Έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές στους παρακρατικούς κύκλους που πληρώνει η εξουσιαστική καπιταλιστική Δεξιά προκειμένου να εμφανίζονται ως εθνικιστικοί. Στόχος αυτών των καμουφλαρισμένων, με εθνικιστική παραλλαγή, Δεξιών πρακτόρων είναι να εκμεταλλεύονται την έλλειψη ικανοποιητικής γνώσης του ελληνικού αναγνωστικού κοινού στην ιστορία των πολιτικών ιδεών και να παρουσιάζουν ως «εθνικιστικές» κάποιες Δεξιές πολιτικές προτάσεις. Με αυτό τον τρόπο και την εθνικιστική ιδεολογία καταφέρνουν να αλλοιώνουν σε γκροτέσκα ακροδεξιά ιδεολογικά σχήματα και τον εθνικιστικό χώρο ελέγχουν. Αυτοί οι πράκτορες μπορεί να υιοθετούν ακραίες προμετωπίδες (πχ του εθνικοσοσιαλιστή) ή και πιο mainstream σχήματα (όπως το «νεοεθνικιστικά» φιλελεύθερο). Με όποιο προσωπείο και αν εμφανιστούν στον πυρήνα του λόγου τους υπάρχει ένας σκοπός. Να δέσουν τον εθνικισμό στον συρμό της καπιταλιστικής Δεξιάς. Για κακή τους τύχη είμαστε κι εμείς εδώ. Με αφορμή την 28η Οκτωβρίου θα αναφερθούμε αυτή την φορά σε μια ιστορική προσωπικότητα που το παρακράτος της Δεξιάς σκυλεύει την μνήμη του με κάθε ευκαιρία, μέσω των πρακτόρων που έχει σπείρει στον εθνικιστικό χώρο. Πρόκειται για τον Ιωάννη Μεταξά.
Μια από τις κατηγορίες που εξαπολύουν τα πληρωμένα από την Νέα Δημοκρατία και ελεγχόμενα από τις μυστικές υπηρεσίες σκουπίδια της άκρας Δεξιάς είναι ότι ο Μεταξάς υπήρξε φιλικός προς την Τουρκία. Αντιπαραθέτουν, μάλιστα, την πολιτική στρατηγική του Ιωάννη Μεταξά με εκείνη του φιλελεύθερου Ε. Βενιζέλου, στην οποία, χωρίς αιδώ, ανιχνεύουν (οι ακροδεξιοί καρνάβαλοι) την πολιτική τους ρίζα. Η αλήθεια είναι ότι ο Βενιζέλος ήταν εχθρικός προς την Τουρκία όσο το οθωμανικό κράτος δρούσε ασύμφωνα με τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστικών χωρών του δυτικού κεφαλαίου. Αντιθέτως, όταν το οθωμανικό κράτος εξελίχθηκε στο σύγχρονο τουρκικό οι πολεμικοί τόνοι του φιλελεύθερου πρωθυπουργού όχι μόνο κόπασαν αλλά η στάση του μεταβλήθηκε άρδην, σε σημείο να ανταλλάσει φιλοφρονήσεις με τον -επίσης δυτικόφιλο- Κεμάλ Ατατούρκ. Ας δούμε, όμως τι συνέβαινε με την περίπτωση του Μεταξά που τα «γκαρσόνια», τα οποία σερβίρουν τα πολιτικά menu της αμερικανοκίνητης Δεξιάς στον ελληνικό εθνικιστικό χώρο, κατηγορούν συχνά.
Όπως έχουμε γράψει παλαιότερα η Μεγάλη Ιδέα είχε τρεις εκδοχές κατά τον 19ο αιώνα. Η πρώτη εκδοχή της Μεγάλης Ιδέας ήταν αυτή της «Ελληνικής Αυτοκρατορίας». Η Ελληνική Αυτοκρατορία ήταν το όραμα ενός ελληνικού κράτους με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη και σύνορα απροσδιόριστα εκτενή. Όσοι υιοθέτησαν το όραμα της Ελληνικής Αυτοκρατορίας υποστήριξαν ότι οι μη ελληνικοί πληθυσμοί, που θα βρίσκονταν εντός των συνόρων της Αυτοκρατορίας, θα ζούσαν σε καλύτερες συνθήκες από αυτές της οθωμανικής περιόδου αλλά θα όφειλαν να αναγνωρίσουν ως μείζον έθνος της ανατολής το ελληνικό και να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι η διοικητική δομή της Ελληνικής Αυτοκρατορίας θα ήταν στα χέρια των Ελλήνων. Αυτή η εκδοχή της Μεγάλης Ιδέας υποστηρίχθηκε πάνδημα και έγινε μια δειλή απόπειρα να εφαρμοστεί στην ελληνική εξωτερική πολιτική κατά την διάρκεια του κριμαϊκού πολέμου (1853 – 1856). Ωστόσο απέτυχε όταν η Ρωσία έχασε στον κριμαϊκό πόλεμο και η εξωτερική πολιτική του Όθωνα κατέρρευσε.
Η δεύτερη εκδοχή της Μεγάλης Ιδέας ήταν αυτή της «προσάρτησης εδαφών». Αναπτύχθηκε κατά την δεκαετία του 1860 και αποδεχόταν την παραμονή της Ελλάδας στην γεωπολιτική σφαίρα επιρροής των δυτικών δυνάμεων. Οι υποστηρικτές της «προσάρτησης εδαφών» συμπέραναν ότι έπρεπε να απελευθερωθούνν, σταδιακά, όσες επαρχίες συνόρευαν με το τότε ελληνικό κράτος, δίχως να διαταραχθεί περαιτέρω η ισχύς του Οθωμανικού Κράτους και οι σχέσεις του ελληνικού με τις μεγάλες δυτικές δυνάμεις. Και αυτή η εκδοχή απέτυχε όταν η αιματηρή κρητική επανάσταση της δεκαετίας του 1860 δεν είχε την συμπαράσταση των δυτικών και έληξε άδοξα με εκατόμβη νεκρών Ελλήνων επαναστατών.
Η τρίτη εκδοχή της Μεγάλης Ιδέας ήταν ο «ελληνο-οθωμανισμός». Αναπτύχθηκε κατά την δεκαετία του 1870 και υποστήριξε ότι, εφόσον δεν υπήρχε στρατιωτική δυνατότητα απελευθέρωσης ελληνικών εδαφών, έπρεπε να ενισχυθεί η ελληνική ομογένεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ώστε με την μορφωτική της υπεροχή να κατακτήσει σταδιακά το οθωμανικό κράτος μέσω Ελλήνων που θα έπαιρναν τις οθωμανικές θέσεις στην δημόσια διοίκηση του οθωμανικού κράτους. Τελικά απέτυχε και αυτή η εκδοχή λόγω της μεγάλης βαλκανικής κρίσης και των πολέμων της δεκαετίας του 1870, οι οποίοι διατάραξαν τους συσχετισμούς στην βαλκανική προς όφελος των Βουλγάρων.
Μπορεί οι τρεις εκδοχές της Μεγάλης Ιδέας να απέτυχαν ωστόσο παρέμειναν ως εργαλεία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής μέχρι την μικρασιατική καταστροφή. Όποιος αναγνώστης θέλει μπορεί να διαβάσει για τις εκδοχές της Μεγάλης Ιδέας στο βιβλίο της Έλλης Σκοπετέα, που φέρει τον τίτλο Το πρότυπο βασίλειο και η Μεγάλη Ιδέα. Όψεις του εθνικού προβλήματος στην Ελλάδα (1830-1880), και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πολύτυπο τον Δεκέμβριο του 1988.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υιοθέτησε μέχρι το 1922 την δεύτερη εκδοχή της Μεγάλης Ιδέας. Αυτή της «προσάρτησης εδαφών». Οι αντίπαλοί του τον κατηγόρησαν ότι το έκανε επειδή ταίριαζε με τα συμφέροντα των δυτικών ιμπεριαλιστών συμμάχων του εκείνη την περίοδο και όχι γιατί την πίστευε ειλικρινά. Για αυτό και μετά το 1922 υπήρξε ο επίσημος ενταφιαστής της στο όνομα του πολιτικού ρεαλισμού. Αντιθέτως, ο Ιωάννης Μεταξάς, τον οποίον οι «σερβιτόροι» της Δεξιάς θέλουν να παρουσιάσουν περίπου ως «τουρκόφιλο», συνέχισε να υποστηρίζει την Μεγάλη Ιδέα ακόμη και όταν ανέλαβε τις τύχες του ελληνικού κράτους. Είναι πολύ χαρακτηριστικό το τελευταίο άρθρο που αντάλλαξε με τον Ε. Βενιζέλο στην εφημερίδα Καθημερινή, τον Ιανουάριο του 1935. Έγραφε σε αυτό ο Μεταξάς.
«Ιδού λοιπόν η Ελληνική νεότης η σημερινή εστερημένη πλέον μεγάλου Εθνικού Ιδανικού. Που να στραφή; Διότι νεότης χωρίς ιδανικόν δεν ημπορεί να ζήση…Αλλά τι Εθνικόν ιδεώδες θα την εμπνεύση αφού η Μεγάλη Ιδέα κατέπεσε μετά πατάγου; Εδώ είναι το σφάλμα. Δεν κατέπεσεν η Μεγάλη Ιδέα. Κατέπεσεν η προσπάθεια προς πραγματοποίησιν αυτής υπό εδαφικήν μορφήν. Κατέπεσε η Ελληνοβυζαντινή αντίληψις αυτής. Δεν κατέπεσεν όμως η αρχαία αντίληψις αυτής, η αντίληψις της κυριαρχίας του Ελληνισμού, όπου ευρίσκεται και δρα…Αλλά τότε ποια θα είναι η ενότης ενός τοιούτου Ελληνισμού; Ο πολιτισμός του! Και πολιτισμόν δεν εννοούμεν τον μηχανικόν πολιτισμόν, αλλά τον βαθύτερον πολιτισμόν, όστις είναι η εκ των εγκάτων της φυλής μας εκδήλωσης της ζωτικότητος, της ιδιοφυίας της και της ισχύος της. Αυτή λοιπόν δύναται και κατ ανάγκην θα είναι η Μεγάλη Ιδέα μας, όχι με το Βυζαντινόν εδαφικόν περιεχόμενον, αλλά με το περιεχόμενον της αρχαίας, δηλαδή και πάλιν η επικράτησις της φυλής μας και εκτός των ορίων του ελληνικού κράτους, ιδιαίτερα εις την γειτονίαν αυτού…Και διά να το πιστεύωμεν, πρέπει να πιστεύωμεν προ πάντως ότι είμεθα Έλληνες, εξέλιξις φυσιολογική μιας και της αυτής φυλής μέσου των αιώνων»[1].
Στην ουσία αυτό που ο Μεταξάς αποκάλεσε «αρχαία εκδοχή της Μεγάλης Ιδέας» στην παραπάνω επιστολή είναι ο «ελληνο-οθωμανισμός». Το 1935, όταν η έννοια της Μεγάλης Ιδέας αποτελούσε μακρινή ανάμνηση των πολιτικών ταγών της ελληνικής κοινωνίας, ο Ιωάννης Μεταξάς επιχειρούσε να κρατήσει το συγκεκριμένο όραμα ζωντανό, προσαρμόζοντάς το στα δεδομένα της συγκεκριμένης περιόδου. Πολύ ενδεικτική είναι και η αποστροφή του προς τον «μηχανικό πολιτισμό» της καπιταλιστικής νεωτερικότητας, που αποτέλεσε κεντρικό επιχείρημα του ευρωπαϊκού πολιτικού Ρομαντισμού από τον 19ο κιόλας αιώνα, το οποίο υιοθετήθηκε από τον φασιστικό λόγο. Οι ρομαντικές καταβολές της ιδεολογίας του Μεταξά παραθέτονται και από την Κατερίνα Παπακωνσταντίνου.
«Η άποψή του ότι η νεοελληνική ιστορία παρουσιάζει συνέχεια από την αρχαιότητα ως τις μέρες του […] απηχεί αντιλήψεις και θεωρίες που ξεκινούν από τον Σπυρ. Ζαμπέλιο, τον Κων. Παπαρρηγόπουλο αλλά έχουν διαμορφωθεί σαφέστερα στο διάστημα 1880-1910. Ωστόσο, η ερμηνεία της Μεγάλης Ιδέας ως σχήματος καθαρά πολιτισμικού αποτελεί το υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα αρθρωθεί στη διάρκεια της διακυβέρνησής του το ιδεολόγημα του «Τρίτου Ελληνικού Πολιτισμού»[2].
Στο ίδιο ύφος και ο Βαγγέλης Αγγελής αναφέρει για την κυβέρνηση του Μεταξά τα εξής.
«Αλλά και στα υπόλοιπα στοιχεία της ρομαντικής παράδοσης επικέντρωσε ο λόγος του καθεστώτος. Όπως στην «εθνική συνέχεια», που άλλωστε ήταν ένα βασικό στοιχείο του ελληνικού εθνικισμού από τις αρχές του 19ου αιώνα, ενώ όσα κομμάτια του παζλ έλλειπαν συμπλήρωσε αργότερα ο Παπαρρηγόπουλος. Η μεταξική προπαγάνδα έδωσε έμφαση εδώ με την καθημερινή χρήση του σλόγκαν «Ο Γ’ Ελληνικός Πολιτισμός»[3].
Θα επανέλθουμε μελλοντικά στην περίπτωση του Μεταξά με επιπλέον αρθρογραφία. Προς το παρόν αρκεί να θυμόμαστε ότι υπήρξε ένας πολιτικός που υιοθέτησε, σε μεγάλο βαθμό, την ιδεολογία του αντιδιαφωτιστικού ρομαντικού εθνικισμού με τις φασιστικές της απολήξεις. Ίσως λόγω αυτού του πολιτικού του Ρομαντισμού να έχει μπει στο στόχαστρο των αποβρασμάτων της πρακτόρικης (άκρας) Δεξιάς που αλωνίζουν στον εθνικιστικό χώρο.
ΥΓ. Μια ακόμη προβοκατόρικη κατηγορία που εκτοξεύουν εναντίον του Ιωάννη Μεταξά οι κυπατζήδες υπάλληλοι της Νέας Δημοκρατίας με τα εθνικιστικά προσωπεία είναι ότι διατήρησε καλές σχέσεις με την εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης και με το ιερατείο της, πράγμα που εργαλειοποιούν για να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι ήταν υποκινούμενος από τον διεθνή εβραϊκό παράγοντα. Καταρχάς, η σχέση της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης με τον αντιβενιζελικό πολιτικό κόσμο είχε τις καταβολές της στην δεκαετία του 1910 και δεν συνδέεται αποκλειστικά με τον Μεταξά. Ίσως χρειαστούν μελλοντικά άρθρα στα οποία θα ερευνήσουμε το ιδιαίτερο αυτό φαινόμενο της ελληνικής πολιτικής ζωής του πρώτου μισού του 20ου αιώνα.
Εκείνο που προς το παρόν θα υπενθυμίσουμε -και όσοι κατηγορούν τον Μεταξά για τις καλές σχέσεις της κυβέρνησής του με την εβραϊκή κοινότητα «ξεχνούν» να αναφέρουν- είναι ότι το εβραϊκό ιερατείο της Θεσσαλονίκης δεν ήταν μόνο προς τον Ιωάννη Μεταξά φιλικό. Ήταν ακόμη πιο φιλικό και προς τον Αδόλφο Χίτλερ. Το παράδειγμα του Τσεβί Κόρετς είναι ενδεικτικό. Πρόκειται για τον, γνώστη της παράδοσης του γερμανικού Ρομαντισμού, αρχιραβίνο της κοινότητας των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, που η ιστορική έρευνα δείχνει ότι συνεργάστηκε άριστα με το χιτλερικό πολίτευμα προκειμένου να εκκενωθεί η Θεσσαλονίκη από την εβραϊκή κοινότητα. Επίσης, με τις γερμανικές αρχές εκείνης της περιόδου είχε συνεργαστεί ο πρόεδρος του εβραϊκού συμβουλίου Σαμπί Σαλτιέλ και, ασφαλώς, πολλοί Ευρωπαίοι Εβραίοι οι οποίοι συμμετείχαν στα «Γιούντενρατ».
Αποτελεί παράδοξο του δημόσιου λόγου των ψευδο-εθνικιστικών «εστιατορίων» η κατηγορία προς τον Μεταξά για την ήπια στάση του απέναντι στην εβραϊκή κοινότητα μιας πόλης που άνηκε στο κράτος του από την στιγμή που ποιούν την νήσσα για το γεγονός ότι τα ίδια πρόσωπα που εκπροσωπούσαν την εβραϊκή κοινότητα και ανέπτυξαν καλές σχέσεις με την εξουσία του Μεταξά έκαναν ακριβώς το ίδιο και με εκείνη του Χίτλερ. Αλλά, όπως έχουμε αναφέρει επανειλημμένα, ακόμη και στο αποχαυνωμένο από τον καταναλωτικό υλισμό αναγνωστικό κοινό της εποχής μας, τα ψέματα δεν μπορεί να διαρκούν για πάντα. Κάποια στιγμή φτάνει η ώρα της αλήθειας….
Μέχρι να επανέλθουμε σε τέτοια θέματα αρθρογραφίας καλούμε τους αναγνώστες να αγνοήσουν τους παρακρατικούς που γράφουν στα blogs ότι οι Έλληνες εθνικιστές δεν πρέπει να γιορτάζουν την 28η Οκτωβρίου. Ασφαλώς και θα την γιορτάσουμε. Όχι γιατί αποτελεί νίκη κατά του φασισμού, όπως διακηρύσσουν οι φιλελεύθεροι και οι μαρξιστές. Αλλά γιατί συμβολίζει την τελευταία εποποιία του ελληνικού στρατού των παππούδων μας και την ατυχή πρόωρη ολοκλήρωση του κυβερνητικού έργου ενός αληθινά εθνικού ηγέτη, που -ακόμη και αν έχουμε διαφωνίες με επιμέρους θέσεις και αποφάσεις του- οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι εξέφρασε την παράδοση του εθνικιστικού πολιτικού Ρομαντισμού και μάλιστα σε μια φιλοφασιστική εκδοχή της.
[1] Κατερίνα Παπακωνσταντίνου, «Κατασκευάζοντας την εικόνα του «Μεγάλου Ηγέτη»: προπαγάνδα και ιδεολογία της 4ης Αυγούστου», στο Η δικτατορία του Μεταξά (συλλογικό), Ε Ιστορικά (Ελευθεροτυπία), Αθήνα Οκτώβριος 2010, σελ 18.
[2] Ο.π. σελ. 20
[3] Αγγελής Βαγγέλης, “Γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελάει, πατέρα…”, “Μαθήματα Εθνικής Αγωγής” και νεολαιίστικη προπαγάνδα στα χρόνια της μεταξικής δικτατορίας, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2006, σελ. 174-175.
Σχόλια:
Μετρημένη και σωστή τοποθέτηση. Δυστυχώς κανόνας στον "χώρο" είναι ο έντονος συναισθηματισμός και η απλοική (ασπρόμαυρη) αντίληψη.
Θα συμφωνούσατε με έναν παραλληλισμό του καθεστώτος Μεταξά με αυτό του Σαλαζάρ (ή και του Φράνκο);
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Συνήθως με αυτά τα πολιτεύματα αντιστοιχούν την 4η Αυγούστου οι ιστορικοί και οι ακαδημαϊκοί, σήμερα. Πρέπει όμως να μην ξεχνάμε μια σημαντική διαφορά, όσον αφορά τα πρόσωπα (μιας και εστίασες στα ονόματα των ηγετών).
Ο Μεταξάς ήταν υπό τον διαρκή έλεγχο ενός εγκαθιδρυμένου ισχυρότερου πόλου εξουσίας, (δηλαδή του παλατιού). Ναι μεν είχε οικοδομήσει φιλικές σχέσεις με το παλάτι τουλάχιστον από την δεκαετία του 1910 αλλά ήταν άλλη η ιδεολογία και ο προσανατολισμός του παλατιού από το 1915 χονδρικά μέχρι το 1922 και άλλη αργότερα. Για λόγους που χρειάζονται άρθρα να αναλυθούν οι δύο μεγάλοι πόλοι της ελληνικής πολιτικής ζωής ήταν ο βενιζελικός και ο προσκείμενος στο παλάτι. Δεν υπήρχε εθνικιστικός πόλος ή ισχυρό εθνικιστικό κίνημα. Συνεπώς ο Μεταξάς ανήλθε στην κυβέρνηση εκμεταλλευόμενος την ιστορική συγκυρία, το προσωπικό του κύρος ως πολιτικός και την φιλική σχέση του με το παλάτι, δίχως να έχει ένα κίνημα να τον υποστηρίξει. Οι δυνατότητες που είχε ήταν εκ των πραγμάτων περιορισμένες. Για αυτό ίσως δεν σχημάτισε ένα ολοκληρωμένα φασιστικό ελληνικό κράτος.
Από την άλλη ο Φράνκο δεν είχε τόσους περιορισμούς. Ήταν ο ίδιος πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης ενός μαζικού εθνικιστικού κινήματος. Φρόντισε να εξουδετερώσει τους φασίστες ηγέτες και να αφομοιώσει το ισπανικό φασιστικό κίνημα μέσα στο ευρύτερο συντηρητικά εθνικιστικό και διέθετε πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα κινήσεων απέναντι στο ισπανικό παλάτι απ'ότι ο Μεταξάς.
Ο Φράνκο ήταν ένας συντηρητικός εθνικιστής, με ύποπτες υπόγειες και εξωτερικές διασυνδέσεις με τον βρετανικό παράγοντα. Ιδεολογικά δεν ήταν ιδιαίτερα καλλιεργημένος σε σχέση με τον Ρομαντισμό και την διανόηση. Ο Μεταξάς δεν ήταν τίποτα από όλα αυτά. Ήταν πολύ πιο "ψαγμένος" ιδεολογικά και γνώστης της γερμανικής διανοητικής παράδοσης. Με τον αγγλικό παράγοντα είχε σχέσεις συμβιβασμού και όχι φιλικές. Ήταν γνωστό ότι προτιμούσε τον γερμανικό πολιτισμό.
Επίσης η Ισπανία ήταν υποχείριο της βρετανικής εξωτερικής πολιτικής αλλά είχε και κάποια περιθώρια ανεξάρτητης κίνησης. Η Ελλάδα ήταν από την πτώση του Όθωνα και μετά οριστικά ένα κρατίδιο φτιαγμένο για να εξυπηρετεί τα δυτικά συμφέροντα στην περιοχή.
Κοντολογις, αν ο Μεταξάς είχε περισσότερες δυνατότητες και περιθώρια φαίνεται ότι μάλλον θα ήταν περισσότερο ριζοσπαστικός. Ως πρόσωπο, ως φορέας ιδεολογίας, ήταν πολύ εγγύτερα στον ριζοσπαστικό εθνικισμό απ 'ότι ο Φράνκο.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Συμφωνώ σχεδόν απόλυτα προσωπικά
Διόλου τυχαίο ότι Μεταξάς και Δραγούμης (από διαφορετικό πρίσμα ο καθένας, ο πρώτος ως τεχνοκράτης-γνώστης της στρατιωτικής επιστήμης, ο δεύτερος ως εκπρόσωπος εκείνου του "βαλκανικού" ελληνικού εθνικισμού που είχε σύνθημα το "μικρά πλην έντιμος Ελλάς"), αντιλήφθηκαν πρώτοι -και μόνοι- την τυχοδιωκτική φύση της Μικρασιατικής Εκστρατείας και ότι μάλλον κακό παρά καλό θα έφερνε στον μικρασιατικό Ελληνισμό.
Το κακό, βέβαια, ήταν ότι ενώ κανείς από την Κωνσταντινική παράταξη δεν πίστευε στο μικρασιατικό εγχείρημα, οι κυβερνήσεις του 1920-22 το συνέχισαν ως εργολαβία στους Άγγλους. Σε εκείνη την ιστορική στιγμή, αμέσως μετά τις εκλογές του 1920, αυτό που χρειαζόταν η Ελλάδα ήταν ένας Μεταξάς, που θα έβρισκε τα κότσια να πει το "Οίκαδε" από το 1920, τόσο σε Άγγλους όσο και σε ντόπιους, και όχι οι ανεκδιήγητοι Γουναρο-Μπαλτατζήδες, που συνέχισαν ως το 1922 να μάχονται για κάτι στο οποίο, παραταξιακά, δεν πίστευαν, με αποτέλεσμα την καταστροφή του 1922.
Εντάξει, για να είμαστε δίκαιοι, ήταν δύσκολο να γυρίσουν πίσω τον ελληνικό στρατό από την στιγμή που είχε αποβιβαστεί. Πρακτικά αδύνατο.
Η μόνη λύση θα ήταν να αγνοούσαν τα αγγλικά όρια και να θωρακιζαν με αμυντικά έργα κάποια σημεία της Μικράς Ασίας, καθώς και να τολμούσαν μια επίθεση στην Κωνσταντινούπολη από την δική μας τότε ανατολική Θράκη. Αλλά και αυτό κατά πόσο ήταν εφικτό την περίοδο που η Αγγλία μόλις είχε νικήσει τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο;
Είναι σίγουρο ότι ακόμη και αν η διοίκηση είχε πάρει μια τέτοια απόφαση κάποιοι από το στράτευμα, που όπως σήμερα είναι πράκτορες των ΗΠΑ τότε ήταν πράκτορες των Άγγλων, θα είχαν σαμποτάρει την επιχείρηση. Όπως φαίνεται ότι έκαναν και στην άμυνα της μικρασιατικής εκστρατείας. Και για τον Πλαστήρα είχαν ακουστεί διάφορα.
Ήξερε τι έκανε ο μπάρμπας των Μητσοτάκηδων. Μας έβαλε στον δρόμο της καταστροφής που δεν είχε επιστροφή.
ΣΥΝΗΘΩΣ ΣΥΜΦΩΝΩ ΜΕ ΤΑ ΓΡΑΦΟΜΕΝΑ ΣΑΣ, ΑΛΛΑ ΣΗΜΕΡΑ ΔΙΑΦΩΝΩ.......ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΜΕΤΑΞΑ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΟ ΟΡΙΣΟΥΜΕ ΩΣ "ΦΑΣΙΣΤΟΕΙΔΕΣ".......ΕΙΧΕ ΔΗΛΑΔΗ ΕΝΑ ΦΑΣΙΣΤΙΚΟ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ (ΣΤΟΛΕΣ,ΠΑΡΕΛΑΣΕΙΣ,ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ,κτλ) ,ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΩΣ ΜΙΑ ΕΝΤΕΧΝΗ ΜΕΘΟΔΟ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΠΟΥ ΤΗΝ ΚΡΙΣΙΜΗ ΣΤΙΓΜΗ ΘΑ ΔΙΑΧΕΤΕΥΟΤΑΝ ΠΡΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΩΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΩΝ......ΟΠΕΡ ΚΑΙ ΕΓΕΝΕΤΟ........ΕΞΑΛΛΟΥ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΟΙ ΒΡΕΤΑΝΟΙ ΠΟΥ ΕΛΕΓΧΑΝ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΑΓΓΛΟΔΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟ ΝΑ ΑΝΕΧΟΝΤΑΝ ΕΝΑ ΑΥΘΕΝΤΙΚΑ ΦΑΣΙΤΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ.........ΤΕΤΟΙΟΥ ΕΙΔΟΥΣ "ΦΑΣΙΣΤΟΕΙΔΗ" ΚΡΑΤΗ ΕΙΧΑΜΕ ΚΑΙ ΣΕ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ-ΒΡΑΖΙΛΙΑ....
ΓΙ'ΑΥΤΟ ΚΑΙ Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΥΠΗΡΞΕ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΑΥΤΟΣΗΜΗ ΜΕ ΤΩΝ ΒΡΕΤΑΝΩΝ ΚΑΙ ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΤΗΡΗΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ......ΣΤΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΠΗΡΕ ΜΕΝ ΚΑΠΟΙΑ ΘΕΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ, ΑΛΛΑ ΣΤΑ ΟΙΚΟΝΟΝΙΚΑ ΕΚΑΝΕ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΟΠΩΣ Η ΕΠΑΙΣΧΥΝΤΗ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ COOPER ΚΑΙ Η ΥΠΑΚΟΥΗ ΤΟΥ ΣΤΑ ΚΕΛΕΥΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΒΡΕΤΑΝΩΝ ΤΟΚΟΓΛΥΦΩΝ ΟΜΟΛΟΓΙΟΥΧΩΝ ΓΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΛΗΣΤΡΙΚΟΥ ΤΟΚΟΥ ΣΤΟ 38%(ΚΑΙ ΑΡΓΟΤΕΡΑ ΣΤΟ 40%)......
ΟΣΟ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΕΜΑΛ,ΑΠΛΑ ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΟΥ ΕΣΤΕΙΛΕ ΣΤΗΝ ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ......ΕΝΤΑΞΕΙ ΘΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΤΟΝ ΑΠΟΚΑΛΕΙΣ "ΜΕΓΑΛΟ ΑΡΧΗΓΟ ΚΑΙ ΑΝΑΓΕΝΝΗΤΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΟΥΣ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ,ΦΙΛΟ ΚΑΙ ΣΥΜΜΑΧΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ"......15 ΜΟΛΙΣ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ....
Και εμείς γιατί δεν βλέπουμε κάποια μεγάλη διαφωνία ούτε στην προκειμένη περίπτωση;
Περίπου τα ίδια υποστηρίζουμε.
Αν εξαιρέσουμε το θέμα της εξωτερικής του πολιτικής, στην οποία θεωρούμε ότι έκανε την προσπάθεια που μπορούσε να διατηρήσει μια μορφή ουδετερότητας στα πλαίσια ενός κράτους όπως αυτού που περιγράφεις, κατά τα άλλα δεν διαφωνούμε κάπου.
Υποστηρίζουμε ότι ως πρόσωπο, ως φορέας ιδεολογίας, ήταν ξεκάθαρα στην σωστή πλευρά. Ως κυβερνήτης δεν μπορούσε να κάνει και πολλά περισσότερα.
«Λένε ψέματα οι φασίστες ηγέτες όταν υποστηρίζουν ότι τάχα η Ελλάδα μας απειλούσε και μας επετέθηκε. Σ’ ολόκληρη την ιστορία μας οι καλύτεροι άνθρωποι της Ιταλίας, ο Σανταρόζα (το 1821), οι γαριβαλδινοί και οι σοσιαλιστές στο Δομοκό (το 1897) – όλοι τους έδωσαν τη ζωή τους για τη λευτεριά και την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Κάτω από την απειλή των ιμπεριαλιστών των δυο εμπολέμων μερών, ο ελληνικός λαός υποχρεώθηκε να υπερασπίσει τη γη του απ’ αυτούς που επετέθηκαν, όπως την υπεράσπισε στο παρελθόν από τις οθωμανικές ορδές. Ο ιταλικός λαός δεν είχε κανένα συμφέρον να καταλάβει το έδαφος τις Ελλάδας και να στερήσει τη λευτεριά από τον ελληνικό λαό, με τον οποίο πρέπει και μπορούμε να ζήσουμε ειρηνικά. Πολύ λιγότερο έχουμε συμφέρο τα στρατεύματα του Χίτλερ να καταλάβουνε την Ελλάδα και τις άλλες βαλκανικές χώρες και να τις μετατρέψουνε σε γερμανική αποικία. Αυτό είναι ακριβώς το αποτέλεσμα της τυφλής και εγκληματικής πολιτικής του Μουσσολίνι και του Τσιάνο.»
(Παλμίρο Τολιάτι, ΓΓ του ΚΚ Ιταλίας, Δεκέμβρης 1940).
Πρέπει να γίνει κατανοητή η στάση των Ιταλών κομμουνιστών (κατά του Μουσολίνι) σε σύνδεση με αυτή του Ζαχαριάδη (επίσης κατά του Μουσολίνι, υπέρ Μεταξά), για να διευκρινιστεί ότι ΔΕΝ υπάρχει αντίφαση, είναι ΑΚΡΙΒΩΣ η αντανάκλαση της Λενινιστικής θέσης, ότι πρέπει, όταν μια μεγάλη + καταπιεστική χώρα επιτίθεται σε μια μικρή + καταπιεζόμενη, οι κομμουνιστές της μεγάλης χώρας πρέπει να στηρίζουν τη μικρή, αλλά και οι κομμουνιστές της μικρής, επίσης πρέπει να στηρίζουν τη μικρή (τη χώρα τους δηλαδή) αλλά χωρίς να γίνονται ουρά των εγχώριων αστών.
Ο ίδιος ο Λένιν το 1914 έλεγε ότι, αν υπάρχει στον Α' π.π. ένας δίκαιος εθνικός αγώνας, αυτός είναι των Σέρβων, κατά των Αυστριακών, γιατί οι Σέρβοι πράγματι υπερασπίζονται πάτριο έδαφος, ενώ όλες οι Μεγάλες Δυνάμεις κινούνται ιμπεριαλιστικά.
Τώρα ως προς το 1940 και την Ελλάδα δεν είναι ακριβώς η ίδια αναλογία, γιατί η Ελλάδα (σε αντίθεση με τη Σερβία του 1914 που διατηρούσε κάπως την εθνική της ανεξαρτησία), η Ελλάδα ήταν προτεκτοράτο της Αγγλίας.
Οπότε, τι συμπέρασμα πρέπει να βγει ως προς την ιστορική θέση του αγώνα των Ελλήνων το 1940-41;
Γνώμη μου είναι πως, ό,τι λέει ο Ένγκελς για τον Γερμανικό Απελευθερωτικό Πόλεμο κατά του Ναπολέοντα (και εντέλει για τον Γερμανικό Ρομαντισμό, τον Κλάιστ και το εθνικό κίνημα εκείνο), ότι δηλαδή "οι Γερμανοί μπορούσαν να αποτινάξουν τον ξένο, γαλλικό ζυγό μόνο για να σφίξουν πιο σκληρά στο λαιμό τους τον εγχώριο ζυγό του Μέτερνιχ", ισχύει και για εμάς. Μπορέσαμε να αποτινάξουμε το ζυγό των Ιταλών και των Γερμανών μόνο και μόνο για να σφίξουμε πιο σκληρά στο λαιμό μας το ζυγό Άγγλων και Αμερικάνων. Την εθνική μας απελευθέρωση, δυστυχώς, δεν μας την έδωσε αυτή η νίκη.
Όχι μόνο δεν μας την έδωσε αλλά άνοιξε τον δρόμο για τον εμφύλιο και την μετέπειτα καταστροφή του αλληλοσπαραγμού, που κατέστρεψε την Ελλάδα και είχε συνέπειες για πολλά χρόνια. Το μόνο καλό ήταν τα Δωδεκάνησα.
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...ΥΓ. Είναι άλλο όμως η τιμή μιας επετείου για τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο.
Πέθανε μετά από χρόνια μάχη με τον καρκίνο ο Λευτέρης Πανούσης
Μολονότι ιδεολογικός αντιπάλος που θεωρούμε ότι έπαιξε ύποπτο ρόλο τα τελευταία χρόνια στον χώρο, όταν τα εγκόσμια τελειώνουν και ταξιδεύει μια ψυχή για το επέκεινα τα της καθημερινότητας παραμερίζονται.
Ελαφρύ να είναι το χώμα του ανθρώπου και τα θερμά μας συλλυπητήρια σε φίλους και συγγενείς του.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Ο Θεός να αναπαύσει την ψυχή του
Αυτό για Κεμάλ, κοίτα, η ελληνική δεξιά των αρχών του 20ού αιώνα πάντα γοητευόταν στην ιδέα της ελληνοτουρκικής φιλίας ή και συνομοσπονδίας (και ίσως αυτός είναι ένας από τους λόγους που δεν νοιάστηκαν ποτέ για το μικρασιατικό), και ο Μεταξάς ανήκε σε αυτή την παράδοση (χώρια ότι στην Πρωσική Ακαδημία Πολέμου είχε κάμποσους συμφοιτητές Νεότουρκους άρα τον έδενε κι αυτό). Αλλά μήπως, ο Βενιζέλος ήταν λιγότερο "φιλότουρκος" εκείνα τα χρόνια; Η αντικειμενική κατάσταση ήταν τότε ότι η Ελλάδα ήταν κράτος μικρό και βαριά τραυματισμένο, και η Τουρκία μεγάλο, οπότε έπρεπε να είμαστε "ντροπαλοί" κατά κάποιο τρόπο στην πολιτική μας με τους γείτονες.
Πόσο άλλο θέλατε να μείνει πιστός στην ιδεολογία του φασισμού ο Μεταξάς, όντας όπως όλοι παραδεχόμαστε αρχηγός ενός κράτους μαριονέτας; Άντε να δεχτούμε ότι είπε τις παρακάτω δικαιολογίες για να δέσει τους δημοσιογράφους στο άρμα του εν καιρώ πολέμου. Να δεχτούμε ότι δεν ισχύουν αυτά που είπε για τη Βουλγαρία αφού κατά την κατοχή δεν επέτρεψαν οι Γερμανοί επίσημο διαμελισμό της Ελλάδας. Για την Ιταλία της πρώτης φάσης του υποταγμένου στο ιταλικό παλάτι και στο Βατικανό φασισμού υπάρχει κανένας που να αμφιβάλει ότι αυτά που είπε ο Μεταξάς ήταν αλήθεια; Φανταστείτε να μην είχε χάσει ο εξαρτημένος από το παλάτι και το Βατικανό Μουσολίνι στην Πίνδο τι απαιτήσεις θα είχε εις βάρος της Ελλάδας.
"Εις σχετικάς βολιδοσκοπήσεις προς την κατεύθυνσιν του Αξονος μού εδόθη να εννοήσω σαφώς ότι μόνη λύσις θα μπορούσε να είναι μία εκουσία προσχώρησις της Ελλάδος εις την «Νέαν Τάξιν». Προσχώρησις που θα εγένετο λίαν ευχαρίστως δεκτή από τον Χίτλερ ως «εραστήν του ελληνικού πνεύματος».
Συγχρόνως όμως μου εδόθη να εννοήσω ότι η ένταξις εις την Νέαν Τάξιν προϋποθέτει προκαταρκτικήν άρσιν όλων των παλαιών διαφορών με τους γείτονάς μας, και ναι μεν αυτό θα συνεπήγετο φυσικά θυσίας τινάς διά την Ελλάδα, αλλά αι θυσίαι θα έπρεπε να θεωρηθούν απολύτως «ασήμαντοι» εμπρός εις τα «οικονομικά και άλλα πλεονεκτήματα» τα οποία θα είχεν διά την Ελλάδα η Νέα Τάξις εις την Ευρώπην και εις την Βαλκανικήν. Φυσικά, με πάσαν περίσκεψιν και ανεπισήμως επεδίωξα δι’ όλων των μέσων να κατατοπισθώ συγκεκριμένως ποίαι θα ήσαν οι θυσίαι αυταί, με τας οποίας η Ελλάς θα έπρεπε να πληρώση την ατίμωσίν της εξ ιδίας θελήσεως προσφοράς της, να υπαχθή υπό την Νέαν Τάξιν. Με καταφανή προσπάθειαν αποφυγής σαφούς καθορισμού μού εδόθη να καταλάβω ότι η προς τους Ελληνας στοργή του Χίτλερ ήτο η εγγύησις ότι αι θυσίαι αυταί θα περιορίζοντο εις το ελάχιστον δυνατόν.
Όταν επέμεινα να κατατοπισθώ, πόσον επί τέλους θα μπορούσε να είναι αυτό το «ελάχιστον» τελικώς, μας εδόθη να καταλάβωμεν ότι τούτο συνίστατο εις μερικάς ικανοποιήσεις προς την Ιταλίαν δυτικώς μέχρι Πρεβέζης, ίσως και προς την Βουλγαρίαν ανατολικώς μέχρι Δεδεαγάτς.
Δηλαδή θα έπρεπε διά να αποφύγωμεν τον πόλεμον, να γίνωμεν εθελονταί δούλοι και να πληρώσωμεν αυτήν την τιμήν… (!) με το άπλωμα του δεξιού χεριού της Ελλάδος προς ακρωτηριασμόν από την Ιταλίαν και του αριστερού προς ακρωτηριασμόν από την Βουλγαρίαν. Φυσικά δεν ήτο δύσκολον να προβλέψη κανείς ότι εις μίαν τοιαύτην περίπτωσιν οι Άγγλοι θα έκοβαν και αυτοί τα πόδια της Ελλάδος. Και με το δίκαιόν των. Κυρίαρχοι πάντοτε της θαλάσσης δεν θα παρέλειπον, υπερασπίζοντες πλέον τον εαυτόν των, έπειτα από μίαν τοιαύτην αυτοδούλωσιν της Ελλάδος εις τους εχθρούς των, να καταλάβουν την Κρήτην και τας άλλας νήσους μας τουλάχιστον.
Το συμπέρασμα αυτό δεν προέκυπτεν μόνον από την πλέον απλήν λογικήν, αλλά και από ασφαλείς και βεβαίας πληροφορίας εξ Αιγύπτου, καθ’ ας είχεν ήδη προμελετηθή και αντιμετωπισθή η ενέργεια που θα έπρεπε να γίνη ως φυσικόν επακόλουθον πάσης τυχόν εκουσίας ή ακουσίας συνεργασίας της Ελλάδος με τον Αξονα, εις τας ελληνικάς νήσους και προς παρεμπόδισιν εν περιπτώσει της δυνατότητος διά τον άξονα να τας χρησιμοποιήση. Ο ελληνικός λαός θα εστρέφετο εναντίον της κυβερνήσεως αν τον είχε καταδικάσει εις εθελουσίαν υποδούλωσιν".
Ο Αμάραντος είπε...Συνεχίστε να σοδομίζετε, άνευ σιέλου, τα "εστιατόρια" της δεξιάς και τους υπερήλικες σανδαλιοφόρους "σερβιτόρους" τους.
Παρεμπιπτόντως ο Λιάκουρας τι ξέρει για Ρομαντισμό;
Μια φορά χρησιμοποίησε τη λέξη και την κατακρεούργησε.
Θυμίζω (20 Απριλίου 2011)
"Αν είχε νικήσει ο εθνικοσοσιαλισμός ... ... ... Ο ρομαντισμός ως πνευματικό κίνημα και ο κλασικισμός θα υπερίσχυαν"
Ναι Λιάκουρα. ΚΑΙ ο Ρομαντισμός ΚΑΙ ο Κλασικισμός μαζί (κι ας είναι εγγενώς αντιθετικά), κι ο Ρεαλισμός κι ο Νατουραλισμός επίσης, κι απορώ πώς ξέχασες Συμβολισμό, Ιμπρεσιονισμό και Εξπρεσιονισμό.
Αλλά όταν απευθύνεσαι σε ούγκανα, μπορείς κι εσύ να είσαι ούγκανο και να φαίνεσαι επιστήμων.
Ο Σταμάτης είπε...Υπήρξαν και περιπτώσεις που ο κλασικισμός και ο Ρομαντισμός είχαν διαλεκτική σχέση. Στην τελική ο κλασικισμός είναι αισθητικό ρεύμα και ο Ρομαντισμός κοσμοθεωρία και πολυσχιδές κίνημα. Ότι ο συγκεκριμένος πολιτικός είναι πολύ πιθανό να μην γνωρίζει παρά ελάχιστα για τον Ρομαντισμό είναι σχεδόν βέβαιο. Σε αυτό μάλλον έχεις δίκιο.
Το ερώτημα είναι εσένα πως σου ήρθε να ασχοληθείς μαζί του; Η ανάρτηση αφορά ρομαντικά στοιχεία στην σκέψη του Μεταξά. Δεν τα αμφισβήτησε ποτέ ο εν λόγω. Ούτε υποτίμησε την ιστορική του σημασία ως πολιτικού. Κάποιοι άλλοι μισθοφόροι της Δεξιάς το κάνουν αυτό.
Ξέρει κανεις τι απέγινε ο Ρήγας ακράιος; Κατέβηκε ή εγώ δεν μπορώ να τον βρω;
Ο/Η Ανώνυμος είπε...----"Ξέρει κανεις τι απέγινε ο Ρήγας ακράιος; Κατέβηκε ή εγώ δεν μπορώ να τον βρω;"----
Διάβασα "Ρήγας Φεραίος" και λέω τι ψάχνει τώρα αυτός απ' τα έγκατα της πρώιμης μεταπολίτευσης...
Ο Ακραίος υπάρχει κανονικά, μήπως εννοείς τη φυλή Λιμόνοφ; Βtw αν κάποιος κράτησε αρχείο και το επιτρέπει ο mod ας ρίξει link. Από πέρυσι ψάχνω κείμενά τους.
----Ο επαναστικοφοβικός της γειτονιάς σας----
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Εννοείται ότι θα επιτραπεί. Όποιος έχει link με άρθρα των παιδιών ας το δημοσιεύσει. Εκτός και αν διαφωνήσουν οι αρθρογράφοι τους. Οπότε θα κατέβει.
Νεότερες σκόρπιες σκέψεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Για μένα έχει αποτύχει επικοινωνιακά η Ρωσική Πλευρά.
Πρέπει να σταματήσουν τα καραγκιοζιλίκια με σατανιστές και πούστηδες που λένε και να αρχίσουν να δείχνουν την οπτική γωνία των πολιτών του Ντονμπάς. Πάνω από 8 χρόνια, ουκρανικές αρχές με διαφορά μέσα και δυτικές πλάτες επιχειρούσαν εθνοκάθαρση στις συγκεκριμένες επαρχίες.
Διαβάζω από αρκετούς αυτονομιστές που γράφουν και πιστεύουν στο δίκαιο του αγώνα τους.
Οι μαφιόζο-ολιγάρχες πρέπει να σταματήσουν τις μαλακίες και απλά να μιλήσουν και να υπερασπιστούν στα ίσα τα δικαιώματα αυτών των ανθρώπων.
Στο κάτω-κάτω, κανένας normie Ρώσος δεν θα πολεμήσει αν του πεις ότι το διακύβευμα είναι αν θα λέγεται η όχι "Γονέας 2" η μητέρα στο μέλλον. Δεν πολεμάς για τέτοιο πράγμα. Το κριτικάρεις, γελάς μαζί του, μπορεί να γράψεις και άρθρο στο fb σου κατά αυτής της σήψης, αλλά, κακά τα ψέματα, κανείς δεν πρόκειται να πάρει καλάσνικοφ και να θέσει τη ζωή του σε κίνδυνο για το διακύβευμα "ΛΟΑΤΚΙ ή μη ΛΟΑΤΚΙ".
Αντίθετα, στο Ντονμπάς έχουν επιστρατευτεί όλοι επειδή ξέρουν ότι εκεί υπάρχουν δύο πιθανότητες μόνο: είτε η νίκη είτε η γενοκτονία. Ξέρουν ότι είναι υπαρξιακό, το έχουν ζήσει 8 χρόνια, και πολεμάνε σαν σκυλιά λυσσασμένα.
Αν θέλει λοιπόν η νεοπαγής ρώσικη ελίτ να κάνει τον μέσο Ρώσο (της κυρίως Ρωσίας) να θέλει να πολεμήσει, πρέπει να τον πείσει ότι είναι υπαρξιακό ζήτημα και γι' αυτόν. Ότι είναι ζωή ή θάνατος.
Αυτά με τους ΛΟΑΤΚΙ και τους σατανιστές πιάνουν μόνο σε τηλεθεατές του Tucker Carlson. Στον μέσο Ρώσο normie χρειάζεται άλλη προσέγγιση εντελώς.
Το πρόβλημα της ρωσικής μέτριας στρατιωτικής επίδοσης δεν είναι η νοοτροπία του μέσου άμαχου Ρώσου. Η επιστράτευση, πέρα από όσα λένε τα δυτικά ΜΜΕ, έχει αποδόσει σχετικά καλά αποτελέσματα. Μέχρι τον Ιανουάριο θα υπάρχουν επιπλέον 300.000 στρατιώτες στο μέτωπο, χωρίς να προκληθούν μεγάλες κοινωνικές εντάσεις. Άρα η επίσημη ιδεολογία δεν δούλεψε αρνητικά.
Το πρόβλημα είναι ότι οι Ρώσοι στρατηγοί έκαναν όλα τα λάθη που θα μπορούσαν να κάνουν στην απόπειρα να καταλάβουν το Κίεβο, στην αρχή. Και τις ειδικές δυνάμεις τους εξάντλησαν σε άνευ ουσίας καταλήψεις αεροδρομίων δίπλα στην δύναμη πυρός του εχθρού και τεράστιες απώλειες σε τεθωρακισμένα είχαν.
Αν προσθέσουμε και τις χρόνιες παθογένειες που αποκαλύφθηκαν στη στρατιωτική νοοτροπία, οι οποίες θυμίζουν πολύ τον ελληνικό στρατό της μεταπολίτευσης, με τους πεζικάριος να είναι ανικανοι να κάνουν έναν σωστό ελιγμό και ανεκπαίδευτοι για οτιδήποτε πέρα από στατική μάχη σε όρυγμα , καταλαβαίνουμε γιατί οι μόνες επιτυχίες έχουν επιτευχθεί από τους Βάγκνερ.
Πρόσθεσε και τις αποτυχίες των μυστικών υπηρεσιών που είναι διαδοχικές αλλά κυρίως φάνηκαν στην ανικανότητα να περιγράψουν πως είχε οργανωθεί η ουκρανική πλευρά..
Το ότι μόνο οι Βάγκνερ πολεμάνε επιτυχώς είναι δυτικό αφήγημα, μην το χάβετε.
Το μέτωπο που κράτησε καλύτερα από όλα για μήνες ουκρανικών επιθέσεων είναι της Χερσώνας (υπό τον Σουροβίκιν ως διοικητή Νότου μέχρι τον Οκτώβρη που έγινε ανώτατος διοικητής), και σε αυτό δεν υπάρχει ΟΥΤΕ ΕΝΑΣ της Βάγκνερ. Μια χαρά πολεμάνε εκεί και οι επιστρατευμένοι της LPR/DPR και οι αλεξιπτωτιστές VDV (αυτό ότι τάχα αποδεκατίστηκαν στο αεροδρόμιο το Φλεβάρη είναι άλλη μία δυτική παπάτζα).
Την περιφέρεια Χαρκόβου την έχασαν όχι επειδή ο απλός στρατιώτης "δεν πολεμάει καλά" όπως λένε οι παπαγάλοι του βρωμερού Άξονα, αλλά επειδή ο εκεί στρατηγός κοιμόταν όρθιος και άφησε Ιζιούμ και Λιμάν να τα φυλάνε μπάτσοι (SOBR και ΟΜΟΝ δηλαδή ΜΑΤατζήδες) κόντρα σε δυνάμεις 8 φορές αριθμητικά υπέρτερων ΝΑΤΟικών μισθοφόρων.
Ο στρατιώτης αν τον πλαισιώσεις σωστά, του βάλεις από πάνω αεροπορία, του δώσεις οχύρωση σε βάθος, είτε είναι Βάγκνερ είτε κληρωτός, μια χαρά θα πολεμήσει. Αν τον αφήσεις ακάλυπτο θα τον κάνουν σουρωτήρι αλλά δεν θα φταίει αυτός.
Κι αυτό για τις μυστικές υπηρεσίες μόνο εν μέρει ισχύει. Όποιος διαβάζει μέσα απ' τις γραμμές τον δυτικό τύπο, βρίζουν τον Ζελένσκι επειδή του πήραν τη Χερσώνα χωρίς μάχη το Φλεβάρη. Και του πήραν τη Χερσώνα επειδή οι τοπικοί Ουκρανοί στρατιωτικοί διοικητές της περιφέρειας, Krivoruchko (στρατός) και Naumov (μυστικές υπηρεσίες) είχαν προηγουμένως μυστικά στρατολογηθεί από τους Ρώσους και παρέδωσαν όλη την περιφέρεια χωρίς μάχη (το ίδιο και Ζαπορόζιε παραδίπλα).
Δεν θα ακούσετε διθυράμβους για αυτή την (τόσο στρατηγικής σημασίας) νίκη των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών έναντι των δυτικών/ουκρανικών, αλλά όποιος διαβάζει τα κείμενα των γερακιών της Νούλαντ προσεκτικά, η κριτική είναι εμφανής ως προς αυτό (ίδια κριτική έκανε στον Ζελένσκι και ο Παλαμάρ των Αζόφ μέσα από τα έγκατα της Μαριούπολης τον Απρίλιο, θυμίζω, ότι χωρίς πόλεμο άφησε τους Ρώσους να πάρουν Χερσώνα-Ζαπορόζιε και να κυκλώσουν και από τα δυτικά τη Μαριούπολη).
Συν τις άπειρες αναχαιτίσεις αποπειρών κατάληψης στρατηγικών σημείων από ΝΑΤΟικούς κομάντος (πυρηνικός σταθμός, Φιδονήσι, αεροδρόμιο Ντονέτσκ), αυτά είναι αναμφισβήτητα νίκες των ρώσικων μυστικών υπηρεσιών, που όμως καλώς οι Ρώσοι δεν τις διαφημίζουν γιατί δεν είναι φαφλατάδες όπως οι Δυτικοί να δίνουν εν καιρώ πολέμου σήμα στους αντιπάλους με γελοία πανηγύρια.
Πέρα από το αρχικό, που μάλλον παίζει να ισχύει (ότι οι μυστικοί είπαν στον Πούτιν ότι θα πέσει η Ουκρανία σαν ώριμο φρούτο σε μια μέρα), ως προς τα άλλα, μην πατάτε τη μπανανόφλουδα της δυτικής προπαγάνδας. Υπαρκτά λάθη των Ρώσων (όπως η αποδοχή του ντιλ για τα σιτηρά, που εκ των πραγμάτων μετέτρεψε το λιμάνι της Οδησσού σε δεξαμενή όπλων από τη Δύση, και προφανώς ήταν χοντρή μαλακία των Ρώσων που τους ήρθε να το παίξουν ανθρωπιστές εν καιρώ πολέμου), θα τα λέμε και θα τα καυτηριάζουμε. Αλλά παπαγάλοι δυτικών αφηγημάτων ας μη γινόμαστε.
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Κάτσε ρε φίλε. Η ουκρανική επίθεση στη Χερσώνα ξεκίνησε τέλη Αυγούστου, αρχές Σεπτεμβρίου, σωστά; Πολύ πιθανόν να ήταν και παραπλανητική ώστε να εκδηλωθεί η κύρια αντεπίθεση στο μέτωπο του Χαρκοβου, εκεί που είχαν διαβάσει οι δυτικοί ότι υπήρχε ο αδύναμος κρίκος. Συνεπώς, ακόμη δεν ξέρουμε αν έχει ολοκληρωθεί η πρωτοβουλία των Ουκρανών στην Χερσώνα ή αν όντως την θεωρούσαν πραγματικά εφικτό στόχο, ώστε να αποδίδουμε εύσημα στην ρωσική άμυνα. Μάλλον κατά τα τέλη Νοεμβρίου θα είμαστε σε θέση να αποφανθούμε με βεβαιότητα.
Στο Χάρκοβο ο Ρώσος στρατηγός είχε ματατζηδες στην διάθεσή του γιατί το αρχικό σχέδιο ήταν εντελώς άστοχο και όσον αφορά τον αριθμό των στρατιωτών που θα χρειαζόταν συνολικά η επιχείρηση. Για αυτό και ακολούθησε η επιστράτευση. Λάθος αρχικού σχεδιασμού ήταν και αυτό, πέρα από τα όποια λάθη στην διαχείριση μπορεί να έκανε ο στρατηγός που ήταν υπεύθυνος για το μέτωπο του Χαρκοβου.
Στο θέμα των Βάγκνερ, μακριά από εμάς να προτιμάμε τα ιδιωτικά στρατιωτικά σώματα από τους εθνικούς στρατούς. Όμως τα μεγαλύτερα εδαφικά κέρδη για την Ρωσία είναι στο ανατολικό μέτωπο. Θα μας πεις, εκεί είναι και οι πόλεις με τον μεγαλύτερο αριθμό Ρώσων (στην συνείδηση) πρώην Ουκρανών πολιτών και το περισσότερο φιλικό έδαφος. Ωραία. Από την άλλη όμως εκεί βρίσκεται και η πιο συμπαγής γραμμή άμυνας του ουκρανικού στρατού.
Τέλος, ο σχεδιασμός να πραγματοποιηθούν διαδοχικές ξεχωριστές επιθέσεις εισβολής σε πέντε διαφορετικά μέτωπα δείχνει ότι οι στρατηγοί που σχεδίασαν την επέμβαση πρέπει να τα είχαν πιει. Είναι πολύ δύσκολο να πετύχει ακόμα και εναντίον οργανωμένων στρατιωτικών ομάδων της υποσαχάριας Αφρικής αυτό. Ειδικότερα τώρα τελευταία που έχουν ανέβει στρατιωτικά κάποιες αφρικανικές χώρες. Πρόκειται για πλήρη καταπάτηση των αρχών έμμεσης προσπέλασης και της στρατηγικής του Λίντελ Χαρτ/ σύγχρονου πολέμου. Ήταν προδιαγεγραμμένο ότι θα οδηγούσε σε συνθήκες Α Παγκοσμίου Πολέμου αυτή η επιλογή. Εκτός και αν θέλανε να κάνουν κάτι άλλο και δεν τους βγήκε.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Ξαναλέω, μην τρώτε αμάσητα τα textbooks από τα PR departments του ΝΑΤΟ. Ως γνωστόν το ΝΑΤΟ, σύμφωνα με αυτά, "δεν χάνει ποτέ", και αν τύχει κάπου και έχει κακοτυχία, είναι αντιπερισπασμός για κάπου αλλού.
Προφανώς αυτό θέλουν να βγάλουν προς τα έξω, ότι η Χερσώνα ήταν αντιπερισπασμός για το Χάρκοβο (για να μετριάσουν τις εντυπώσεις από το ασάλιωτο γαμήσι που τρώνε στο Νότο) αλλά δε βγαίνουν τα κουκιά.
Πρώτον γιατί στη Χερσώνα επιτέθηκαν με 35.000 άνδρες που έγιναν 60.000 στην πορεία. Για σκέτο αντιπερισπασμό δεν χαραμίζεις τόσους πολλούς, εκτός αν είσαι η Κίνα και έχεις 10 εκατομμύρια πεζικάριους ξέρω γω.
Και δεύτερον γιατί η νίκη στο μέτωπο του Νότου θα είχε ασύγκριτα μεγαλύτερη προπαγανδιστική αξία για τους Ουκρανούς (άλλο να παίρνεις τη Χερσώνα και να φτάνεις στα σύνορα της Κριμαίας και άλλο να παίρνεις το Ιζιούμ και κάτι κωλοχώρια γύρω από το Χάρκοβο).
Οπότε κάνει μπαμ ότι το σχέδιο των Ουκρανών ήταν να πάρουν ΚΑΙ τη Χερσώνα ΚΑΙ το Χάρκοβο, με τον βασικό ΑΝΣΚ να είναι πάντα η Χερσώνα. Κανένας αντιπερισπασμός, απλή (και λογική) εκτίμηση ότι μέτωπο 1500 χιλιομέτρων δε γίνεται να το κρατήσουν οι Ρώσοι με 150.000 άνδρες και θα υποχωρήσουν και από τα δύο μέτωπα (Χερσώνα-Χάρκοβο) μέσα στον Σεπτέμβρη.
Έλα όμως που στη Χερσώνα έχουν χάσει ήδη κοντά 20.000 στρατιώτες από τις αμυντικές θωρακίσεις των Ρώσων. Στο Χάρκοβο δεν φτιάχτηκε ποτέ οχύρωση σε βάθος, γι' αυτό λέω είναι κοιμήσης ο εκεί στρατηγός, γιατί από τον Απρίλιο που κατέλαβε την περιφέρεια, του δόθηκαν πέντε μήνες ευκαιρίας να το θωρακίσει με οχυρωματικά έργα, και δεν το έκανε, με αποτέλεσμα να πάρουν οι Ουκρανοί 3000 τ.χλμ. σε 3 μέρες (βέβαια κι εκεί έχει βαλτώσει η προέλαση εδώ και κάνα δίμηνο μετά το Ιζιούμ). Σε αντίθεση με τον διοικητή του Νότου (Σουροβίκιν) που το έκανε, με αποτέλεσμα οι Ουκρανοί για κάθε ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο να χάνουν χίλιους φαντάρους.
Τώρα, ως προς το Ανατολικό Μέτωπο, εκεί από την αρχή του πολέμου πολεμάνε Τσετσένοι, Κοζάκοι, Βάγκνερ, επιστρατευμένοι του Ντονμπάς, ΜΑΤατζήδες (Rosgvardia) κλπ., δηλαδή θεωρητικά εκτός από Τσετσένους και Βάγκνερ δεν υπάρχουν επίλεκτα σώματα της Ρωσίας εκεί. Η αλήθεια είναι ότι τις οχυρώσεις των Ουκρανών εκεί τις έσπασαν είτε Βάγκνερ είτε Τσετσένοι (την Ποπάσναγια πχ που ήταν η πιο καλά οχυρωμένη ουκρανική θέση στην περιφέρεια Λουγκάνσκ, την πήραν μαζί Βάγκνερ και Τσετσένοι). Άλλο αυτό κι άλλο να βγαίνει η εικόνα -που θέλουν οι δυτικοί- ότι όλος ο ρώσικος στρατός είναι κατσαπλιάδες και μόνο Βάγκνερ και Τσετσένοι ξέρουν από πόλεμο.
Το αρχικό σχέδιο βρωμάει από χιλιόμετρα ότι μάλλον πήρε υπόψη του τυχόν λαθεμένες πληροφορίες των μυστικών. Γιατί βγάζει νόημα μόνο αν σου έχει πει ο μυστικός, ότι με το που δούνε οι Ουκρανοί τους Ρώσους έξω από το Κίεβο θα παραδοθούν ή θα ξεκινήσουν εμφύλιο μεταξύ τους. Αλλιώς δεν έχει λογική. Αυτό, βέβαια, έγινε στη Χερσώνα. Πλησίασαν οι Ρώσοι και σήκωσαν λευκή σημαία οι Ουκρανοί. Φαίνεται ότι του Πούτιν κάτι ανάλογο του είχαν πει ότι θα γινόταν και με το Κίεβο. Μόνο έτσι εξηγείται λογικά.
Δεν τρώμε αμασητη νατοϊκή προπαγάνδα. Ιδίως εμείς. Αν και καλό θα ήταν να μην τρώει κανείς αμασητη όχι μόνο τη νατοϊκή αλλά καμία προπαγάνδα.
Δεύτερον μια νίκη των Ουκρανών στην Χερσώνα δεν θα είχε μόνο συμβολική αλλά και μεγάλη στρατηγική σημασία. Όμως αυτό δεν σημαίνει τίποτα στην στρατιωτική τέχνη. Αν βγαίνει σε άλλο σημείο η κύρια επίθεση και ανατροπή των ισορροπιών του αντιπάλου, θα γίνει εκεί.
Τρίτον την εικόνα που θέλουν να περάσουν οι δυτικοί για τον ρωσικό στρατό την έχουμε ποδοπατημενη. Μας ενδιαφέρει η αλήθεια. Και η αλήθεια είναι ότι απέχει παρασάγγας από αυτό που περιμέναμε ως αποτέλεσμα από τον δεύτερο ή τρίτο στρατό του κόσμου εκείνο που έχει πετύχει η ρωσική επέμβαση μέχρι στιγμής. Οι διθυραμβικοι σου τόνοι για τις απώλειες των Ουκρανών σε αντεπίθεση στην Χερσώνα είναι υπερβολικοί ως εύσημο. Υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να ήταν πλησίον του Κιέβου και εσύ θεωρείς επιτυχία την άμυνα στην Χερσώνα;
Εδώ επανέρχεται ένα εκ των συμπερασμάτων του προηγούμενου σχολίου. Πώς στο διάολο το σκέφτηκαν οι στρατηγοί που σχεδίασαν την επέμβαση να επιτεθούν από τόσα διαφορετικά σημεία, με λογικές πρώτου παγκοσμίου πολέμου; Σε αυτό δεν υπάρχει δικαιολογία. Εμείς στο πανεπιστήμιο έχουμε κάνει δύο μαθήματα αμυντικής πολιτικής και στρατηγικής και έχουμε διαβάσει τα κεντρικά έργα των μεγάλων στρατηγιστων της ιστορίας. Από αυτά τα λίγα που γνωρίζουμε και παρακολουθώντας καθημερινά τον ζωντανό χάρτη του πολέμου φαίνεται με πόσο ακατανόητο τρόπο κινήθηκε ο ρωσικός στρατός. Πραγματικά ανεξήγητο όλο αυτό. Έχουν αγνοήσει παντελώς την σύγχρονη στρατηγική σκέψη.
Φυλλάδια που εμφανίστηκαν στη Χερσώνα ριγμένα από ουκροναζί μπαντερικούς:
https://pbs.twimg.com/media/FgUtjzjWQAUlt1g?format=jpg&name=medium
φωτό με τρία σφαγμένα παιδιά, πολωνικής καταγωγής, που τα είχαν κρεμάσει οι Μπαντερικοί σε δέντρο το 1943, κι από κάτω γραμμένο «Αυτή είναι η μοίρα όλων των προδοτών του Χερσώνα και των παιδιών τους».
Για πείτε μου λίγο εσείς οι εύθικτοι Ανώνυμοι με τα δακρύβρεχτα λογύδρια, συνεχίζετε να διαφωνείτε ότι κάθε νεκρό χιτλερικό-μπαντερικό απόβρασμα, σαν αυτά εδώ, είναι χαρμόσυνο νέο για την ανθρωπότητα;
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Κατά τον ίδιο τρόπο θα αναρτήσει κάποιος άλλος τις σφαγές Ιταλών εθνικιστών από τους κομμουνιστές, τον ίδιο τον Μουσολίνι κρεμασμένο ανάποδα, ελληνικά θύματα των αριστερών στρατιωτικών δυνάμεων στον εμφύλιο, θύματα του ρωσικού στρατού στον τωρινό πόλεμο και πολλά άλλα. Έτσι θα γίνει διάλογος; Με τέτοιες χοντροκομμένες γενικεύσεις;
Καθάρματα και εγκληματίες πολέμου υπάρχουν πάντα σε όλες τις πλευρές. Σταμάτησε να τα χρεώνεις μόνο στους χιτλερικούς.
Δεν ξέρω τι ακριβώς περιμέναμε ή περιμένατε, και πώς είχε ο μέσος παρατηρητής την Ουκρανία κατά νου, αλλά στρατιωτικά η Ουκρανία το 2022 είναι μάλλον Τουρκία ή Ιράν, παρά Κούβα ή Ταϊβάν. Το ότι δεν φαίνεται να ήξεραν οι Ρώσοι ποιος ήταν ο ΑΝΣΚ τον Φλεβάρη και την έλλειψη κεντρικής διοίκησης μέχρι τον Οκτώβρη τα καυτηριάζουμε ως χοντρά λάθη. Άλλες κριτικές, του στυλ γιατί δεν ανατινάζουν γέφυρες, είναι ανεδαφικές, γιατί οι γέφυρες της Ουκρανίας από τη σοβιετική εποχή είναι τόσο γερά θεμελιωμένες που για να καταστρέψεις μόνιμα (όχι να τη βγάλεις εκτός λειτουργίας για 2-3 μέρες) μία γέφυρα, μία ξαναλέω, χρειάζεται να χαραμίσεις καμιά πενηνταριά πυραύλους Κρουζ, και όταν με αυτούς μπορείς κάλλιστα να κόψεις το ρεύμα στους Ουκρανούς, προφανώς δεν θα φας το χρόνο σου με τις γέφυρες (οι Ουκρανοί, πχ, χαράμησαν καμιά διακοσαριά βλήματα HIMARS στη γέφυρα Αντόνοφ της Χερσώνας, κάθε μέρα δήθεν την "διέλυαν" και το βράδυ πήγαινε ο μπαρμπα-Ιβάν ο χτίστης και την ξαναέφτιαχνε).
Μα κι επειδή ακριβώς ήταν λάθος το αρχικό σχέδιο, αυτό δίνει ακόμα μεγαλύτερη αξία στον ηρωισμό των στρατιωτών που, με κοιμήσηδες στρατηγούς, με 8 προς 1 υπεραριθμία Ουκρανών, με κάθε χώρα του Άξονα να στέλνει βαριά όπλα στους Ουκρανούς, καταφέρνουν όχι μόνο να κρατήσουν το 22% του χάρτη (που ισοδυναμεί με το 85% του ΑΕΠ της Ουκρανίας, σιτηρά, μέταλλα, θαλάσσια ζώνη, βιομηχανική ζώνη), αλλά και να το διατηρούν τόσους μήνες. Αλλά με 150.000 στρατό δεν παίρνεται η Ουκρανία, ούτε παίρνεται το Κίεβο με 30.000 στρατό.
Για να μιλάμε για πετυχημένη ανατροπή των ισορροπιών του αντίπαλου (στρατηγικά, όχι απλά τακτικά) πρέπει να κοιτάμε το κέρδος μιας επιχείρησης σε σχέση με το στρατηγικό της κόστος.
Υπό αυτούς τους κανόνες, η επίθεση του Χαρκόβου είχε για τους Ουκρανούς κέρδος κάποια χωράφια και μικρούς οικισμούς, και κόστος είχε το "ξύπνημα" του Πούτιν και την επιστράτευση των Ρώσων. Στρατηγικά, δηλαδή, ανέτρεψε ισορροπίες όντως, αλλά εις βάρος των Ουκρανών εντέλει. Δηλαδή παίρνω δυο χωράφια και ξυπνάω έναν κοιμώμενο γίγαντα. Αν μου το έδινες δεν θα το έπαιρνα.
Στη Χερσώνα δεν το συζητώ, θα ήταν νίκη στρατηγικής σημασίας των Ουκρανών αν έπεφτε. Αλλά δεν κολλάει να κάνεις αντιπερισπασμό στη στρατηγικής σημασίας Χερσώνα έχοντας ΑΝΣΚ να πάρεις κάτι χωράφια στο Χάρκοβο. Ο ΑΝΣΚ του ΝΑΤΟ ήταν και είναι η Χερσώνα, αλλά δεν τους βγαίνει και πιάνουν το damage control για αντιπερισπασμούς και κολοκύθια μάντολες.
Περισσότερο νόημα βγάζει να ήταν το Χάρκοβο αντιπερισπασμός με στόχο να παρασυρθεί η ρωσική διοίκηση και να πάρει τις Ειδικές Δυνάμεις από το μέτωπο Χερσώνας.
Βέβαια και των Ρώσων η αντίδραση στο Χάρκοβο μου φαίνεται ύποπτη: κάνουν την επίθεση οι Ουκρανοί, περνάνε τέσσερις μέρες και δεν ενισχύεται καθόλου το μέτωπο, θα πει κάποιος πιάστηκαν στον ύπνο, ναι θα μπορούσε να είναι έτσι αλλά αμέσως μετά βλέπουμε μια πλήρως εύτακτη υποχώρηση χωρίς απώλειες από Ιζιούμ-Κουπιάνσκ και αναχαίτιση περαιτέρω προσπαθειών των Ουκρανών, οπότε κάτι δεν κολλάει: οι δήθεν "πιασμένοι στον ύπνο Ρώσοι' να εκκενώνουν τις πόλεις με τέτοια τάξη και να ανασυντάσσουν το μέτωπο τόσο γρήγορα;
Και εντωμεταξύ το μέτωπο Χερσώνας (που υποτίθεται κινδύνευε λιγότερο από του Χαρκόβου) συνέχιζε να ενισχύεται.
Κάτι μου λέει ότι δεν "πιάστηκαν στον ύπνο" οι Ρώσοι αλλά μάλλον συνειδητά άφησαν το Χάρκοβο στους Ουκρανούς, όχι μόνο για να συμπτυχθεί το μέτωπο και να γίνει πιο βιώσιμο (πριν ήταν over-extended) αλλά και για να δικαιολογήσουν την επιστράτευση.
Αν μου το δίνανε κι ήμουν Ρώσος, θα το έπαιρνα. Κρατάς Χερσώνα, δικαιολογείς στο λαό σου τη μερική επιστράτευση, κόβεις ρεύμα Ουκρανών, και τους αφήνεις να πανηγυρίζουν για τα δύο ανακατειλημμένα χωράφια γύρω από το Ιζιούμ.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Γεωπολιτικά τι μπορεί να σημαίνει η νίκη Λούλα;
Στο εσωτερικό ο Λούλα θα είναι Μπάιντεν, οπότε να μην περιμένει κανείς τίποτα ελπιδοφόρο. Στο εξωτερικό όμως, γεωπολιτικά, τι μπορεί να σημαίνει;
Φαινομενικά τίποτα, αφού τόσο ο Λούλα όσο και ο Μπολσονάρο είναι υπέρ των BRICS και φιλορώσοι. Ο Πούτιν έλεγε τις προάλλες "τα έχω καλά και με τους δύο".
Μελλοντικά μπορεί να είναι καλό νέο που δεν βγήκε ο Μπολσονάρο. Γιατί αν βγουν στην Αμερική οι Ρεπουμπλικάνοι, ο Μπολσονάρο θα ήταν το πουτανάκι τους, όπως ήταν επί Τραμπ (ο αχρείος μέχρι και μισθοφόρους στη Βενεζουέλα να ρίξουν το Μαδούρο είχε στείλει). Τώρα με Λούλα ξεθωριάζει το σενάριο προσέγγισης Βραζιλίας-Ρεπουμπλικανικής Αμερικής.
Άρα για τους Ρώσους και τους Κινέζους είναι θεωρητικά καλή εξέλιξη.
Βέβαια έτρεξε ο Μπάιντεν να δώσει συχαρίκια στον νικητή και να πει ότι ανυπομονεί για συνεργασία, αλλά αυτός το Κογκρέσο θα το χάσει την άλλη βδομάδα, θα το πάρουν οι Ρεπουμπλικάνοι.
Πάντως η οικονομία της Βραζιλίας είναι πλέον τόσο στενά συνδεδεμένη με τα BRICS, που, ακόμα και την περίοδο της αγαστής συνεργασίας Τραμπ-Μπολσονάρο, δεν υπήρξε η παραμικρή προσπάθεια να φύγει η Βραζιλία από τον οργανισμό.
Ο Draug είπε...Με αφορμή την συζήτηση που άνοιξε περί Ουκρανίας θα παραθέσω τα συμπεράσματά μου, προσπαθώντας να είμαι όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικός.
1) Οι Ρώσοι (λανθασμένα όπως αποδείχτηκε) περίμεναν σύντομα μια γενική κατάρρευση και συνθηκολόγηση της Ουκρανίας, όπως φαίνεται από την αρχική προέλαση προς το Κίεβο (δεν είναι δυνατόν να περιμένεις πως θα καταλάβεις μια μεγαλούπολη σαν το Κίεβο με μερικές δεκάδες χιλιάδες στρατού), την απουσία μαζικών χτυπημάτων σε υποδομές, την απουσία επιστράτευσης από την πρώτη μέρα (ενώ το καθεστώς της Ουκρανίας είχε ήδη ξεκινήσει μαζική επιστράτευση και οργάνωση εδαφικής άμυνας) και τις διπλωματικές προσπάθειες για λήξη της σύγκρουσης με επωφελής για την Ρωσσία όρους από τις πρώτες βδομάδες.
2) Η κατάρρευση αυτή δεν ήρθε, προφανώς λοιπόν οι πληροφορίες και εκτιμήσεις των Ρώσων σχετικά με την εσωτερική πολιτική κατάσταση της Ουκρανίας, την στήριξη (και εξάρτηση) από το εξωτερικό και το επίπεδο του Ουκρανικού στρατού (μετά από 8 χρόνια εκπαίδευσης και εξοπλισμού από το ΝΑΤΟ) ήταν λανθασμένες.
3) Μετά από μια περίοδο ολιγωρίας και με την υποχώρηση από το Χάρκοβο έγινε κάτι παραπάνω από προφανές πως με 150,000 στρατό δεν μπορείς να νικήσεις σε ένα αχανές μέτωπο όταν ο αντίπαλός σου εξοπλίζεται μαζικά από ξένες δυνάμεις, έχει πρόσβαση σε real time πληροφορίες από τα κατασκοπευτικά και δορυφορικά δίκτυα του ΝΑΤΟ (τα οποία δεν μπορούν οι Ρώσοι να "αγγίξουν" χωρίς να ξεκινήσουν μια ανοιχτή σύγκρουση με όλο το ΝΑΤΟ), έχει το πλεονέκτημα εξαιρετικά οχυρωμένων θέσεων στα ανατολικά και έχει προχωρήσει σε πολλαπλούς γύρους επιστράτευσης (μέχρι και 60χρονούς!!) εξασφαλίζοντας άρα υπεραριθμία σε όλα τα μέτωπα (σε κάποια μάλιστα συντριπτική).
4) Ο πόλεμος τώρα περνάει σε νέα φάση. Τα αποτελέσματα της επιστράτευσης και της συνεχιζόμενης επίθεσης σε υποδομές της Ουκρανίας θα αρχίσουν από τον επόμενο μήνα να φαίνονται και, λογικά, θα δώσουν στην Ρωσία ξανά το πλεονέκτημα. Μένει να δούμε σε τι βαθμό.
5) Σχετικά με την απόδοση του Ρωσικού στρατού νομίζω είναι δίκαιο να πούμε οτί ορισμένα τμήματα έχουν ανταποκριθεί εξαιρετικά. Παράδειγμα οι της Βάγκνερ (που συνεχίζουν, παρά το αριθμητικό μειονέκτημα να προχωρούν, έστω και πάρα πολύ αργά τους τελευταίους μήνες, έναντι εξαιρετικά ισχυρών οχυρωματικών θέσεων των Ουκρανών) και οι της Νότιας στρατιάς. Προφανώς θα υπάρχουν χαμηλής ποιότητας στρατηγοί και προφανώς φαίνεται ο Ρώσικος στρατός να έχει δομικά προβλήματα σε διοικητικά θέματα και στην ποιότητα μέρους της στρατιωτικής ηγεσίας. Αλλά νομίζω οτί το βασικό πρόβλημα για την Ρωσία, μέχρι στιγμής, δεν βρισκεται στο καθαρά στρατιωτικό επίπεδο αλλά στην απροθυμία της πολιτικής ηγεσίας να αντιμετωπίσει την σύγκρουση, από την πρώτη μέρα, ως καθοριστικό, υπαρξιακό πόλεμο (και όχι ως "ειδική στρατιωτική επιχείρηση"). Αυτό φαίνεται σιγά σιγά να αλλάζει
Όταν ένα αχανές μέτωπο στο Χαρκοβο βρίσκεται φυλλασόμενο από μια ντουζίνα επιστρατευμένους του Ντονμπας, "αστυνομικούς" και εθνοφρουρά (όχι από επιλογή αλλά πολύ απλά διοτί δεν υπήρχαν άλλοι στρατιώτες) με αποτέλεσμα στην πρώτη σοβαρή επίθεση από συντριπτικά υπεράριθμες εχθρικές δυνάμεις η επιλογή να είναι τακτική υποχώρηση ή περικύκλωση τότε είναι άστοχο να αποδίδεται η βασική ευθύνση στην στρατιωτική ηγεσία.
Ο Πούτιν, εν αντιθέση προς την εικόνα του ημίτρελου πολέμαρχου που παρουσιάζουν τα δυτικά ΜΜΕ, αποφεύγει τις άμεσες και γρήγορες απαντήσεις ή αλλαγές πολιτικής, είναι πολύ προσεκτικός, περιορισμένος στις αντιδράσεις του, με έμφαση στην διπλωματία σε "ρεαλιστική" βάση. H βασική κριτική των Ρώσων εθνικιστών απέναντί του είναι ακριβώς η ατολμία του, οι περιορισμένοι στόχοι και η πεποίθηση που φαινόταν να έχει πως οι αντίπαλοι του θα διαπραγματευτούν με όρους realpolitik. Όλα αυτά είναι λίγο πολύ αναμενώμενα αν αναλογιστούμε πως, στην τελική, ο Πούτιν είναι Ζυγός (για να ελαφρύνω λίγο το κατεβατό)
Ανώνυμε, ναι. Αλλά και αυτό που παραθέτεις μια εκτίμηση είναι. Το κεντρικό ερώτημα παραμένει αναπάντητο και περιλαμβάνει τους δικούς σου προβληματισμούς. Γιατί αγνοήθηκε η έμμεση προσπέλαση στην αρχή, εφόοσν μάλιστα πολεμούσαν με μικρές στρατιωτικές δυνάμεις; Ποιος ξέρει; Θα δείξει.
Στο ερώτημα τι περιμέναμε από την επιχείρηση η απάντηση ειναι: καλύτερα αποτελέσματα στο πεδίο της μάχης. Να είχε κριθεί ο νικητής και να απέμενε η τελική σύγκρουση για το πως διαμορφωνόταν η νέα κατάσταση. Αυτό περίπου που περίμενε όλος ο πλανήτης στην αρχή.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι δεν φταίει η επίσημη αντιLGTB αφήγηση των Ρώσων για τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, από όποια γωνία και αν το εξετάσουμε το θέμα. Όπως και ότι δεν είναι ο Χίτλερ το τοτέμ για τα εγκλήματα πολέμου.
Draug, συμφωνούμε.
Να πούμε επίσης ότι έχει ενστικτωδώς δίκιο ο C όταν σε προηγούμενη συζήτηση απέρριψε το βιβλίο κάποιου Μπόλαρη για την Ουκρανία.
Διότι αυτός ο Μπόλαρης (από πλούσια οικογένεια όπως και ο Γκαργκάνας) είναι "διανοούμενος" του ΣΕΚ, μας έλεγε το '14 ότι το Μαϊντάν είναι λαϊκή επανάσταση, μετά για "δύο ιμπεριαλισμούς" και κλάιν μάιν.
752 βάσεις οι ΗΠΑ, 4 η Ρωσία.
245 πολυεθνικές να εξάγουν κεφάλαιο οι ΗΠΑ, 1 η Ρωσία.
Το "δύο ιμπεριαλισμοί" δεν στέκει ούτε με τη λενινιστική έννοια.
Οπότε ενστικτωδώς καλά έκανε ο C και το απέρριψε από τον τίτλο.
Ο/Η Ανώνυμος είπε..."Η τρίτη εκδοχή της Μεγάλης Ιδέας ήταν ο «ελληνο-οθωμανισμός». Αναπτύχθηκε κατά την δεκαετία του 1870 και υποστήριξε ότι, εφόσον δεν υπήρχε στρατιωτική δυνατότητα απελευθέρωσης ελληνικών εδαφών, έπρεπε να ενισχυθεί η ελληνική ομογένεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ώστε με την μορφωτική της υπεροχή να κατακτήσει σταδιακά το οθωμανικό κράτος μέσω Ελλήνων που θα έπαιρναν τις οθωμανικές θέσεις στην δημόσια διοίκηση του οθωμανικού κράτους."
"Στην ουσία αυτό που ο Μεταξάς αποκάλεσε «αρχαία εκδοχή της Μεγάλης Ιδέας» στην παραπάνω επιστολή είναι ο «ελληνο-οθωμανισμός». Το 1935, όταν η έννοια της Μεγάλης Ιδέας αποτελούσε μακρινή ανάμνηση των πολιτικών ταγών της ελληνικής κοινωνίας, ο Ιωάννης Μεταξάς επιχειρούσε να κρατήσει το συγκεκριμένο όραμα ζωντανό, προσαρμόζοντάς το στα δεδομένα της συγκεκριμένης περιόδου."
Πως οραματιζόταν κάτι τέτοιο μια δεκαετία και βάλε μετέπειτα της μικρασιατικής καταστροφής, με ένα κομμάτι των ελληνικών πληθυσμών να έχει εκδιωχθεί, ένα κομμάτι να έχει εξοντωθεί και ένα υπόλειμμα να έχει εκτουρκιστεί βιαίως;
Μήπως το όραμα του «ελληνο-οθωμανισμού» υπήρξε ένας «ευσεβής πόθος» καθώς σε ποιο βαθμό θα ήταν δυνατή η κατάληψη της δημόσιας διοίκησης του Οθωμανικού κράτους, που διεπόταν από τον ισλαμικό νόμο, από χριστιανούς, Έλληνες ή Ρωμιούς και Αρμένιους, δηλαδή πολίτες 2ας κατηγορίας που δεν απολάμβαναν ελευθεριών και δικαιωμάτων, μονάχα υπό εμποδίων και αδικοπραγιών ευπορίζονταν χάρη στο εμπόριο, τις βιοτεχνίες και την πρωτογενή παραγωγή;
Η απελευθέρωση των ελληνικών πληθυσμών από τον τουρκικό ζυγό υπήρξε το κυριότερο ελατήριο των εκστρατειών.
Έχει ταυτιστεί ή συγχυστεί το φρόνημα περί «Τρίτου Ελληνικού Πολιτισμού» με το όραμα περί «Τρίτης Ελληνικής Αυτοκρατορίας»;
Τελικά πόσο ρομαντικός και λόγιος υπήρξε ο Μεταξάς; Είχε δεχθεί επιρροές από τις ιδέες του Δραγούμη; Πόσο αληθής υπήρξε ως προς τις ιδέες του ως κυβερνήτης;
Γιατί ήταν αρνητικός στις ειρηνευτικές προτάσεις του Χίτλερ που εκχωρούσαν την Βόρειο Ήπειρο χωρίς ανταλλάγματα παρά την πλήρη ουδετερότητα, ώστε να αποφύγει η χώρα την επέκταση του πολέμου και την ήττα;
ΥΓ. Τελικά σε ποιο βαθμό αληθεύει η πολιτική της εθνοκάθαρσης της Ευρώπης από τους Ιουδαίους, των Γερμανών εθνικοσοσιαλιστών;
Οι πρώτες βιντεοσκοπήσεις των στρατοπέδων συγκέντρωσης ή εργασίας και των χώρων ομαδικής ταφής, αλλά και οι μαρτυρίες και οι δικαστικές καταθέσεις στέκονται αμείλικτες και τρομακτικές καθώς καταγγέλλουν και καταδεικνύουν σχέδιο γενοκτονίας.
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Φίλε με τόσα ερωτήματα που έθεσες θα χρειαζόταν συγγραφή ενός βιβλίου για να απαντηθούν.
Στο θέμα των πληθυσμών υπήρχε ακόμη εκείνος της Κωνσταντινούπολης. Και για να εφαρμοστεί ένα τέτοιο σχέδιο δεν χρειαζόταν τόσο ο μεγάλος πληθυσμός αλλά περισσότερο η μορφωτική ανωτερότητα και η οργάνωση.
Ευσεβής πόθος μπορεί να ήταν. Ασφαλώς.
Ταύτιση ή σύγχυση δεν φαίνεται να υπήρξε. Ο όρος τρίτη ελληνική αυτοκρατορία δεν είχε θέση στην ρητορική ιδίως σε σχέση με εκείνον του τρίτου ελληνικού πολιτισμού.
Δραγούμης και Μεταξάς ήταν στο ίδιο πολιτικό στρατόπεδο. Είχαν κοινές ιδεολογικές καταβολές. Αλλά ο Δραγούμης ήταν ακόμη ανερχόμενος και βασισμένος στην οικογενειακή του παράδοση όταν ο Μεταξάς είχε αρχίσει να παίζει ρόλο στην πολιτική ζωή. Προς το τέλος της ζωής του βγήκε δυνατά εμπρός στο πολιτικό προσκήνιο ο Ίωνας. Πάντως δεν φαίνεται να είναι προσωπική η επιρροή των ιδεών του Ρομαντισμού που άσκησε ο Δραγούμης στον Μεταξά. Είχε τα δικά του διαβάσματα.
Αυτό με τις ειρηνευτικές προτάσεις του Χίτλερ δεν είναι ακόμα πλήρως διαπιστωμένο. Αλλά αν όντως ισχύει ότι έγιναν τότε μάλλον δεν πρέπει να τις αρνήθηκε και έχασε την ζωή του για αυτό.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...To ερώτημα στο ΥΓ σου είναι μάλλον αδιάφορο. Το αν και σε τι βαθμό υπήρξε κεντρικά οργανωμένο σχέδιο μαζικής φυσικής εξόντωσης εβραίων ως "τελική λύση" δεν θα το μάθουμε ποτέ (ή τουλάχιστον ποτέ δεν θα μπορούμε να είμαστε σίγουροι). Σίγουρα όμως, όπως και να έχει η κατάσταση, ελπίζω θα συμφωνήσεις οτί η σημερινή κοινώς αποδεκτή αφήγηση για το γεγονός αυτό είναι τραβηγμένη από τα μαλλιά όσο δεν πάει (για να μην πω περισσότερα). Οπότε το δικό μου ερώτημα, ως απάντηση, είναι το εξής:
Ακόμα και αν έγιναν φρικτές και καταδικαστέες πράξεις κατά των εβραίων (που προσωπικά μου προκαλούν αποστροφή), αλλάζει αυτό την γενική εικόνα του πολέμου; Προφανώς και όχι
Εγώ προσωπικά ούτε αντιναζιστική ούτε και αντι-πούστικη θα ήθελα να είναι η προπαγάνδα του Πούτιν, αλλά εθνική. Να τονίσει ότι το έθνος κινδυνεύει και πρέπει να είναι ενωμένο έμπρακτα, όχι μόνο στα λόγια. Που σημαίνει ανασύσταση λαϊκών πολιτοφυλακών, ανασύσταση του Ταμείου Εθνικής Άμυνας που υπήρχε στον Β' π.π για συντονισμό του εθελοντισμού υπέρ του στρατού, κλπ.
Ανάλογη κριτική σε Πούτιν έκανε τις προάλλες ο Ζιουγκάνοφ του ΚΚΡ, επισημαίνοντας ότι η καταστροφική παρουσία του νεοφιλελεύθερου Σερντιούκοφ στο υπουργείο Άμυνας τη δεκαετία 2000 έχει επιφέρει παθογένειες που ακόμα είναι εμφανείς στο ρωσικό στρατό. Επί ΕΣΣΔ υπήρχε η DOSAAF (οργάνωση που εξοικείωνε τη νεολαία με τα όπλα) και λαϊκές πολιτοφυλακές σε κάθε περιφέρεια (η Λευκορωσία τις έχει διατηρήσει ακόμα). Αποτελεί άρνηση των ρωσικών παραδόσεων η κατάργηση αυτών των οργανισμών.
Βάζω μέρος της κριτικής του Ζιουγκάνοφ, που είναι από τους 5-10 αληθινά πατριώτες πολιτικούς που έχουν απομείνει στη Ρωσία:
"Μιλάμε κυρίως για τον πρώην υπουργό Άμυνας της Ρωσίας Serdyukov και την ομάδα του. Υπό τις διαταγές του καταστράφηκαν ένδοξες στρατιωτικές μονάδες, ακαδημίες και κολέγια με ιστορία αιώνων. Έφτασαν στο χείλος της καταστροφής ο τομέας της στρατιωτικής ιατρικής και επιστήμης. Το σύστημα ετοιμότητας κινητοποίησης υπονομεύτηκε με την πραγματική καταστροφή των γραφείων στρατολόγησης και κατάταξης. Ως αποτέλεσμα της ρευστοποίησης των στρατηγικών αποθεμάτων και της κλοπής των στρατηγικών προμηθειών, ο στρατός έμεινε σε μεγάλο βαθμό χωρίς τα απαραίτητα εν μέσω του αγώνα. Η αμυντική βιομηχανία και η επιστήμη αποδυναμώθηκαν σημαντικά. Οι απερίσκεπτες και συχνά ανοιχτά καταστροφικές ιδιωτικοποιήσεις οδήγησαν στην εκκαθάριση πολλών στρατηγικά σημαντικών βιομηχανιών. Παρεμπιπτόντως, η διαδικασία εσκεμμένων πτωχεύσεων τέτοιων επιχειρήσεων συνεχίζεται και σήμερα. Τα τελευταία χρόνια έχουν ληφθεί διάφορα μέτρα για την ανασυγκρότηση των Ενόπλων Δυνάμεων και της αμυντικής βιομηχανίας. Ωστόσο, η ζημιά που προκάλεσαν οι φιλελεύθεροι “μεταρρυθμιστές” και η “πέμπτη φάλαγγα” είναι τόσο μεγάλη που θα χρειαστούν χρόνια για να ξεπεραστεί. Η κοινωνία αναμένει ότι οι υπαίτιοι των σημερινών σοβαρών προβλημάτων του στρατού μας, οι οποίοι υπονόμευσαν προδοτικά την αμυντική του ικανότητα, θα τιμωρηθούν αυστηρά. Τεράστια ζημιά στην πολεμική ετοιμότητα της Ρωσίας έχει γίνει από εκείνους που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη. Η μακροχρόνια πορεία καταστολής του πατριωτισμού, η εμφύτευση δυτικών “αξιών” ξένων προς το λαό μας, καθώς και οι κλεφτοεκλογές δεν θα μπορούσαν παρά να οδηγήσουν σε σοβαρές συνέπειες που τώρα εμφανίζονται με τη μορφή χιλιάδων νέων ανθρώπων που αποφεύγουν την επιστράτευση. Είναι απαραίτητο να κατηγορήσουμε όχι μόνο αυτούς, αλλά και όσους σκόπιμα μετέτρεψαν τη νεολαία μας σε κοσμοπολίτες χωρίς οικογένεια και φυλή. Η καταστροφή του συστήματος της αρχικής στρατιωτικής εκπαίδευσης πριν από τη στρατολόγηση, η μετατροπή της DOSAAF σε εμπορική επιχείρηση, συνέβαλαν στη μείωση της αμυντικής ικανότητας της χώρας. Στο πλαίσιο μιας στρατιωτικής σύγκρουσης με έναν άθλιο και ύπουλο αντίπαλο, γίνεται ακόμη πιο φανερό πόσο ανεξέλεγκτα έχουν γίνει προβλήματα όπως η διαφθορά και οι χαμηλοί μισθοί. Συμπεριλαμβανομένων και των τομέων της διασφάλισης της ασφάλειάς μας. Οι διεφθαρμένοι και οι φτωχοί είναι οι καλύτεροι στόχοι για δωροδοκία και παρακίνηση για προδοσία λόγω ιδιοτελών συμφερόντων. Σήμερα, αυτό χρησιμοποιείται ενεργά από εκείνους που μάχονται εναντίον μας μέσω της ληστρικής τρομοκρατίας και του σαμποτάζ. Ένα μέρος της γραφειοκρατίας, ιδιαίτερα στον οικονομικό και χρηματοπιστωτικό τομέα, συμπεριφέρεται τόσο ήρεμα, σαν να μην υπάρχει κάποια ειδική στρατιωτική επιχείρηση, σαν να μην υπάρχει μετατροπή της ΕΣΕ σε πόλεμο του ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας. Αυτό αρχίζει να αγγίζει τα όρια του σαμποτάζ. Είναι απαραίτητο στο εγγύς μέλλον να υιοθετηθεί ένας νόμος για την τιμωρία τέτοιων πράξεων, συμπεριλαμβανομένης της αδράνειας των αξιωματούχων σε καταστάσεις όπου πρέπει να ληφθούν επειγόντως υπεύθυνες αποφάσεις."
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Κοιτάχτε.
Οποιαδήποτε ιδεολογία περιέχει το στοιχείο της απανθρωποποίησης του "άλλου", είναι εν δυνάμει εγκληματική ιδεολογία.
Σε κανέναν αρχαίο, μεσαιωνικό ή τέλος πάντων παραδοσιακό ηθικό κώδικα κανενός πολιτισμού δεν είναι αποδεκτό, πχ, να θανατώνεις παιδιά με βασανιστήρια. Μπορεί ανά πολιτισμό να είναι αποδεκτό να κάνεις ευθανασία στα ανάπηρα παιδιά για ανθρωπιστικούς λόγους (Σπάρτη), ακόμα-ακόμα με το δίκαιο του πολέμου να τα αιχμαλωτίζεις και να τα αποκόπτεις από τους γονείς (εξανδραποδισμός), αλλά, για να αποδεχτεί ο μέσος φαντάρος του 20ού και 21ου αιώνα να διαπράξει θανάτωση παιδιών με δέσιμο σε δέντρο (Ουκρανία 1943) ή να τα σφάξει πάνω στην αγκαλιά της μάνας τους καγχάζοντας (η γνωστή φωτογραφία με τον SS με το αυτόματο να σημαδεύει μάνα που κρατάει στην αγκαλιά μωρό, πάλι από Ουκρανία 1943, ή ανάλογες μαρτυρίες από Δίστομο κλπ) ή να ρίξει βενζίνη από το ταβάνι και μετά να πετάξει μια μολότοφ και να κλείσει την πόρτα να τα αφήσει να καούν (Βίσεγκραντ Βοσνίας 1992 αλλά και Μάι Λάι Βιετνάμ 1968 από τους Γιάνκηδες) ή να τα ζώσει με εκρηκτικά και να τα χρησιμοποιήσει σαν καμικάζι (Ιράκ και Συρία επί τζιχαντιστών), πρέπει να εφευρεθεί μια ιδεολογία που θα τον πείσει ότι τα παιδιά αυτά δεν είναι άνθρωποι.
Εκεί έγκειται το εγκληματικό στοιχείο και του σαλαφιστικού τζιχαντισμού, και του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, και του χιτλερισμού, και των Νεότουρκων, και άλλων κατά την ιστορία (οι γενοκτονίες είναι ιστορικές στιγμές που στο συλλογικό θυμικό μιας ομάδας έγινε δυνατό να κυριαρχήσει το στοιχείο της απανθρωποποίησης μιας άλλης). Δεν είναι αυτό που λένε κάποιοι απλά το "μίσος". Το μίσος μπορεί ανάλογα την ιστορική περίσταση να έχει και ευεργετικά χαρακτηριστικά. Ούτε είναι σώνει και καλά ο "ρατσισμός" που λένε. Αλλού είναι θρησκευτικά τα κριτήρια, όχι φυλετικά (ειδικά, πια, όταν μιλάμε για Ουκρανούς και Ρώσους, πώς γίνεται να είναι τα κριτήρια φυλετικά, όταν μιλάμε για ίδια φυλή); Επίσης δεν είναι ίδιον των πολέμων γενικά (υπάρχουν στην ιστορία πάρα πολλοί πόλεμοι που δεν συνοδεύτηκαν από μαζικά εγκλήματα κατά του άμαχου πληθυσμού). Είναι όμως το μίγμα 1) απανθρωποποίησης του αντιπάλου και 2) του αισθήματος ατιμωρησίας, που, αν συνδυαστεί με το πρώτο (και ειδικά αν αναχθεί ο συνδυασμός αυτός στο επίπεδο της ιδεολογίας ή της "επιστήμης") οδηγεί σε αφάνταστο σαδισμό.
Εμείς σαν Έλληνες, για ένα από αυτά που πρέπει να είμαστε περήφανοι, είναι ότι στην τρισχιλιετή μας ιστορία δεν επιτρέψαμε ποτέ να κυριαρχηθούμε από καμιά τέτοια ιδεολογία (το γλωσσικό "πας μη Έλλην βάρβαρος" ουδέποτε σήμαινε απανθρωποποίηση, και το δείχνει αυτό η συμπεριφορά του Μ. Αλεξάνδρου στους κατακτημένους λαούς). Σε τρεις χιλιάδες χρόνια ιστορίας, δύο φορές μόνο αφήσαμε τα ένστικτα να αφηνιάσουν πάνω σε αμάχους και γυναικόπαιδα: κατά τη σφαγή των Λατίνων το 1182 στην Κωνσταντινούπολη, και κατά τη σφαγή της Τριπολιτσάς το 1821. Αλλά αυτά ήταν μεμονωμένος αφηνιασμός ενστίκτων πάνω στην ένταση είτε του πολέμου είτε λαίκών εξεγέρσεων, και ουδέποτε έγινε ιδεολογικοποίησή τους.
Ο Ελληνισμός ήταν και είναι ο πιο βαθύς ανθρωπισμός. Με την έννοια ότι ποτέ δεν αρνήθηκε το ανθρώπινο στοιχείο στον μη-Έλληνα. Μην το ξεχάσουμε ποτέ αυτό.
Αν σου περιγράψω εγκλήματα που έγιναν κατά τον εμφύλιο στο χωριό μου εκατέρωθεν, θα ανατριχιασεις. Δεν έχει ιδεολογική προτίμηση ο εγκληματίας πολέμου, δυστυχώς. Παντού θα βρεις καθάρματα.
Ρε φίλε, οκ κάποια αυτά που γράφεις, αλλά γιατί αναζητάς "ιδεολογικές" ρίζες (τις οποίες λίγο πολύ περιορίζεις στον ναζισμό και τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό) σε κάτι που συνιστά μια σταθερά (όσο αποκρουστική ή άσχημη) της ανθρώπινης συμπεριφοράς;
Γιατί αν ακολουθήσουμε την λογική της σκέψης σου και φέρουμε ιστορικά παραδείγματα θα καταλήξουμε ότι κάθε "ιδεολογία" ή κοινωνία από τις αρχές της ανθρώπινης ιστορίας χτίστηκε πάνω στην "απάνθρωποποίηση του αντιπάλου". Λες και δεν υπάρχουν ιστορικά παραδείγματα από την αρχαία Ελλάδα πχ ή από των μεσαίωνα (ή από τους κομμουνιστές) πράξεων αντίστοιχης βαρβαρότητας.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Συγγνώμη που στο χαλάω αλλά και στην αρχαία Ελλάδα υπάρχουν αρκετές αναφορές για σφαγές παιδιών. Αυτό δεν σημαίνει ότι ως πράξη δεν είναι αποκρουστική αλλά η ιδεολογικοποίηση που επιχειρείς είναι αστήρικτη.
Σταμάτη εχω ακουσει και εγω απο συγγενεις αναλογες ιστοριες απο την εποχη απο την περιοχη της Μεσσηνιας.Σιγουρα δεν εχεις αδικο.Θα δωσω και ενα δικιο στον ανωνυμο .Οσο μου επιτρεπουν οι γνωσεις μου εχω και εγω την αισθηση οτι οι Ελληνες ουδεποτε ειχαν στο μενου τους την οργανωμενη βια και την γεννοκτονία για να πετυχουν εθνικους ή πολιτικους στοχους οπως πχ στο παρελθον οι Τουρκοι ή αλλες αποικιοκρατικες ή ιμπεριαλιστικες δυναμεις.Ασε που τις περισσοτερες καφριλες τις διαπραξαμε μεταξυ μας στους αναριθμητους εμφυλιους...
Ο/Η Σταμάτης είπε...Εντάξει. Θέλει μεγάλη συζήτηση το τι αποκαλούμε οργανωμένη βία. Επίσης το γεγονός ότι γίνονται αίσχη σε εμφυλίους δεν αναιρεί το παραπάνω επιχείρημα. Σε γενικές γραμμές συμφωνώ με τα παιδιά που σχολίασαν παραπάνω. Καθάρματα θα βρεις σε όλους τους στρατούς. Επίσης το επιχείρημα του παιδιού που έγραψε ότι δεν πρέπει το "ένστικτο να γίνεται ιδεολογία" μάλλον είναι ασύμβατο με τον Ρομαντισμό.
Δεν έχει, συμφωνούμε. Κατά 99% υποκινείται από ένστικτα. Αλλά αν μια ιδεολογία κάνει θεμελιώδη στόχο της τη "νομιμοποίηση" αυτών των ενστίκτων, τότε είναι που μπορεί να χαρακτηριστεί ως εγκληματική.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...ο Καιάδας ήταν μύθος και το "πας μη Έλλην.." είναι σύγχρονο κατασκεύασμα που δεν υπάρχει πουθενά στην αρχαία γραμματεία.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Το παρακάτω είναι σημερινό, του Παπαδομανωλάκη. Το βάζω εδώ, γιατί αποδεικνύεται ότι και στους δύο χώρους, αριστερό και εθνικιστικό, τα εστιατόρια αρέσκονται να επισείουν, σε όσους φοβάται η πρεσβεία, την κατηγορία του "ντουγκινιστή":
"Εδώ και καιρό υπάρχει μια ενορχηστρωμένη επικοινωνιακή επίθεση στα σόσιαλ μίντια ενάντια σε αντιιμπεριαλιστές, τους οποίους προσπαθούν να παρουσιάσουν σαν «υπέρμαχους του Ντούγκιν». Ο στόχος είναι να αποκλείσουν με όρους λιντσαρίσματος από τους κοινωνικούς χώρους όσους τάσσονται με την ήττα του ΝΑΤΟ, ως «υποστηρικτές του ρωσικού φασισμού». Όλα αυτά την ώρα που στην Ουκρανία ο φασισμός έχει καταστεί δομικό πρόβλημα. Προσωπικά με έχουν διασύρει επανειλημμένα ως «μεταφραστή του Ντούγκιν». Το γεγονός ότι λένε συνειδητά ψέμματα, γεννάει ερωτηματικά για το ποιοι είναι πίσω από τα ανώνυμα προφίλ..."
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Πονεμένη ιστορία οι Μπραζιλέιρος. Τις τελευταίες δεκαετίες αναδύθηκε μια σκληρά δυτικόφιλη λευκή (πορτογαλομεσογειακή) ανώτερη μεσαία τάξη, με σημείο αναφοράς έναν αμερικανόφερτο ευαγγελικαλισμό/πεντηκοστιανισμό (οι προτεστάντες σήμερα υπολογίζονται γύρω στο 25%, από μονοψήφιο που ήταν στα 80s), και η οποία έχει τους φαβελοποιημένους μουλάτους στο τρέξιμο. Γι’ αυτό, αν προσέξατε, ο Μπολσονάρο έγλυφε προεκλογικά το Ισραήλ παρότι οι Εβραίοι είναι αμελητέο ποσοστό στη σύνθεση του βραζιλιάνικου εκλογικού σώματος. Το #stand with Israel αποτελεί βασικό συστατικό της μυθολογίας των fondies ήδη απ’τα ρηγκανικά 80s.
Βέβαια, αντίστοιχες “μεσαίες τάξεις” εν μέσω λαοθάλασσας ημιεξαθλιωμένων ανιχνεύονται σε όλη τη Λ.Α, όμως ειδικά στη Βραζιλία δεν υφίσταται κάποιο αντίβαρο, ας πούμε μια μαζική ριζοσπαστική παράδοση ανάλογη με αυτές της Χιλής, Αργεντινής κτλ, και η ντόπια λουλική Αριστερά φέρνει περισσότερο στην (μεταλλαγμένη) ευρωπαική σδ/κρατία, παρά σε λατινοαμερικάνικο true λαικισμό τύπου Τσάβες. Η μόνη ελπίδα είναι οι εκεί Ελίτ να θεωρήσουν πιο συμφέρουσα οικονομικά την προσέγγιση Brics παρά τον κλασσικό αμερικανισμό.
Επίσης, παρά τις ευσεβιστικές τάσεις των νεοφώτιστων ευαγγελικών και τις φανφάρες των τραμπομπολσοναρικών, η χώρα παίζει να είναι η πλέον φιλική σε διαστροφές και ανηθικότητα. Μιλάμε για διεθνές κέντρο πορνογραφίας, σεξοτουρισμού, ναρκωτικών και... πάσης φύσεως πλαστικών επεμβάσεων κτλ.
Μόνο Αργεντινή τελικά… libertango, Μπόκα και περονισμός.
----"Το σίγουρο πάντως είναι ότι δεν φταίει η επίσημη αντιLGTB αφήγηση των Ρώσων για τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, από όποια γωνία και αν το εξετάσουμε το θέμα. Όπως και ότι δεν είναι ο Χίτλερ το τοτέμ για τα εγκλήματα πολέμου."----
Νομίζω στην αρχή έπαιξε αυτό το σενάριο με τον Χίτλερ-τοτέμ. Δεν ξέρω τι απέδωσαν στο εσωτερικό οι φιέστες “αποναζιστικοποίησης” και η σκιαγράφηση του Ζελέ ως μετενσάρκωση του Φον Βάιξ, όμως στα δυτικά ακροατήρια το κακοσκηνοθετιμένο αφήγημα σίγουρα δεν έπιασε. Κανείς δεν πίστεψε ότι ο Πούτιν είναι… ιδεολόγος αντιναζί, ούτε ότι η ιστορία της ανθρωπότητας καθορίζεται από μια διαρκή μεταφυσική πάλη φασισμού/αντιφασισμού, τύπου Γιν-Γιανγκ. Επίσης, ενδέχεται η εν λόγω επικοινωνιακή τακτική να αποξένωσε μερίδα dissidents παλιοσυντηρητικών (δλδ των ποιο δεκτικών στη ρωσική προπαγάνδα), που έχουν συνδέσει την αντίφα ρητορεία με την Επανάσταση των 60ς, τους φρουδομαρξιστές των σαλονιών (Βίλχελμ Ράιχ, Φρομμ κτλ) και προσφάτως τους επιδοτούμενους φιλελέφτ των αμερικανικών think tanks, και όχι ξέρω γω με τον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο.
Βασικά οι μόνοι δυτικοί που θα κατάπιναν τον "πουτινικό αντιφασισμό" θα ήταν οι πούροι σταλινικοί, αλλά επειδή τέτοια φάση δεν υπάρχει πλέον πουθενά παγκοσμίως (ίσως με εξαίρεση την ελληνική ιδιαιτερότητα), μάπα το καρπούζι...
Παρ’ όλα αυτά, ίσως η γνώμη των δυτικών να έχει ελάχιστο αντίκτυπο στον πόλεμο, όμως δεδομένου ότι η Ρωσία επένδυε μέχρι προσφάτως στην εξάπλωση της προπαγάνδας της προς Δυσμάς, μέσω RT, χρηματοδοτήσεις “ευρωσκεπτικιστών”, κατασκευή κοσμοθεωριών προς δυτική κατανάλωση (ο Ευρασιανισμός του Ντούγκιν είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα), μάλλον υπάρχει λόγος που έχει στραμμένα τα ραντάρ της και προς τα δω.
Επομένως, καλά έκαναν και το γύρισαν σε έναν, έστω light, συντηρητισμό. Σίγουρα από μόνος του δεν φτάνει, όμως όσο το wokeness αποτελεί βασική ιδεολογική σημαία της ΝΠΤ και εργαλείο νομιμοποίησης της εξουσίας των παγκοσμιοποιητικών Ελίτ, πολύ καλά κάνουν και το χτυπάνε. Αν υπάρξει κάποια ψευδο-συντηρητική αναδίπλωση στη Δύση (ήδη στις ΗΠΑ ψήνονται τέτοια κόνσεπτς) τότε θα χρειαστούν περισσότερα επικοινωνιακά όπλα απ’ το Κρεμλίνο… Τα αμιγώς στρατιωτικά άστα… Ο καφές στο Κίεβο έγινε ποτάσα στη Χερσώνα. Μη χάσουν και καμιά Κριμαία μόνο και γελάσει ο κάθε πικραμένος. Τελικά κάτι ήξερε η CIA που έβαλε τον Ζελέ να το παίξει “ήρωας” μπαστακομένος στην πρωτεύουσα, όταν όλοι θεωρούσαμε ότι σε μια βδομάδα θα έχει κανταφικό τέλος.
C
Τρίζουν τα κόκκαλα του William Morris, πουλημένε G. R. R.
https://pbs.twimg.com/media/FgdJDxbWQAMgbAJ?format=jpg&name=small
Ποιο ένστικτο όμως; Ξεκάθαρα μίλησα στην αρχή ότι εγκληματική μπορεί να είναι μια ιδεολογία μόνο εφόσον κάνει σημαία της την απανθρωποποίηση (άρνηση ανθρώπινης ιδιότητας του "άλλου"), και δίνει επιστημονική κάλυψη σε ένστικτα δολοφονικά.
Τώρα αν κάποιος με το "αυτά τα ένστικτα" που έγραψα παραπάνω, δεν εννόησε τα δολοφονικά, αλλά γενικά όλα τα ένστικτα, είναι δικό του πρόβλημα η παρανόηση, ο δε Ρομαντισμός ως εποχή έχει να επιδείξει πλείστους εθνικοαπελευθερωτικούς πολέμους, αλλά ΚΑΜΙΑ συστηματική εθνοκάθαρση ή γενοκτονία πληθυσμού, οπότε πραγματικά δεν μπορώ να αντιληφθώ πώς είναι "μη ρομαντική" η διαπίστωση ότι είναι εγκληματικό να ιδεολογικοποιούνται τα ΔΟΛΟΦΟΝΙΚΑ (και μόνο) ένστικτα.
Ζώα είμαστε ως είδος, δεν παύει και δεν θα πάψει να ισχύει αυτό. Και καθάρματα στους πολέμους, ουου, να φαν κι οι κότες. Αλλά υποτίθεται ότι η ιεραρχία (κρατική, στρατιωτική) επιτελεί τον ρόλο του κατευνασμού αυτών, ώστε, αν γίνονται εγκλήματα, να είναι μικρή μειοψηφία. Αυτό υποτίθεται ότι μας δίδαξαν οι Καντ και Χέγκελ, ότι το κράτος, αν οφείλει να είναι κάτι, οφείλει να είναι το "λογικό" αντίδοτο στον ενστικτώδη άνθρωπο.
Όταν δεν το κάνει, αλλά κάνει το αντίθετο, να δίνει "λογική" κάλυψη στο έγκλημα (και "λογική" στο έγκλημα από τα πάνω μπορεί να δοθεί μόνο μέσω της κατασκευής ανάλογης ιδεολογίας), τότε ρε μάγκες προφανώς μιλάμε για εγκληματική ιδεολογία και συνειδητά εγκληματικό κράτος. Είτε είναι ISIS, είτε είναι Πολ Ποτ, είτε είναι Χίτλερ.
Χωρίς αυτόν τον διαχωρισμό θα φτάσουμε στο μεταμοντέρνο καραγκιοζιλίκι, να λέμε "τι Κολοκοτρώνης, τι ISIS, τι Πολ Ποτ, τι Χίτλερ", αφού κι ο Γέρος έσφαξε στην Τρίπολη. Δεν είναι έτσι. Το ΟΛΟ θα κοιτάμε και όχι το ΜΕΡΟΣ. Το σύνολο της πρακτικής του Κολοκοτρώνη δεν είναι εγκληματικό. Και υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι που δεν είναι. Το σύνολο της πρακτικής του ISIS και του χιτλερισμού είναι. Και υπάρχουν επίσης συγκεκριμένοι λόγοι που είναι.
Άλλο να "έχει και καθάρματα" ένας στρατός, και άλλο να είναι ο ίδιος ο στρατός ένα συλλογικό κάθαρμα επειδή κάποιο κράτος αποφάσισε να του δώσει αυτά τα χαρακτηριστικά.
Αν χρειάζεται να εξηγούμε αυτά, τι να πω, να πάμε όλοι μαζί πίσω στο Δημοτικό μήπως;
Καταρχάς ο Ρομαντισμός δεν ήταν εποχή. Κοσμοθεώρηση θες να τον πεις; Μαζί σου. Κίνημα; Και πάλι μαζί σου.
Αν εννοείς τις ιστορικές περιόδους που αναπτύχθηκε σε ποιες να εστιάσουμε; Στην κανονική περίοδο δεν υπήρχαν πρώτα από όλα τα τεχνολογικά μέσα για να γίνει κάτι ανάλογο με όσα έγιναν στον 20ο αιώνα. Αλλά συμφωνούμε ότι η πολιτική του θεωρία δεν είχε σε καμία περίπτωση σχέση με την οργανωμένη εξόντωση πληθυσμών.
Στην δεύτερη φάση της νεορομαντικης γενιάς του 1890 και πάλι η πολιτική θεωρία του Ρομαντισμού, όπως την παρουσίασαν οι νεορομαντικοι από τον Μπαρρες μέχρι την συντηρητική επανάσταση, δεν είχε καμία σχέση. Αλλά και πότε έχει απόλυτη σχέση η ιδεολογία με την πολιτική πρακτική; Και η χιτλερική εκδοχή του εθνικοσοσιαλισμού νεορομαντικη ήταν. Υπήρχε σε κάποιο επίσημο ιδεολογικό κείμενο του συγκεκριμένου κόμματος η θέση ότι επιτρέπονται οι γενοκτονίες; Ακόμη και στις φυλετιστικές μπροσούρες τέτοιες ξεκάθαρες αναφορές δεν γινόταν. Ποια είναι η απανθρωποποίηση που αναφέρεις; Πώς ακριβώς την εννοείς; Που εντοπίζεις την άρνηση της ανθρώπινης ιδιότητας του άλλου και που παρατηρείς την εφαρμογή της; Στο ολοκαύτωμα των Εβραίων; Ίσως είναι το μόνο παράδειγμα που μπορεί να συζητηθεί σε κάποιο βαθμό. Γιατί στα υπόλοιπα που παραθέτεις υπήρχε απλώς μια συγκεκριμένη πρακτική. Δεν διακήρυξαν οι γιανκηδες κάποια τέτοια ιδεολογική αρχή. Περισσότερο άλογο εμπειρικό βίωμα ήταν για αυτούς η ρατσιστική αντιμετώπιση Ινδιάνων και άλλων λαών. Δεν έγινε ποτέ ιδεολογία. Έχει πρόβλημα το σχήμα σου στο πώς συνδέεις την ιδεολογία με τον ένστικτο και με κάποιες πρακτικές.
Άρα ας αφήσουμε την ιδεολογία στην άκρη. Δεν είναι πάντα η ιδεολογία που προκρίνει κάτι και αυτό πραγματοποιείται κατά ανάγκη. Αυτό και αν είναι ύλη πρωτοετους κοινωνικών επιστημών. Υπάρχει απόκλιση ανάμεσα στην ιδεολογία και στην πολιτική ή στρατιωτική εφαρμογή των αρχών της, σχεδόν πάντοτε.
Αν εσύ εστιάζεις σε αυτά κάποιος άλλος θα εστιάσει σε αντίστοιχες πρακτικές του Στάλιν για να παρουσιάσει ως δολοφονική ιδεολογία και τον κομμουνισμό και πάει λέγοντας.
Αυτό είναι το επιχείρημά μας. Η αποφυγή και όχι η πρόκριση του μεταμοντέρνου αχαλίνωτου σχετικισμού.
Αυτό που σου λένε τα παιδιά. Γιατί ο Χίτλερ να είχε κάνει ιδεολογικό πρόγραμμα την εξόντωση πληθυσμών και ο Στάλιν ή οι Αμερικανοί όχι; Πότε είπε ή παραδέχτηκε ότι έκανε προγραμματισμένη εξόντωση ανθρώπων; Δεν υπάρχει καμία τέτοια παραδοχή σε ιδεολογικές προκηρύξεις. Στον 25λογο αναφέρει ότι θα διώξει τους μετανάστες και ότι δεν ανήκουν στο γερμανικό έθνος οι εβραϊκοί πληθυσμοί. Δεν λέει ότι θα σκοτώσει κάποια από τις δύο αυτές ομάδες.
Ούτε φυσικά επιτρέπεται να αναχθεί από αυτά τα συμπεράσματα η μεταμοντέρνα μπούρδα ότι τάχα "όλες οι ιδεολογίες είναι κακές". Καμιά σχέση με αυτό.
ΠΡΙΓΚΟΖΙΝ για ΣΟΥΡΟΒΙΚΙΝ και για πτώση ΕΣΣΔ:
Ερώτηση από το ειδησεογραφικό πρακτορείο LIVE24 και απάντηση του Γιεβγκένι Πριγκόζιν [ιδιοκτήτη της Βάγκνερ].
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Καλημέρα, Γιεβγκένι Βίκτοροβιτς [Πριγκόζιν]!
Η συντακτική ομάδα του LIVE24 θα ήθελε να σας κάνει μερικές ερωτήσεις.
Ο στρατηγός Σεργκέι Σουροβίκιν διορίστηκε νέος διοικητής της ΕΣΕ.
Πείτε μας, τον γνωρίζετε; Μπορείτε να σχολιάσετε τον διορισμό του;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
"Βεβαίως, τον γνωρίζω. Ο Σουροβίκιν είναι ο πιο ικανός διοικητής του ρωσικού στρατού. Αλλά μπορεί να δράσει στην υπάρχουσα κατάσταση με βάση τις δυνατότητες που έχει και την κατάσταση που του παρέδωσαν οι προκάτοχοί του, και η οποία, για να το πω ήπια, δεν είναι η καλύτερη δυνατή. Όσον αφορά τις προσωπικές του ιδιότητες, μπορώ να πω ένα πράγμα, ο Σουροβίκιν είναι μια θρυλική φιγούρα, γεννήθηκε για να υπηρετήσει πιστά την πατρίδα. Η πιστή και αληθινή υπηρεσία προς την πατρίδα δεν είναι μια ωραία στολή ή μπιχλιμπίδια για να φορέσεις. Όλοι θυμόμαστε τα γεγονότα στον Λευκό Οίκο [εννοεί στο Ανώτατο Σοβιέτ στη Ρωσία] τον Αύγουστο του 1991, οπότε ο Σουροβίκιν ήταν εκείνος ο αξιωματικός, ο οποίος χωρίς κανένα δισταγμό, αφού έλαβε μια διαταγή, κάθισε στο τανκ και έσπευσε να σώσει τη χώρα του.
Παρεμπιπτόντως, συμμετείχα και εγώ σε αυτές τις εκδηλώσεις τον Αύγουστο του 1991, αν και τότε ήμουν στο πλευρό των φιλελεύθερων διαδηλωτών. Βρισκόμασταν σε βαθύτατη αυταπάτη τότε και αντί να κατευθύνουμε τη θεμελιωδώς συγκροτημένη χώρα, που ονομαζόταν ΕΣΣΔ, προς μια νέα κατεύθυνση, να δώσουμε τις ιδέες της ατομικής ιδιοκτησίας, ένα νέο φορέα οικονομικής ανάπτυξης και να δουλέψουμε πάνω στα λάθη μας, την καταστρέψαμε όλοι μαζί ολοσχερώς. Εκτελέσαμε μια εντολή από τις ΗΠΑ και καταστρέψαμε τη μεγαλύτερη αυτοκρατορία της εποχής μας υπέρ μιας ομάδας άπληστων, ύπουλων πλασμάτων που έκλεβαν κρυφά εργοστάσια, βιομηχανίες και πλοία.
Παρεμπιπτόντως, οι περισσότεροι από αυτούς εξακολουθούν να κάθονται πάνω στα χρήματα που έχουν κλαπεί από τον λαό και τρίβουν τα χέρια τους. Ιστορικά, αυτό είναι ένα παγκόσμιο αμίμητο λάθος. Η Κίνα ακολούθησε μια παρόμοια πορεία, με μια διαφορά - δεν έκλεψε τίποτα, και τώρα έχει μια εξαιρετική οικονομία. Πρώτη στον κόσμο, αν εξαιρέσουμε τα σκοτεινά εγκληματικά σχέδια των Ηνωμένων Πολιτειών. Και ακόμη πληρώνουμε το τίμημα αυτού του λάθους.
Ο Σουροβίκιν δεν είχε χρόνο να φορτώσει ένα πλήρες τανκ με πυρομαχικά τον Αύγουστο του 1991. Αλλά αν το είχε κάνει, θα ζούσαμε σε μια εντελώς διαφορετική χώρα, δέκα φορές πιο ισχυρή.
Τι έχουμε ως αποτέλεσμα: Ο Χοντορκόφσκι, ο Μπερεζόφσκι και άλλοι - μια ορδή από σκυλιά όρμησαν πάνω στην ιδιοκτησία της Σοβιετικής Ένωσης και τη σκόρπισαν προς διάφορες κατευθύνσεις. Εκείνη την ημέρα βγήκα στην πλατεία με τους διαδηλωτές και αναποδογύριζα τρόλεϊ για να μην επαναφέρουμε την ΕΣΣΔ. Για ποιο λόγο; Για ένα επιπλέον κομμάτι λουκάνικο ή ένα ζευγάρι τζιν. Τα αποτελέσματα των σημερινών προβλημάτων καθορίστηκαν σε εκείνο το μακρινό 1991.
Παρεμπιπτόντως, αυτοί που κατέστρεψαν την ΕΣΣΔ είναι ακόμα ζωντανοί, υγιείς, διαθέτουν εργοστάσια και πλοία, έχουν το ίδιο όνομα - Ρώσοι ολιγάρχες. Και στα @ρχίδι@ τους έχουν γραμμένη ολόκληρη τη στρατιωτική βιομηχανία και τον αγώνα για τα συμφέροντα της Ρωσίας. Επομένως, ο Σουροβίκιν είναι ο καλύτερος και προσπάθησε να σώσει την πατρίδα του, αλλά η επιτυχία του εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από τα βλήματα στο τανκ του."
Η συνέντευξη αυτή είναι από τις 10 Οκτωβρίου αναρτημένη στο telegram.
Ο καθένας μπορεί να έχει όποια γνώμη θέλει για τον Πριγκόζιν και το ποιόν του, αλλά έχει αξία το γεγονός ότι ακόμα κι αυτός αναγνωρίζει το πόσο καταστροφική ήταν η διάλυση ενός Κράτους που, με τα καλά και τα κακά του, ήταν Κράτος "θεμελιωδώς συγκροτημένο", και η αντικατάστασή του από το θραυσματικό συνονθύλευμα νεο-φέουδων διοικούμενων από τοπικούς ολιγάρχες και κλεπτοκράτες, που λέγεται σημερινή Ρωσία...
Δεν ήταν μόνο οι Εβραίοι αλλά και οι Σλάβοι (Πολωνοί και Ρώσοι). Έγγραφα βρίσκουμε πολλά αν ψάξουμε, εδώ είναι μόνο μερικά:
https://forum.axishistory.com/viewtopic.php?t=61454
Αλλά και στην ιδεολογία των Κροατών Ουστάσι απανθρωποποιήθηκαν οι Σέρβοι, πχ.
Στους Γιάνκηδες φυσικά και υπήρξε ιδεολογικοποίηση της απανθρωποποίησης: η περίφημη αφίσα "destroy this mad brute" που από τον Α' π.π. μπαίνει σε όλα τα λεξικά δίπλα στη λέξη "προπαγάνδα" έδειχνε ως πίθηκο τον Γερμανό στρατιώτη. Στον Β' π.π. ανάλογα tropes για Ιάπωνες κλπ. Το γιατί υπήρξε, το εξηγεί ο Losurdo στο Liberalism A Counter-History, το γενεαλογεί σε ορισμένες φιλελεύθερες ιδέες του 18ου-19ου αιώνα.
(Αλλά πριν επισήμανα και το στοιχείο της ατιμωρησίας ως εξίσου σημαντικό με αυτό της απανθρωποποίησης, οπότε σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τον αμερικάνικο στρατό, είναι αυτό το στοιχείο που παίζει τον κυριότερο ρόλο στα εγκλήματα).
Αν πρέπει σώνει και καλά να γενεαλογήσω την ιδεολογικοποίηση της απανθρωποποίησης, την απαρχή της την εντοπίζω στην εισαγωγή του βιολογικού θετικισμού στην πολιτική θεωρία από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, είτε με βιβλία όπως ο "Εκφυλισμός" του φιλελεύθερου σιωνιστή Nordau (που οι χιτλερικοί χωρίς να του δίνουν credit -επειδή ακριβώς ήταν φιλελεύθερος σιωνιστής- αντέγραψαν τις ιδέες του), τον κοινωνικό δαρβινισμό που έφτιαξε ο Σπένσερ με στόχο τη δικαιολόγηση των λιμοκτονιών που επέφερε η αγγλική αποικιοκρατία στην Ινδία, ή και τον Νιτσεϊσμό, που είχε στόχο τη δικαιολόγηση της μοντέρνας βαρβαρότητας (αντιστροφή των Ρομαντικών κριτικών στη μοντέρνα βαρβαρότητα, χρησιμοποιώντας όμως ο Νίτσε ρομαντικοφανή γλώσσα, στην οποία ήταν μανούλα, για να αντιστρέψει Ρομαντικές έννοιες).
Όλοι αυτοί αφού πρώτα παραχάραξαν το Εγελιανό "το κράτος πρέπει να σκέφτεται λογικά" μετατρέποντάς το σε "το κράτος πρέπει να σκέφτεται επιστημονικά" (εννοώντας θετικιστικά), έκαναν το επόμενο βήμα λέγοντας ότι το κράτος πρέπει να σκέφτεται βιολογικά. Από εκεί ως τα κρεματόρια είναι ένα τσιγάρο δρόμος.
Ούτε πρέπει να μας διαφεύγει ότι οι "αρνητικοί ευγονιστές", αυτοί που στείρωναν τους ανάπηρους, ήταν πάντα φιλελεύθεροι, εδώ στην Ελλάδα πχ ο Βενιζελικός Δοξιάδης, σε αντίθεση με τους "θετικούς ευγονιστές" (που πίστευαν ότι η κοινωνία πρέπει μέσω του κράτους να δίνει κίνητρα στα πιο υγιή μέλη της να αναπαραχθούν) ήταν Σοσιαλδημοκράτες και σοσιαλιστές (εδώ στην Ελλάδα ο Νικόλαος Λούρος, στην Αυστρία ο Julius Tandler).
Εν πάση περιπτώσει, οι Ρομαντικές θεωρίες για το κράτος (Herder, Haller, Baader, Savigny, Mueller) στρέφονται γύρω από την ανάγκη του κράτους να τηρεί τις οργανικές παραδόσεις του λαού. Οι συγγενικές τους ιδεαλιστικές θεωρίες (Καντ, Χέγκελ, Χούμπολτ) στρέφονται γύρω από την ανάγκη του κράτους να είναι ο "λογικός αντίποδας" στον ζωώδη συναισθηματισμό της μάζας.
Και οι δύο αυτές σχολές πολιτικής θεωρίας υπέστησαν λαθροχειρική μεταστροφή με αφετηρία ακριβώς την εποχή που ο καπιταλισμός πέρασε από το πρώιμο ανταγωνιστικό στάδιό του στο μονοπωλιακό, δηλαδή μετά το 1870. Η μία σχολή, η ρομαντική-παραδοσιοκρατική, υπέστη λαθροχειρία από τον Γκομπινώ (που το παραδοσιακό το μετέτρεψε σε πολεμικά φυλετικό) και τον Νίτσε (που αντέστρεψε τη ρομαντική-ανθρωπιστική κριτική του καπιταλισμού σε αντιανθρωπιστική απολογητική του), η άλλη σχολή υπέστη λαθροχειρία από Σπένσερ, Nordau, Τσάμπερλεν, που μετέτρεψαν το λογικό κράτος του Χέγκελ πρώτα σε θετικιστικό και μετά σε βιολογικό.
Γιατί έγινε αυτό; Γιατί πλέον ο καπιταλισμός απαιτούσε όχι το δικαίωμά του στην ύπαρξη κατά της παλιάς φεουδαρχίας, αλλά απαιτούσε πλέον την παγκόσμια κυριαρχία, μέσω επέκτασης, και προφανώς οι ιδεολογίες που έφτιαχνε δεν θα μπορούσαν παρά να είναι κατ' εικόνα και ομοίωση του ίδιου: πολεμικά επεκτατικές, εγκληματικές.
Είναι τεράστια τιμή των Νεορομαντικών που παρέμειναν έξω από αυτή την εκφυλιστική διαδικασία αν και σύγχρονοί της: αυτό δείχνει ότι δεν υπήρξαν ιδεολόγοι του ιμπεριαλιστικού μονοπωλιακού καπιταλισμού και της εξάπλωσής του, αλλά αντίπαλοί του.
Οι αφίσες και τα συνθήματα είναι κυρίως επικοινωνία. Μπορεί να απηχούν ευκαιριακές κοινωνικές συνθήκες και συσχετισμούς. Όντως οι Αγγλοσάξονες έλεγαν διάφορα για τους Γερμανούς στον Α Παγκοσμίο Πόλεμο. Και Ούννους τους αποκαλούσαν. Αλλά όχι λόγω ρατσισμού. Ή πιο σωστά όχι μόνο λόγω ρατσισμού. Έκαναν λογοπαίγνιο με παλαιότερη ατάκα του Κάιζερ που καλούσε τους Γερμανούς φαντάρους να πολεμήσουν σαν Ούννοι. Όλο αυτό όμως νομίζουμε ότι απέχει από το να χαρακτηριστεί ως απότοκο μιας απανθρωποποίησης, όπως λες. Στο παλιό καλό γήπεδο αν άκουγες τι συνθήματα φωνάζονταν θα έβρισκες ό,τι ρατσιστικό, ομοφοβικό κλπ μπορείς να φανταστείς . Το σύνθημα όμως ήταν μιας μορφής επικοινωνία. Μια φωνή της στιγμής που στόχο είχε να μειώσει τον αντίπαλο οπαδό. Ωστόσο μολονότι αποκαλούσε η μία εξέδρα "πουστηδες" τους οπαδούς της άλλης, όλοι γνωρίζαμε ότι κανείς δεν ήταν τέτοιος. Από την άλλη ούτε υπήρχε κανείς οπαδός, που επηρεασμένος από τα συνθήματα να έφευγε από το γήπεδο για να πάει να ασκήσει βία εναντίον της κοινωνικής ομάδας των ομοφυλόφιλων -στην περίπτωση που υποθέσουμε ότι το σύνθημα αντανακλούσε μια σχηματισμένη αντίληψη.
Συνεπώς η συμπλοκή όρων όπως η απανθρωποποίηση και η ιδεολογία με επικοινωνιακές τακτικές νομίζουμε ότι χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση. Εντάξει κουβέντα σε blog κάνουμε, δεν απαιτούμε να παρατεθούν θεωρητικά μοντέλα. Αλλά όπως το βλέπουμε το όλο σχήμα, όπως το συνδέεις, έχει ενδιάμεσα κενά.
Επίσης το ότι ο καπιταλισμός κατασκεύασε πολεμικά επεκτατικές ιδεολογίες, προφανώς εννοείς για να αναπαραχθεί και να ισχυροποιηθεί, πως συνδέεται με το ότι ο Χίτλερ επεκτάθηκε και προς δυσμάς, όπου υπήρχε η παραδοσιακή "έδρα" του;
Και πως μπορεί να συγκαταλέγεται στους καπιταλιστές ο Χίτλερ, όταν ακόμα και στον μπλοκαρισμένο του σοσιαλισμό η κρατική παρέμβαση ήταν τέτοια που μείωνε ή και εξαφάνιζε τον ανταγωνισμό, ο οποίος είναι βασικό γνώρισμα της ατομικιστικής ανθρωπολογίας του καπιταλισμού (πόσο μάλλον αν θυμηθούμε και τον Στάνλεϊ Πέιν που δείχνει ότι ακόμη και η χιτλερική εκδοχή του ε/ς δεν ήταν μορφή που πήρε ο καπιταλισμός για να αντιμετωπίσει την κρίση, όπως λένε λανθασμένα οι μαρξιστές);
Είναι πολλά τα ερωτήματα, σύμφωνοι. Αλλά είναι πολλοί και οι κίνδυνοι των γενικευσεων στο σχήμα σου.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Ανάλογα, ανώνυμε, πότε παραδέχτηκε ο Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι ως επίσημο πρόγραμμά του ότι θα σφάξει όλους τους άπιστους; Ποτέ. Ότι θα τους καλέσει στο Ισλάμ έλεγε επίσημα.
Ας είμαστε λίγο σοβαροί.
Ο 25λογος είναι γραμμένος από τον Ντρέξλερ, αλλά και από τον Χίτλερ να ήταν, ελάχιστη σημασία θα είχε, ένα χαρτί για λαϊκή κατανάλωση ήταν αυτό, μια δημαγωγία για τις μάζες, και το οποίο μίλαγε επίσης για κοινωνικοποίηση των μεγάλων επιχειρήσεων. Δεν λέει κάτι για την πρακτική του χιτλερισμού ως εξουσία ένα τέτοιο έγγραφο.
Μυστικά έγγραφα του Γ' Ράιχ που να διατάσσουν ή να δικαιολογούν εθνοκαθάρσεις δίνοντας "ιδεολογικό" πρόσημο υπάρχουν άπειρα, είναι ανέκδοτο ακόμα και να συζητάμε για μη-ύπαρξή τους.
Και σε επίσημη ομιλία βέβαια (30-1-1939) λέει ο Χίτλερ ότι άμα γίνει παγκόσμιος πόλεμος δεν θα έχει αποτέλεσμα κομμουνιστική επανάσταση αλλά θα έχει αποτέλεσμα να μην μείνει Εβραίος ζωντανός πάνω στηn Ευρώπη. Αλλά κι αυτή η δήλωση δεν σημαίνει τίποτα από μόνη της, αν δεν δούμε τα μυστικά έγγραφα.
Το σκοτωμό των Εβραίων φαίνεται να τον είχαν ως τελευταία επιλογή από αυτά τα έγγραφα. Αρχικά θέλανε εκτόπιση στη Μαδαγασκάρη, μετά στη Σιβηρία και μετά στην Πολωνία. Αλλά και μόνο το γεγονός ότι υπήρχε έστω ως τελευταία επιλογή (και ενεργοποιήθηκε το Δεκέμβρη του 1941 μετά τις πολεμικές δυσκολίες) δείχνει προφανώς ότι δεν τους θεωρούσαν ανθρώπους. Το γεγονός, δε, ότι ήξεραν πως η εξόντωση αυτή είναι ασύμφορη στην πολεμική μηχανή γιατί απασχολεί πολύτιμους πόρους από τη βιομηχανία, και παρ' όλα αυτά το συνέχισαν ακόμα κι όταν έχαναν τον πόλεμο, εσένα τι συμπέρασμα σου δίνει;
Ο Στάλιν και οι Αμερικάνοι υπήρξαν επίσης εγκληματίες, που όμως σε εκείνη την τελική στιγμή που το έγκλημα έφτανε να απειλεί τα ίδια τα συμφέροντα του κράτους, έβαζαν φρένο.
Οι άλλοι πάλι, έχαναν τον πόλεμο, δεν τους έδινε καμιά λογική βοήθεια το να συνεχίσουν να σκοτώνουν Εβραίους, αντίθετα τους ήταν επιζήμιο βιομηχανικά, και το συνέχισαν. Δηλαδή, όταν τους τέθηκε το ερώτημα: έγκλημα ή λογική, αυτοί συνέχισαν να επιλέγουν το έγκλημα.
Και γιατί το έκαναν; Γιατί ακόμα κι αν αυτή η πράξη δεν απηχούσε καμιά λογική, απηχούσε όμως την κοσμοθεωρία τους. Ε, αυτό ακριβώς είναι που λέμε θεμελιωδώς εγκληματική κοσμοθεωρία. Κοσμοθεωρία που κάνει πράξη το "αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων" αν εσύ δεν την λες εγκληματική δεν ξέρω πώς τη λες.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Μόνο που Εθνικοσοσιαλισμός και Χιτλερισμός δεν είναι συνώνυμα απαραίτητα.
Μην ανοίξουμε το θέμα του ολοκαυτώματος γιατί στο τέλος θα ρίξουν το ιστολόγιο των παιδιών. Εξάλλου αφού μιλάμε για ρομαντισμό η λογική δεν είναι επιχείρημα στα υπέρ.
Εγώ εξακολουθώ να μην καταλαβαίνω τι καλύτερο βρίσκεις σε κάποιον που κάνει εγκλήματα αλλά τα σταματάει μόνο όταν γίνονται ασύμφορα για το κράτος του. Αν ο άλλος δεν έχει λογική και σκοτώνει λόγω εγκληματικής ιδεολογίας αυτός έχει ύπουλη λογική και δρα με υπολογισμό. Αυτό πάει εντελώς κόντρα στο ρομαντισμό. Εγώ τον θεωρώ χειρότερο από τους υπόλοιπους γιατί είναι συμφεροντολογικό.
Γράφεις: "ένα χαρτί για λαϊκή κατανάλωση ήταν αυτό, μια δημαγωγία για τις μάζες, και το οποίο μίλαγε επίσης για κοινωνικοποίηση των μεγάλων επιχειρήσεων. Δεν λέει κάτι για την πρακτική του χιτλερισμού ως εξουσία ένα τέτοιο έγγραφο".
Συμφωνείς δηλαδή με την αρχική μας θέση ότι είναι άλλο η ιδεολογία και άλλο η κυβερνητική πρακτική. Το συγκεκριμένο φυλλάδιο και όλα τα φυλλάδια που είναι είτε για λαϊκή κατανάλωση είτε για επιμόρφωση κομματικών στελεχών είτε για ζύμωση θέσεων από πολιτικούς διανοητές είναι φυλλάδια που εκφράζουν ιδεολογία. Η κυβερνητική πρακτική είναι κάτι πέρα από αυτό.
Η κυβερνητική πρακτική μπορεί να είναι πολύ συνεπής με την ιδεολογία που επικαλείται μπορεί και όχι. Το περιγράφει ωραία ο Zeev Sternhell στο πρώτο βιβλίο του για τον φασισμό αυτό.
Συνεπώς και από αυτή την οπτική να το δούμε, την μεθοδολογική, υπάρχει πρόβλημα στην διατύπωση περί ιδεολογιών απανθρωποποίησης (όπως η ιδεολογία του Χίτλερ ή άλλες που παραθέτεις). Στο συγκεκριμένο παράδειγμα τουλάχιστον.
Περί κυβερνητικών πρακτικών που έχουν τέτοια περιεχόμενα, ναι. Από εκεί και κάτω μπορεί να αρχίσει η συζήτηση.
Ο χιτλερισμος είναι ενα συλλογικό κάθαρμα αλλα οχι ο μπολσεβικισμός ...; Έχεις παει ποτε σε κάνα χωριό της Πελοποννησου να δεις εκεί "κατευνασμό του ενστικτώδους ανθρώπου";
Μα, οι ιδεολογίες αυτές δεν φτιάχτηκαν για τον Χίτλερ. Οι δημιουργοί τους τις έθεσαν στην υπηρεσία του καπιταλισμού πολύ πριν τον Χίτλερ.
Πχ ο Τσάμπερλεν έφτιαξε το σύστημά του, που δίνει τους Τεύτονες ως ιεραρχία και όλους τους άλλους ως δούλους, όχι για τον Χίτλερ. Το έφτιαξε για το Ράιχ του Κάιζερ, για να το χρησιμοποιήσουν τα γερμανικά μονοπώλια στον αγώνα τους ενάντια στα αγγλο-γαλλο-ρωσικά.
Ούτε ο κοινωνικός δαρβινισμός φτιάχτηκε για τον Χίτλερ. Οι φιλελεύθεροι που τον έφτιαξαν (Άγγλοι και Αμερικάνοι κυρίως) στα τέλη του 19ου αιώνα, τον προόρισαν για να εξυπηρετήσουν τον αγώνα για επικράτηση στον παγκόσμιο αποικιακό στίβο. Εκεί, δηλαδή, που οι προηγούμενες ιδεολογίες, ρομαντικές κυρίως, της προ-μονοπωλιακής εποχής, έλεγαν ότι οι αποικισμοί πρέπει έστω επιφανειακά να διέπονται από έναν ανθρωπισμό, στη μονοπωλιακή εποχή οι νέες ιδεολογίες προέτασσαν την έλλειψη ηθικής, την απανθρωπιά ως προνόμιο του "πετυχημένου αφέντη". (Ενστικτωδώς το ίδιο είπε και ο Νίτσε).
Αυτά όλα φτιάχτηκαν πράγματι επί μονοπωλιακού καπιταλισμού για να ιδεολογικοποιηθεί ο αγώνας ενάντια σε άλλα έθνη, αλλά δεν τα έφτιαξε ο Χίτλερ, απλά τα κληρονόμησε.
Δεν είναι το θέμα μας αν ήταν καπιταλιστής ή όχι ο ίδιος ή το καθεστώς του. (Το επιχείρημα ότι έκανε πόλεμο στη Δύση δεν αποδεικνύει κάτι, και ο Κάιζερ έκανε, και η Ιαπωνία έκανε, δεν λέει αυτό αν είναι κάποιος καπιταλιστής, δεν είναι όμως αυτό το θέμα μας).
Το θέμα μας είναι ότι δέχτηκε να κληρονομήσει, να βάλει στον πυρήνα της πρακτικής του κράτους του, ιδεολογίες που η γέννησή τους ήταν οργανικό αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης-μονοπωλιοποίησης του καπιταλισμού (κοινωνικός δαρβινισμός, αρνητική ευγονική, νιτσεϊσμός, υποβιβασμός άλλων εθνών σε "έθνη β' κατηγορίας" κλπ). Δέχτηκε να κάνει μπαϊράκι του τα πιο εγκληματικά αποκυήματα του νεωτερικού φιλελευθερισμού. Αυτό είναι το θέμα μας εδώ.
Νεορομαντικά στοιχεία έβαλε επίσης αλλά μόνο ως κέλυφος, Ο πραγματικός πυρήνας της εξουσιαστικής πρακτικής του δεν ήταν Νεορομαντικός.
Ε, το "με ανοιχτά κεφάλια και αίματα πολλά...μονάχα γαμημένοι θα βγείτε ζωντανοί", που φωνάζουν οι ΑΕΚτζήδες, νομίζω ότι δεν είναι το ίδιο με 8 χρόνια αμερικάνικης πλύσης εγκεφάλου ότι οι Ασιάτες (πρώτα Ιάπωνες 1941-45, μετά Κορεάτες 1950-53, μετά Βιετναμέζοι 1965-73) είναι "κατσαριδάνθρωποι". (Εντωμεταξύ οι νεκροί άμαχοι Ασιάτες σε αυτούς τους τρεις πολέμους, σκοτωμένοι από Γιάνκηδες, είναι παραπάνω από όλους τους Εβραίους που σκότωσε ο Χίτλερ). Και εν πάση περιπτώσει ο Μελισσανίδης δεν θα κάνει ποτέ επίσημη ιδεολογία της ιδιωτικής του ΠΑΕ το ξύλο στους μπάτσους.
Επίσης να διευκρινιστεί ότι ΔΕΝ ισχυρίστηκα ότι ο "ορθολογικός εγκληματίας" είναι "καλύτερος" ή λιγότερο εγκληματικός από τον ανορθολογικό. Αλλά και το αντεπιχείρημα ότι, επειδή οι μεν επέμειναν σε ένα παράλογο έγκλημα, γι' αυτό είναι πιο κοντά στους Ρομαντικούς, είναι κάπως "περίεργο" με το συμπάθιο.
Στην Πελοπόννησο δεν ξέρω πώς κατευνάζουν τα ένστικτα, αλλά είχα έναν επιλοχία στο στρατό που μου 'λεγε ότι στον Πύργο Ηλείας ήξερε τρία άτομα που ο καθένας είχε πηδήξει κατσίκα. Τι να πω, αν ποτέ αναχθεί η κτηνοβασία σε επίσημο ή έστω ανεπίσημο δόγμα κάποιου στρατού ή κράτους, θα αναφωνήσω: Χίτλερ σε ξεπεράσανε!
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Μαζί με τον ναζισμό βάζεις τώρα και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Μπράβο αυτό είναι μια πρόοδος σε σχέση με την προηγούμενη antifa προπαγάνδα εδώ μέσα. Βάλε και το θρησκευτικό φανατισμό που θεωρούσε τους απίστους για την πυρά και το χατζάρι. Βάλε τους καθολικούς σταυροφόρους και τους τζιχαντιστές. Βάλε τους φιλελεύθερους αποικιοκράτες που γενοκτόνησαν συνειδητά όλη την αμερικανική ήπειρο. Όμως αν είσαι τίμιος θα παραδεχθείς ότι όπως υπάρχουν εθνικοσοσιαλιστές, φιλελεύθεροι, ισλαμιστές, καθολικοί, μπολσεβίκοι, άθεοι καθάρματα, υπάρχουν και άλλοι τόσοι που δεν ευθύνονται για τίποτα. Όπως θα πρέπει να παραδεχθείς ότι δε χρειαζόμαστε περισσότερο αντιφασισμό. Μας φτάνει και περισσεύει αυτός που έχουμε από όλα τα καθεστωτικά μέσα και τα τσιράκια τους. Αφήστε να υπάρχει να υπάρχει μια ομάδα με διαφορετικό λόγο. Όλα δικά σας τα θέλετε πια;
Ο/Η Ανώνυμος είπε...σωστοοοος ο παικτης. το τελευταιο που χρειαζεται η ελλαδα ειναι μια ακομα αντιφασιστικη οργανωση. δεν σηκωνει η πιατσα αλλο ενα ανταρσυα κκε μπουλκουμε. μας φτανουν τα εκατονταδες που υπαρχουν. αν μπορει να καμαρωνει η λεσχη για τη σχετικη επιτυχια της ειναι επειδη ασκει αντισυστημικη πολεμικη οχι απο την πολυφορεμενη αναρχοαριστερη μπαντα αλλα απο παραδοσιοκρατικη. μακαρι τα παιδια να αντεξουν το σφυροκοπημα και μακροπροθεσμα θα βγουν κερδισμενα
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Την υγεία μας να έχουμε όλοι παιδιά και στο τέλος θα γίνει ο λογαριασμός.
Ο Ντύρερ μας δείχνει τον δρόμο με τον γνωστό του πίνακα. Έχει αγκάθια, κρύβει παγίδες, παράδρομοι φιλοξενούν τον διάβολο και τον θάνατο. Δεν είναι εύκολο να τον διαβεί κανείς. Όμως κάποιοι πάντοτε θα υπάρχουν να επιμένουν. Γιατί ο τελικός προορισμός αξίζει.
Με τον Sternhell θα συμφωνήσω, αλλά ένα πρόβλημα είναι ότι σε κάθε τους κυβερνητική πρακτική θεωρούσαν αναγκαίο να βάλουν ιδεολογικό μανδύα. Κάποιες φορές πρώτα έπαιρναν την απόφαση πρακτικά και μετά την έντυναν με ιδεολογία, άλλες φορές χρησιμοποιούσαν την ιδεολογία για να πάρουν την απόφαση.
Πάντως αν μιλάμε για το 1918-19, δεν άρχισε ως θεμελιωδώς εγκληματικός ο εθνικοσοσιαλισμός. Έγινε τέτοιος μόνο όταν ο Χίτλερ υιοθέτησε το σετ αυτών των ιδεολογημάτων που αναφέρθηκαν παραπάνω. Το πρόβλημα είναι, ξαναλέω, ότι με την τόσο στενή προσπάθεια συσχέτισης ιδεολογίας-κυβερνητικής πρακτικής από τους ίδιους τους χιτλερικούς, κατέληξε και η ιδεολογία (του χιτλερισμού, όχι του αρχικού εθνικοσοσιαλισμού) να είναι θεμελιωδώς εγκληματική.
Πχ, σήμερα δεν γίνεται κάποιος που ακολουθεί τη χιτλερική βερσιόν του εθνικοσοσιαλισμού να μη στηρίζει την ιμπεριαλιστική επίθεση κατά της ΕΣΣΔ (μάλιστα θα πει ότι ήταν τάχα "αμυντική έναντι του μπολσεβικισμού", δηλαδή θα χρησιμοποιήσει ακριβώς την ιδεολογική θέση που έδωσε ο Χίτλερ για να ιδεολογικοποιήσει έναν αρπακτικό ιμπεριαλιστικό πόλεμο). Ή, δεν γίνεται κάποιος που είναι σήμερα οπαδός της ιδεολογίας του Πάβελιτς να μην στηρίζει το βίαιο διωγμό των Σέρβων από την Κροατία. Πρακτική και ιδεολογία μετά το 1933-45 έγιναν αχώριστα.
Γνώμη μου είναι ότι αν θέλει να είναι κανείς εθνικοσοσιαλιστής χωρίς να συμμερίζεται τη συγχώνευση εγκληματικής πρακτικής και ιδεολογίας, θα πρέπει να είναι είτε Στρασσερικός, είτε Περονιστής, εν πάση περιπτώσει να μην είναι με Χίτλερ, με Μπαντέρα ή με Πάβελιτς.
Πάντως η λογική δεν είναι κακό πράγμα, και ο Μουσολίνι δεν διέπραξε γενοκτονίες ακριβώς επειδή στην τελική ανάλυση προέτασσε τη λογική. Τώρα μπορεί κάποιος να τον πει συμφεροντολόγο, ή να πει ότι "δεν ήταν ρομαντικός" επειδή δεν έσφαζε Εβραίους. Τι περίεργο "επιχείρημα" είναι αυτό;
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Εφόσον γράφεις, "Με τον Sternhell θα συμφωνήσω, αλλά ένα πρόβλημα είναι ότι σε κάθε τους κυβερνητική πρακτική θεωρούσαν αναγκαίο να βάλουν ιδεολογικό μανδύα. Κάποιες φορές πρώτα έπαιρναν την απόφαση πρακτικά και μετά την έντυναν με ιδεολογία, άλλες φορές χρησιμοποιούσαν την ιδεολογία για να πάρουν την απόφαση", τότε θα πρέπει να συμφωνήσεις και στο ακριβώς επόμενο συμπέρασμα που παραθέτει στο ίδιο βιβλίο:
Ούτε οι φασίστες ούτε οι ηγέτες φιλελευθέρων ή κομμουνιστικών κινημάτων έχουν ένα ιδεολογικό ευαγγέλιο δίπλα τους πριν πάρουν μια κυβερνητική απόφαση. Εκεί έγκειται και το ενδιαφέρον της έρευνας ώστε να δούμε κατά πόσο κάποιοι ηγέτες είναι συνεπείς με τις ιδέες τους ή όχι. Ο Sternhell αρκετοί ακόμα ιστορικοί των ιδεών και ο Πέιν απαντούν ότι ο χιτλερισμος είναι μια πραγματικότητα που πρέπει να εξεταστεί όπως και οι υπόλοιπες ιδεολογίες και δεν έχει καμία διαφορά στο επιστημολογικό καλειδοσκόπιο η μελέτη τους από τις άλλες. Ο Sternhell διαχωρίζει τον χιτλερισμο από όλες τις υπόλοιπες φασιστικές εκφάνσεις, εκεί είναι πιο κοντά με εσένα, για λόγους έμφασης στον ρατσισμό που οι άλλες δεν είχαν. Αλλά δεν καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ήταν κάτι που -οπως το παρουσιάζεις κινδυνεύει να ξεπεράσει το πεδίο της ανάλυσης της πολιτικής επιστήμης και να- αφορά την εγκληματολογία.
Συμπερασματικά δεν ισχύει ότι υπάρχουν πολιτικά καθεστώτα που έπαιρναν αποφάσεις με μια καθημερινή προσφυγή στα ιδεολογικά κείμενα που στήριξαν την κινηματική τους δράση. Οι ιδεολογίες υπήρχαν, υποτίθεται ότι είχαν εσωτερικευτει περισσότερο ή λιγότερο, και οι πολιτικοί (και πάλι υποτίθεται) ενεργούσαν βασιζόμενοι σε αυτές.
Το κλειδί για την κατανόηση της ιστορικής πραγματικότητας που παραβλέπεις, σε αυτό το θέμα συζήτησης, είναι ότι, πέρα από την ιδεολογία, για να ληφθεί μια πολιτική απόφαση συνεργούν επιμέρους λόγοι. Πρώτος και κύριος ο προσωπικός. Το αναφέρεις κάπου αλλά όχι με την πρέπουσα σημασία. Ποιος είναι ο πολιτικός που παίρνει την απόφαση; Πώς εκφράζει την ιδεολογία;(μπορεί δύο πρόσωπα να εκφράζουν την ιδεολογία με διαφορετικό τρόπο). Ποια η ιδιοσυγκρασία του; Σε τι ψυχική διάθεση βρίσκεται την στιγμή που λαμβάνει μια απόφαση; Σε ποια συμφέροντα δίνει προτεραιότητα και ποιες ισορροπίες θέλει να κρατήσει όταν αποφασίσει; Αυτά και πολλά άλλα παίζουν ρόλο στις πολιτικές αποφάσεις σε ότι έχει να κάνει με τον παράγοντα πρόσωπο.
Υπάρχει και ο παράγοντας ιστορικό και κοινωνικό περιβάλλον. Η ιδεολογία είναι μια πτυχή του. Δεν είναι όμως η μοναδική.
Για να μην πλατιαζουμε, το συμπέρασμα σου ότι ο χιτλερικος πυρήνας πρώτα αποφάσισε και μετά κάλυπτε με ιδεολογικό περιτύλιγμα της πολιτικές αποφάσεις είναι αδύναμο. Είναι και αντιδιαλεκτικο στην ρίζα του, αν το καλοσκεφτείς. Ποτέ και σε καμία πολιτική εξουσία δεν γίνεται κάτι τέτοιο. Ιδεολογίες, αξίες και πρακτικές συμπλέκονται συνεπώς αλληλοτροφοδοτοντας ή μια την άλλη.
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Επίσης, το συμπέρασμα ότι ο χιτλερισμος (συνήθως η ανάλυση της ιδεολογίας αφορά σύνολα ανθρώπων και κινήματα, όχι πρόσωπα) ιδεολογικό νεορομαντικοι περιτύλιγμα αλλά φιλελεύθερο πυρήνα, έχει καταρριφθεί από τα παραπάνω που είπαμε αλλά και από τους περισσότερους ιστορικούς των ιδεών εκτός από τους φρανκφουρτιανους και κάποιους κλασσικούς μαρξιστές. Ο εθνικοσοσιαλισμός ήταν μια νεορομαντικη ιδεολογία. Ακόμη και τα δάνεια από την παράδοση του Διαφωτισμού (υπήρχαν σε όλο σχεδόν το φάσμα του νεορομαντικου κινήματος και όχι μόνο στον εθνικοσοσιαλισμό) ήταν στην ουσία δάνεια που εργαλειοποιηθηκαν , έχασαν το αρχικό τους φιλελεύθερο υπόβαθρο και προσαρμόστηκαν έτσι ώστε να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες της νεορομαντικης ιδεολογίας στις αρχές του 20 ου αιώνα που ήταν διαφορετικές από εκείνες του αρχικού Ρομαντισμού. Για παράδειγμα πολύ σωστά αναφέρεις στον Σπένσερ ως παράδειγμα κοινωνικού δαρβινισμού, αυθεντικό στην παράδοση της φιλελεύθερης ιδεολογίας. Όμως όταν οι νεορομαντικοι απαγάγουν τον κοινωνικό δαρβινισμό από την κλασική φιλελεύθερη παράδοσή του τον μετατρέπουν σε κάτι πολύ διαφορετικό. Η ατομική δίχως έλεος πάλη γίνεται στους νεορομαντικους μια πάλη ανάμεσα στην λευκή φυλή και στις υπόλοιπες. Η ερμηνεία επίσης αυτής της πάλης όχι μόνο έχει ξεφύγει από το ατομικιστικό αρχικό φιλελεύθερο υπόβαθρο του Σπένσερ αλλά ερμηνεύεται βάσει του πιο ακραίου ρομαντικού αποκρυφισμού (πχ Λιντς). Δεν πρόκειται για την αρχική φιλελεύθερη ιδέα. Πρόκειται για μια ιδέα που κλέφτηκε από το οπλοστάσιο του φιλελευθερισμού και μετασχηματίστηκε ώστε να προσαρμοστεί στις θεμελιώδεις αρχές του Ρομαντισμού, αλλά και που ταυτόχρονα να είναι ιστορικά σύγχρονη για να μην φαίνεται ο Ρομαντισμός παρωχημένος.
Όταν τελειώσει το διδακτορικό του Σταμάτη θα δούμε αναλυτικά αυτό τον εκμοντερνισμό της ρομαντικής ιδεολογίας προκειμένου να παραμένει συνεπώς επίκαιρη σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο ιστορικό περιβάλλον. Περιλαμβάνει ένα κεφάλαιο για αυτό ακριβώς.
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Προφανώς τα παράδειγμα της απόσπασης του κοινωνικού δαρβινισμού από το αρχικό "ιδεολογικό του περιβάλλον" προκειμένου να ερμηνευτεί μέσα από το πλαίσιο του Ρομαντισμού ως μια αντιπαράθεση φύλων με (όχι φυσικά ατομικιστικής ελατήρια, όπως έλεγε ο φιλελεύθερος Σπένσερ) με αναγωγές σε μυθικά χρόνια και προϊστορικά περιβάλλοντα ( θεωρία του Γ. Φον Λιστ) είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα. Δεν σημαίνει ότι το προκρίνουμε ως επιστημολογία, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων. Απλώς το προβάλουμε ως μια εκδοχή της ιδεολογίας της νεορομαντικης γενιάς του 1890 που υπήρξε, είχε την σημασία της και επηρέασε την παραδοσιοκρατική σκέψη. Τι είναι λοιπόν σε αυτή την περίπτωση ο πυρήνας και τι περιτύλιγμα; Ο ρομαντικός αποκρυφισμός ή ο φιλελεύθερος κοινωνικός δαρβινισμός; Δεν είναι εύκολο να απαντήσεις σε αυτό. Μην είσαι τόσο απόλυτος. Δεν κόβονται οι ιδεολογίες στη μέση με κάποιο μαχαίρι.
Συγχέεις συνεχώς ιδεολογίες με πρόσωπα και με πολιτικές πρακτικές σε συγκεκριμένες συνθήκες. Η "απανθρωποποίηση" που χρησιμοποιείς ως κατηγορία είναι λίγο πολύ μια σταθερά στην πολεμική προπαγάνδα στην εποχή της νεωτερικότητας και της μαζικής πολιτικής
Προς επίρρωση των προηγούμενων σχολίων θέλω να προσθέσω κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχει τονιστεί. Έχει να κάνει με το ταξίδι ορισμένων εννοιών ανάμεσα στα διανοητικά ρεύματα και τις ιδεολογίες.
Ένα ωραίο παράδειγμα είναι η έννοια της "πάλης". Στον κοινωνικό δαρβινισμό του Σπένσερ υπάρχει η πάλη των ατόμων μεταξύ τους (υπονοείται και ότι τα ισχυρά άτομα που επικρατούν σχηματίζουν μια κοινωνική τάξη με κοινά συμφέροντα, αξίες και "δυνατότητες" που τους χαρίζει η "φυσική επιλογή").
Στην νεορομαντική φυλετική θεωρία υπάρχει η έννοια της πάλης της λευκής φυλής εναντίον άλλων φυλών προκειμένου να υπερασπιστεί μια υποτιθέμενα ανώτερη πνευματικότητα έναντι της απειλής αυτή η πνευματικότητα να πάψει να κατευθύνει την ανθρωπότητα.
Γενικά η ιδέα ότι η ζωή αποτελεί μια πάλη διαπερνά τους νεορομαντικούς της γενιάς του 1890. Ο Καζαντζάκης και οι εσωτεριστές ρομαντικοί θεωρούσαν ότι η ζωή είναι μια πάλη των αυθεντικών στοιχείων της ύπαρξης εναντίον της υλικής εμπειρίας και πως η νίκη πάνω σε αυτά οδηγεί σε ανώτερα σχήματα ζωής.
Ωστόσο ξεχνάμε κάτι. Ότι η ιδέα της πάλης δεν ειπώθηκε υπό μορφή θεωρίας αρχικά ούτε από ρομαντικούς ούτε από διαφωτιστές. Από τον Μαρξ παρουσιάστηκε.
Τι άλλο παράδειγμα θέλουμε ότι τα διανοητικά ρεύματα επικοινωνούν. Ασφαλώς αυτό δεν σημαίνει ότι είναι ίδια. Φαίνονται στα παραπάνω παραδείγματα οι διαφορές. Μακριά από μεταμοντέρνες καταργήσεις κατηγοριών.
Συνεπώς φίλε σχολιαστή θέλω να καταλήξω κι εγώ στην γνώμη ότι δεν ήταν η ιδεολογία του Χίτλερ το πρόβλημα. Ούτε ότι ο Χίτλερ δεν είχε ιδεολογία (το υποστήριζαν παλιές μεταπολεμικές αναλύσεις αυτό αλλά έχουν ξεπεράσει). Αν υπάρχει πρόβλημα ( ή αν δεν υπάρχει, όπως το βλέπει κανείς) τότε αυτό είναι ο ίδιος ο Χίτλερ (και οι συνεργάτες του) ως ιστορικά πρόσωπα, ως λήπτες αποφάσεων, και όχι ως φορείς ιδεών. Δεν συνδέεται το ένα με το άλλο.
Ποιο καθεστώς από όσα έχουν υπάρξει θεωρείτε περισσότερο συγγενές με τη ρομαντική κοσμοθεωρία;
Αν αναφέρεσαι σε καθεστώς (όχι κίνημα ή ιδεολογία) τα περισσότερα ρομαντικά στοιχεία τα είχε ο φασισμός. Αυτό τουλάχιστον είναι αποδεκτό από μια γκάμα διανοητών η οποία περιλαμβάνει τους Berlin, Sternhell, Payne .
Αν πάμε και στα κινήματα είναι όλα τα εθνικιστικά (ριζοσπαστικά ή συντηρητικά) τέκνα του αντιδιαφωτιστικού συντηρητικού Ρομαντισμού.
Αλλά επειδή υπήρχε και η ελευθεριακή μερίδα ρομαντικών διανοητών μεταδόθηκαν ρομαντικές ιδέες και σε πτυχές του αναρχικού και του σοσιαλιστικού κινήματος. Συνήθως ήταν μειοψηφίες εντός των σοσιαλιστών στους οποίους επικράτησαν υλιστικές τάσεις.
Μα κι η πάλη των φυλών προέρχεται όχι από τον Νεορομαντισμό, αλλά από τη λαθροχειρία του Ρομαντισμού από Γκομπινώ και Τσάμπερλεν (που, έχοντας επίγνωση του Δαρβίνου, έγινε συνειδητός δανειστής του φυλετισμού στους Γερμανούς καπιταλιστές). Δεν ήταν Νεορομαντικοί αυτοί, για να πούμε ότι οι Νεορομαντικοί πρώτοι άλλαξαν τον δαρβινισμό του Σπένσερ σε φυλετικό.
Πάλη των φυλών βρίσκουμε και σε φιλελεύθερους δαρβινιστές (Ψυχάρης) ή υλιστές επιστήμονες (Haeckel). Και μάλλον πιο διαδεδομένα ήταν τα γραπτά αυτών ή των παραπάνω, παρά των όποιων Νεορομαντικών φυλετιστών.
Αλλά και στην πράξη, ως φυλετικοί υλιστές, και όχι ιδεαλιστές αλά Χέρντερ ή Φίχτε, πρέπει να λογίζονται οι χιτλερικοί, αφού από το υλικό, βιολογικό στοιχείο (μεντελιανή κληρονομικότητα) ξεκινούν και προσπαθούν να το εξιδανικεύσουν. Η εξιδανίκευση αυτή δεν τους κάνει ιδεαλιστές, γιατί κι οι θετικιστές Mach και Avenarius εξιδανίκευαν την ύλη, άλλοι μάλιστα (Bogdanov) επιθυμούσαν μια θρησκεία της ύλης, ανάλογα οι χιτλερικοί μυθοποιούσαν τη μεντελιανή γενετική.
Αν έχει καταρριφθεί η άποψη ότι οι ιδέες του πυρήνα δεν ήταν Νεορομαντικές, σε ποιες ιδέες αναφέρεται αυτή η κατάρριψη;
Ρομαντική ιδέα μπορεί να θεωρηθεί το Fuhrerprinzip (προσομοιάζει στο ρόλο που έδινε ο Stahl στο θεσμό του βασιλιά της Πρωσίας) αλλά με γερή δόση Διαφωτισμού στη χρήση των δημοψηφισμάτων από τον Χίτλερ (καθαρός Βοναπαρτισμός). Οπότε μιλάμε για ιδέα που στην πρακτικά εφαρμοσμένη μορφή της έχει αλλοιωθεί τόσο πολύ που δεν γίνεται να τη χαρακτηρίσουμε ρομαντική. Και ήδη πριν τον Χίτλερ έχει σταματήσει να είναι ρομαντική, από τη χρήση της από τον Weber ως ιδέα της χαρισματικής προσωπικότητας. Μάλλον δηλαδή πρέπει να μιλάμε για μια mainstream θεωρία μέσα στον ευρύτερο νεωτερικό μπαξέ, παρά για νεορομαντική.
Χώρια που, στη συγκεκριμένη του μορφή, το Fuhrerprinzip σήμαινε ότι την τελική απόφαση την έπαιρνε πάντα ο Χίτλερ, ο οποίος αγνοούσε τις ιδέες της Συντηρητικής Επανάστασης, και, αν κάποιος Στράσερ ποτέ έφερνε στο τραπέζι κάποια ιδέα με ρομαντικά χαρακτηριστικά, εντέλει το Fuhrerprinzip ήταν αυτό που έδινε τον τελευταίο λόγο στον κυνικό πραγματιστή, μη-ρομαντικό Χίτλερ, που την απέρριπτε. Συμφορά για τις ρομαντικές ιδέες ήταν, λοιπόν, που ένας τέτοιος άνθρωπος έγινε αρχηγός.
Στο χώρο του δικαίου, δεν ήταν Ρομαντικές θεωρίες που εφαρμόστηκαν, αλλά αυτές του Σμιτ.
Στην οικονομία ο αυθεντικός επίγονος του Ρομαντισμού εντός του NSDAP, ο Darre, παραμερίστηκε αμέσως υπέρ των κυνικών Κοχ, Γκέρινγκ.
Στις διεθνείς σχέσεις και τη γεω-οικονομία, ο Ρομαντισμός επιδίωκε μεν την αυτάρκεια, απέκλειε όμως τις πολεμικές επιχειρήσεις προς κατάκτηση νέων κεφαλαίων. Το Γ' Ράιχ μπορεί στην αρχή να επιδίωξε την οικονομική αυτάρκεια, στη συνέχεια όμως ρίχτηκε με τα μπούνια στον ιμπεριαλιστικό επεκτατισμό ως γεω-οικονομική λύση αντί της αυτάρκειας.
Δεν γίνεται να πούμε τον πυρήνα των χιτλερικών πρακτικών ή θεωριών Νεορομαντικό. Πιο σωστό είναι να πούμε ότι ο Νεορομαντισμός αποτελούσε μειοψηφικό-αντιπολιτευόμενο ρεύμα εντός της ιδεολογίας του NSDAP (μετά τις 30-6-1934 δεν αποτελούσε ούτε καν αυτό).
Ρομαντικούς όπως Junger, Salomon, ή τη μνήμη του Moller v.d.Bruck, οι χιτλερικοί τους είχαν ως μουσειακά εκθέματα, λέγοντας παχιά λόγια για το πόσο "σεβαστοί πατέρες και μεγάλοι πρόδρομοι" είναι αυτοί οι στοχαστές για το NSDAP, αλλά στην πράξη παραμερίζοντάς τους, διαστρέφοντας τις ιδέες τους σε κυνικά αντιρομαντικές, ή φυλακίζοντάς τους.
Ένα φαινόμενο όπως η λεηλασία περιουσιών ή και έργων τέχνης, επίσης, δεν θα πρέπει να χωρίζεται από την ιδεολογία. Ως πράξη πηγάζει από τον εμποτισμό του Γερμανού με την πίστη στη φυλετική του ανωτερότητα, ότι ένας ανώτερος δεν έχει να δώσει λογαριασμό σε κατώτερους. Περιττό να πούμε ότι ο πλουτισμός ήταν ανάθεμα για τους Ρομαντικούς.
Το έθεσε σωστά ο Νεορομαντικός Gottfried Benn. Αυτός ο ποιητής που στρατεύτηκε ως το 1933 με το NSDAP, λέει το 1941 στην "Τέχνη στο Γ' Ράιχ" ότι οι χιτλερικοί "θέλουν να πλουτίσουν, και ως εκ τούτου δεν παρέχουν μια αληθινή εναλλακτική στον αστικό κόσμο."
Καλά στον Γκομπινώ δεν υπάρχει αυτή η έμφαση στην πάλη, όπως υπήρχε στους μεταγενέστερους. Η πάλη είναι κυρίως Μαρξ. Διάβασε το σχόλιο του Σταμάτη.
Η αρχηγολατρεια είναι μια από τις πλέον ρομαντικές επιρροές. Με εισηγητή τον Καρλάιλ. Ο Χίτλερ είχε στην βιβλιοθήκη όλα τα βιβλία του (ασχέτως αν δεν τον διάβασε σωστά). Τι περισσότερο ρομαντικό θες από τον Καρλάιλ; Δεν γίνεται. Επίσης το γεγονός ότι ο Βέμπερ έγραψε για τη χαρισματική ηγεσία μην το μπερδεύουμε με την φιλελεύθερη ιδεολογία του. Η χαρισματική ηγεσία ήταν ένας επιστημονικός τύπος, μια τυπολογία σε μια επιστημονική κοινωνιολογική ανάλυση. Δεν ήταν ιδεολογική προκήρυξη. Μην τα μπερδεύεις αυτά. Ο "ρομαντικός ήρωας" του Καρλάιλ, έτσι μάλιστα όπως τον περιέγραψε ο Καρλάιλ με τις παραδοσιοκρατικες αντιφιλελεύθερες απόψεις, μπορεί να υπάρξει στον φιλελευθερισμό; Όχι βέβαια. Έπρεπε να κάνει ο Νίτσε τη λαθοροχειρία που λες πολύ σωστά για να προκύψει το κάπως και πολύ γενικά ριζοσπαστικά φιλελεύθερο ατομικιστικό είδωλο του ξεχωριστού ανθρώπου, ο υπεράνθρωπος. Όμως ο χαρισματικός ηγέτης που περιγράφει ο Βέμπερ και προσπάθησαν να υιοθετήσουν όλοι σχεδόν οι φασίστες ηγέτες δεν ήταν ιδεολογικό απότοκο του υπερανθρώπου. Απότοκο του ήρωα του Καρλάιλ ήταν. Ασχέτως αν για επικοινωνιακούς λόγους παρουσιαζόταν και ο Νίτσε ως εθνικιστής. Άρα σε αυτό σημείο και ο Χίτλερ στον πυρήνα των ρομαντικών ιδεών στηρίχθηκε.
Για τις διεθνείς σχέσεις ότι ο Ρομαντισμός απέρριψε τις επιθετικές πολεμικές κινήσεις είναι πολύ σχετικό. Αν υποθέσουμε ότι αναφέρεσαι στον Χέρντερ (αλλά και σ αυτόν δεν γίνεται ανάλυση για διεθνείς σχέσεις αλλά για έναν οικουμενισμό που περνάει μέσα από την επιβίωση όλων των εθνών), τότε θα βρούμε άλλα παραδείγματα που αποθεώνουν την ίδια την ιδέα του πολέμου. Άλλο επίσης γνώρισμα του φασισμού. Ο πόλεμος ως κάτι εγγενώς καλό που εξυψώνει τον άνθρωπο σε ανώτερα σχήματα ζωής. Ο Νοβάλις την εισηγήθηκε πρώτος αυτή την ιδέα.
Από εκεί και πέρα η ιδέα του ολοκληρωτικού εθνικού κράτους, πρώτος ο Μύλλερ την παρέθεσε στον δημόσιο διάλογο.
Πόσα άλλα ρομαντικά στοιχεία θες στον πυρήνα της ιδεολογίας του φασισμού και του ναζισμού; Υπάρχουν πολλά ακόμη αλλά δεν έχει νόημα να τα παραθέσουμε.
Το απόλυτα σωστό που γράφεις είναι ένα. Ότι οι περισσότεροι αυθεντικά ρομαντικοί εθνικιστές στην μεσοπολεμική Γερμανία τέθηκαν στο περιθώριο και κυνηγήθηκαν από την κλίκα του Χίτλερ. Σε αυτό έχεις όλα τα δίκια του κόσμου. Είναι όμως άλλο αυτό και άλλο να λες ότι η κλίκα του Χίτλερ δεν είχε καθόλου ιδεολογία ή ότι είχε φιλελεύθερη ιδεολογία ή ότι είχε εγκληματική ιδεολογία. Απαράδεκτη συμπεριφορά να πεις ότι είχαν. Αυτό είναι το σωστό. Άλλο η πολιτική συμπεριφορά και άλλο η ιδεολογία.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Κακό έκανε επίσης στον Ρομαντισμό η λαθροχειρική του καπηλεία από τους χιτλερικούς και σε έναν άλλο τομέα καθόλου ασήμαντο: φάνηκε να δικαιώνει τις φιλελεύθερες κριτικές του Ρομαντισμού ως εγγενώς αρνητικού ρεύματος, και έκανε ανθρώπους όπως ο Lovejoy, o Strich, o Klemperer, o Thomas Mann, που προπολεμικά ήταν από τους πιο παθιασμένους υπερασπιστές του ρομαντισμού (ενάντια στην ερμηνεία των Brandes, Schmitt κλπ), να γίνουν και οι ίδιοι αντιρομαντικοί μετά τον πόλεμο. Σαν να έβαλε ταφόπλακα στις προσπάθειες υπεράσπισης του παραδοσιακού κόσμου η φρικτή εμπειρία του χιτλερισμού.
Φυσικά εγώ διαφωνώ κάθετα με κάθε συσχέτιση ναζιστικής πρακτικής και ρομαντισμού. Είναι γελοίο να λέμε ότι ο λόγος που οι Γερμανοί έφτασαν να σφάζουν μωρά είναι επειδή κάποιοι ποιητές το 1800 έγραφαν παραμύθια με φανταστικό περιεχόμενο. Γελοίο όπως και να το δεις. Αλλά δυστυχώς αυτή η ναζιστική πρακτική να ντύνουν με ρομαντικά ρούχα το κέλυφος των πιο φρικωδώς αντιρομαντικών πράξεων, είχε καταστροφικές συνέπειες. Ευτυχώς ακόμα δεν έχουμε φτάσει στο σημείο να λες ότι είσαι ρομαντικός και να σε λένε φασίστα γι' αυτό, αλλά έχουμε φτάσει στο σημείο να λες ότι είσαι παραδοσιοκράτης και να σε ταυτίζουν -τι βλασφημία!- με την ακροδεξιά.
Καλά δεν χρειάζεται να το παίρνουμε και κατάκαρδα αν μας λένε φασίστες. Ο όρος έχει γίνει λάστιχο. Εμείς λέμε ευχαριστώ αν μας αποκαλούν έτσι. Τα υπόλοιπα με καλύπτουν οι απαντήσεις της λέσχης.
Λυπάμαι για τη νηπιακή σκέψη ορισμένων. Δεν συγκρίνονται οι δολοφόνοι ναζίσταροι με τους μπολσεβίκους, τον Κολοκοτρώνη και τους φιλελεύθερους. O ναζισμός είναι από τις ιδρυτικές του αρχές εγκληματική ιδεολογία. Επαναλαμβάνω: ιδεολογία, όχι μόνο εφαρμοσμένο καθεστώς στο ιμπεριαλιστικό τρίτο Ράιχ. Τελεία και παύλα. Όποιος πονηρός προσποιείται άγνοια αντιστρατεύεται τον Άνθρωπο και κάθε προσπάθεια επίτευξης μιας κοινωνικά δίκαιης και έλλογης πολιτείας...
Εμείς νιώθουμε λύπη για το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που σκέφτονται όχι με το νου αλλά με συνθήματα. Διαγράφτηκε το τέλος του σχολιασμού σου γιατί δεν θέλουμε να το διαβάσουν άλλοι, που έχουν το ίδιο σκεπτικό με εσένα και να σου απαντήσουν αναλόγως, κάνοντας την φόρμα του διαλόγου σαν τα μούτρα σας.
Εμείς που το διαβάσαμε θα σου απαντήσουμε ότι ήταν καλύτερο να θαφτεί κανένα πλαστικό παιχνιδάκι κάτω από την καλοκαιρινή άμμο. Στην παραλία με το δροσερό αεράκι και την ελληνική θάλασσα. Κρύβει θησαυρούς η άμμος. Δεν είναι καλύτερα τέτοια οράματα από τις μαλακίες που σκέφτεται και δηλητηριάζουν το μυαλό σου; Δεν είναι καλύτερος ο διάλογος, η ανάλυση, η καλλιέργεια, οι καλλιτεχνικές τέρψεις από τα σλόγκαν των κατσαπλιάδων;
Αλλά αν επιμένεις να σκέφτεσαι έτσι και να βάζεις και εμάς μέσα στη προοπτική του "οράματος" που εξέφρασες, μπορείς να δοκιμάσεις την τύχη σου. Εμείς γράφουμε επώνυμα, ξέρετε ποιοι είμαστε, ελάτε να το προσπαθήσετε. Τόσα χρόνια μόνο ανώνυμα σχόλια γράφετε. Δοκιμάστε να τα κάνετε πράξη και θα δούμε το τελικό αποτέλεσμα.
Πάντως έχει ενδιαφέρον ότι όλη η συζήτηση ξεκίνησε από ένα ανώνυμο σχόλιο το οποίο ασκούσε κριτική στον Πούτιν επειδή είναι αντίθετος στη LGTB προπαγάνδα. Ούτε ο Λεμούριος να το είχε σχεδιάσει... λέμε τώρα.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Ο προβοκάτορας που έγραψε το σχόλιο που ξεκινά με το "Λυπάμαι..." και τελειώνει με το "έλλογης πολιτείας" δεν είμαι εγώ.
Η εξύψωση της ιδέας του πολέμου υπάρχει και στη "Φιλοσοφία της Ιστορίας" του Χέγκελ, ο οποίος λέει ότι μέσα από τον πόλεμο αναζωογονούνται τα έθνη (ο Μουσολίνι μαζί με τον Τζεντίλε στο "Δόγμα του Φασισμού" είναι ξεκάθαρο ότι τον Χέγκελ επικαλούνται, όχι τον Νοβάλις).
Το ολοκληρωτικό εθνικό κράτος επίσης έγινε ευρέως διαδεδομένο μέσω του Χέγκελ, της εκλαΐκευσής του από την ιστορική σχολή των Ράνκε, Φρίντριχ Λιστ, Τράιτσκε κλπ, που το συνέδεαν με τον Βίσμαρκ. Όταν την ιδέα την πήρε ο φασισμός και ο χιτλερισμός, τους ήταν γνωστή λόγω αυτής της εκλαΐκευσης. Τον Μύλλερ τον μελετούσε μόνο ο Othmar Spahn, οπαδός ενός Καθολικού φασισμού που δεν είχε ποτέ απήχηση στον Χίτλερ. Ο Σμιτ τον απέρριπτε κατηγορηματικά. Δεν θα έλεγα λοιπόν ότι την ιδέα "την πήραν από τον Μύλλερ" επειδή χρονολογικά έτυχε ο Μύλλερ να την εκφράσει πρώτος.
Γενικά, επειδή οι θεωρητικοί του NSDAP δεν ήταν εγκυκλοπαιδικά διαβασμένοι, έπαιρναν ιδέες στην εκχυδαϊσμένη μορφή που αυτές τους είχαν παραδοθεί τότε. Εννοώ, ότι μάλλον οι θεωρητικοί του τέλους του 19ου αιώνα που διαστρέβλωσαν τον Χέγκελ, τον Δαρβίνο, τον Καρλάιλ, είχαν πολλή περισσότερη επιρροή στους θεωρητικούς του NSDAP, παρά οι αυθεντικοί Ρομαντικοί. Έννοιες όπως "εγελιανισμός", "δαρβινισμός", "ρομαντισμός" οι ιδεολόγοι του NSDAP τις αντιλαμβάνονταν στην εκχυδαϊσμένη σύγχρονη μορφή τους. Πχ, την έννοια "ρομαντισμός" την αντιλαμβάνονταν στη βιταλιστική μορφή που της είχε δώσει ο Dilthey γύρω στο 1900. Τον "δαρβινισμό" στην εκχυδαϊσμένη μορφή των Νίτσε-Τσάμπερλεν.
Γι' αυτό είμαι σκεπτικιστής ως προς τις "ρομαντικές επιρροές" στους Ε/Σ. Σωστότερο θα ήταν να μιλάμε για επιρροές "της διαστρεβλωμένης έννοιας που έδωσε στον ρομαντισμό η ιμπεριαλιστική περίοδος από το 1870 και μετά". Οι καθαρά Ρομαντικές ιδέες στην ατόφια τους μορφή έμειναν πάντα εκτός του νεωτερικού mainstream, και αυτό επαναλαμβάνω είναι τιμή τους.
Τέλος, ο φίλος παραπάνω μου δίνει το καλύτερο επιχείρημα, όταν λέει (σωστά) ότι η απανθρωποποίηση είναι γενικό προϊόν της νεωτερικότητας. Άρα λοιπόν, μια πρακτική (και εγώ θα συνεχίσω να λέω, και μια ιδεολογία, όπως αυτή προπαγανδίστηκε το 1933-45 από το NSDAP και επιμελώς και συνειδητά συνδέθηκε άρρηκτα με την πρακτική από τους ίδιους τους ηγέτες του) που φέρνει στο χειρότερο όριό του αυτό το προϊόν της νεωτερικότητας (την απανθρωποποίηση), είναι η ίδια νεωτερική, είναι η ίδια το χειρότερο τέκνο όλης της νεωτερικότητας, και όχι αντίπαλός της.
Οι μεταγενέστεροι μπορεί να διάβασαν πολύ περισσότερο τον Χέγκελ. Όμως ο Χέγκελ διάβασε τον προγενέστερο Μύλλερ. Ακόμη και η απαρχή της διαλεκτικής του μεθόδου υπάρχει στον Μύλλερ σε μια απλή και πρωτόλεια φάση. Τι δεν καταλαβαίνεις;
Οι ιδέες επιβιώνουν από γενεά σε γενεά. Ο Χέγκελ μπορεί να την έκανε γνωστή αλλά οι καταβολές της ήταν ρομαντικές. Άσε που και ο Χέγκελ είχε λίγο Ρομαντισμό. Όμως το σημαντικότερο είναι ότι τις συγκεκριμένες ιδέες τις εισηγήθηκαν πρώτοι οι ρομαντικοί και από αυτούς πέρασαν σε μεταγενέστερους συγγραφείς. Αυτό τις κάνει να χάσουν την ρομαντική τους "ταυτότητα"; Μα τώρα είναι επιχείρημα αυτό και επιμένεις; Το παράδειγμα του Σμιτ είναι επίσης αδύναμο. Ο Σμιτ δεν υπήρξε οργανικά συνδεδεμένος με το συγκεκριμένο κόμμα και τις τάσεις του. Όπου φυσάει ο άνεμος ήταν. Μια με τον Χίτλερ μετά εναντίον του μετά με τους κεντρώους μετά με τους χριστιανοδημοκράτες. Δεν είχε ιδεολογική επιρροή στην κομματική βάση και μάλλον όχι ιδιαίτερα ούτε στην ηγεσία.
Ο Μπαρρές και ο Δραγούμης παρουσίασαν την ιδέα του "ξεχωριστού ανθρώπου" όπως περίπου και ο Καρλάιλ. Όμως είχαν διαβάσει πολύ περισσότερο τον Νίτσε. Ο Νίτσε τους έδωσε το έναυσμα να αναζητήσουν πως θα μπορούσε να είναι ο "ξεχωριστός άνθρωπος" και μόλις επιχείρησαν να προσεγγίσουν τη συγκεκριμένη ιδέα κατέληξαν σε κάτι σχεδόν πανομοιότυπο με αυτό που έλεγε ο Καρλάιλ. Ακόμη και αν δεν τον είχαν διαβάσει όσο τον Νίτσε. Αναμενόμενο ήταν αφού πήγαν να προσεγγίσουν την ιδέα του "ξεχωριστού ανθρώπου" μέσα σε ένα εθνικιστικό παραδοσιοκρατικό πλαίσιο. Τι πρέπει να κάνουμε; Να πούμε ότι ο Μπαρρές και ο Δραγούμης ήταν εισηγητές μιας εκδοχής του υπερανθρώπου; Αφού δεν είχε καμία σχέση ο "μοναδικός" τους με τον υπεράνθρωπο και ήταν κλώνος του "ρομαντικού ήρωα" που παρουσίασε ο Καρλάιλ. Ή για να το πούμε διαφορετικά, ποια μεγάλη απόκλιση βρίσκεις στον Καρλάιλ από τους νεορομαντικούς εθνικιστές και τους φασίστες, πρωτοφασίστες κλπ για να υποστηρίξεις ότι τον καπηλεύρηκαν; Ότι δεν άκουσαν τις συμβουλές του να το δεχτούμε. Σαφώς. Ότι υπήρχε τέτοια ιδεολογική απόκλιση όπως αυτή που υποστηρίζεις από τον ρομαντικό ήρωα του Καρλάιλ στην αντίληψη περί ξεχωριστών ανθρώπων των φασιστών δεν είναι σοβαρό επιχείρημα. Ποια ήταν αυτή η απόκλιση λοιπόν; Καμία ουσιαστική απόκλιση.
Ο βιταλισμός επίσης είχε σε ορισμένες περιπτώσεις ρομαντικό ολιστικό και αντίθετο στον ορθολογισμό πυρήνα. Ο Μπερξόν δεν ήταν λίγος. Άλλο ένα παράδειγμα πως ο Σπένσερ εξατμίστηκε δε μια νεορομαντική φιλοσοφία που όμως τον έλαβε υπόψη.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Το τι πίστευε ο Χίτλερ για τη ρομαντική περίοδο της Γερμανίας φαίνεται από το παρακάτω σχόλιο:
"In the olden days we were an energetic people but gradually we developed into a people of poets and thinkers. Poets do not matter for no one takes them seriously but the world is greatly overburdened with "thinkers"."
(Hitler's Table Talk 1941-1944, Enigma Books, N.Y., 2000, p. 675)
Όταν ένας τέτοιος κυνικός θετικιστής, που απορρίπτει τη σκέψη και την ποίηση με την αυθάδεια καφενόβιου κυρ-Παντελή, γίνεται αρχηγός κινήματος, πόσο μάλλον αρχηγός κράτους, τότε μιλάμε για την πλήρη και ολοκληρωτική επικράτηση του φαινομένου εκείνου, που οι ρομαντικοί στην εποχή τους ονόμαζαν φιλιστινισμό, δηλαδή της μικροαστικής στενομυαλιάς, πεζότητας και αγραμματοσύνης.
Ο ρομαντικός ποιητής Joseph von Eichandorff στο "Προσμονή και Παρόν" (1815) γράφει:
«Για τους περισσότερους ανθρώπους η ζωή είναι μόνο να πηγαινοέρχονται από την αγορά βουτύρου στην αγορά τυριών. Για τους ποιητές, από την άλλη, η ζωή είναι ένα ελεύθερο και άπειρο ταξίδι προς τη Βασιλεία των Ουρανών. Αλλά αυτοί οι ποιητές πρέπει επίσης να συγκριθούν με τα πουλιά του παραδείσου, που λανθασμένα πιστεύεται ότι δεν έχουν πόδια».
Τι ήταν στην πράξη το Γ' Ράιχ, αν όχι μια έκκληση σε όλους τους Γερμανούς να ασχοληθούν μόνο "με την αγορά βουτύρου και την αγορά τυριών" και να αφήσουν τις έννοιες του κράτους σε μια δράκα εκλεκτών μετρίων;
Πώς γίνεται αυτό το βρωμερό μείγμα χυδαιότητας και κοινωνικής αδιαφορίας, που αντιπροσώπευε η καθημερινή ζωή του Γ' Ράιχ, να συσχετίζεται με τον ρομαντισμό;
Όταν το 1827 ο Κλέμενς Μπρεντάνο επισκέφτηκε το Παρίσι, τη μητρόπολη της νεωτερικότητας, έγραψε:
«Αμαξάδες, αναβάτες, πεζοί περνούσαν από μπροστά μου, βιαστικά για τη δουλειά τους, ένα απέραντο καλειδοσκόπιο χρωμάτων. Όλοι όσοι έβλεπα περπατούσαν στον ίδιο δρόμο, δίπλα δίπλα, κι όμως ο καθένας φαινόταν να ακολουθεί τον δικό του μοναχικό δρόμο. κανείς δεν γνώριζε ο ένας τον άλλον, κανείς δεν χαιρετούσε τον άλλον, ο καθένας ακολουθούσε το προσωπικό του ενδιαφέρον. Όλα αυτά πέρα δώθε μου φαινόταν η ίδια η εικόνα του εγωισμού. Ο καθένας έχει στο μυαλό του μόνο το προσωπικό του ενδιαφέρον, όπως τον αριθμό του σπιτιού του, προς το οποίο σπεύδει [...] Πόσα από αυτά τα μέρη του ελέους και του διαλογισμού, που για αιώνες έχουν χύσει την ευλογία τους στον χριστιανικό κόσμο, δεν έχει καταπιεί στη βουλιμία της η εποχή μας;»
Μήπως δεν ήταν έτσι η ζωή και στο Βερολίνο το 1936; Οι τευτονικές στολές και οι πρωσικοί βηματισμοί στα συνέδρια της Νυρεμβέργης δεν αλλάζουν την ουσία, ίσα-ίσα, την κάνουν ακόμα πιο θλιβερή, ακόμα πιο μασκαράδικη καρικατούρα, όταν οι ρομαντικές εικόνες χρησιμεύουν απλά για να καλυφθεί η μοντέρνα βρωμιά.
Κοινωνίες που προσπάθησαν να καλλιεργήσουν έμπρακτα την κουλτούρα και την αλληλοβοήθεια στους ανθρώπους (όπως επιθυμούσαν οι ρομαντικοί), υπήρξαν στον 20ό αιώνα, αλλά δεν ήταν οι φασιστικές, αλλού πρέπει να ψάξετε για να τις βρείτε.
Για τους ίδιους ακριβώς λόγους του άσκησαν κριτική του Τόλκιν και ο Λάβκραφτ. Όμως για τους ίδιους ακριβώς λόγους τον είχαν υποστηρίξει πολλοί ώστε να επικρατήσει στην πολιτική ζωή της Γερμανίας (και ο Λάβκραφτ ανάμεσα σε αυτούς). Το ότι δεν κατάφερε ή δεν προσπάθησε να κάνει πράξη όσα ήθελαν οι ρομαντικοί είναι πολύ διαφορετικό από το να δεχτούμε ότι ήταν ότι ήταν αντι-ρομαντικός. Τώρα αν θεωρείς κοντά στον Ρομαντισμό την ΕΣΣΔ και μάλιστα εγγύτερα από τον φασισμό, θα κάνεις τα κόκαλα των μελετητών του φαινομένου, όπως οι Berlin και Sternhell να τρίζουν.
Προσπάθησε να παρακάμψεις φρανφουρτιανές πομφόλυγες.
Έχουν την τάση οι διαφωτιστές μελετητές να χρεώνουν όλα τα προδρομικά ρεύματα του φασισμού στον ρομαντισμό, για να ξεπλύνουν τη συμβολή του ίδιου του διαφωτισμού-νεωτερικού φιλελευθερισμού σε αυτόν. Να μην πέφτουμε σε αυτή την παγίδα.
Έχουν την τάση οι φρανκφουρτιανοί να αντιστρέφουν το νόημα του Ρομαντισμού. Να μην πέφτουμε σε αυτή την παγίδα. (γράφοντας "διαφωτιστές' εννοείς τους μεταγενέστερους φιλελεύθερους, προφανώς).
Αν το πρωτόλειο μιας ιδέας είναι ρομαντικό, αλλά αυτή η ιδέα περνά από τόσες επεξεργασίες και αλλαγές στο μέλλον, που πλέον μιλάμε για μια ιδέα που ξεπερνά το πρωτόλειο, τότε μια αντιγραφή της ιδέας αυτής στη νέα της μορφή δεν είναι αντιγραφή της ρομαντικής ιδέας. Στη μουσική η συμφωνική φόρμα εισήχθη από τον Χέυδεν, αλλά ο όρος συμφωνία συναντάται στη δυτική μουσική από τον Γκαμπριέλι (16ος αιώνας). Όταν ο Μπετόβεν φτιάχνει συμφωνίες, λέμε ότι ακολουθεί τον Χέυδεν, όχι τον Γκαμπριέλι.
Δεν μπορώ δυστυχώς να μην γελάσω όταν γίνεται προσπάθεια να δειχτεί ότι την ιδέα του πολέμου όπως την εννοούσαν οι χιτλερικοί (δηλ. κατακτητικού ιμπεριαλιστικού πολέμου για τη δημιουργία αποικιακής αυτοκρατορίας ως ζωτικού χώρου για τη Γερμανία έναντι στον αγγλικό αποκλεισμό), την πήραν από τον Νοβάλις. Όπως και να εννοούσε τον πόλεμο ο Νοβάλις, τι σχέση μπορεί να έχει με τις περί πολέμου θεωρίες του NSDAP; Πολύ πιο συγγενής τους είναι η αντίληψη των Ratzel, Mackinder, Haushofer για τον πόλεμο ως επιθετική γεωπολιτική. Το να αγνοήσουμε αυτούς, και να πάμε με το ζόρι στον Νοβάλις γιατί έτσι βολεύει το αφήγημά μας, είναι σολιψισμός.
Δεν μίλησα για Μπαρρές/Δραγούμη/νεορομαντικούς ως "κάπηλους" του Καρλάιλ. Και σε όλη αυτή τη συζήτηση δεν ταύτισα νεορομαντικούς με φασίστες. Για το Fuhrerprinzip μίλησα ότι έχοντας το δημοψηφισματικό στοιχείο, είχε κιόλας ένα στοιχείο διαφωτιστικό, μαζί με τα ρομαντικά που όπως ανέφερα υπήρχαν σε αυτό.
Ο Σμιτ υπήρξε ο συγγραφέας όχι μόνο του κακόφημου "ο Φύρερ προστατεύει τη δικαιοσύνη" που δικαιολογούσε τη σφαγή των SA, αλλά και του δόγματος της μη-ουδετερότητας, που παρείχε τη νομική κάλυψη για την κήρυξη πολέμου από τη Γερμανία σε διάφορα κράτη. Το ότι ήταν ψώνιο και στην ιδιωτική του ζωή χλεύαζε τους ναζί είναι άλλο θέμα, υπήρξε όμως ο οργανικός τους νομικός διανοούμενος. Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Σε πολλά κινήματα το ρόλο του οργανικού διανοουμένου γίνεται να τον παράσχουν άνθρωποι που δεν ανήκουν στο κόμμα ή που μπορεί και να βρίσκονται σε άλλα ζητήματα σε αντιπαράθεση με αυτό. (Κι εν πάση περιπτώσει το να μειώνουμε το ρόλο του Σμιτ για να εξυψώσουμε αυτόν του Νοβάλις επειδή έτσι μας βολεύει, πάλι είναι σολιψισμός).
Ο βιταλισμός επίσης λαθροχειρήθηκε όπως συνέφερε τους χιτλερικούς. Πχ, ο βιταλιστής Ludwig Klages απορρίφθηκε επειδή η φιλοσοφία του κατέτεινε στην ειρήνη, ο Junger επειδή είχε υπερβολικό κοινοτισμό, κλπ. Τι μας λέει αυτό; Μάλλον ότι οι χιτλερικοί έβλεπαν τη θεωρία μόνο ως θεραπαινίδα των πρακτικών τους, που ό,τι τους συνέφερε από αυτήν το έκαναν λάβαρο και ό,τι δεν τους συνέφερε το πέταγαν. Αν μη τι άλλο αυτό είναι εκλεκτισμός, όχι ρομαντισμός.
Πάντως δεν καταλαβαίνω γιατί τόση πρεμούρα να μην δεχτούμε ότι ήταν ο Χίτλερ αντιρομαντικός. Λες κι είναι καμιά προσωπικότητα που ο ρομαντισμός θα χάσει αν τον έχει αντίπαλο ή θα κερδίσει αν τον ονομάσει μέλος του. Ένας γνωσιολογικά άξεστος δημαγωγός ήταν που ήξερε καλά να λέει ψέματα σε πεινασμένους, και που όλες οι πρακτικές του ως ηγέτη ήταν αντιρομαντικές. Σιγά το κελεπούρι που θα κάνουμε και ολόκληρο Νοβάλις πρόγονό του, αν είναι δυνατόν.
Ως προς το τελευταίο, ο W. E. B. Du Bois, που είχε σπουδάσει στη Γερμανία υπό τους ρομαντικογενείς Treitschke, Schmoller και Adolf Wagner, και ήταν αυτός που εισήγαγε στοιχεία ρομαντικού εθνικισμού στο μαύρο κίνημα της Αμερικής (τα οποία επέκτεινε ο Malcolm X μέσω της μελέτης του Σπένγκλερ), πέρασε το 1935 και από το Βερολίνο και από τη Μόσχα, και το συμπέρασμά του ήταν ότι στη Μόσχα βρήκε πολύ περισσότερα από τα στοιχεία της αντικαπιταλιστικής ανθρωπιστικής ουτοπίας που οραματιζόταν στα νεαρά ρομαντικά του χρόνια, από ό,τι βρήκε στο Βερολίνο. Το ίδιο και ο George Bernard Shaw, ο αυθεντικός επίγονος του Ράσκιν. Το ίδιο και ο Raymond Williams. Ναι, την ουσία του ρομαντικού ιδεώδους για τον άνθρωπο και την κοινωνία, στον 20ό αιώνα την έπιασαν πολύ ορθότερα οι "σιχαμεροί εβραιομπολσεβίκοι", αλλά κι αυτοί δεν ήταν ρομαντικοί, αλλά ορθολογιστές, διαφωτιστές και κλασικιστές.
Δεν γίνεται να μην γελάσουμε όταν ορισμένοι δεν μπορούν να διακρίνουν ότι η ιδέα του Νοβάλις που θέλει τον πόλεμο να είναι πράξη ποιητική, η οποία ανάγει τον ανθρώπινο βίο σε ανώτερα σχήματα ζωής, αποτελεί κεντρικό στοιχείο της ιδεολογίας του νεορομαντικού εθνικισμού και του φασισμού (που είναι ένα κομμάτι του νεορομαντικού εθνικισμού) (και του Χίτλερ βεβαίως) και όχι άξονα της εξωτερικής πολιτικής. Η εξωτερική πολιτική είναι το κομμάτι που συνήθως αγγίζουν λιγότερο οι ιδεολογίες γιατί βασίζεται σε πολύ συγκεκριμένα απτά εμπειρικά πράγματα. Η ιδεολογία είναι κάτι διαφορετικό από την πραγματική άσκηση πολιτικής, πόσο μάλλον εξωτερικής πολιτικής. Το γράφουμε από το πρώτο σχόλιο. Το περιγράφουν πολύ καλά ο Sternhell (ο οποίος έφτασε στο σημείο να θεωρεί ότι την ιδεολογία την αναλύουμε μόνο μελετώντας κινήματα και όχι καθεστώτα,) και οι υπόλοιποι θεωρητικοί. Το να κρύβεσαι υποδυόμενος ότι δεν το καταλαβαίνεις πίσω από σεντόνια δεν αναιρεί την διάκριση. Ακόμη και ο Τζεντίλε (ο πρόσφατος πολιτικός επιστήμονας) που θεωρεί ότι ο φασισμός έχει μοντέρνα χαρακτηριστικά, κάνει αυτή τη διάκριση. Θεωρεί ότι το μοντέρνο φασιστικό κομμάτι είναι το οργανωτικό, το διοικητικό, το κρατικό ενώ το Ρομαντικό του κομμάτι η ιδεολογία του. Η ιδεολογία είναι το αξιακό πλαίσιο που προσδιορίζει την πολιτική πράξη. Χωρίς να είναι το μόνο που την προσδιορίζει. Αυτό σημαίνει ότι ο Χίτλερ δεν είχε καμία εγκληματική ιδεολογία γιατί είναι δύσκολο να υπάρξει κάτι τέτοιο. Και ότι ο πόλεμος ως πρακτική εξύψωσης της ζωής που εισηγήθηκε ο Νοβάλις αποτέλεσε επιρροή της ιδεολογίας του φασισμού, κεντρική αντίληψη για το νόημα της ζωής (που μπορεί να εκδηλωθεί σε ποικίλες πρακτικές) και όχι γεωπολιτικό σχέδιο. Είναι τόσο δύσκολο να διακρίνεις τη διαφορά; Δεν νομίζουμε.
Άσε δε που αντιμετώπισαν εξίσου ως εργαλειακή θεραπαινίδα την μαρξιστική ιδεολογία τα κομμουνιστικά κράτη και οι σοσιαλδημοκράτες. Ακόμη και τα καπιταλιστικά κράτη συνήθως έτσι αντιμετωπίζουν τον φιλελευθερισμό. Είναι πρόβλημα ηθικής και δυνατότητας να εφαρμοστούν οι ιδέες στην πράξη αυτό. Και όχι μονοπώλιο του Χίτλερ. Δεν ήταν λοιπόν ο ε/ς εγκληματική ιδεολογία όπως δεν ήταν εγκληματική ιδεολογία ο μαρξισμός όταν κάποιοι άθλιοι σκότωναν την ανυπεράσπιστη οι οικογένεια του βασιλιά της Ρωσίας, δίχως να ενοχλεί κανέναν σε εκείνη την ιστορική φάση.
Για να μην θυμηθούμε ότι ακόμη και στις ιδεολογικές μπροσούρες του Χίτλερ δεν έγινε ποτέ αποδεκτό ότι η Γερμανία έκανε επιθετικό πόλεμο ιδίως στο δυτικό μέτωπο. Ο Χίτλερ υποστήριζε ότι ενσωμάτωνε αμιγώς γερμανικούς πληθυσμούς και οι δυτικοί του κήρυξαν τον πόλεμο πρώτοι.
Ούτε και μειώνουμε τον ρόλο του Σμιτ. Μάλλον εσύ τον υπερτονίζεις για τον λόγο που αποδίδεις σε εμάς.
Δεν καταλαβαίνουνε εμείς την πρεμούρα να δείξουμε ότι ένα ιστορικό πρόσωπο που είχε ρομαντικές ιδεολογικές καταβολές, μεγάλο ιστορικό ρόλο αλλά ελάχιστη σημασία για την ιστορία των ιδεών (για την οποία συζητάμε) όπως ο Χίτλερ ήταν τάχα κάτι εντελώς άσχετο με τον Ρομαντισμό. Για να μην μας πουν φασίστες οι προοδευτικές δυνάμεις; Έλα τώρα. Σιγά τα μούτρα που θα λάβουμε υπόψη.
Ο Shaw γνωρίστηκε με τον Μόρρις. Εδώ άραγε δεν αλλοιώθηκε η αρχική ιδέα του Ράσκιν μέχρι ο Μόρρις να την μετακενωσει στον Shaw; Και πως ένας τόσο "αυθεντικός μαθητής" θεωρούσε τον πατριωτισμό σχεδόν συνώνυμο των ρατσιστικών εθνικών διακρίσεων ενώ ο Ράσκιν υποστήριζε ότι το έθνος του ήταν το ανώτερο έθνος του κόσμου (και δεν το εννοούσε λόγω της τεχνολογίας ή μόνο λόγω της ισχύος του);
Φίλε ανώνυμε, γράφεις ότι η "αρχή του ηγέτη" είχε και το νεωτερικό στοιχείο του δημοψηφίσματος, ανάμεσα στα παραδοσιοκρατικά ρομαντικά. Καταρχάς, έχουμε γράψει στο παρελθόν ότι είναι άλλο η παραδοσιοκρατική ιδεολογική τάση του Ρομαντισμού και άλλο η παράδοση. Δεν χρειάζεται να πάμε στην μεσοπολεμική "αρχή του ηγέτη" για να βρούμε τέτοια νεωτερικά στοιχεία. Θα τα βρούμε και στον ίδιο τον πρωταρχικό Ρομαντισμό, ο οποίος είναι παραδοσιοκρατικό (και όχι παραδοσιακό) κίνημα που εμφανίστηκε στην νεωτερική εποχή.
Πρώτα απ'όλα, η θεωρία των ηρώων είναι μια πτυχή της σκέψης του Καρλάιλ. Η παραδοσιοκρατική κριτική του φιλελευθερισμού είναι άλλη πτυχή της πολιτικής σκέψης του Καρλάιλ. Στην θεωρία του περί των ηρώων της ιστορίας δεν υποστήριξε ο Καρλάιλ ότι μόνο οι παραδοσιοκράτες μπορεί να έχουν γεννηθεί με το έμφυτο χάρισμα του οδηγού της ιστορίας - ρομαντικού ήρωα. Οι περισσότεροι που αναγνώρισε ως τέτοιους ήταν πρόσωπα προ νεωτερικών περιόδων. Πράγμα που αποκλείει το ενδεχόμενο να ήταν ιδεολόγοι παραδοσιοκράτες ρομαντικοί, εφόσον δεν υπήρχε Ρομαντισμός πριν την Νεωτερικότητα. Ωστόσο στην νεωτερική περίοδο ως πρόσωπο που είχε προοπτικές να γίνει ήρωας - οδηγός της ιστορίας αλλά τελικά δεν τα κατάφερε, αναγνώρισε τον Ναπολέοντα. Μπορεί να διαφωνούσε ιδεολογικά μαζί του αλλά έτσι διάβασε την αξία του ως ιστορικού προσώπου. Συνεπώς το ότι βρίσκεις ένα νεωτερικό χαρακτηριστικό ανάμεσα στα υπόλοιπα ρομαντικά στην μεσοπολεμική γερμανική "αρχή του ηγέτη" δεν συνιστά αντίφαση με την απαρχή της ρομαντικής αυτής σύλληψης. Ο Ναπολέων είχε σίγουρα πολύ περισσότερα νεωτεριστικά γνωρίσματα στην εποχή του, αν κάνουμε μια τραβηγμένη αντίστοιχη με τα όσα είχε ο Χίτλερ στην δική του εποχή, και όμως ο Καρλάιλ αναγνώρισε ότι θα μπορούσε να γίνει ήρωας - οδηγός της ιστορίας.
Επίσης, στην παραδοσιοκρατική κριτική του φιλελευθερισμού της νεωτερικότητας που παρουσίασε σε επιμέρους δοκίμια, ο Καρλάιλ δεν υποστηρίζει ότι πρέπει να μηδενιστούν όλα τα δεδομένα που έφερε στην ζωή και στην διανόηση η έλευση της νεωτερικότητας. Να υποταχθούν στην ρομαντική αντίληψη των πραγμάτων ζητά και να αποφλοιωθούν από το φιλελεύθερο τους περιτύλιγμα.
Γράφει χαρακτηριστικά για την υλιστική νεωτερική εποχή: "Η φιλοσοφία των Μηχανισμών πέφτει βαριά επάνω μας. Στο δωμάτιό μας, στην αγορά, στο ναό, στην καρδιά της κοινωνίας, (...) και απλώνει πάνω στις ευγενέστερες ικανότητες μας έναν εφιαλτικό ύπνο"
αλλά παρακάτω δέχεται ότι
"Και αυτή η εποχή, (...) προχωρεί. (...). Η γνώση και η εκπαίδευση ανοίγουν τα μάτια και του πιο ταπεινού, αυξάνοντας απεριόριστα τον αριθμό των σκεπτόμενων ανθρώπων. Έτσι πρέπει να είναι, διότι η ζωή μας απαιτεί να παλεύουμε αποφασιστικά προς τα εμπρός "
Όμως θεωρεί ότι για να ζήσει η ανθρωπότητα ένα καλύτερο μέλλον πρέπει να επανακάμψει με έναν ιδεαλιστικό Ρομαντισμό απέναντι στον μηχανιστικό απάνθρωπο υλισμό της καπιταλιστικής Νεωτερικότητας:
"Δεν λείπει ο αόρατος κόσμος διότι αυτός βρίσκεται στην ψυχή του ανθρώπου, η οποία είναι πάντοτε εδώ. Αν έχουν καταρρεύσει τα πάνσεπτα ιερά που μέσα τους μας αποκαλυπτόταν, μπορούμε να τα επισκευάσουμε (...) Μπορούμε να ανακτήσουμε τη σωφροσύνη, την ηρωική αξία των προπατόρων μας. Ο θαυμαστός για την παλιά ευγένεια, που τώρα εμφανίζεται τόσο συχνά ως αδύναμη αρχαιολατρία, θα γεννήσει μίαν άμιλλα με πλούσια αποτελέσματα, οπότε θα μπορέσει ο άνθρωπος να ξαναγίνει αυτό που ήταν και κάτι παραπάνω.(...). Ο άνθρωπος στοχεύει προς μίαν ελευθερία υψηλότερη αυτήν απλή διαφυγή από την καταπίεση των ομοίων του.."
Από το βιβλίο Σημεία των Καιρών, Ροές, Αθήνα 2009, σελ.75-81.
Τα λέει όλα εδώ ο Μεγάλος Παλαιός. Η παραδοσιοκρατία ως προοπτική του μέλλοντος.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...μιας και όσοι δεν έχουμε διαβάσει τους φρανκφούρτηδες δεν ξέρουμε τι λένε για τον ρομαντισμό, αν γίνεται παιδιά της λέσχης κάντε μια ενημέρωση επιγραμματικά.
Ο/Η Ανώνυμος είπε..."Είναι γελοίο να λέμε ότι ο λόγος που οι Γερμανοί έφτασαν να σφάζουν μωρά είναι επειδή κάποιοι ποιητές το 1800 έγραφαν παραμύθια με φανταστικό περιεχόμενο. Ευτυχώς ακόμα δεν έχουμε φτάσει στο σημείο να λες ότι είσαι ρομαντικός και να σε λένε φασίστα γι' αυτό, αλλά έχουμε φτάσει στο σημείο να λες ότι είσαι παραδοσιοκράτης και να σε ταυτίζουν -τι βλασφημία!- με την ακροδεξιά."
Μαν καθάρισε λιγουλάκι τη σκέψη σου. Ξεφορτώσου την πτωματολογία και την εκμετάλλευση των "σφαγμένων παιδιών", θαρρείς δεν ξανάγιναν πουθενά στην ανθρωπότητα παρόμοια εγκλήματα σε καιρούς πολέμου. Μέχρι και οι shitlibs την λένε στους φασίστες (ή σε αυτούς που οι ίδιοι θεωρούν φασίστες) επειδή δεν δέχονται τους γκέι και τις γονυκλισίες στην μνήμη του συγχωρεμένου του Φλόυντ. Μόνο εσύ γράφεις όλη μέρα για σφαγές που έγιναν σε άλλη χώρα εμπόλεμη πριν έναν αιώνα και θες να τις συνδέσεις με εμάς του κακομοίρηδες που το μεγαλύτερο έγκλημα μας είναι να μην δεχόμαστε τις εξουσιαστικές ντιρεκτίβες. Αν είσαι ένα άτομο και δεν έχουμε συντονισμένη επίθεση γκαρσονιών. Και δεν δηλώνω καν φασίστας.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Παρακολουθώ τη συζήτηση χωρίς να είμαι ειδικός και παρατηρώ δύο τάσεις.
Η μία προσπαθεί σαν άλλος Πούτιν να "αποναζιστικοποιήσει" τον ρομαντισμό.
Η άλλη προσπαθεί να πάει τα δύο ρεύματα όσο πιο κοντά γίνεται, μη δίνοντας όμως πειστική εξήγηση για το πώς μια τόσο ρομαντική ιδεολογία μπόρεσε χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία να συνδυαστεί με μια τόσο άσχημη πράξη.
Να πω κι εγώ την ταπεινή μου γνώμη ως μη ειδικός.
Υπάρχουν αυτοί που εχθρεύονται τη νεωτερικότητα στην πράξη, όπως οι Εσφιγμενίτες, οι νεο-Λουδίτες κ.ά. Αυτούς τους σέβομαι αφάνταστα.
Υπάρχουν κι αυτοί που εχθρεύονται τη νεωτερικότητα στα λόγια, αλλά στην πράξη απολαμβάνουν όλα τα κομφόρ της, τα χρησιμοποιούν για ίδιους σκοπούς και μετά την καθυβρίζουν εκ του ασφαλούς. Αυτούς για ποιο λόγο να τους σεβαστεί κανείς;
Γνώμη μου είναι ότι οι Εθνικοσοσιαλιστές του Μεσοπολέμου, αυτοί που κυβέρνησαν τέλος πάντων, ανήκαν στη δεύτερη κατηγορία.
Αυτά και συνεχίστε.
Ο/Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Μην μπερδεύουμε την επιστημολογική και κινηματική χρήση του όρου Ρομαντισμός με την σημασία που έχει η λέξη στην καθημερινή γλώσσα.
Όταν υποστηρίζεις ότι υπάρχει το ερώτημα πώς μια ρομαντική ιδεολογία επηρέασε μια κυβέρνηση που κατέφυγε σε εκτεταμένη χρήση βίας, θα σου απαντήσουμε ότι η ίδια η ιδεολογία την εισηγήθηκε. Η πρόκριση της βίας ως συμπεριφοράς που μπορεί να έχει όχι μόνο αρνητικό αλλά και θετικό περιεχόμενο είναι στοιχείο της ιδεολογίας του Ρομαντισμού. Πολύ περισσότερο της νεορομαντικής γενιάς του 1890 μέχρι και τους μεταπολεμικούς ρομαντικούς.
Ο Μισίμα για παράδειγμα ήταν αυτής της άποψης. Καλλιτεχνικά ρεύματα με επιρροές στον Ρομαντισμό την πρόκριναν. Κοινωνικά φαινόμενα που φιλοξένησαν ομάδες με τέτοιο ιδεολογικό περιεχόμενο επίσης ( πχ hooligans, rockers) υπήρξαν.
Τα περιβάλλοντα των παραδειγμάτων είναι διαφορετικά αλλά η κεντρική ιδέα ίδια.
Δεν είναι άσχετη με την έννοια της βίας η ρομαντική παράδοση. Το αντίθετο.
Ευχαριστούμε για το ενδιαφέρον!!
----"Υπάρχουν αυτοί που εχθρεύονται τη νεωτερικότητα στην πράξη, όπως οι Εσφιγμενίτες, οι νεο-Λουδίτες κ.ά. Αυτούς τους σέβομαι αφάνταστα.
Υπάρχουν κι αυτοί που εχθρεύονται τη νεωτερικότητα στα λόγια, αλλά στην πράξη απολαμβάνουν όλα τα κομφόρ της, τα χρησιμοποιούν για ίδιους σκοπούς και μετά την καθυβρίζουν εκ του ασφαλούς. Αυτούς για ποιο λόγο να τους σεβαστεί κανείς;
Γνώμη μου είναι ότι οι Εθνικοσοσιαλιστές του Μεσοπολέμου, αυτοί που κυβέρνησαν τέλος πάντων, ανήκαν στη δεύτερη κατηγορία."----
Ανώνυμε, συγκρίνεις διαφορετικά πράματα. Από τη μία την ατομική λύση του αναχωρητισμού με φυσιολατρικό ή μεταφυσικό/ασκητικό περιτύλιγμα (νεολουδίτες, παραδοσιακοί αγιορείτες) και από την άλλη τον "εφαρμοσμένο/υπαρκτό ρομαντισμό" (αν υπήρξε κάτι τέτοιο...) ως κυρίαρχη ιδεολογική τάση συγκεκριμένων καθεστώτων. Σίγουρα το πρώτο, όταν συνιστά συνειδητή επιλογή αυτοεξορίας από τον σύγχρονο νεωτερικό κόσμο, αποτελεί ρομαντική στάση, όμως οι παραπάνω σχολιαστές συζητούσαν αποκλειστικά για το δεύτερο. Αλήθεια, αν πετάξουμε έξω τον μεσοπόλεμο, ποια καθεστώτα θα χαρακτήριζες εσύ περισσότερο επηρεασμένα απ' τον ρομαντισμό;
Επίσης, άλλο ο new age θεραπευτικός χιππισμός, με τις αγαπούλες, τα γούτσου γούτσου, τον πασιφισμό κτλ και άλλο το ιστορικό ρομαντικό ρεύμα ως αντίδραση κυρίως στην ανάδυση της ορθολογικής νεωτερικότητας και τη βιομηχανική επανάσταση. Το πρώτο δεν είναι παρά καραμπινάτο trend της καταναλωτικής μεταπολεμικής δύσης (άσχετα αν καμώνεται ότι περιλαμβάνει προνεωτερικά στοιχεία, όπως φυσιολατρία, μεταφυσική, ανατολικές θρησκείες κτλ), το δεύτερο κοσμοθεωρία του 18/19ου αιώνα με ρητό θαυμασμό στον πόλεμο, την ηρωική ζωή, την ένοπλη υπεράσπιση της τιμής (οι μισοί ρομαντικοί έπεσαν σε μονομαχίες) κτλ. Μπορεί να μας φαίνεται περίεργη αυτή η ηθική, όμως έτσι είχε...
Όμως το πρόβλημα με την "αποναζιστικοποίηση" βρίσκετε αλλού. Είναι ακριβώς αυτό που έθιξε κάποιος σχολιαστής παραπάνω περί Χίτλερ ως τοτέμ του απόλυτου κακού. Στη σύγχρονη μεταπολεμική φιλελεύθερη μυθολογία ο ναζισμός καλύπτει το ρόλο του αρχεκάκου όφεως της παλαιάς διαθήκης με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ως το απόλυτο Κακό, το σημείο μηδέν της αποκτήνωσης, το μόνο αντικειμενικό (αρνητικό) σημείο αναφοράς σε ένα κατά τ'άλλα απόλυτα σχετικιστικό μεταμοντέρνο παράδειγμα, οφείλουμε όλοι να σαν καλοί δυτικοί να αρχίσουμε τα αναθέματα εναντίον του. Από ακροδεξιούς/ευρωσκεπτικιστές ηγέτες μέχρι τους δημοσιολόγους της γειτονιάς, και από τον πλανητάρχη ως ξέρω γω τον προπονητή του Πανηλειακού, όλοι πρέπει να βαράνε 100 "απεταξάμην" τη μέρα μην πάνε στην κόλαση. Ε αυτό είναι ωμή άσκηση υπακοής.
Άσχετα αν το αποτύπωμα του ε/ς των 40s υπήρξε θετικό ή αρνητικό, άσχετα αν ο διωγμός που διεξήγαγαν εναντίον συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων λογίζεται ως ειδικό κακό (βλ Άρεντ, Φρομμ κτλ) ή ένα ακόμη επεισόδιο στη μακρά λίστα των γενοκτονιών κατά τη νεωτερικότητα, άσχετα αν ήταν/δεν ήταν ιμπεριαλιστές (ήταν…), ΔΕΝ έχει σημασία στην συγκεκριμένη περίπτωση. Όχι, οι παγκοσμιοποιητικές Ελίτ δεν ζητάνε πιστοποιητικά αντιφασιστικών φρονημάτων επειδή… ο Χίτλερ ήταν κακός. Όπως επίσης (μιας και αναφέρθηκε παραπάνω) η κοκα-κόλα και το ΜΒΑ δεν ζητάνε kneeling στους BLM επειδή ο Τζορτζ Φλόιντ σκοτώθηκε άδικα (που όντως φονεύθηκε εντελώς άδικα, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα). Μην τρελαθούμε τελείως… Σε κάθε περίπτωση ΔΕΝ ΠΡΟΣΚΚΥΝΑΜΕ... Αρνούμαστε να αποδεχθούμε τα τοτέμ των Ελίτ, είτε μας τα πλασάρουν ως "καλά" είτε ως "κακά"....
C
Ο/Η Ανώνυμος είπε...----“Συγχέεις συνεχώς ιδεολογίες με πρόσωπα και με πολιτικές πρακτικές σε συγκεκριμένες συνθήκες. Η "απανθρωποποίηση" που χρησιμοποιείς ως κατηγορία είναι λίγο πολύ μια σταθερά στην πολεμική προπαγάνδα στην εποχή της νεωτερικότητας και της μαζικής πολιτικής”----
Ανώνυμε, μεταχειρίζεσαι τον όρο “μαζική πολιτική” με τρόπο που δε βγάζει νόημα. Συνήθως χρησιμοποιείται για να αναφερθεί στο φαινόμενο των οργανωμένων κομμάτων, των οργανώσεων βάσης, τους μαζικούς συνδικαλιστικούς φορείς, τις πολύβουες προεκλογικές συγκεντρώσεις και γενικά στην (υπαρκτή ή υποτιθέμενη) λαική συμμετοχή στην χάραξη κομματικών ή εθνικών πολιτικών. Δεν σχετίζεται με τα δίπολα φα vs αντίφα ή άνθρωπος/χιονάνθρωπος. Τόσο τα φασιστικά όσο και τα σοσιαλιστικά κινήματα (ίσως και ορισμένα χριστιανοδημοκρατικά/αστικά, όπως το γερμανικό Zentrum) του ευρωπαικού μεσοπολέμου είχαν λαογενή χαρακτηριστικά και πλούσια συνδικαλιστική δράση. Φυσικά, τις τελευταίες δεκαετίες διάγουμε τη μεταμοντέρνα κατάρρευση της μαζικής πολιτικής.
Τώρα στα περί “αντιφασισμού”, χωριό που φαίνεται κολαούζο δεν θέλει. Βγάζει μάτι ο τρόπος εργαλειοποίησης του αντίφα ευαγγελίου απ’ τις δυτικές Ελίτ και τι ρόλο βαράνε τα ανιστόρητα reductio ad Hitlerum προς εξουδετέρωση της όποιας κριτικής κείτεται εκτός του, διαρκώς συρρικνούμενου, Overton window των πολιτικοκορεκτάκηδων. Είσαι pro-life ή δε γουστάρεις ορμόνες σε 6χρονα; Γιουρ λίτεραλι Χίτλερ (ουγκ). Δεν κάνεις νοερά προσευχή στα LGBTQ rights και τα no borders, άρα “είσαι feldwebel που καθαρίζεις αμάχους” (ξανά ουγκ). Επίσης, Πούτιν=Χίτλερ κτλ
Δεν είναι καινούργια ιστορία για να απασχολήσει περισσότερο. Η λαστιχοποίηση του όρου “φασισμός” έχει επισημανθεί σε ανύποπτο χρόνο απ’ τον -κάθε άλλο παρά φιλοφασίστα- Τζορτζ Όργουελ. Και μόνο που χρειάζεται να ξαναανακαλύψουμε την Αμερική αποτελεί ένδειξη της απόλυτης λίμπεραλ ηγεμονίας της εποχή μας.
George Orwell What is Fascism: https://www.orwell.ru/library/articles/As_I_Please/english/efasc
C
Μα, ρε παιδιά, ειλικρινά, για την περί πολέμου αντίληψη του NSDAP, μπορούμε πολύ περισσότερα κοινά να βρούμε σε Κλαούζεβιτς, Φρίντριχ Λιστ, Χέγκελ (από τους συγχρόνους των Ρομαντικών), και Haeckel (ο πόλεμος ως πάλη κληρονομικοτήτων που κρίνει τη δυνατότερη), Νίτσε, Σπένγκλερ, Τσάμπερλεν από τους μετέπειτα. Ο Νοβάλις λέει πολλά, και μάλλον τις περισσότερες φορές επαινεί την ειρήνη (εισαγωγή στην "Ευρώπη", και αλλού). Πραγματικά μου είναι δύσκολο να δεχτώ ότι αυτός που αν ζούσε το 1933 θα φυλακιζόταν ως πασιφιστής, και που ελάχιστα το επίσημο NSDAP (ως καθόλου) δεν τον τίμησε, πρέπει σώνει και καλά να γίνει ο σημαντικότερος πρόδρομος της πολεμικής θεωρίας του Γ' Ράιχ. Τι να πω, αναλόγως μπορεί ένας αριστερός να πει τον Νοβάλις πρόδρομο του κομμουνισμού, εξίσου ανεδαφικό θα είναι με το να τον λέμε πρόδρομο της χιτλερικής θεωρίας του πολέμου, αλλά αν φτάσουμε σε τέτοιες άλματα λογικής, μάλλον περνάμε στο νιτσεϊκό "όλα επιτρέπονται".
Πώς όμως να χωρίσουμε μια πρακτική όπως η στείρωση των Ρομά, από τη θεωρία της αρνητικής ευγονικής; Και πώς να δεχτώ ότι ο Arnim, που είχε γράψει την Isabella von Agypten, είναι πρόγονος ενός κινήματος που είχε αναγάγει σε ιδεολογικό του συστατικό τη στείρωση των Ρομά;
Η διαφορά με τους πραγματιστές φιλελεύθερους και μαρξιστές, είναι ότι το NSDAP κάθε πρακτική του τη συνέδεε με (πειραγμένη, αναμφισβήτητα) ιδεολογία. Οι φιλελεύθεροι και οι μαρξιστές έχουν βρει έναν Μακιαβελικό μπούσουλα, λένε απλά "στο όνομα της προόδου" για δικαιολογία. Οι θεωρητικοί του NSDAP αντί για τον Μακιαβελικό μπούσουλα, είχαν τον δαρβινικό, νιτσεϊκό, άλλες φορές εγελιανό, κάποιες διαφωτιστικό, κάποιες ρομαντικό. Σε αντίθεση με τους άλλους δύο, που έλκουν την καταγωγή τους ξεκάθαρα, οι μεν από τον Διαφωτισμό, οι δε από τον Μαρξ, οι χιτλερικοί έψαξαν την καταγωγή τους σε έναν ευρύτατο και ετερόκλητο μπαξέ. Δεν ήταν ρομαντικοί οι άνθρωποι. Εκλεκτικοί ήταν.
Ή αντιδραστικοί μοντερνιστές κατά Χερφ. Τα μοντερνιστικά στοιχεία (βιομηχανία, μαζική πολιτική, κοινωνική μηχανική, ευγονική, βιολογικός ντετερμινισμός, νιτσεϊκός μετανθρωπισμός) είναι στον πυρήνα. Τα αντιδραστικά τα βρίσκουμε είτε σε δευτερεύοντα μέρη (άρνηση μοντέρνας τέχνης) είτε στην πολιτική νόμου και τάξης.
Βέβαια, αυτά τα δύο στοιχεία τα βρίσκουμε και στον Στάλιν την ίδια εποχή, οπότε εύκολα κάποιος και τον Στάλιν μπορεί να τον περιλάβει στους αντιδραστικούς μοντερνιστές. Ή τον Βίσμαρκ, που ήταν επίσης οπαδός του νόμου και της τάξης αλλά συνάμα και της βιομηχανίας.
O Shaw ήταν και του Ράσκιν και του Μόρρις σύγχρονος, τους γνώρισε από κοντά και τους δύο, εκεί πάει το "αυθεντικός", στη διαφορά με τους χιτλερικούς των οποίων τις ιδέες από τον Ρομαντισμό χώριζε ολόκληρος αιώνας επεξεργασιών, καπηλειών και λαθροχειριών. Από τους νεορομαντικούς, ως αυθεντικό πρόδρομο του NSDAP μπορώ να δεχτώ μόνο τον Lagarde (και ο Ρόζενμπεργκ, ο μόνος που είχε μελετήσει νεορομαντικά γραπτά, μόνο τον Lagarde έβαζε, τους άλλους τους είχε για παρακμιακούς).
Τέλος, είναι βολικό να χρεώνουμε σε κάποια "προνεωτερικότητα" κάποιου λαού ό,τι δεν θέλουμε να σχετίσουμε με τον ρομαντισμό, αλλά δεν είναι πάντα έτσι.
Πχ, η δυνατότητα του εργάτη και του αγρότη να γίνει κοινωνός μεγάλων έργων τέχνης άνευ πληρωμής, δεν υπήρχε στη Ρωσία ούτε κατά διάνοια πριν το 1917. Είναι κομμάτι της ιδεολογίας των Μπολσεβίκων που εισήχθη στην πράξη (καθιέρωση 7ώρου), και της δικής τους παράδοσης εν μέρει από τους ουτοπικούς σοσιαλιστές Μόρρις κλπ.
Η Bettina von Arnim αυτό δεν ονειρευόταν; Να έχει ο κάθε υφαντής από τη Σιλεσία ελεύθερο χρόνο να πάει στο θέατρο της Βαϊμάρης στον Γκαίτε.
Αν λοιπόν ο Du Bois είδε κάτι τέτοιο στη Ρωσία του 1935, αντί να λέμε ότι ήταν κληροδότημα προνεωτερικών ρωσικών παραδόσεων (που δεν ισχύει), ας κοιτάξουμε τη συσχέτισή του με τον ρομαντικό σοσιαλισμό, ο οποίος σε όλο τον 19ο αιώνα δεν έλεγε κάτι άλλο από το ότι στο σοσιαλισμό "κάθε μέρα θα είναι Κυριακή". Ουτοπικό; Σίγουρα. Με ρίζες ρομαντικές; Επίσης σίγουρα. Κληρονομήθηκε από το Γ' Ράιχ; Όχι. Από τον υπαρκτό σοσιαλισμό; Ναι.
Ρε φίλε ειλικρινά δεν καταλαβαίνεις τι γράφουμε ή κάνεις ότι δεν καταλαβαίνεις; Ειλικρινά όμως.
Σου εξηγούμε όσο αναλυτικότερα γίνεται την διαφορά των εννοιών "ιδεολογία" και "γεωπολιτική" και επαναλαμβάνεις το ίδιο επιχείρημα, συγχέοντας την νεορομαντική ιδεολογία του φασιστικού ή ε/ς κινήματος με την γεωπολιτική σκέψη συγκεκριμένων διανοητών. Πώς στο καλό θες να το εκφράσουμε για να καταλάβεις τι συμβαίνει; Πόσους θεωρητικούς να παραθέσουμε;
Ο Χερφ που αναφέρεις θεωρεί ότι ο αντιδραστικός μοντερνισμός είναι εκδοχή του Ρομαντισμού. Και ανατρέπει την σκέψη της σχολής της Φρανκφούρτης περί Ρομαντισμού σε μία μόνο σελίδα!!!
Μόνο ο Lowy αναφέρει αυτό που γράφεις. Αλλά πέρα από τα υπέροχα πραγματολογικά στοιχεία που παραθέτει, η βεμπεριανή τυπολογία του για τις κατηγορίες του πολιτικού Ρομαντισμού είναι σουρωτήρι. Σπάει πολύ εύκολα. Η δύναμη του συγκεκριμένου διανοητή είναι η ευρεία γνώση του φαινομένου. Όχι η μεθοδολογία του. Και πάλι όμως παραπέμπεις στον λάθος κοινωνικό επιστήμονα. Ο Χερφ θεωρεί τον αντιδραστικό μοντερνισμό έναν"μοντέρνο Ρομαντισμό" χωρίς ουσιαστικές αλλαγές στις αρχικές παραδοχές.
Η γνώμη μας για τον Χίτλερ είναι γνωστή. Δεν σημαίνει όμως ότι πρέπει να συνοδεύεται από ανάθεμα και μεθοδολογικές ακροβασιες. Είναι σαν να ζητάς πιστοποιητικό αντιχικλερισμού υπό μεθοδολογικό περιτύλιγμα. Αλλά ούτε το ένα θα προσφέρουμε (εφόσον δεν είμαστε χιτλερικοί δεν υπάρχει κανένας λόγος να το κάνουμε) ούτε τα μεθοδολογικά λάθη θα παραβλέψουμε.
Αφού αναφέρθηκε ο Herf ας θυμηθούμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του για τον αντιδραστικό μοντερνισμό.
-Ο ρομαντισμός ενθάρρυνε την ενασχόληση με έναν κόσμο πανίσχυρων κρυμμένων δυνάμεων που βρίσκονται πέρα ή κάτω από τον κόσμο των φαινομένων. Ήταν μια παράδοση με αποκαλυπτικά οράματα, για τα οποία μια συνολική αναμόρφωση της εκφυλισμένης Zivilisation θα επιτυγχανόταν μέσα από μια ξαφνική και βίαιη αλλαγή. Η (ρομαντική) Kulturnation θα αναδυόταν μέσα από μια εξαγνιστική διαδικασία θανάτου και μεταμόρφωσης. Μετά από τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Ερνστ Γύνγκερ και Καρλ Σμιτ υπερηφανεύονταν για τις διαφορές τους με το ρομαντισμό του 19ου αιώνα. Όμως ο ενθουσιασμός τους για το Fronterlebnis (εμπειρία των χαρακωμάτων) και η πίστη τους πως η σφαγή έφερε στο προσκήνιο έναν νέο άνθρωπο ήταν ένα παλιό ρομαντικό όραμα μέσα σε σύγχρονο πλαίσιο.
Στην 18η σελίδα του βιβλίου το αναφέρει.
"Ο πόλεμος ως κάτι εγγενώς καλό που εξυψώνει τον άνθρωπο σε ανώτερα σχήματα ζωής. Ο Νοβάλις την εισηγήθηκε πρώτος αυτή την ιδέα."
«Πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους»
Αριστοτέλης: Ο Ηράκλειτος μέμφεται το ποιητή που έγραψε «ας εξαφανιστεί η έριδα από θεούς και ανθρώπους» (Ιλιάς Σ'107). Γιατί δεν θα υπήρχε αρμονία, αν δεν υπάρχει το οξύ και το βαρύ, ούτε τα ζώα θα υπήρχαν χωρίς το αρσενικό και το θηλυκό, τα οποία είναι αντίθετα.
Σχόλια Α εις Ιλιάδα Σ'107: Ο Ηράκλειτος, ο οποίος πιστεύει ότι η φύση των πάντων προέρχεται από τη διαμάχη (έρις, ως θεϊκή δύναμη στον Ησίοδο), μέμφεται τον Όμηρο με τη δικαιολογία ότι προσεύχεται για την καταστροφή του κόσμου.
Ωριγένης κατά Κέλσου: Πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο πόλεμος έχει καθολικό χαρακτήρα και ότι η δικαιοσύνη είναι πάλη, και ότι τα πάντα γίνονται με την πάλη και με τρόπο αναγκαίο.
https://www.youtube.com/watch?v=awqER-piyY8
https://www.youtube.com/watch?v=noUM_wkHwaw
Ερμηνείες στον σκοτεινό φιλόσοφο έχουν δοθεί αρκετές μέχρι σήμερα (π.χ περί «Ανάγκης» ή περί «Αφανούς Αρμονίας». Σίγουρα όμως, η πολεμόχαρη πεποίθηση του φυλετικού & κοινωνικού δαρβινισμού κρίνεται, αν όχι ξιπασμένη, οπωσδήποτε απλουστευτική.
"Γενικά η ιδέα ότι η ζωή αποτελεί μια πάλη διαπερνά τους νεορομαντικούς της γενιάς του 1890. Ο Καζαντζάκης και οι εσωτεριστές ρομαντικοί θεωρούσαν ότι η ζωή είναι μια πάλη των αυθεντικών στοιχείων της ύπαρξης εναντίον της υλικής εμπειρίας και πως η νίκη πάνω σε αυτά οδηγεί σε ανώτερα σχήματα ζωής."
..Ή μια πάλη για το ξεπέρασμα των αδυναμιών της θνητής φύσεως, της άγνοιας ή της λησμοσύνης..
Το ελληνικό πνεύμα έχει χαρακτηριστεί ως φιλοπόλεμο αλλά όχι ως πολεμοχαρές.
https://www.youtube.com/watch?v=_b7olbKv2o8
https://www.youtube.com/watch?v=USc36c7DFno
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Έχουν διαφορετικό ερμηνευτικό υπόβαθρο τα παραδείγματα που παραθέτεις. Έχουν τη έννοια του πολέμου στο επίκεντρο. Αλλά με διαφορετική σημασία.
Πχ. Το πόλεμος πατήρ πάντων με το κοσμογονικό οντολογικό και ενδεχομένως ηθικό περιεχόμενο δεν είναι το ίδιο με το "ο πόλεμος μου δίνει την εντύπωση φαινομένου ποιητικού. Οι άνθρωποι θαρρούν πως αλληλοσφάζονται για ένα κομμάτι γης και δεν αντιλαμβάνονται πως τελούν υπό τις διαταγές του ρομαντικού πνεύματος, που απλώς γυρεύει να αφανίσει τη φαυλότητα και την ασημαντότητα. Ο πόλεμος είναι μια σύρραξη ποιητική κι όσοι μετέχουν σ' αυτόν, ανεξαρτήτως στρατοπέδου, το ίδιο ανεπαίσθητα κρατούν λάβαρο " του Νοβάλις που έχει αισθητικό και ηθικό περιεχόμενο.
Ούτε με το "Πολλοί πόλεμοι, κυρίως όσους πυροδοτεί το μίσος προς τους προαιώνιους εχθρούς του έθνους, είναι πραγματικά ποιήματα. Εδώ συναντάμε τους αληθινούς ήρωες, τους σπουδαίους αυτούς αντίποδες των ποιητών, που κατά ουσίαν δεν είναι παρά φυσικές δυνάμεις εμβαπτιζόμενες στην ποίηση. Ένας ποιητής που θα ήταν μαζί και ήρωας, ενσαρκώνει έναν απεσταλμένο εξ ουρανού, μόνο που η ποίηση του δεν είναι αντάξια του μηνύματός μας".
Τέτοια προκλητική υπεράσπιση του πολέμου την εποχή που ακολουθούσε τον Διαφωτισμό δεν έχει υπάρξει προηγουμένως. Δεν εννοούμε την αρχαιότητα. Μην πέφτετε σε αυτή την παγίδα. Είναι συνηθισμένη στην Ελλάδα. Εξετάζουμε τις ιδέες μέσα στα δεδομένα της νεωτερικότητας που είναι πολύ διαφορετικά από εκείνα της αρχαιότητας. Άλλη σημασία έχει να τα γράφει αυτά κανείς την εποχή του φιλελευθερισμού και άλλα την εποχή του χαλκού ρε παιδιά. Δεν το καταλαβαίνετε;
Εντάξει ο ανώνυμος αντι-χιτλερικός κάνει ότι δεν καταλαβαίνει αν φράσεις όπως οι παραπάνω του Νοβάλις είναι στην καρδιά της νεορομαντικης και της φασιστικής -ε/ς αντίληψης των πραγμάτων. Θεωρεί ότι αυτός ο συγγραφέας θα είχε απαγορευτεί στην Γερμανία και ότι ενέπνευσε την ΕΣΣΔ. Ευτυχώς που έχουμε και το ιστορικό παράδειγμα και γνωρίζουμε ότι δεν απαγορεύτηκε στην Γερμανία ενώ στην ΕΣΣΔ διαβάστηκε πάντα ως εκπρόσωπος του "εχθρού του λαού και ως εκπρόσωπος των αριστοκρατών που επέβαλε την αντιδημοκρατική σκέψη στο ρομαντικό κίνημα. Μην το γενικεύουμε και λέει ο καθένας την υπόθεση που μπορεί να κάνει χωρίς να υποστηρίζει το επιχείρημα με βιβλιογραφία ή άλλα δεδομένα.
Για τον Καζαντζάκη και την σχέση του με το νεορομαντισμό και όλες τις τάσεις του διάβασε το βιβλίο της Κλεοπάτρας Λεονταρίτου. Είναι ότι πιο ειδικό πάνω σε αυτό το θέμα.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Εξαιρετική δουλειά από την ΦΛΕΦΑΛΟ στο ξεβρακωμα ακροδεξιών, αντιφασιστών και χιτλερικών διαφωτιστών. Ο Ελληνικός Εθνικισμός θα νικήσει!
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Μου ζητάτε να καταλαβαίνω τι διαβάζω όταν εσείς δεν καταλαβαίνετε τι διαβάζετε.
Γράφει η λέσχη αυτό για μένα:
"Θεωρεί ότι αυτός ο συγγραφέας θα είχε απαγορευτεί στην Γερμανία και ότι ενέπνευσε την ΕΣΣΔ."
ενώ εγώ έγραψα:
"Τι να πω, αναλόγως μπορεί ένας αριστερός να πει τον Νοβάλις πρόδρομο του κομμουνισμού, εξίσου ανεδαφικό θα είναι με το να τον λέμε πρόδρομο της χιτλερικής θεωρίας του πολέμου, αλλά αν φτάσουμε σε τέτοιες άλματα λογικής, μάλλον περνάμε στο νιτσεϊκό "όλα επιτρέπονται"."
Λέω θα είναι ΕΞΙΣΟΥ ΑΝΕΔΑΦΙΚΟ να τον πούμε πρόδρομο του κομμουνισμού.
Ανεδαφικό. Λαθεμένο. Τι δεν καταλαβαίνετε;
Και ωθούμενοι ακριβώς από μια τέτοια πλήρη παρανόηση (λέω άσπρο και διαβάζετε μαύρο), πάτε παρακάτω σε άλλο περίεργο συμπέρασμα:
"Ευτυχώς που έχουμε και το ιστορικό παράδειγμα και γνωρίζουμε ότι δεν απαγορεύτηκε στην Γερμανία ενώ στην ΕΣΣΔ διαβάστηκε πάντα ως εκπρόσωπος του "εχθρού του λαού και ως εκπρόσωπος των αριστοκρατών που επέβαλε την αντιδημοκρατική σκέψη στο ρομαντικό κίνημα. Μην το γενικεύουμε και λέει ο καθένας την υπόθεση που μπορεί να κάνει χωρίς να υποστηρίζει το επιχείρημα με βιβλιογραφία ή άλλα δεδομένα."
Τέλεια αυτοκριτική αυτή η τελευταία σας πρόταση!
Γιατί εσείς, κυριολεκτικά χωρίς να υποστηρίζετε το επιχείρημά σας στη βιβλιογραφία, βγάζετε συμπεράσματα για το πώς αντιμετωπιζόταν ο τάδε διανοητής στη δείνα χώρα, λες και η αντιμετώπιση είναι μονόλιθος.
Με ένα απλό search έπεσα πάνω σε αυτό:
https://www.marxists.org/subject/art/lit_crit/romanticism/dmitriev.htm
Εδώ φαίνεται μια εντελώς διαφορετική αντιμετώπιση του Νοβάλις, από επιστήμονα του Ανατολικού Μπλοκ, από αυτή που παρουσιάζετε.
Τον Νοβάλις πράγματι οι πιο δογματικοί τον καιρό που κυριαρχούσε στο Ανατολικό Μπλοκ ο ακραίος ρωσικός σοβινισμός και ο πολεμικός αντιγερμανισμός, τον απέρριπταν ολοκληρωτικά. Μόνο τότε όμως. Το πιο σωστό είναι να πούμε, ότι στο μεγαλύτερο μέρος της ύπαρξης του Ανατολικού Μπλοκ, η αντιμετώπιση του Νοβάλις ήταν να προσπαθούν είτε να αποκρύψουν είτε να μετριάσουν το συντηρητικό νόημα ενός συγκεκριμένου κειμένου του Νοβάλις (της "Ευρώπης"), ενώ άλλα, όπως την Πίστη και Αγάπη, τη μετρούν πιο ευμενώς.
Στο δε Γ' Ράιχ το ορθότερο είναι να πούμε ότι δεν νοιάστηκαν ποτέ γι' αυτόν. Ήταν πολύ Χριστιανός και ειρηνιστής για αυτούς. Από Ρομαντικούς, τους Arndt, Jahn, Kleist, Wagner, Lagarde μπορεί να ειπωθεί ότι τους έκαναν σημαία, ποτέ όμως τον Νοβάλις.
Καμιά από αυτές τις δύο κοινωνίες δεν είναι ούτε στο ελάχιστο "νοβαλισιανή".
Ο αντιδραστικός μοντερνισμός μπορούμε να πούμε ότι ήταν η κυρίαρχη τάση της γερμανικής πολιτικής εξέλιξης διαρκώς από το 1789 ως το 1945. Το δόγμα της ως κράτους ήταν η μετάβαση στη νεωτερικότητα με την προσπάθεια για διατήρηση όσων περισσότερων παραδοσιοκρατικών στοιχείων είναι δυνατόν (το "Sonderweg" που λένε οι μελετητές). Αντιδραστικός μοντερνιστής με αυτή την έννοια είναι ο Φρειδερίκος Γουλιέλμος Γ', ο Βίσμαρκ, ο Γουλιέλμος Β'. Ήταν και ο Χίτλερ και οι συν αυτώ, ναι, αλλά σε αυτών την ιδεολογία το νεωτερικό στοιχείο ήταν πολύ πιο εμφανές. Ανέφερα παραπάνω: "βιομηχανία, μαζική πολιτική, κοινωνική μηχανική, ευγονική, βιολογικός ντετερμινισμός, νιτσεϊκός μετανθρωπισμός" (στοιχεία ιδεολογίας και ΟΧΙ γεωπολιτικής, για να μην μπερδεύεστε). Αυτά τα είχε ο χιτλερισμός, αλλά δεν τα είχε ο Βίσμαρκ (εκτός της βιομηχανίας). Οι νεορομαντικοί ήταν κατά του Βίσμαρκ, αλλά αν ζούσαν ως το 1933 και τον ζύγιζαν απέναντι στον Χίτλερ, θα τον έβρισκαν ασύγκριτα πιο ρομαντικό σε αυτή τη ζυγαριά.
Αυτά, και μην είστε τόσο αμετροεπείς (ή μάλλον να είστε, αλλά μόνο όταν εσείς οι ίδιοι καταλαβαίνετε τι διαβάζετε, και όταν έχετε τη βιβλιογραφία να το υποστηρίξετε).
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...Έλα ρε μεγάλε τώρα. Συζητάμε σοβαρά. Μην υπεκφεύγουμε.
Πιάστηκες από μια φράση άλλου νήματος για να βρεις μια πρόφαση. Όποιος έχει τη μύγα μυγιαζεται. Μόνο που η προτροπή για την βιβλιογραφία δεν αφορά εσένα (εκτός και αν είσαι ο ίδιος σχολιαστής που έκανε την παράθεση των αρχαίων πηγών, αλλά δεν φαίνεται κάτι τέτοιο/ για αυτό επαναλαμβάνουμε γράψτε με ψευδώνυμα γιατί μπερδεύουμε ο ένας τον άλλον). Αφορά το παιδί που είπε ότι ο Καζαντζάκης δεν πρέπει να συγχέεται με τον κοινωνικό δαρβινισμό. Ωραία. Αλλά πριν απαντήσουμε και μάλιστα με κάθετη τοποθέτηση για την βαθύτερη ιδεολογική σχέση του Καζαντζάκη με τις αξίες της γενιάς του 1890 καλό είναι να διαβάσουμε τη Λεονταρίτου. Είναι η βάση για να γίνει μια τέτοια συζήτηση. Φαίνεται από την τοποθέτηση του παιδιού ότι μάλλον δεν την έχει διαβάσει. Εκτός και αν κάνουμε λάθος.
Επίσης απ' ότι φαίνεται μέσω των παραπομπών που παρέθεσε στους αρχαίους συγγραφείς το συγκεκριμένο παιδί μάλλον δεν είχε υπόψη τα κείμενα του Νοβάλις. Απλώς είδε την σύντομη και ενδεχομένως πρόχειρη αναφορά μας στα πλαίσια της συζήτησης ενός ιστολογίου και τοποθετήθηκε. Αυτό εννοούμε. Εφόσον συζητάμε για τους ρομαντικούς ας έχουμε μια εικόνα του τι λένε. Άλλη συζήτηση είναι τα της αρχαιότητας. Άλλες βιβλιογραφικές παραπομπές χρειάζονται για την τωρινή συζήτηση.
Κατά τα άλλα εμείς οι "αμετροεπείς" πόση άλλη βιβλιογραφία θες να παραθέσουμε.. ; Γίνεται κουραστική στο τέλος. Σε ιστολόγιο συζητάμε όχι σε σεμινάριο υποψηφίων διδακτόρων.
Στο παράδειγμα του αντιδραστικού μοντερνισμού σε γενικές γραμμές είναι κάπως έτσι. Αν και θέλει πολλή κουβέντα για να διευκρινιστεί ότι ο όρος είναι του μεσοπολέμου ότι αυτό που εννοούσαν δεν ήταν ακριβώς το κρατικό μίγμα ανάμεσα στην παράδοση και την νεωτερικότητα κλπ. Εντάξει όμως το γενικότερο νόημα είναι αυτό που δίνεις.
Το ερώτημα είναι πως θα μπορούσε ο Χίτλερ να μην έχει περισσότερα νεωτερικα στοιχεία στο κράτος του αφού κυβέρνησε μισό αιώνα μετά τον Βίσμαρκ; Πόση περισσότερη ιστορική εξέλιξη και ανάπτυξη καπιταλισμού είχε απέναντι του ο ένας και πόση ο άλλος ;
Εκείνο που επίσης ξεχνάς είναι ότι ο Χίτλερ είχε μια ελάχιστη φροντίδα για την εργατική τάξη ανεπτυγμένη με προσωπική του υπογραφή ενώ ο Βίσμαρκ όχι (δεν ήταν ταυτισμένος με κάποιο ιδεολογικό -πολιτικό στρατόπεδο περισσότερο διαχειριστής εξουσίας ήταν).
Επίσης μην υπεκφεύγεις στο θέμα της γεωπολιτικής. Προφανώς αυτά που παραθέτεις τώρα είναι ιδεολογικά στοιχεία. Αυτά που παρέθεσες σε προηγούμενο σχόλιο ήταν γεωπολιτικές θεωρίες. Η παρατήρηση του προηγούμενου δικού μας σχολίου αφορούσε εκείνες τις πηγές. Όσον αφορά αυτές τις πηγές σου έχουμε απαντήσει εκατό φορές αλλά επαναλαμβάνεσαι. Την μαζική πολιτική την απέρριψε ο Ρομαντισμός; Θα τρελαθούμε τώρα; Νεωτερικό φαινόμενο είναι αλλά και ο Ρομαντισμός στην νεωτερικότητα γεννήθηκε. Άλλο η παράδοση άλλο η παραδοσιοκρατια. Εκατοστή φορά που το λέμε. Ο βιολογικός ντετερμινισμός υπήρξε συνδεδεμένος με αποκρυφιστικές ιδεαλιστικές και όσο ανορθολογικές θεωρίες που άγγιξαν τη συνωμοσιολογία. Θα ξαναλέμε τα ίδια πάλι αν είναι ο πυρήνας ρομαντικός ή υλιστικος;
Το αν θα ζούσε ο Λαγκάρντ την εποχή του Χίτλερ και το πως θα αντιδρούσε το ξέρουν τα μέντιουμ. Όχι οι αναλυτές. Άντε να κάνουμε την δική μας επιστημολογική λαθοροχειρία και να πούμε ότι θα ήταν εναντίον του και υπέρ της συντηρητικής επανάστασης. Και εμείς μαζί του. Τι σημαίνει αυτό; Ότι και οι απέναντι δεν είχαν ρομαντικές καταβολές, έστω εκλαϊκευμένες και αδιαμορφωτες;; Κανείς διαδοχικά λογικά άλματα.
Τώρα για το αν άφησαν στο περιθώριο την ανάγνωση του Νοβάλις, μπορεί. Δεν ξέρουμε. Αλλά έστω ότι είναι έτσι. Ε, και; Αναιρεί η όχι μεγάλη αναγνωσιμότητα από το χιτλερικό καθεστώς το ότι ήταν από τους θεμελιωτές της ευρύτερης ιδεολογίας στην οποία και οι ίδιοι υπάγονταν; Τεράστια λογικά άλματα.
Πάντως τον Δραγούμη πρώτη φορά στα γερμανικά επί Χίτλερ τον μετέφρασαν. Θα πονέσει τα γκαρσόνια αυτό. Δεν χρειάζεται να απασχολεί και άλλους.
Κοντολογις, τι ήταν ο Χίτλερ; Ήταν κάποιος που υποχώρησε από την ιδεολογία μας, του ρομαντικού αντιδιαφωτιστικού εθνικισμού, για να εφαρμόσει μια μπασταρδεμενη εκδοχή της. Που πήρε απαράδεκτες αποφάσεις, πρόδωσε παλιούς αγωνιστές και συναίνεσε σε βάρβαρες συμπεριφορές. Ως εκεί. Ούτε αντι-ρομαντικός ήταν. Ούτε αποφάσιζε άνευ ιδεολογικής συνέπειας. Ούτε ήταν θιασώτης κάποιας εγκληματικής ατζέντας που παρουσίασε υπό μορφή ιδεολογίας.
Και κάπου εδώ πλησιάζει προς το τέλος η συζήτηση...
Τα πρώτα φιλεργατικά μέτρα τα πήρε ο Βίσμαρκ (δεν θα τα χαλάσουμε σε αυτό, όμως, τέλος πάντων). Με την έννοια της μαζικής κουλτούρας (διαφημίσεων, κινηματογράφου, ραδιοφώνου) ως εργαλείων προπαγάνδας εννόησα τη μαζική πολιτική, αλλά ας μην τα χαλάσουμε ούτε σε αυτό.
Μέντιουμ δεν είμαι -και δεν μίλησα καν για τον Lagarde ότι θα τους απέρριπτε, αυτός μπορεί όχι, γιατί ήταν ο κοντινότερός τους- αλλά πολλοί από τους νεορομαντικούς έζησαν ως μετά το 1933, ο Stefan George αυτοεξορίστηκε από τη Γερμανία, ο Friedrich Hielscher (Συντηρητική Επανάσταση) έγινε μέλος της αντίστασης, οι Σπένγκλερ, Γιούνγκερ, Ζάλομον παραγκωνίστηκαν, ο Γκότφριντ Μπεν εξέφρασε την απογοήτευσή του από το Γ' Ράιχ, ο Συκουτρής το ίδιο. Άρα γιατί θέλει ικανότητες μέντιουμ να πούμε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των νεορομαντικών θα αρνιόταν να δει τον Χίτλερ ως δικό της;
Εκεί που υπάρχει η κύρια διαφωνία είναι στο φυλετικό, ότι το σχετίζετε με τις φιχτεανές ρομαντικές ιδεαλιστικές ερμηνείες του, και όχι με τις υλιστικές των Haeckel, ευγονιστών, Hans Gunther κλπ. Εκεί δεν βλέπω να συμφωνούμε. Τα ίδια τα γραπτά των θεωρητικών του NSDAP, όσο κι αν δεν χρησιμοποιούσαν ποτέ τη λέξη υλισμός γιατί την ταύτιζαν με μαρξισμό-φιλελευθερισμό, κάνουν λόγο για ντετερμινισμό μεντελιανής κληρονομικότητας. Αν ψάξουμε για καθαρά φιχτεανά ή και χερντεριανά στοιχεία μπορούμε να βρούμε σε διανοητές της Συντηρητικής Επανάστασης όπως ο Friedrich Hielscher, ή μεταπολεμικά στον Henning Eichberg.
Ή, καλή ώρα, στον Καζαντζάκη, όταν στην Ασκητική γράφει το παρακάτω:
«Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους πρόγονους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει. Δε μιλάς εσύ. Μήτε είναι η ράτσα μονάχα μέσα σου που φωνάζει· μέσα σου οι αρίφνητες γενεές των ανθρώπων· άσπροι, κίτρινοι, μαύροι· χιμούν και φωνάζουν. Λευτερώσου κι από τη ράτσα· πολέμα να ζήσεις όλο τον αγωνιζόμενον άνθρωπο».
Η ράτσα, δηλαδή, ως η σημαντικότερη από τις υποκατηγορίες του οικουμενικού ανθρώπου, αλλά υποκατηγορία του. Στη θεωρία του NSDAP δεν υπήρχε ο οικουμενικός άνθρωπος ως κατηγορία.
Τέλος πάντων, η γνώμη μου δεν αλλάζει ότι η συνειδητή σύνδεση πρακτικής και ιδεολογημάτων από τους χιτλερικούς (και όχι τόσο από τον Μουσολίνι, άλλωστε δεν τον έβαλα ποτέ στη συζήτηση περί εγκληματικών ιδεολογιών) κατά το 1933-45, έχει μετατρέψει και τα ιδεολογήματα αυτής της περιόδου σε αχώριστα από τις εγκληματικές πράξεις. Συνεχίζω να είμαι της γνώμης ότι όποιος θέλει να είναι φασίστας αλλά δεν είναι ψυχοπαθολογικά μισάνθρωπος, μπορεί να είναι μουσολινικός, στρασερικός, περονιστής, νασεριστής, συντηρητικοεπαναστάτης, εθνικομπολσεβίκος, αλλά όχι χιτλερικός, παβελιτσικός ή μπαντερικός.
Πήρε κάποια μέτρα ο Βίσμαρκ αλλά όχι ως επικεφαλής ενός κινήματος που τα είχε διεκδικήσει. Για αυτό υπάρχει αναφορά στην προσωπική εμπλοκή του Χίτλερ σε αυτές τις σοσιαλδημοκρατικού τύπου φιλεργατικές πολιτικές. Ο Βίσμαρκ διαχειρίζονταν κοινοβουλευτικές ισορροπίες άλλων κομμάτων.
Στο θέμα της πολιτικής επικοινωνίας με την χρήση των νέων τεχνολογιών μην ξεχνάμε πότε δραστηριοποιήθηκε ο Χίτλερ και το κόμμα του. Πώς ήθελες να κάνει πολιτική επικοινωνία στον μεσοπόλεμο; Με τελάληδες; Αν τραβήξουμε το συγκεκριμένο επιχείρημα λίγο, θα πρέπει να συμπεράνουμε ότι ούτε και η Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ. είναι ρομαντική γιατί απευθύνεται στους αναγνώστες μέσω του διαδικτύου (που είναι μεταμοντέρνα τεχνολογική εξέλιξη).
Ο Φίχτε δεν μνημονεύεται σε αυτή την συζήτηση τόσο για κάποιες ιδεαλιστικές προσεγγίσεις της έννοιας φυλή. Για το ότι ήταν ο πρώτος στο ρομαντικό στρατόπεδο που θεώρησε ότι υπάρχουν ανώτερα και κατώτερα έθνη μνημονεύεται. Φυσικά το κριτήριο της ανωτερότητας για τον Φίχτε ήταν πολιτιστικό και ερμηνευτικά ρομαντικό. Θεωρούσε τους Γερμανούς ανώτερους των Γάλλων γιατί δεν επηρεάστηκαν από την ρωμαϊκή κλασικιστική παράδοση και έμειναν περισσότερο πιστοί σε αυτό που θεωρούσε αυθεντικά εθνικό τους πολιτισμό, γλώσσα κλπ. Αλλά οι μεταγενέστερες εκλαϊκευμένες ερμηνείες του τον παρουσίασαν ως ρατσιστή με βιολογικούς όρους. Πάντως τέτοιες αποκλίσεις και χοντροκομμένες εκλαϊκευμένες αφηγήσεις υπήρξαν και για τον μαρξισμό στα κομμουνιστικά κινήματα. Δεν έγιναν μόνο στον εθνικοσοσιαλισμό.
Ο Καζαντζάκης στο συγκεκριμένο απόσπασμα χρησιμοποιεί την λέξη ράτσα ως συνώνυμο του έθνους. Ο Χίτλερ και οι δικοί τους σε μερικές περιπτώσεις μιλούσαν για τη γερμανική φυλή εννοώντας το έθνος (δεν είναι πολύ μακριά από τον Χέρντερ αυτό, παρότι ο Χέρντερ έδινε προτεραιότητα στην γλώσσα, ο Sternhell θεωρεί ότι εννοούσαν περίπου το ίδιο και οι δύο) και σε άλλες περιπτώσεις εννοούσαν συνολικά τη λευκή φυλή. Αυτό ήταν το όριο του οικουμενισμού τους. Ο παγκόσμιος λευκός άνθρωπος. Σίγουρα προέκυπτε ένας οικουμενισμός που βασιζόταν όχι στην τοποθέτηση πλάι πλάι των εθνών/ φυλών αλλά στην κάθετη ιεράρχηση. Όμως πρέπει να επαναλάβουμε ότι δεν ήταν μόνο του Χίτλερ αυτό το γνώρισμα. Το υιοθέτησε μεγάλο μέρος της γενιάς του. Ακόμα και στη φανταστική λογοτεχνία υπήρχε. Ο Χάουαρντ και ο Μπάροουζ έγραψαν τις ιστορίες του Κόναν και του Ταρζάν βασισμένοι σε αυτή την απαγωγή του κοινωνικού δαρβινισμού και του άκρατου φυλετισμού από τους νεορομαντικούς. Ο Κόναν και ο Ταρζάν είναι καθαρά προϊόντα της ιδεολογίας του Αριανικου φυλετισμού, με ανακατεμένες επιρροές τόσο του Καρλάιλ όσο και του δαρβινισμού. Έλα όμως που δεν γίνεται να υποστηρίξεις ότι δεν είναι ρομαντική φανταστική λογοτεχνία αυτά τα μυθιστορήματα. Τι επιχείρημα θα αναπτύξεις βασιζόμενος στην μέχρι τώρα προσέγγισή σου; Ότι δεν είναι ήρωες της φανταστικής λογοτεχνίας επειδή εκφράζουν ιδέες του ορθολογιστικου δαρβινισμού; Στέκει αυτό το επιχείρημα;
Τέλος σήμερα κανείς δεν μπορεί να είναι με τα περισσότερα από αυτά τα ιδεολογικά ρεύματα που παραθέτεις. Μπορεί κάποιοι να δηλώνουν ε/ς αλλά πρόκειται για άσχετους με την ιστορία των ιδεών. Ο ε/ς, ο φασισμός κλπ ήταν ρεύματα της ιδεολογίας του αντιδιαφωτιστικού ρομαντικού εθνικισμού που όλα δείχνουν ότι τελείωσαν στον ΒΠΠ. Μετά τον πόλεμο υπάρχει η συνέχεια αυτής της ιδεολογίας που συμβατικά αποκαλείται"νεοφασισμος". Είναι πολύ διαφορετικός ο νεοφασισμος από τον μεσοπολεμικού εθνικισμό. Η συζήτηση για τον Χίτλερ και τις πολιτικές του έχει απλά ιστορικό ενδιαφέρον σήμερα. Η πολιτική διαπάλη που αφορά τον εθνικισμό σήμερα έχει να κάνει με την αντιπαράθεση των "νεοφασιστων" αντιδιαφωτιστων, που ακολουθούν την παραδοσιακή ρομαντική ιδεολογική γραμμή, με μεταμοντέρνα υβρίδια όπως ο φιλελεύθερος νεοεθνικισμός. Τα "γκαρσόνια" και οι λοιποί αυτοαποκαλούμενοι χιτλερικοί του βενιζελισμού είναι στην ουσία ελεγχόμενες εκτροπές του νεοεθνικισμου. Όπως και κάποιοι δήθεν στρασερικοί.
Ο Α. Π. είπε...Γεια σε όλους.
Τον τελευταίο μήνα δυστυχώς δεν έμπαινα στο μπλογκ γιατί ήμουν απασχολημένος με τη συγγραφή του βιβλίου μου, που το διόρθωνα ως σήμερα, οπότε από τη συζήτηση με τον Στέφανο πριν ένα μήνα δεν παρακολουθούσα τα τεκταινόμενα.
Μπαίνω σήμερα και βλέπω να γίνεται μια συζήτηση που με χαροποιεί, γιατί μοιάζει να είναι αντιπαράθεση μεταξύ των δύο σχολών της μεταπολεμικής πρόσληψης της σχέσης ρομαντισμού-φασισμού.
Οι δύο αυτές σχολές συνοψίζονται στα έργα των δύο κορυφαίων εκπροσώπων τους, του Isaiah Berlin και του Michael Löwy.
Κατά τον Berlin, ο ρομαντισμός είναι, ιδωμένος ως όλο και παρά τα αντιφατικά μέρη, το κυριότερο αντιδραστικό ρεύμα του 19ου αιώνα, είναι βασικά αντιδιαφωτισμός και αντιφιλελευθερισμός, και τα κύρια στοιχεία του, βιταλισμός, σχετικισμός, οργανικισμός, ανορθολογισμός, οδηγούν στην απόρριψη των ηθικών απολύτων και της αντικειμενικής αλήθειας, ή όπως γράφει:
"disrupting for over a century the classic Western traditions of rationality and the idea of moral absolutes and agreed values, leading to something like the melting away of the very notion of objective truth, and hence not only to nationalism, but also fascism and totalitarianism, with a gradual recovery coming only after World War II."
(The Roots of Romanticism)
Η θέση αυτή, κοινή για τους οπαδούς του διαφωτισμού (φιλελεύθερους και μαρξιστές) μπορεί να δεχτεί κριτική ότι απολυτοποιεί τη "διαχρονικότητα της αντιδραστικότητας" του ρομαντισμού και ότι αναδρομικά δίνει στον φασισμό προκατόχους που ο ίδιος δεν έδωσε στον εαυτό του.
Η θέση της σχολής του Löwy είναι ότι η ουσία του ρομαντισμού είναι η αντινεωτερικότητα και ο αντικαπιταλισμός, και όχι η άρνηση της ατομικής ελευθερίας, αλλά η κατάφασή της υπό μη-νεωτερικές συνθήκες. Γι' αυτή τη σχολή, ο ρομαντισμός δεν είναι θεμελιωδώς αντιδραστικός, αλλά μάλλον ενατενιστικά προοδευτικός και ουμανιστικός, δηλαδή προσβλέπει σε μια αόριστη πρόοδο μετά και πέρα από τα όρια του νεωτερικού. Οι θέσεις αυτές έχουν απήχηση σε κομμάτια της αριστεράς που παρεκκλίνουν από τη διαφωτιστική ορθοδοξία και κριτικάρουν την θέση του Berlin για εξιδανίκευση της νεωτερικότητας ως της μόνης προόδου. Κριτική μπορεί να δεχτεί αυτή η σχολή ότι τείνει να υποβαθμίζει τα εγγενώς αντιδραστικά και ανελεύθερα στοιχεία του ρομαντισμού ή τη σχέση με τον φασισμό.
Το βιβλίο που έγραψα πραγματεύεται και την αντιπαράθεση, μεταξύ των πολιτικών επιστημόνων της Αν. Γερμανίας, αυτών των δύο προσλήψεων.
Η θέση "ρομαντισμός=αντιδιαφωτισμός-πρωτοφασισμός" εκεί εκφράστηκε από τον Georg Lukács, που δίνει στον ρομαντισμό τα στοιχεία: υποτίμηση διάνοιας-λογικής, άκριτη εξύμνηση διαίσθησης, αριστοκρατική γνωσιολογία, απόρριψη κοινωνικοϊστορικής προόδου, δημιουργία μύθων.
Η θέση "ρομαντισμός=αντιφατικός αλλά κύριο στοιχείο μια έστω θολή προοδευτικότητα" είχε εκφραστή τον Claus Träger. Η άποψή του:
"Ο ρομαντισμός ήταν μια εχθρική αντίδραση στις εχθρικές για τον άνθρωπο και την τέχνη συνέπειες του καπιταλισμού: την αλλοτρίωση και την αποξένωση του ανθρώπου. Αν ο καπιταλισμός είναι το κοινωνικοοικονομικό φαινόμενο όπου, για πρώτη φορά, ο άνθρωπος εμφανίζεται ως στόχος της παραγωγής, και όπου η παραγωγή στοχεύει μόνο στον πλουτισμό, όπου ο άνθρωπος, παρά το γεγονός ότι είναι ο δημιουργός της αξίας, εξαρτάται από έναν στόχο ανεξάρτητο από τον ίδιο, και όπου όλες οι αξίες υπόκεινται στη λογική του κέρδους, τότε ο ρομαντισμός ήταν το τελευταίο λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό κίνημα που είπε Όχι, χωρίς να θυσιάζει την τέχνη, χωρίς να ενσωματωθεί, χωρίς να περιορίσει την τέχνη σε κριτική λειτουργία, χωρίς να παύει να καθορίζει το ανθρώπινο ιδεώδες ως προτεραιότητα."
(Ursprung und Stellung der Romantik, μτφρ. δική μου)
Στο βιβλίο μου περιλαμβάνονται οι απόψεις και των δύο επιστημόνων και άλλων πολλών για το θέμα, αλλά και μελέτες δικές μου. Η συζήτηση εδώ με χαροποιεί γιατί βοηθά τον αναγνώστη να μάθει πράγματα για τις διάφορες προσλήψεις του ρομαντισμού, που αν τύχει και τα διαβάσει στο βιβλίο μου όταν και αν αυτό εκδοθεί, θα του είναι ήδη γνώριμα.
Ο Σταμάτης είπε...Αντώνη, εφόσον ο Ρομαντισμός είναι ενιαίο φαινόμενο καλό θα ήταν να μην μείνουμε στους δύο θεωρητικούς (ιστορικός των ιδεών ο ένας και πολιτικός κοινωνιολόγος ο άλλος) που εστίασαν κυρίως στην ανάλυση της πολιτικής σκέψης του ρομαντικού φαινομένου. Μπορεί και ένας θεωρητικός που ψάχνει την λογοτεχνία του Ρομαντισμού να μας δώσει εργαλεία κατανόησης που να αφορούν την πολιτική σκέψη του Ρομαντισμού, εφόσον το λογοτεχνικό με το πολιτικό στοιχείο ήταν αλληλένδετα τόσο στην πρώτη φάση του Ρομαντισμού όσο και στους νεορομαντικούς της γενιάς του 1890.
Για παράδειγμα η Λίλιαν Φουρστ, μολονότι ερευνά τον λογοτεχνικό Ρομαντισμό, μας δίνει ένα σαφές παράδειγμα για το πώς η ρομαντική σκέψη ήταν εξαρχής σε επαφή με το τρέχον γίγνεσθαι και δείχνει ότι ο "εκμοντερνισμός" της ρομαντικής σκέψης στα πλαίσια της διανόησης του 1890 ήταν απλά η προώθηση μιας ήδη υπαρκτής τάσης. Όχι κάτι εντελώς καινούργιο ή "δάνειο κάποιας αντί ρομαντικής νεωτερικότητας". Το έδειξα με το απόσπασμα του Καρλάιλ στο προηγούμενο σχόλιο. Η Φουρστ δίνει το παράδειγμα του γαλλικού Ρομαντισμού.
Μας δείχνει η Φουρστ ότι περίπου το ίδιο περιεχόμενο αντιλήψεων του πρωταρχικού Ρομαντισμού στην Γαλλία, και μάλιστα ιδίως των πολιτικών αντιλήψεων του Ρομαντισμού επειδή στη συγκεκριμένη χώρα υπήρχε ισχυρή παράδοση μιας κλασικιστικης λογιοσύνης (κατά Ζαμπέλιο και Δραγούμη), η ρομαντική παραδοσιοκρατία (η αγάπη για τον μεσαίωνα και τα υπόλοιπα ρομαντικά γνωρίσματα) έγιναν αντιληπτά ως κάτι καινούργιο, μοδάτο. Οι ίδιες σχεδόν ιδέες στο διαφορετικό περιβάλλον της Γερμανίας έγιναν αντιληπτές ως συνώνυμα της αντίδρασης εναντίον της μόδας και της νεωτερικότητας. Ο σχεδόν αντιδιαφωτιστης Μπωντλαίρ, ο λάτρης του γερμανικού Ρομαντισμού, του Πόε, του Βάγκνερ, λόγω του λογοτεχνικού του ύφους έγινε νοητός ως "μοντέρνος" στην Γαλλία ενώ στην Γερμανία μια τέτοια περίπτωση μάλλον θα χαρακτηριζόταν ως περίπτωση αντιδραστικού παραδοσιοκράτη.
Κοντολογίς η σχέση Ρομαντισμού και "νέων αντιλήψεων" είναι κάτι που υπάρχει ως σπόρος ήδη στον αρχικό Ρομαντισμό. Δεν προέκυψε ως κάτι εντελώς νέο στην γενιά του 1890. Το νέο της γενιάς του 1890 ήταν ότι απήγαγε πολλά σχήματα από αντίθετες παραδόσεις (πχ δαρβινισμός, μαρξισμός κλπ) προκειμένου να τονιστεί αυτή η επικαιρότητα των ρομαντικών ιδεών (η οποία υπήρξε όμως ως σπόρος από την αρχή του φαινομένου). Στον τονισμό, στην ένταση, αυτής της πρακτικής έγκειται η διαφορα. Όχι στην σύλληψή της.
Όσοι, λοιπόν, υποστηρίζουν στα σχόλια ότι κάποιοι εθνικιστές διανοητές της γενιάς του 1890 "εκσυγχρόνισαν" τον Ρομαντισμό ή ρεύματα ρομαντικά, με αποτέλεσμα να αλλοιωθεί η αρχική τους ρομαντική υπόσταση και να διολησθήσουν σε "σχήματα παραλλαγμένου Διαφωτισμου", είναι σαφές ότι λανθάνουν.
Όπως λανθάνουν όσοι συγκρίνουν την συνοχή της σκέψης και των ιδεολογικών διακηρύξεων του Χίτλερ, που ήταν πολιτικός, με τις αναλύσεις των διανοητών. Είναι άλλο σκέλος της μέχρι τώρα συζήτησης αυτό. Το ίδιο εύρος απόκλισης που υπήρχε στον τρόπο που αντιλαμβανόταν τον αντιδιαφωτιστικό Ρομαντισμό ο Χίτλερ, υπήρχε και στον μέσο κομμουνιστή πολιτικό όσον αφορά τον τρόπο που αντιλαμβάνονταν τον μαρξισμό (ή στον μέσο φιλελεύθερο πολιτικό). Σίγουρα υπάρχουν διαφορές συνέπειας ανάμεσα σε διαφορετικές περιπτώσεις. Ο Γ. Στράσερ ήταν πολύ πιο συνεπής και εύστοχος στην υιοθέτηση ρομαντικών ιδεών από τον Χίτλερ. Και πολύ πιο έντιμος. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο να γίνουν και συγκρίσεις και κριτικές και οτιδήποτε. Όμως το να συγκρίνεται μια κρατική απόφαση της καγκελαρίας ή της αρχηγίας του Χίτλερ ή μια στρατιωτική απόφαση της Βέρβμαχτ (και μάλιστα σε καιρό πολέμου) με ιδεολογικές αναλύσεις ή πολιτικές θεωρίες σε βιβλία διανοητών, προκειμένου να καταφανεί η υποτιθέμενη απόκλιση, είναι αστειότητα. Υφίσταται παντού αυτή η απόκλιση και δεν αποδεικνύει έλλειψη ιδεολογικού υπόβαρθου. Εφόσον δεν μας αρέσει ο μεταμοντερνισμός, αν το καλοσκεφτούμε, είναι μεταμοντέρνα μια προσέγγιση που υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει ιδεολογία πίσω από ένα πολιτικό σύστημα. Η ιδεολογία είναι αναπόσπαστο μέρος της πολιτικής ζωής σε νεωτερικά περιβάλλοντα.
Ο Σταμάτης είπε...Το άλλο ερώτημα της συζήτησης είναι αν υπήρξε εγκληματική η ιδεολογία του Χίτλερ. Συνήθως η ιδεολογία δεν αφορά πρόσωπα αλλά κινήματα. Τα πρόσωπα προσεγγίζουν ιδεολογιες ή υιοθετούν επιλεκτικά στοιχεία ιδεολογιών. Και βέβαια, όπως έχει προαναφερθεί, η ιδεολογία διαπλέκται συνεχώς με πολιτικά συμφέροντα, ισορροπίες ισχύος και γενικά στοιχεία της καθημερινής πολιτκής εμπειρίας. Πολύ σπάνια, σχεδόν ποτέ, δεν είναι εφικτή η απόλυτη εφαρμογή ενός ιδεολογικού προγράμματος στην πράξη. Συνεπώς, αν πρέπει να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα για τον Χίτλερ το πιο σωστό πιστεύω θα ήταν το εξή. Η προσέγγιση του Χίτλερ στον ρομαντικό εθνικιστικό αντιδιαφωτισμό ήταν μπολιασμένη με αρκετά στοιχεία από άλλες πολιτικές παραδόσεις (πράγμα συνηθισμένο για τα δεδομένα του νεορομαντικού ιδεολογικού πλαισίου της γενιάς του 1890. Και όλο αυτό το ιδεολογικό μίγμα, που οπωσδήποτε είχε ρομαντικές απαρχές, δεν ήταν τέτοιο ώστε να αποτρέψει τον εκφραστή του να καταφύγει σε πολιτικές επιλογές που άφησαν ιστορία για την βιαιότητά τους και την απαξίωση της υπόστασης συγκεριμένων πληθυσμιακών ομάδων. Σαφώς, δεν ήταν ο μοναδικός ηγέτης της νεώτερης ιστορίας που είχε αυτά τα χαρακτηριστικά και μόνο για λόγους προπαγάνδας τονίζεται η υποτιθέμενη πρωτιά του στην πολιτική κακία.
Στο τελευταίο θέμα τώρα. Αν νομίζουν ορισμένοι ότι θα περάσουν μέσα από τα σχόλια μια εικόνα που θέλει τον φασισμό τάχα να εκφύλισε ρομαντικές ιδέες σε ρέπλικες του Διαφωτισμού και κάποιες αντιφασιστικές προσεγγίσεις να διατήρησαν υποτίθεται τις ρομαντικές ιδέες "ακέραιες, κάνουν λάθος. Αυτά θα τα αντιμετωπίσω όπως αντιμετώπισα άλλες προκλήσεις. Το σηκώνω το γάντι σε οποιονδήποτε το ρίξει για αυτό τον λόγο. Και στο τέλος θα δούμε τι ισχύει και τι όχι.
Ο Α. Π. είπε...Σταμάτη, δεν θέλω να πάρω θέση στη συζήτηση για εγκληματικές ιδεολογίες, άποψή μου είναι ότι αν πεις ότι μια ιδέα είναι εγκληματική δίνεις νομικό πάτημα στην ποινικοποίησή της και είμαι κατά της ποινικοποίησης των ιδεών.
Ως προς τις δύο προσλήψεις του ρομαντισμού είμαι κάπου στη μέση. Τόσο η θέση ότι ο ρομαντισμός είναι συνολικά τόσο αντιδραστικός, που τα προς το μέλλον ενατενιστικά του στοιχεία είναι ασήμαντα, όσο και η θέση ότι είναι συνολικά ενατένιση του μέλλοντος, και τα αντιδραστικά του στοιχεία είναι ασήμαντα, δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Πιο σύμφωνο με βρίσκει η θέση του Hans Mayer (πάλι...) ότι είναι τόσο αντιφατικό κίνημα, τόσο περιπλεγμένες είναι μεταξύ τους η αντίδραση στη νεωτερικότητα και η λαχτάρα για καλύτερο μέλλον στα έργα όλων των ρομαντικών, που πραγματικά δεν μπορούμε να πούμε ότι κάποια από τις δύο τάσεις (αντιδραστική - μελλοντοενατενιστική) είναι τόσο κυρίαρχη ώστε να καθιστά την άλλη ασήμαντη. Πρέπει να τις βλέπουμε μάλλον ως διαλεκτική ενότητα. Το κείμενο αυτό του Μάγερ το έχω επίσης συμπεριλάβει, αλλά επειδή είναι του 1962 ίσως υπάρξουν θέματα με πνευματικά δικαιώματα, αυτά όμως θα τα δεις αφού τελειώσεις το διδακτορικό σου.
Πολύ ωραίο συμπέρασμα/απόσπασμα φίλε!!
Επειδή η συζήτηση δεν αφορά μόνο την διαλεκτική του αντιδραστικού με τον ελευθεριακό Ρομαντισμό αλλά και την ιδεολογική διαλεκτική της αντιδραστικής ρομαντικής παραδοσιοκρατίας με την ρομαντική μεθοδολογική πρωτοπορία (που επιτρέπει τον διαρκή διάλογο με τις "αντίπαλες* παραδόσεις, τον εκμοντερνισμό της ρομαντικής οπτικής και την διαλογή στοιχείων αντιπάλων παραδόσεων που προσαρμόζονται στην ρομαντική οπτική) νομίζω ότι στον Ρομαντισμό εμφανίζονται επίσης περιπλεκομενες μεταξύ τους η αντίδραση στην νεωτερικότητα και η μεθοδολογική πρωτοπορία.
Φεύγει καρφί για το κείμενο της διατριβής αυτό. Σε ευχαριστώ που μου δίνεις βοήθεια για συμπληρώσεις αποσπασμάτων της διατριβής για δεύτερη φορά.
"Παρακολουθώ τη συζήτηση χωρίς να είμαι ειδικός και παρατηρώ δύο τάσεις. Η μία προσπαθεί σαν άλλος Πούτιν να "αποναζιστικοποιήσει" τον ρομαντισμό."
Πότε ασχολήθηκε ο Πουτιν με τον ρομαντισμό για να τον αποναζιστικοποιήσει κιόλας; Για δώστε παραπομπές. Εσύ αναφέρεσαι στην κιτς προπαγάνδα της πρώτης φάσης του πολέμου όταν προσπαθούσε να πείσει ότι πολεμάει τα αναστημένα SS και όχι τους νατοϊκούς πλουτοδημοκράτες. Eιδικά το σύνθημα "για ένα κόσμο χωρίς ναζισμό" ήταν σαν να βγήκε από την νεολαία του δημοκρατικού κόμματος των ηπα. Ευτυχώς ο ίδιος ο Πούτιν έδωσε εντολή στους γραμμιτζήδες του να σταματήσουν αυτές οι πίπες που τον εμφάνιζαν σαν τον τελευταίο παρανοϊκό φιλεleft του twitter. Γενικά το ρωσικό καθεστώς δεν το έχει με την επικοινωνία, όμως δεν έγιναν ποτέ αναφορές στον ρομαντισμό και αν επηρέασε τον εθνικοσοσιαλισμό. Μάλλον από το μυαλό σου τα βγάζεις.
Ο/Η Ν είπε...H ρωσική προπαγάνδα βγάζει (λίγο) νόημα αν σκεφτείς ότι απευθύνεται και στο εσωτερικό (και το Ντονμπας) που είναι γεμάτο σοβιετικούς μπούμερς για τους οποίος ο "ναζισμός", απο-ιδεολογικοποιημένος πλήρως, είναι συνώνυμο του απόλυτου εχθρού της πατρίδας. Αλλά όντως όπως γράφεις δεν το έχουν με την προπαγάνδα που απευθύνεται στην Δύση
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Ο άλλος έκατσε κι έγραψε ολόκληρο σεντόνι για να απαντήσει σε μία ειρωνική παρομοίωση παίρνοντάς την ως κυριολεξία.
Το "ως άλλος Πούτιν" πήγαινε ειρωνικά στην προσπάθεια ορισμένων στα σχόλια να "αποναζιστικοποιήσουν" τον ρομαντισμό όπως ο Πούτιν την Ουκρανία.
Έλεος με την έλλειψη πνευματικής καλλιέργειας σε ορισμένους του χώρου, έλεος.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Μου κέντρισε το ενδιαφέρον μια λεπτομέρεια από το Ρώσικο Τέλεγκραμ, την παραθέτω και ας αντλήσει ο καθένας συμπεράσματα.
Όταν πέθανε ο Γκορμπατσόφ, στην Ελλάδα άκουγες κόσμο να του δίνει τον χαρακτηρισμό "Ιούδας".
Στο Ρώσικο Τέλεγκραμ, ο χαρακτηρισμός που κυριαρχούσε για τον Γκόρμπι ήταν "Ηρόστρατος".
Ηρόστρατος ήταν αυτός που πυρπόλησε το Ναό της Αρτέμιδας στην Έφεσο.
Εγώ να πω την αλήθεια δεν περίμενα να έχουν τέτοια γνώση της ιστορίας της αρχαίας Ελλάδας οι Ρώσοι και μάλιστα να τη χρησιμοποιούν σε πνευματώδεις αναλογίες, ενώ εμείς οι ίδιοι δυστυχώς την έχουμε ξεχάσει.
Αλλά ο παραλληλισμός ειδικά με τον Ηρόστρατο σημαίνει και κάτι άλλο: βλέπουν το έργο του Γκορμπατσόφ ως έγκλημα τρέλας ή άγνοιας παρά ως προδοσία.
Όταν το είχα δει μου είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον και είπα να το μοιραστώ μαζί σας.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Για το τέλος ας επαναλάβω πως συνεχίζει να είναι πάγια θέση μου ότι πρέπει να αποτελεί πηγή περηφάνιας για τον Έλληνα ότι:
-το πιο κοντινό που βγάλαμε σε φασισμό ήταν Μεταξάς κι όχι Χίτλερ
-το πιο κοντινό που βγάλαμε σε κομμουνισμό ήταν ΕΑΜ κι όχι Πολ Ποτ
-το πιο κοντινό που βγάλαμε σε φιλελευθερισμό είναι ο ζαβός ο Κούλης κι όχι ο Πινοσέτ
Εθνοκαθάρσεις, γενοκτονίες, και περίοδοι που η γενικευμένη απανθρωποποίηση κυριάρχησε στην κοινωνία και το κράτος, είναι ξένες για τον Έλληνα.
"Ο άλλος έκατσε κι έγραψε ολόκληρο σεντόνι για να απαντήσει σε μία ειρωνική παρομοίωση παίρνοντάς την ως κυριολεξία.
Το "ως άλλος Πούτιν" πήγαινε ειρωνικά στην προσπάθεια ορισμένων στα σχόλια να "αποναζιστικοποιήσουν" τον ρομαντισμό όπως ο Πούτιν την Ουκρανία.
Έλεος με την έλλειψη πνευματικής καλλιέργειας σε ορισμένους του χώρου, έλεος."
Το "ολόκληρο σεντόνι" που το είδες ρε μαν και σκρόλαρα δυο λεπτά να βρω άκρη; Στη μισή παράγραφο απάντηση αναφέρεσαι; Φάε καμιά τυρόπιτα ρε να ανέβει το iq σου που κοντεύει να φτάσει στο μονοψήφιο. Άιντε που θα κάτσουμε να μας προσβάλετε κιόλας.
Χρησιμοποίησε ξεκάθαρα και απευθυνόμενος σε όλη την οικουμένη, τη φράση "Vernichtung der jüdischen Rasse in Europa" (εξολόθρευση της εβραϊκής φυλής στην Ευρώπη). Μην προσπαθείς Ανώνυμε να το δικαιολογήσεις. Άλλωστε είπα ότι δεν είναι αυτό το σημαντικότερο ντοκουμέντο απόδειξης ότι ο χιτλερισμός είναι εγκληματικός. Θα ήταν τέτοιος και χωρίς αυτή την ομιλία.
Από εκεί και πέρα, προφανές είναι ότι, από όλους τους νεορομαντικούς, οι χιτλερικοί επέλεξαν να κρατήσουν τις ιδέες του μισάνθρωπου αντισλάβου και ιμπεριαλιστή παγγερμανιστή Λαγκάρντ, και όχι, πχ, αυτές του αντι-ιμπεριαλιστή Ralph Waldo Emerson ή του ειρηνιστή Klages. Κι αυτό γιατί του Λαγκάρντ οι ιδέες ήταν οι μόνες από όλον τον νεορομαντισμό που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στο ακέραιό τους στην υπηρεσία της χιτλερικής πρακτικής, και διόλου τυχαία, οι ιδέες του προσέγγιζαν αυτές του Τσάμπερλεν, του νιτσεϊσμού και της ευγονικής. Ξεκάθαρα, δηλαδή, το κριτήριο των χιτλερικών για να θεωρήσουν έναν νεορομαντικό ως "δικό τους", ήταν να έχει ιδέες κοντά στον επεκτατικό παγγερμανισμό και στο δολοφονικό φυλετικό μίσος. Η ταμπέλα νεορομαντικός από μόνη της δεν τους έλεγε τίποτα.
Φίλε μου τον έχεις διαβάσει τον Κλάγκες; Αν ναι, θα γνωρίζεις ότι, μολονότι ήταν όντως ρομαντικός, ταυτόχρονα θαύμαζε τον Νίτσε και τον επικαλέστηκε αρκετές φορές στα γραπτά του.
Είναι σαφές ότι τον είχε διαβάσει λάθος και τον είχε προσαρμόσει στην νεορομαντική θεώρηση των πραγμάτων, όπως τόσοι άλλοι της γενιάς του 1890 κι έπειτα. Αλλά δεν σημαίνει κάτι αυτό.
Δεν είναι εξέδρα το πεδίο των ιδεών για να μας χωρίζουν οι ματατζήδες σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα. Υπάρχει διαπλοκή των ιδεών στις αντιπαραθέσεις και στις συζητήσεις ανάμεσα σε εκφραστές διαοφορετικών διανοητικών ρευμάτων. Δεν σημαίνει αυτό ότι χάνεται η ουσία των ιδεών τους.
Εμείς είμαστε αυτοί που όταν βγαίνει να δηλώσει λάτρης του Νίτσε κάποιος ο οποίος θεωρεί ότι ο Νίτσε ήταν ο "φιλόσοφος του εθνικοσοσιαλισμού", όπως ήταν ο Μαρξ του κομμουνισμού, του υποδεικνύουμε την εξωφρενική αντίφαση της θέσης αυτής και την άγνοια της ιστορίας των ιδεών. Αυτό όμως είναι διαφορετικό από το να επιδοθούμε σε ένα κυνήγι μαγισσών για την εξαφάνιση του Νίτσε ή άλλων μη ρομαντικών διανοητών που διαβάστηκαν από τους νεορομαντικούς της γενιάς του 1890. Αφού διαβάστηκαν και λήφθηκαν υπόψη. Τι να κάνουμε τώρα;
Αν δεν σταματήσετε να αναπαράγετε αυτές τις μονοδιάστατες και σαθρές απόψεις, θα σας υποδεικνύουμε συνεχώς τα κενά και τις αντιφάσεις σας.
Ο διαλογος που γίνεται εδώ εχει καλό επιπεδο και γενικα αμοιβαιο σεβασμό.Με αφορμη αυτο που ειπε ο Σταματης περι ματατζηδων και αντιπαραθεσης ιδεων θα ελεγα οτι ο καθενας πρεπει να εχει λιγο την ωριμότητα να βλεπει την βσση της συζξτησης και αν δεν εχει κοινη βαση να μην μπαινει σε αυτην για να μην κανει " ροκ" την φαση και να μην διεξαγει παραλληλους μονολογους/ διακηρυξεις και αλλα τετοια.Σε καθε κουβεντα οι διαφωνιες ειναι γονιμες οταν υπαρχει κοινη βάση πιστευω.
Ο Σταμάτης είπε...Γεια σου Λώλε. Συμφωνώ αλλά άντε να πεις ότι θα γίνουμε ελαστικοί και θα επιτρέψουμε μια μικρή παρεκτροπή. Αφού αισθάνεται κάποιος αναγνώστης ότι θέλει να γράψει κάτι που τον προβληματίζει, ας το γράψει. Ακόμη και αν δεν είναι ακριβώς αντίστοιχο με τους υπόλοιπους διαλόγους των άλλων νημάτων. Δεν με προβληματίζει τόσο αυτό.
Εδώ όμως έχουμε μια περίπτωση όπου ένας αναγνώστης παρουσιάζει μια θέση με σχεδόν μεθοδολογικές αξιώσεις. Πολύ καλά και μας αρέσουν αυτές οι θαρραλέες προσπάθειες. Δεν έχουμε πρόβλημα με αυτό. Καλώς το πράττει και ας είναι αντιφασίστσς ή ότι άλλο θέλει. Εφόσον αυτό που γράφει είναι ενδιαφέρον θα το λάβουμε υπόψη. Και αυτά που γράφει ο ανώνυμος είναι όντως ενδιαφέροντα. Για αυτό του απαντάμε και κάνουμε διάλογο.
Η ένσταση είναι στο ότι επιμένει σε κάτι που μοιάζει με μεθοδολογική εμμονή. Δεν γίνεται να προσεγγίζουμε με όρους γηπέδου την επιστημολογία. Την πολιτική ναι. Χρειάζεται και η γηπεδική, απόλυτη αντιπαράθεση με την αλητεία της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής εξουσίας. Η πολιτική πάλη όμως είναι κάτι διαφορετικό από τον διάλογο για την ιστορία των ιδεών. Εκεί συζητάμε με άλλους όρους. Δεν είναι κομματικό ή κινηματικό πιστεύω να το περιβάλουμε με φανατισμό και αφορισμούς.
Ο Κλάγκες, τον οποίο έδωσε ως παράδειγμα αυθεντικού Ρομαντισμού πολύ σωστά, όχι μόνο δεν απέρριπτε τον Νίτσε αλλά τον επικαλέστηκε πολλές φορές. Ο ίδιος ο Παετελ, ο πιο κομμουνιστής από τους ρομαντικούς εθνικιστές της συντηρητικής επανάστασης, έβλεπε ως σημείο αναφοράς και ως πρότυπο ηγεμόνα τον μεγάλο Φρειδερίκο ο οποίος εντάσσεται στα σημεία αναφοράς των διαφωτιστών και όχι των Γερμανών ρομαντικών.
Από την άλλη οι χιτλερικοί όχι μόνο δεν πείραξαν αλλά παρακαλούσαν νυχθημερόν τον Γκεόργκε να εμπλακεί με το πολίτευμά τους, μολονότι γνώριζαν ότι ήταν αμφισεξουαλικός. Μπορεί να το αρνήθηκε αλλά αυτό είναι άλλο θέμα. Το χιτλερικό σύστημα δεν αρνήθηκε τις υπηρεσίες ενός νεορομαντικού, για το οποίο του ασκεί κριτική ο σχολιαστής γράφοντας ότι απέρριψε τον αυθεντικό Ρομαντισμό για χάρη ενός νιτσεισμού. Το ίδιο και με τον Σπενγκλερ. Του πρότειναν θέση αξιωματούχου. Δεν την δέχτηκε. Φανταζόμαστε ότι ο σχολιαστής τιμά τουλάχιστον τον Σπενγκλερ για την στάση του. Αυτό όμως δεν αναιρεί το ότι οι χιτλερικοί δεν φοβήθηκαν ή δεν απέρριψαν τον νεορομαντισμό του.
Το να γράψει κάποιος ότι είναι ελευθεριακός ρομαντικός και ότι απεχθάνεται τον φασισμό ή τον Χίτλερ δεν μας ενοχλεί. Το αντίθετο, το σεβόμαστε. Εφόσον είναι ρομαντικός στα βασικά θα συμφωνήσουμε, αρκεί να σέβεται και αυτός και να αναγνωρίσει τη ύπαρξη της εθνικιστικής/ συντηρητικής πτυχής του Ρομαντισμού (με τον φασισμό να αποτελεί μέρος της). Δυνάμει συναγωνιστή τον θεωρούμε. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα παρατηρήσουμε ερμηνευτικά φάλτσα. Και κυρίως δεν θα επιτρέψουμε την αντιφασιστική προπαγάνδα.
τα πειράματα της γαλανόλευκης ζητοδεξιάς που μάχεται 'μαύρο και κόκκινο φασισμό' και τρέμει την ετυμηγορία των αντι-ναζί ιεροεξεταστών έχουν δοκιμαστεί. Εθνική παράταξη, Καρατζαφέρης, Βελόπουλοι, Βορίδηδες και όλη η εξωκοινοβουλευτική μάκα του χώρου πλην εξαιρέσεων. Στάχτες και αποκαΐδια. Αρκετά με τον καθωσπρέπει αντιφασιστικό μπαντριωτισμό των κατά φαντασία Σαλαμινομάχων. Στις μέρες μας χρειάζεται λίγος εξτρεμισμός. έρχονται πολύ δύσκολες εποχές από όλες τις μπάντες και ή νεοδημοκράτης θα καταντήσεις ή 'αλήτης', μέση οδός δε θα υπάρξει. Οι φλωριές τελείωσαν και η πλάκα.