Βιβλιοπαρουσιάσεις σχετικές με την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο


1) Σταύρος Μαυράκης και Α.Κ, «Πορεία στο μέτωπο: Ημερολόγιον Ελληνο–ιταλικού πολέμου εν Αλβανία», εκδόσεις «Πικραμένος»

Σύμφωνα με το δελτίο τύπου των εκδόσεων το πολύ ενδιαφέρον αυτό βιβλίο περιλαμβάνει τρία ημερολόγια δύο στρατιωτών που συνυπηρέτησαν στην πρώτη γραμμή του Ελληνοϊταλικού Πολέμου του 1940-1941. Τα τεκμήρια προέρχονται από τα χειρόγραφα του Σταύρου Μαυράκη, που ανακάλυψε η κόρη του, Καίτη Μαυράκη-Λύχρου, τυχαία σε ένα συρτάρι μετά τον θάνατό του. Μαζί με τα δύο ιδιόχειρα χειρόγραφα του πατέρα της βρέθηκε κι ένα ημερολόγιο δακτυλογραφημένο, γραμμένο από τον άγνωστο συμπολεμιστή του πατέρα της Α.Κ.


Η παρακολούθηση του χρονικού της πορείας στο μέτωπο του κάθε συντάκτη, από τις προπαρασκευαστικές ενέργειες του Στρατού, τις πρώτες κιόλας ημέρες του Οκτώβρη του 1940, έως και τη βίαιη διακοπή της γραφής του ενός και έως συνθηκολόγηση του δεύτερου, αναδεικνύει τα βιώματα των προσώπων και τον παλμό του πολέμου. Η έκδοση, πέραν της συμβολής στο αρχείο της νεότερης ιστορίας του τόπου μας και τη γνωριμία μας με ηχηρές και περήφανες άλλοτε παρουσίες που τείνουν να φεύγουν πλέον από τη ζωή, αποσκοπεί στην απότιση φόρου τιμής στη μνήμη στρατιωτών του πολέμου του 1940-41 και προσφορά στη συλλογική μνήμη χάρη στον ανιδιοτελή ηρωισμό και τη σεμνότητα απλών στρατιωτών που… δεν νικήθηκαν ούτε στιγμή κατά την πορεία στο μέτωπο. 

2) Αννίβας Βελλιάδης, «Μεταξάς–Χίτλερ. Ελληνογερμανικές σχέσεις στη μεταξική δικτατορία 1936-1941», εκδόσεις Ενάλιος

Πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον και επιστημονικά άρτιο βιβλίο πολιτικής ιστορίας. Ο Βελλιάδης υπήρξε πρέσβης και οι πηγές του βασίστηκαν στα αρχεία τόσο του ελληνικού όσο και του γερμανικού Υπουργείου Εξωτερικών. Το βιβλίο ξεκινά με ένα κεφάλαιο στο οποίο περιγράφει το πολίτευμα της 4ης Αυγούστου. Ο συγγραφέας διεισδύει στην ουσία των ιστορικών γεγονότων και υπερβαίνει τις αγκυλώσεις της πολιτικής ορθότητας, αναλύοντας εναργώς τους λόγους που έκαναν τον Ιωάννη Μεταξά, μολονότι ήταν θαυμαστής των εθνικιστικών πολιτευμάτων του μεσοπολέμου και στην εσωτερική πολιτική προσπαθούσε να δώσει τέτοιες αποχρώσεις στο πολίτευμα της 4ης Αυγούστου, να μην είναι σε θέση να υπερβεί τους γεωπολιτικούς δεσμούς της χώρας μας με την Βρετανία ούτε τον έλεγχο του αγγλόφιλου (εκείνη την ιστορική περίοδο) παλατιού, με αποτέλεσμα η εξωτερική πολιτική από το 1936 και μετά να παραμένει εξαρτημένη προς τον δυτικό παράγοντα και απλώς καθησυχαστική για την Γερμανία.


Ακολουθούν τρία κεφάλαια στα οποία εξετάζονται ενδελεχώς οι σχέσεις της Ελλάδος με την Γερμανία κατά τα έτη 1936-38,1939 και 1940. Στο τέλος, ο Βελλιάδης εξετάζει τις ελληνογερμανικές σχέσεις κατά τα έτη 1940- 1941 μέχρι τον –τουλάχιστον παράξενο- θάνατο του Μεταξά. Σε αυτά τα τελευταία κεφάλαια ο συγγραφέας παρουσιάζει πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τις διαμεσολαβητικές προσπάθειες που επιχείρησαν οι άνθρωποι του Χίτλερ προκειμένου να τερματιστεί ο ελληνοϊταλικός πόλεμος και να αποφευχθεί η πολεμική εμπλοκή του 3ουΡάιχ στα νότια Βαλκάνια. Επίσης, παραθέτει πληροφορίες για τον ρόλο που πιθανολογείται ότι πήγε να παίξει ο στρατηγός Πλαστήρας από την Γαλλία, για την στάση των δυτικόφιλων Γεώργιου-Παπάγου-Παπαδήμα και για τις λεπτές ισορροπίες που προσπαθούσε να κρατήσει ο Μεταξάς.

Κοντολογίς, πρόκειται για ένα βιβλίο ιστορίας το οποίο ζωντανεύει με ακρίβεια το διπλωματικό θρίλερ που έλαβε χώρα εκείνη την ταραγμένη εποχή και η κατάληξή του σφράγισε εντέλει το μέλλον της πατρίδας μας.  

 3)  Θεοδώρου Μανιάτη, «Η Μάχη του Βερολίνου», εκδόσεις Ελεύθερη Σκέψις

Αν στους νεότερους αναγνώστες άρεσε η ταινία του  Όλιβερ Χιρσμπίγκελ, που έφερε τον τίτλο «Η Πτώση» και προβλήθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες το 2005, αναμφίβολα θα τους αρέσει και «Η Μάχη του Βερολίνου». Αναφέρομαι στους νεότερους γιατί το βιβλίο του Θεόδωρου Μανιάτη είναι πλέον παλαιό και πιο δυσεύρετο στις μέρες μας, καθώς κυκλοφόρησε το 1980.


«Η Μάχη του Βερολίνου» είναι ένα βιβλίο στρατιωτικής και πολιτικής ιστορίας με θέμα τις τελευταίες ημέρες του 3ου Ράιχ έτσι όπως τις έζησαν ο Χίτλερ, το επιτελείο του και οι κάτοικοι του Βερολίνου. Ένα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία του βιβλίου είναι ότι ο συγγραφέας του αφενός επέλεξε να μην ακολουθήσει την πεπατημένη της πολιτικής ορθότητας -πράγμα που του επέτρεψε να παρουσιάσει την γερμανική εθνικοσοσιαλιστική πλευρά στην ιστορικά ακριβή της διάσταση, αποφεύγοντας την mainstream, μεταπολεμική, βιβλιογραφική της δαιμονοποίηση- και αφετέρου κατάφερε να μείνει πιστός στην μεθοδολογία της ιστορικής επιστήμης, με αποτέλεσμα το βιβλίο του να καταστεί ένα άξιο αναφοράς ιστορικό εγχειρίδιο, που σε καμιά περίπτωση δεν εξέπεσε στο επίπεδο μιας προπαγανδιστικά υπερασπιστικής μπροσούρας. 

Διαβάστε την «Μάχη του Βερολίνου». Πρόκειται για ένα ευσύνοπτο, περιεκτικό και καλογραμμένο βιβλίο, ιδανικό, δηλαδή, ανάγνωσμα για τους λάτρεις της πολιτικής και της στρατιωτικής ιστορίας.