Συνέντευξη του συγγραφέα Αργύρη Χριστομάγνου στον Σταμάτη Μαμούτο


Έγκατον είναι ο τίτλος του μυθιστορήματος φαντασίας που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κονιδάρη. Συγγραφέας του είναι ένα δικό μας παιδί. Ο Αργύρης Χριστομάγνος είναι εδώ και δυο δεκαετίες ακροατής του επικού true metal, αναγνώστης της παλιάς καλής λογοτεχνίας του φανταστικού και διανοητής με ρομαντικές καταβολές. Παρόλα αυτά το μυθιστόρημά του δεν αποτελεί ένα τυπικό δείγμα φανταστικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για ένα ιδιόμορφο κείμενο με πολλαπλές επιρροές, που διαλέγεται με σύγχρονα κοινωνικά ρεύματα και λαμβάνει υπόψη λογοτεχνικές τάσεις της λογοτεχνίας του φανταστικού των καιρών μας. Ας δούμε αναλυτικότερα τι έχει να μας πει ο Αργύρης για αυτό το βιβλίο.  


Αργύρη, το Έγκατον είναι ένα αυτοτελές μυθιστόρημα φαντασίας. Θα έχει συνέχεια;

Ναι Σταμάτη, Είναι το πρώτο μιας σειράς επτά βιβλίων που θα εκδίδονται ένα-ένα. Είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, αφηγήτρια η Ζηνοβία Μακρή, μια λογίστρια VIP πελατολογίου, που πάσχει από χάσματα μνήμης και κάνει ψυχοθεραπευτικά ταξίδια τα οποία είναι στην ουσία αποστολές δράσης. Όλη η ιστορία, και τα επτά βιβλία, καλύπτουν τις τελευταίες είκοσι τέσσερις ώρες. Σε real-time χρόνο.

Τι σε ενέπνευσε να γράψεις το βιβλίο;

Η αρχική έμπνευση για το Έγκατον ήταν μια αληθινή ιστορία που με σόκαρε και με συγκίνησε. Ας μην πω περισσότερα γι' αυτό. Αλλά μεγάλος συντελεστής ήταν ο προβληματισμός μου για τις παγκόσμιες εξελίξεις, το οργανωμένο έγκλημα, η μαζική πλύση εγκεφάλου και η κρυμμένη τεχνολογία που χρησιμοποιείται για παράνομους σκοπούς.

Είναι δύσκολο να τοποθετηθεί το βιβλίο σου σε μια από τις κατηγορίες της λογοτεχνίας του φανταστικού. Διακρίνω επιρροές από τις δυστοπίες του Όργουελ μέχρι το Κουρδιστό Πορτοκάλι του Anthony Burgess ενώ το όλο περιβάλλον που διαδραματίζεται η δράση παραπέμπει κάπου ανάμεσα στην λογοτεχνία τρόμου και στην επιστημονική φαντασία.

Ας ξεκαθαρίσω, αν πρέπει να μπει μια ταμπέλα, ότι καλύτερα να το κατατάξουμε στα ψυχολογικά θρίλερ, όχι στην επιστημονική φαντασία. Επιστημονική φαντασία έχουμε, πιστεύω, όταν διαβάζουμε κάτι που τεχνολογικά ακόμα δεν υπάρχει, κάτι προς ώρας ανεπίτευκτο. Ο αναγνώστης που ξέρει και σκαλίζει, δε θα με διαψεύσει.

Ψυχολογικό θρίλερ με στοιχεία πολιτικής και κριτικής; Έχεις κάνει έρευνα σε κάποια συγκεκριμένα πεδία για να αντλήσεις στοιχεία;

Σίγουρα εφάπτεται με πολλά πεδία από τα οποία αντλεί επιρροές, όχι μόνο κοινωνικές και πολιτικές. Δεν είναι εύκολη η έρευνα για τέτοια βιβλία. Απλώς, από τα δεδομένα και τα συμπεράσματα, μόνο το 1/10 επικοινωνείται, διότι έπρεπε να εξυπηρετηθεί ρεαλιστικά και η χρονική ροή των γεγονότων της αφήγησης. Δεν είναι δοκίμιο. Είναι ένα βίωμα ανθρώπου, σπάνιο, ασυνήθιστο, ακραίο.


Η περιγραφή βίαιων σκηνών, οι «καταραμένοι» πρωταγωνιστές που εμπλέκονται σε μια ανελέητα σκληρή καθημερινότητα, όλα αυτά τα γνωρίσματα του βιβλίου σου πιστεύεις ότι μπορούν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον του μέσου Έλληνα αναγνώστη.

Αν δεν έχεις βρεθεί σε ακραίες καταστάσεις, σου φαίνεται επικίνδυνη περιπέτεια ακόμα κι ένα φλερτ στο δρόμο ή μια αλλαγή συγκοινωνίας. Συγγνώμη, δεν απευθύνομαι σε αυτούς τους αναγνώστες. Ένας γηπεδόβιος, ένας ένοπλος Ειδικών Δυνάμεων, ένας Πυροσβέστης, ένας αστυνομικός, ένας εγκληματίας, αυτοί θα με καταλάβουν καλύτερα.

Ο τίτλος του βιβλίου πώς προέκυψε;

Μεγάλο βάθος έχει η κυβερνητική διαφθορά των χωρών του κόσμου σήμερα. Μεγάλο βάθος έχει και το ίντερνετ, από όπου και παίρνεις μια γεύση της. Αν τολμάς. Βάθη που λίγοι από εμάς έχουν δοκιμάσει, σ' αντίθεση με την Ζηνοβία του βιβλίου.

Σε γενικές γραμμές όπως γνωρίζεις είμαι επιφυλακτικός σε βιβλία που φιλοξενούν μια ιστορία με πολλές συνέχειες σε επιπλέον τόμους. Πώς καταφέρνεις να κρατάς το ενδιαφέρον της υπόθεσης που αφηγείσαι για τόσο πολύ;

Για να είμαι ειλικρινής Σταμάτη η πλοκή για μένα είναι δευτερεύον θέμα. Το στυλ του λόγου με ενδιαφέρει περισσότερο. Η απόδοση των γεγονότων που περιγράφω, οι στιγμιαίες καταστάσεις, οι χαρακτήρες, οι ψυχικές αντιφάσεις. Όλα αυτά είναι ψηφίδες ζωντάνιας που συνθέτουν την υπόθεση και  υπηρετούν την πλοκή σαν ζωντανό σύνολο.


Υπάρχουν πρόσωπα που σε στήριξαν κατά την συγγραφή του βιβλίου ή ακολούθησες μια μοναχική διαδρομή και απλώς στο τέλος συνεργάστηκαν επαγγελματικά μαζί σου προκειμένου να κυκλοφορήσει το βιβλίο;

Με στήριξαν φίλοι και μάλιστα εθελοντικά. Θέλω να τους ευχαριστήσω όλους. Υπήρξαν κοντά μου φίλοι από τον εργασιακό μου χώρο, κάποιοι του λεγομένου καλλιτεχνικού στερεώματος, φωτογράφοι, σκηνοθέτες, γραφίστες. Φαίνεται πως πιστεύουν στο βιβλίο, στις αξίες που πρεσβεύει με αποτέλεσμα να το στηρίξουν ώστε όχι μόνο να εκδοθεί αλλά και να ακουστεί η επερχόμενη κυκλοφορία του πριν κυκλοφορήσει. Πρώτος απ' όλους ο Οίκος Κονιδάρη που με τίμησε κυκλοφορώντας το βιβλίο, ξεκινώντας μια σταθερή συνεργασία. Μην ξεχνάμε ότι απ' το '72, είναι το πρώτο του βιβλίο φανταστικής λογοτεχνίας που κυκλοφορεί σε αυτές τις εκδόσεις.

Η κοπέλα που φαίνεται στο εξώφυλλο ποια είναι; Θυμάμαι στην παρουσίαση που είπες ότι σε βοήθησε και σε ενέπνευσε.

Η κοπέλα στο εξώφυλλο, στα layout, στις φωτό, στα banner, και στα video της προώθησης, είναι η Κατερίνα Κουτλή, πανελλήνια πρωταθλήτρια στίβου, με πολλά μετάλλια. Έχω την τιμή να είναι φίλη μου, και την ακόμη μεγαλύτερη τιμή να της έχει αρέσει τόσο το βιβλίο μου ώστε να δεχτεί να ενσαρκώνει την ίδια την ηρωίδα.

Πώς κατάφερες να εμπλέξεις δημιουργικά τόσους διαφορετικούς ανθρώπους στην κυκλοφορία ενός βιβλίου; Πιστεύεις ότι αυτό αποτελεί ένα προανάκρουσμα ώστε το βιβλίο σου να κεντρίσει το ενδιαφέρον αναγνωστών με διαφορετικά επιστημολογικά και θεωρητικά υπόβαθρα;

Σταμάτη, τρέφω απεριόριστο σεβασμό στο έργο σου και στην πορεία σου. Ξέρεις πολύ καλά, λοιπόν, ότι οι ιδέες επικοινωνούνται με όλες τις μορφές Τέχνης. Έτσι, λοιπόν, όπως ένα εικαστικό εξώφυλλο ντύνει ένα βινύλιο, θέλω το Έγκατον να περαστεί κι αλλού, εάν και εφόσον, το τονίζω αυτό, σταθεί ικανό να εμπνεύσει.


Διακρίνω ένα επικό υπόβαθρο στο μυθιστόρημά σου σε ό,τι έχει να κάνει με ορισμένα πραγματολογικά του στοιχεία και, κυρίως, στο υπόβαθρο της κεντρικής του ιδέας. Είναι έτσι;

Ναι, επικό μπορείς να το πεις σε πραγματολογικά του στοιχεία και στην κεντρική ιδέα της αφήγησης. Χαρακτήρες με κοστούμια που συμβολίζουν στοιχεία, ζωομορφισμός, πύλες, ήρωας δεσμευμένος σε σκοπό μέχρι θανάτου, θυσία, εκδίκηση, η αιώνια πάλη Καλού εναντίον Kακού, αφορμές για γόνιμη φιλοσοφία. Η εποχή μας δεν πιστεύω ότι υστερεί καθόλου, προσφέρει τέτοια πεδία καθημερινά.

Πιστεύεις ότι μπορεί το Έγκατον να εμπνεύσει άλλους συγγραφείς;

Η μεγαλύτερή μου φιλοδοξία για το Έγκατον είναι να εμπνεύσει συγγραφείς, να γράψουν ωραία κείμενα, όπως εγώ έχω επηρεαστεί από άλλους. Η λογοτεχνία πρέπει να είναι ζωντανή, οι καιροί να μην την αφήνουν πίσω, να μην την κάνουν μουσειακό είδος. Η παρακμή της λογοτεχνίας συνδέεται με την πτώση της διανοητικής και αισθητικής δυναμικής του μέσου Έλληνα. Αυτό, δυστυχώς, σηματοδοτεί και την ευκολότερη διαχείρισή του από τις δυνάμεις του κακού σε πολιτικό, κοινωνικό, ηθικό επίπεδο. Χρειαζόμαστε μια ζωντανή ελληνική λογοτεχνική σκηνή με ουσιαστικές αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στους συγγραφείς. 

Τα τελευταία λόγια δικά σου.

Ευχαριστώ πολύ για την συνέντευξη. Όπως έλεγε κι ο Σέλτονας: Ειθε να σας συντρέχουν οι Άρχοντες του Φωτός!