φίνιξ στον ομώνυμο ρόλο μας έδωσε την ευκαιρία να καταλάβουμε πόσο άσχημο είναι να στιγματίζονται από την κοινωνία άνθρωποι που διακατέχονται από σοβαρές ψυχικές παθήσεις, όπως παθολογικό γέλιο και κλάμα. Κι αυτό γιατί ο Χόακιν Φίνιξ εμβάθυνε πολύ στον συγκεκριμένο χαρακτήρα με αποτέλεσμα να μας αγγίξει όλους. Ο συγκεκριμένος ρόλος χάρισε στον Χόακιν Φίνιξ το βραβείο όσκαρ και έκανε πολύ κόσμο να καταλάβει πως ένα άτομο με ψυχική πάθηση είναι πολλές φορές εύκολο φτάσει σε αποτρόπαιες πράξεις όταν η κοινωνία δεν μπορεί να τον αποδεχτεί έτσι όπως είναι και να τον βοηθήσει να τις υπερβεί.
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ο Χόακιν Φίνιξ περιέγραψε πως ένα ψυχικά νοσούμενο άτομο απλά ζει διάφορες καταστάσεις στην ζωή του, την καθημερινότητα π.χ, πως αντιδρά όταν τον χρησιμοποιούν για να πουν ψέματα, πως αντιδρά όταν μαθαίνει ότι συγγενικό του πρόσωπο είχε ερωτική σχέση με τον αντίπαλο του, πως αντιδρά όταν τον πλησιάζουν και τον χλευάζουν χωρίς να ξέρουν τι έχει ζήσει. Η συγκεκριμένη φράση του Joker «Everybody is awful these days», δηλαδή «Σήμερα ο κάθε άνθρωπος έχει την άσχημη του πλευρά», ίσως αποκτήσει αξία αν όλοι καταλάβουμε ότι είναι πολύ σημαντικό απέναντι στον συνάνθρωπο μας να δείξουμε κατανόηση, αλλά και να αντιληφθούμε ότι ο κόσμος ίσως ήταν καλύτερος αν είχαμε μάθει να συναισθανόμαστε πριν στοχοποιήσουμε τον συνάνθρωπο μας για τις πράξεις του.
Ασφαλώς το σενάριο δεν μένει στο ψυχικό υπόβαθρο του ήρωα. Προχωρά στην δράση του ως αισθαντικού ανατροπέα. Ως κάποιου που στην επιδερμικότητα και τον καθωσπρεπισμό του αστικού περίγυρου αντιτάσσει την αλήθεια. Μόνο που είναι η αλήθεια μιας τραυματισμένης ψυχής. Μιας ψυχής που ζητά την λύτρωση μέσα από την κοινωνική διασάλευση ενός κούφιου κόσμου για να οδηγηθεί στην κάθαρση.
Πηγές
Περιοδικό Brain, «Behaviour, physiology and experience of pathological laughing and crying in amyotrophic lateral sclerosis»
https://neuro.psychiatryonline.org/doi/pdf/10.1176/jnp.16.4.426
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pseudobulbar-affect/symptoms-causes/syc-20353737?p=1