του Βασίλη Flammentrupp
Στις 6 Δεκεμβρίου 2021, έφυγε για το ταξίδι του στα αστέρια ο Κύπριος εικαστικός Χρήστος Αχιλλέως, γνωστός παγκόσμια ως Chris Achilleos. Ο Chris, με τους Frank Frazetta, Boris Vallejo, Ken Kelly, Jim Fitzpatrick και άλλους, περισσότερο ή λιγότερο γνωστούς, είναι εκείνοι που έδωσαν ζωή και χρώμα τόσο στις λέξεις των συγγραφέων, όσο και στις εικόνες που σχηματίζει στο μυαλό του ο κάθε εραστής της Λογοτεχνίας του Φανταστικού.
Ο Chris είδε το πρώτο φως του ήλιου σε ένα χωριό έξω από την Αμμόχωστο της Κύπρου, το 1947. Το 1959, λίγο μετά τον θάνατο του πατέρα του, η μητέρα του πήρε τα τέσσερα παιδιά της και μετακόμισε μόνιμα στο Λονδίνο. Εκεί ο Chris παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής στο Hornsey College of Art (το οποίο συνενώθηκε αργότερα με διάφορα άλλα κολλέγια σε αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ως Middlesex University), αποκτώντας ειδίκευση στην αερογραφία (airbrush).
Το 1974 ξεκίνησε τη συνεργασία του με τον εκδοτικό οίκο Target Books, που είχε αναλάβει την έκδοση των βιβλίων τα οποία βασίζονταν στην τηλεοπτική σειρά Doctor Who, όπου συνολικά ζωγράφισε τριανταένα εξώφυλλα. Στη διάρκεια της δεκαετίας του ’70, δημιούργησε τα εξώφυλλα βιβλίων βασισμένα στα Spaghetti Western του Sergio Leone με πρωταγωνιστή τον Clint Eastwood. Το 1980, έφτιαξε την αφίσα της ταινίας Heavy Metal, βασισμένης στις ιστορίες του ομώνυμου περιοδικού sci-fi και fantasy comics. Στα μέσα της δεκαετίας, τον πλησίασε ο γνωστός παραγωγός George Lucas και του ζήτησε να φτιάξει την αφίσα μιας fantasy ταινίας στην οποία θα έκανε την παραγωγή. Η ταινία κυκλοφόρησε το 1988 με τον τίτλο Willow. O Chris συνέχισε να δημιουργεί αφίσες ταινιών και τα επόμενα χρόνια, κάποιες από τις οποίες αφορούν θεματολογία που μας ενδιαφέρει όπως οι Blade Runner (1982), Supergirl (1984), King Arthur (2004) και The Last Legion (2007).
Κατά τα έτη 1984 και 1985, συνεργάστηκε με τον εκδοτικό οίκο Transworld Publishers Ltd, ο οποίος εξέδιδε βιβλία βασισμένα στην τηλεοπτική σειρά Star Trek. Από το 1985 ως το 1989, συνεργάστηκε με τον εκδοτικό οίκο Puffin Books ο οποίος εξέδιδε role playing game-books για έναν παίκτη, υπό τον γενικό τίτλο Fighting Fantasy. Τα έργα του κόσμησαν τα εξώφυλλα βιβλίων διαφόρων αγγλικών εκδόσεων αγαπημένων συγγραφέων όπως οι Edgar Rice Burroughs, Michael Moorcock, και Robert E. Howard. Από τη δεκαετία του ’90 και μετά, επικεντρώθηκε στη δημιουργία έργων πάνω στις fantasy trading cards.
Επίσης, ο Chris συνεργάστηκε με συγκροτήματα της αγαπημένης μας μουσικής, δημιουργώντας εξαιρετικά εξώφυλλα των δίσκων. Η αρχή έγινε το 1978 με τον δωδέκατο στούντιο δίσκο των Uriah Heep με τίτλο Fallen Angel, ενώ το 1979 δημιούργησε το εξώφυλλο του δεύτερου δίσκου των Whitesnake υπό τον τίτλο Lovehunter. Στη συνέχεια, είχαμε το δέκατο άλμπουμ των Ελβετών hardrockers Krokus με τίτλο Heart Attack το 1988. Η άμεση επαφή του με τον κόσμο της μεταλλικής μουσικής ολοκληρώθηκε κατά τα έτη 2003 και 2004. Τότε, υπήρξε η συνεργασία του με τον σπουδαίο Άγγλο μουσικό, τραγουδιστή και συνθέτη Gary Hughes, τόσο για τα προσωπικά του concept άλμπουμ, Once and Future King Part I και Part II με την ιστορία του Βασιλιά Αρθούρου, όσο και για το έβδομο άλμπουμ του βασικού συγκροτήματος του, Ten, με τον τίτλο Return to Evermore.
Τα περισσότερα έργα του είναι μαζεμένα σε τέσσερα βιβλία. Το 1978 κυκλοφόρησε το Beauty and the Beast που περιλαμβάνει εξώφυλλα βιβλίων fantasy και pin-up art. Το 1986 κυκλοφόρησε το Sirens που περιλαμβάνει επίσης εξώφυλλα βιβλίων fantasy, sci-fi και pin-up art, καθώς επίσης και εξώφυλλα βιβλίων των σειρών Doctor Who και Star Trek. Το 1988 κυκλοφόρησε το Medusa που περιλαμβάνει τα προσχέδια, σε διάφορα στάδια, προηγούμενων έργων του. Τέλος, το 2004 κυκλοφόρησε το Amazona με έργα εμπνευσμένα από την Ελληνική Μυθολογία, καθώς και έργα για role-playing και computer games, μαζί με pin-ups.
Τα έργα του χαρακτηρίζονται από τα έντονα χρώματα και τη σημασία στη λεπτομέρεια. Όπως είχε πει και ο ίδιος, «Πάντα να επιδιώκεις την ανέφικτη τελειότητα». Βάρβαροι πολεμιστές και περήφανοι αετοί. Γιγάντιοι δράκοι και φανταστικά τέρατα. Άγριες αμαζόνες και ποθητές βαλκυρίες. Αρχαίοι Θεοί και μυθικοί πολιτισμοί. Πέρασμα σε ένα άλλο σύμπαν. Μυθολογία, Αισθητική, Επική Κοσμοθέαση. Ο δικός μας Χρήστος θα συνεχίσει να εμπνέει αυτούς που εννοούνται με τη φράση «όσοι ζωντανοί».
Αντίο Χρήστο
του Αριστείδη Χριστοφοράκη
Δυστυχώς πριν λίγες μέρες έγινε γνωστή η είδηση της απώλειας ενός σπουδαίου Έλληνα καλλιτέχνη του εξωτερικού. Ο Χρήστος γεννήθηκε στην Αμμόχωστο το 1947 και το 1959 μετακόμισε στην Αγγλία, όπου έζησε και μεγαλούργησε για όλη του τη ζωή. Φοίτησε στο Hornsey College of Art, όταν σταμάτησε το σχολείο με σκοπό να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη ζωγραφική. Διδάχθηκε πολλές διαφορετικές τεχνικές τις οποίες εφάρμοσε στην δημιουργία των έργων του.
Η καριέρα του συνδέθηκε με τη δημιουργία εξωφύλλων για τα περιοδικά Heavy Metal και Radio Times και επεκτάθηκε σε posters για διάφορες ταινίες όπως οι, Willow, King Arthur, Calhulainn, Dementia, The Last Legion, The Saint, Star Trek κ.α. Δημιούργησε επίσης εξώφυλλα για βιβλία των αγαπημένων Robert E. Howard, Edgar Rice Burroughs, Michael Moorcock Posters του χρησιμοποιήθηκαν επίσης για την προώθηση της σειράς βιβλίων Dr Who. Από τα χέρια του πέρασσαν επίσης και artworks από διάφορα retro games του '80 και '90 όπως τα Barbarian και Talisman.
Θεματολογικά ήταν θαυματουργός. Είτε σε θέματα που άπτονταν του επικού-μυθικού φανταστικού (ζωγράφισε εκπληκτικά δράκους, αρχαίους πολιτισμούς, ήρωες και τέρατα) είτε σε θεματικές επιστημονικής φαντασίας, που είχαν είχε να κάνουν με το μέλλον, τα ρομπότ και το διάστημα. Φυσικά δεν έλειψαν και τα εξώφυλλα από heavy metal και rockμπάντες.
Συνολικά στην ζωή του κυκλοφόρησε τέσσερις συλλογές καθώς και τρεις σειρές από τις Colossal Cards. Η λίστα με τις δημιουργίες του είναι πραγματικά αξιοθαύμαστη. Υπήρξε για όλη του τη ζωή ένας ρομαντικός δημιουργός, ένας ακάματος ποιητής του φανταστικού που εμείς στην ΦΛΕΦΑΛΟ θα τιμούμε για πάντα.
Ο Χρήστος με τη ζωή του μας δίδαξε ότι όταν κάποιος ήθελε παλαιότερα να αγωνιστεί προκειμένου να πραγματοποιήσει το όνειρο ενός αντισυμβατικού με την αστική μετριότητα βίου πέρα από τον σχολιαστικό φορμαλισμό μιας τυποποιημένης ζωής, μπορούσε ενίοτε να το πετύχει ακολουθώντας τον δρόμο της φανταστικής λογοτεχνίας και του ρομαντισμού. Σήμερα κάτι τέτοιο δείχνει δυσκολότερο. Όχι γιατί υπάρχει έλλειψη πληροφορίας και ενδιαφέροντος για τις τέχνες του φανταστικού. Αλλά γιατί το φανταστικό έχει αποτελέσει μέρος μιας μεταμοντέρνας ανάμιξης αντινομιών, με αποτέλεσμα να χάσει την παραδοσιακή του αυθεντικότητα.
Δύσκολο να γεννηθούν τέτοιοι καλλιτέχνες σήμερα. Όχι μόνο στον ξεγραμμένο πολιτισμικά και εγκαταλελειμμένο στην ιδεολογική ηγεμονία του χρηματιστηριακού ορθολογισμού της αγοράς, κόσμο της μερκελικής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά και στις πέρα από αυτήν χώρες. Η επικράτηση του νεοφιλελεύθερου κράτους και της ανταλλακτικής κουλτούρας της πραγμοποίησης των ιδεών μάλλον δείχνει να φυλακίζει την αδέσμευτη ορμή της φαντασίας σε τυποποιημένα προϊόντα κατανάλωσης, συμβατά με την κυρίαρχη ιδεολογία της πολιτικής ορθότητας.
Κλείνοντας θα αναφερθώ στην ελληνική περίπτωση. Πέρα από τους αναγνώστες της λογοτεχνίας του φανταστικού κανείς θεσμικός παράγοντας δεν ενδιαφέρθηκε στην Ελλάδα ποτέ για αυτό τον καλλιτέχνη. Ποιος να το κάνει, θα με ρωτήσετε εύλογα. Τα πολιτικά πιόνια της γερμανικής και της αμερικανικής πρεσβείας; Οι δημοσιοκάφροι; Οι δάσκαλοι; Το ελληνικό σχολείο καταστρέφει συστηματικά την παιδεία και την αντικαθιστά με ένα στείρο, αντιπνευματικά φορμαλιστικό, ορθολογικό μοντέλο, στο οποίο δεν χωράει η φαντασία, η δημιουργία, ο μύθος και η ομορφιά. Χωράει μόνο η προσαρμογή στις επιταγές ενός λογιστικού πολιτισμού.
Φωτιά στα «σχολεία», ζήτω η φαντασία!
Χρήστο θα ζεις για πάντα στις καρδιές μας και στους τοίχους των δωματίων μας