Όταν είδα ότι την καινούργια κυκλοφορία των εκδόσεων «Αίολος» αποτέλεσε η μετάφραση από τον Θωμά Μαστακούρη διηγημάτων του Robert Howard με ήρωα τον Solomon Kane, ομολογώ ότι ενθουσιάστηκα. Θέλετε ο χαρακτήρας του Άγγλου πουριτανού, θέλετε οι άψογες μεταφράσεις του Μαστακούρη και η εν γένει προσφορά του στον χώρο της λογοτεχνίας του φανταστικού, θέλετε, τέλος, ότι ένα από τα πρώτα μου αναγνώσματα ηρωικής φαντασίας υπήρξε η έκδοση διηγημάτων του Kane από τις εκδόσεις «ΩΡΟΡΑ» (σειρά «φανταστική λογοτεχνία», αριθμός 5) σε μετάφραση Γιώργου Μπαλάνου, δεν μου άφησαν άλλα περιθώρια, από το να αγοράσω αμέσως το βιβλίο αυτό.
Οι προσδοκίες μου άρχισαν να επιβεβαιώνονται από την εισαγωγή κιόλας του κ. Μαστακούρη, καθώς αναφέρει ότι μετέφρασε έκδοση παλαιότερη της λογοκριμένης του Donald Grant. Η έκδοση διηγημάτων με ήρωα τον Kane είχε λογοκριθεί κατά τη δεκαετία του ’60. Ο λόγος ήταν οι «υποτιμητικές» αναφορές του Howard για τα μέλη της νέγρικης φυλής. Ο Howard , λοιπόν, εξαιτίας διηγημάτων που συνέγραψε την δεκαετία του τριάντα, κρίθηκε ένοχος για έγκλημα καθοσιώσεως την δεκαετία του εξήντα, όταν η πολιτική ορθότητα, αυτή η πνευματική ασθένεια και ιδεολογικοπολιτική κενότητα της Νεωτερικότητας, είχε αρχίσει να εγκαθιδρύει μια νέα πτυχή της κυριαρχίας της στις Η.Π.Α.
Έχοντας απορροφηθεί, λοιπόν, όπως κάθε ρομαντικός που σέβεται τον εαυτό του, στις περιπέτειες του Άγγλου εκδικητού, έφθασα στην προτελευταία ιστορία του βιβλίου, που φέρει τον τίτλο «Φτερά στην νύχτα», το τέλος της οποίας μου επεφύλασσε μία δυσάρεστη έκπληξη. Ενθυμούμενος την προαναφερθείσα μετάφραση του κ. Μπαλάνου, στην οποίαν ο Robert Howard επανασυνδέει τον ήρωά του με το ιστορικό υπόβαθρο της ευρωπαϊκής καταγωγής του και με το φυλετικό του ασυνείδητο, γράφοντας:
«Ο Κέην με το μπαστούνι τζου-τζου στο ένα χέρι και με το πιστόλι που κάπνιζε στο άλλο, στάθηκε πάνω από τα φλεγόμενα ερείπια που έκρυψαν για πάντα από τα ανθρώπινα μάτια το τελευταίο από εκείνα τα τρομερά ημιανθρώπινα τέρατα που κάποιος άλλος λευκός ήρωας είχε εκδιώξει από την Ευρώπη σε μια μακρινή εποχή. Ο Κέην στεκόταν εκεί, ένα αναίσθητο άγαλμα θριάμβου. Οι αρχαίες αυτοκρατορίες πέφτουν, οι μαύροι λαοί σβήνουν και ακόμη και οι δαίμονες της αρχαιότητας ψυχορραγούν στα τελευταία τους. Αλλά πάνω απ’ όλα στέκει ο Άρειος λευκός βάρβαρος, με τα ψυχρά μάτια, ο υπέρτατος πολεμιστής της γης, άσχετα αν φορά λυκοτόμαρο και κερασφόρο κράνος ή μπότες και σακάκι - άσχετα αν κρατά στο χέρι πολεμικό τσεκούρι ή λεπτό σπαθί - άσχετα αν λέγεται Δωριέας, Σάξονας ή Εγγλέζος - άσχετα αν το όνομά του είναι Ιάσωνας, Χενγκίστ ή Σόλομον Κέην» (σελίδα 108),
διάβασα αντί αυτών τα ακόλουθα :
«Ο Κέην στεκόταν με το μαγικό ραβδί στο ένα χέρι και με το πιστόλι που κάπνιζε στο άλλο, στάθηκε πάνω από τα καρβουνιασμένα ερείπια που θα έκρυβαν για πάντα από τα μάτια των ανθρώπων τα τελευταία από εκείνα τα τρομερά, ημιανθρώπινα τέρατα, τα οποία ένας άλλος ήρωας είχε διώξει από την Ευρώπη σε μιαν άγνωστη εποχή του παρελθόντος. Ο Κέην είχε πάρει ασυναίσθητα μια στάση θριάμβου - ψυχρός, κυρίαρχος, ο υπέρτατος μαχητής. » (σελ. 202-203)
Η μορφή αυτή της μετάφρασης, βεβαίως, δεν αλλάζει την αφηγηματική ροή μεν, παρουσιάζει μία άνευρη και επιδερμική απόδοση δε. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί η μετάφραση, όταν ο «λευκός ήρωας» γίνεται σκέτος «ήρωας» και παραλείπεται ολόκληρη σχεδόν παράγραφος;
Σκοπός του παρόντος κειμένου δεν είναι, ωστόσο, η εφαρμογή της πρακτικής των ιερέων και των ιερειών της πολιτικής ορθότητος, οι οποίοι σε κάθε ευκαιρία και στο όνομα ποικίλων ιδεολογημάτων κραυγάζουν, λογοκρίνουν και φυλακίζουν ή καταστρέφουν κοινωνικά, οικονομικά και επαγγελματικά προς όφελος της αστικής δημοκρατίας και των επιταγών της. Ούτε σκοπός μου είναι να μειώσω καθ’ οιονδήποτε τρόπο την αξία του έργου και την προσφορά του κ. Μαστακούρη στον χώρο της λογοτεχνίας του φανταστικού. Θεωρώ, πάντως, ότι εφόσον η παρούσα έκδοση εμπεριέχει λογοκρισία των «ρατσιστικών» τοποθετήσεων του Howard, η επίκληση εκ μέρους του κ. Μαστακούρη του παραγκωνισμού της πολιτικής ορθότητας χάριν της μεταφραστικής πιστότητας στην εισαγωγή του καθίσταται άνευ περιεχομένου.
Εάν δε, τελικώς, έγινε επιλογή μεταξύ εκδόσεων ή και χωρίων των εκδόσεων τούτων, γιατί άραγε δεν πρέπει να ενοχλούνται και να προσβάλλονται τα μέλη της νεγρικής φυλής ανά τον κόσμο από τις περιγραφές, τις θέσεις και τους χαρακτηρισμούς του Robert Howard-ο οποίος, παρόλα αυτά, περιγράφει τον Κέην να γίνεται αδελφοποιτός με νέγρο μάγο, να δείχνει την συμπάθειά του στην φυλή της Μπογκοντά στο επίμαχο διήγημα ή στους δούλους που είχαν αιχμαλωτισθεί από ομοφύλους τους και από Άραβες δουλεμπόρους στο διήγημά του «Πατημασιές από τα εσώτερα», αποκαλύπτοντας μία επιμελώς αποκρυπτόμενη παράμετρο του θεσμού της δουλείας-με την δικαιολογία της παρέλευσης σχεδόν αιώνος από την συγγραφή των διηγημάτων και τις διαφορετικές συνθήκες που επικρατούσαν στην εποχή του Howard, ενώ ο «λευκός ήρωας», ο «Άρειος λευκός βάρβαρος» και «Δωριέας, Σάξονας ή Εγγλέζος» εξηφανίσθησαν;
Με την αναγραφή τους έναν αιώνα μετά ποιόν ενοχλούν ή ποιόν προσβάλλουν άραγε;
''Einherjer'', μέλος Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.
- Σχόλια σε αυτή την ανάρτηση :
Ο/Η Ανώνυμος είπε...
Hail !
Αν και οι πουριτανοί όπως παγκοσμίως είναι γνωστοί, αποτέλεσαν εμπόδιο στην αέναη κίνηση της σωβάστικα και μετάλλαξαν την έννοια της αγνότητας, ο Κέην αποτελεί μια ακόμα πτυχή του αιώνιου ευγενούς βαρβάρου Robert Howard και έναν από τους 3 πιο ενδιαφέροντες χαρακτήρες, που η πένα και ο νους του δημιούργησαν...
http://mysticumofthegrandmagus.blogspot.com/2009/11/blog-post_12.html
and Kill !
GUARDIAN LORD
Πέμπτη, 04 Αύγουστος, 2011
Ο/Η Σταμάτης Μαμούτος είπε...
Όντως, ο πουριτανισμός αποτέλεσε ένα από τα πλέον αντι-ρομαντικά θρησκευτικο-πολιτικά κινήματα, το οποίο ιστορικά αναγνωρίζεται ως προδρομική έκφραση της Νεωτερικότητας. Ωστόσο, όπως σωστά σημειώνει ο Guardian, ο χαρακτήρας του Κέιν έχει ελάχιστα στοιχεία πουριτανισμού, αν εξαιρέσουμε την εκδικητικότητα.
Όσον αφορά την μετάφραση των εκδόσεων Αίολος, το παράξενο είναι ότι διατηρεί όλες τις υποτιμητικές περιγραφές που παραθέτει ο Χάουαρντ για τον χαρακτήρα των νέγρων, ενώ η λογοκρισία υφίσταται στο σημείο που ο συγγραφέας αποτυπώνει την πίστη του στην συγγένεια και την ανωτερότητα των λευκών.
Θα περίμενε κανείς, από κάποιους που έχουν αφομοιώσει το ανθρωπιστικό πνεύμα της παγκοσμιοποιημένης (μετα)Νεωτερικότητας να ενοχληθούν περισσότερο από την υποτίμηση του διαφορετικού και όχι από την πρόκριση του οικείου.
Φαίνεται, όμως, ότι στις ημέρες μας, η αντίληψη της προόδου δίνει μεγαλύτερη προτεραιότητα στην παραποίηση της ιστορίας, στο σβήσιμο της μνήμης, στην αλλοίωση της παράδοσης,κοντολογίς στην απώλεια της αυθεντικής ταυτότητας, απ' ότι στην πολυδιαφημισμένη αλληλεγγύη των λαών...
Παρασκευή, 05 Αύγουστος, 2011
Ο/Η Ανώνυμος είπε...
Ενδιαφέρουσα ανάρτηση. Το κομμάτι από το Wings in the night που έχει κοπεί έχει αποτυπωθεί στην μνήμη μου από τότε που πρωτοδιάβασα την μετάφραση του Μπαλάνου, χιλιάδες χρόνια πριν. Τα διηγήματα του Σόλομον Κέην ανήκουν στα κορυφαία έργα του Ρ. Χάουαρντ. Και φυσικά ο "ρατσισμός" του Χάουαρντ δεν έχει σχέση με την λέξη-καραμέλα που πιπιλάνε κοριτσάκια και ψευτοπροοδευτικοί στις μέρες μας. Στην προκειμένη περίπτωση, δεν νομίζω πως ήταν στις προθέσεις του Μαστακούρη να λογοκρίνει το διήγημα, μάλλον κάποιο μπέρδεμα έχει γίνει. Πάντως η συλλογή αξίζει πραγματικά και όσοι φίλοι της Φανταστικής Λογοτεχνίας δεν έχουν ασχοληθεί υποχρεούνται να την διαβάσουν. Με την ευκαιρία, η πιο καινούργια κυκλοφορία του Αίολου είναι πλέον το "Ο ίσκιος πάνω από το Ίνσμουθ" του Χ. Φ. Λάβκραφτ. Ιδανικό καλοκαιρινό ανάγνωσμα, ειδικά αν κάνετε διακοπές σε κάποιο γραφικό ψαροχώρι. Καλό καλοκαίρι σε όλους και όλες!
CROM
Σάββατο, 06 Αύγουστος, 2011
Ο/Η Χάρης Παπαϊωάννου είπε...
Εγώ απορώ και μόνο που κυκλοφορούν ακόμη αυτά τα βιβλία. Σε λίγα χρόνια, προβλέπω ότι θα μεταμεταφράζουμε εμείς στη Φ.ΛΕ.φΑ.ΛΟ, και θα τα μοιράζουμε στους αναγνώστες για να δείξουμε ότι υπήρξαν και παραδοσιοκράτες πνευματικοί άνθρωποι.
Κυριακή, 07 Αύγουστος, 2011
Ο/Η ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ είπε...
Ο τελευταίος αναγνώστης τα είπε όλα, ποιος Μαστακούρης και ποιες 'εκδόσεις Αίολος'. Η εποχή των ειδημόνων επαγγελματιών έχει παρέλθει και έχει έρθει η εποχή των συνειδητοποιημένων ερασιτεχνών. Το νεωτερικό 'πολιτικά ορθό' συναντά την απάντησή του στην ίδια την μεταδοτικότητα της πληροφορίας. Με αυτό τον τρόπο, η πεζή εποχή της πληροφορίας δίνει σιγά-σιγά την θέση της στους μύθους και στα αρχέγονα ιδανικά.
Παρασκευή, 12 Αύγουστος, 2011
Ο/Η Arkon είπε...
εκείνο το βιβλιαράκι τσέπης ήταν απροσδόκητος θησαυρός! "οι λόφοι των νεκρών".
Tο πιο σημαντικό σημείο των ιστοριών του κέην κατ''εμέ είναι η πάλη του στο φεγγαρόφωτο με το στοιχείο του δρόμου εκείνου που τον συμβούλεψαν να μην πάρει-εκεί που μεταρσιώθηκε η δύναμη κ το πείσμα του κ κατόρθωσε να καταβάλλει το άυλο. άμα το χα στο χέρι μου θα έδινα το σχετικό κείμενο.
Τρίτη, 16 Αύγουστος, 2011
Ο/Η Ανώνυμος είπε...
Όλοι θυμόμαστε την μετάφραση του Μπαλανου, αλλά στο πρωτότυπο κείμενο απλά δεν υπάρχει.
(λινκ εδώ: http://www.archive.org/stream/TheSolomonKaneStories/HowardRobertE.1906-1936-solomonKane-WingsInTheNight.txt ).
Ο Μπαλάνος είναι γνωστό ότι απέδιδε τα κείμενα, δεν τα μετάφραζε μόνο.
Πέμπτη, 18 Αύγουστος, 2011
Ο/Η Χάρης Παπαϊωάννου είπε...
Ανώνυμε, είναι σίγουρα η πρωταρχική μορφή του κειμένου αυτή που παραθέτεις; Εγώ στο "The Robert E. Howard United Press Association" http://www.rehupa.com/?p=951 βρήκα αυτό:
In the early 1990s, REHupan Steve Trout discovered that the Solomon Kane stories in Grant’s Red Shadows had been altered, apparently in an attempt to remove some of Howard’s, shall we say, “politically incorrect” wording. An entire paragraph of fevered Aryanist boasting had been removed from the end of “Wings in the Night,” and most of the other stories set in Africa had been subjected to the red pencil.
Παρασκευή, 19 Αύγουστος, 2011
Ο/Η einherjer είπε...
Ανώνυμε, είτε δεν έψαξες επαρκώς στις πηγές είτε δεν διάβασες προσεκτικά το άρθρο μου. Ψάξε λίγο παραπάνω και θα διαπιστωσεις οτι ο Μπαλάνος δεν μετέφρασε ή δεν προσάρμοσε κατά το δοκούν...
Παρασκευή, 19 Αύγουστος, 2011
Ο/Η Ανώνυμος είπε...
Στην έκδοση που είχα διαβάσει η παράγραφος έλειπε και το θυμόμουν. Red Hand of Doom είναι ο τίτλος. Έψαξα στο νετ και υπάρχει πλήρης εκδοχή στην έκδοση της Del Ray.
Ντροπή του αν υπήρχε στο κείμενο που μετέφρασαν και την άφησαν απέξω.
Παρασκευή, 26 Αύγουστος, 2011