του Σταμάτη Μαμούτου
Το Ένζυμο είναι μια τριμηνιαία επιθεώρηση διακοσίων σελίδων, που κυκλοφορούν οι διαχειριστές του εκδοτικού οίκου «Έξοδος». Το συγκεκριμένο έντυπο είχε κεντρίσει την προσοχή μου εδώ και καιρό, καθώς αποτελούσε ένα από τα ελάχιστα περιοδικά που διέθετε ποιοτικά άρθρα, γραμμένα από ανθρώπους που συνδέονται με τον χώρο των κοινωνικών επιστημών, με προσανατολισμό εθνοκεντρικό και ξεκάθαρα ενάντιο στην ιδεολογική ηγεμονία της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης. Το Ένζυμο συγκέντρωνε άρθρα από συγγραφείς με ποικίλες καταβολές. Από αριστερούς και αναρχικούς πατριώτες μέχρι εθνικιστές. Μολονότι οι αρχισυντάκτες του είναι κοινωνικοί επιστήμονες που παλαιότερα υποστήριζαν ιδεολογικά σχήματα του μαρξισμού και μεταγενέστερα μπόλιασαν τις αρχές τους με θέσεις ενός ελληνοκεντρικού οικουμενισμού, το ποιοτικό τους έντυπό και οι εκδόσεις τους φιλοξενούν κάθε ενδιαφέρουσα προσέγγιση που στρέφεται κατά του συστήματος της παγκοσμιοποίησης. Ανάμεσα σε αυτές και πολλές προσεγγίσεις παραδοσιοκρατών διανοητών. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στις εκδόσεις «Έξοδος» μπορεί κανείς να βρει ανάμεσα σε βιβλία αριστερών στοχαστών και βιβλία του Αλαίν ντε Μπενουά (ενώ οι πληροφορίες μου λένε ότι έπονται και άλλες κυκλοφορίες ιστορικών μορφών της εθνικιστικής διανόησης).
Στο Η τεύχος του Ενζύμου τα άρθρα είναι για άλλη μια φορά επιλεγμένα βάσει μιας πολυσυλλεκτικότητας, που διαθέτει όμως ένα κοινό γνώρισμα. Την άρνηση της διεθνιστικά φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και της εξουσίας των αγορών. Οι συγγραφείς είναι γνωστοί διανοητές και κοινωνικοί επιστήμονες που προέρχονται τόσο από την αριστερά όσο και από την συντηρητική διανόηση
Στις πρώτες σελίδες του υπάρχουν τα εισαγωγικά κείμενα της συντακτικής ομάδας. Είναι πολύ ενδιαφέροντα κι εκφράζουν τις κεντρικές ιδεολογικές γραμμές των ανθρώπων που οργανώνουν το Ένζυμο. Επαναλαμβάνω ότι υπάρχουν βασικές διαφορές σε σχέση με τις δικές μου απόψεις. Ωστόσο εκείνο που κάνει το Ένζυμο αληθινό εργαστήρι ζύμωσης ιδεών είναι η ελευθερία με την οποία υποδέχεται η συντακτική ομάδα θέσεις αρθρογράφων που ξεκινούν από διαφορετικές (σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και ριζικά διαφορετικές) ιδεολογικές αφετηρίες, προκειμένου να καταλήξουν στο κοινό ζητούμενο. Δηλαδή την άρθρωση ποιοτικού και σοβαρού λόγου ενάντια στην εξουσία της παγκοσμιοποίησης.
Έτσι το πρώτο άρθρο που περιλαμβάνει το Η τεύχος είναι του Αλαίν ντε Μπενουά και φέρει τον τίτλο «Η Νέα Ιερά Εξέτασις». Ο Μπενουά υπήρξε ο άνθρωπος που οργάνωσε ένα ολόκληρο διανοητικό κίνημα στην Γαλλία, από την δεκαετία του ’70 μέχρι σήμερα, το οποίο έφερε τον εθνικισμό ξανά στο προσκήνιο της διανόησης και των ακαδημαϊκών συζητήσεων. Προσωπικά διατηρώ πολλές επιφυλάξεις για την «δεξιά» του μετατόπιση, που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να του αμφισβητήσει ότι υπήρξε ο κεντρικός διανοητής που συνέδεσε ξανά την εθνικιστική θεώρηση των πραγμάτων με έναν «φιλοσοφικά» ποιοτικό κριτικό λόγο, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, για να τον ακολουθήσουν, ασφαλώς, πολλοί σημαντικοί Γάλλοι διανοητές (και όχι μόνο). Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η δυναμική ορισμένων εθνικιστικών πολιτικών κομμάτων στην Γαλλία οφείλει σήμερα πολλά σε αυτούς τους διανοητές, που εδώ και κάποιες δεκαετίες επανέφεραν τον εθνικισμό στο προσκήνιο του δημόσιου διαλόγου και τον απενοχοποίησαν, εξοικειώνοντας το γαλλικό ακροατήριο με τις έννοιες «εθνικισμός», «συντηρητισμός», «αντικαπιταλιστική παραδοσιοκρατία», κλπ.
«κατά το παρελθόν, οι αξιώσεις για άσκηση λογοκρισίας προέρχοντο κυρίως από το κράτος, ενώ ο Τύπος επαίρετο ότι έπαιζε τον ρόλο της αντιεξουσίας. Όλα έχουν αλλάξει. Όχι μόνο τα μέσα μαζικής ενημερώσεως έχουν εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια να αντισταθούν στην κυρίαρχη ιδεολογία, αλλά, απεναντίας, αποτελούν τον κυριότερο φορέα της.
Εφημερίδες τηλεοπτικοί σταθμοί, πολιτικά κόμματα: επί τριάντα χρόνια λένε όλα τους πάνω-κάτω τα ίδια πράγματα, διότι βρίσκονται όλα εντός του ίδιου κύκλου σκέψεως. […]. Σύμφωνα με την εύστοχη έκφραση του Ζαν Πιέρ Γκαρνιέ [Jean-Pierre Garnier] και του Λουί Ζανοβέρ [Louis Janover] ο αφοσιωμένος διανοούμενος παραχώρησε την θέση του στον διανοούμενο προς πρόσληψιν: « Οι τρεις λέξεις που χαρακτήριζαν την αποστολή του διανοουμένου –κριτική, αμφισβήτηση, μάχη- έχουν αντικατασταθεί από τρεις νέες λέξεις, οι οποίες συνοψίζουν την σημερινή του υποταγή: αποδοχή, έγκριση, επευφημία». Έχουμε φτάσει στο σημείο να κυνηγάμε συναδέλφους διανοουμένους για τις απόψεις τους.»[1]
Μολονότι ο Μπενουά καυτηριάζει, πολύ σωστά, την «δικτατορία» της φιλελεύθερης «πολιτικής ορθότητας» στον γαλλικό δημόσιο λόγο, δεν έχουμε παρά να αντιληφθούμε την διαφορά της Γαλλίας από τα ελληνικά χάλια. Και, ιδίως, από τα χάλια του ελληνικού εθνικιστικού χώρου, στον οποίο γραφικές περσόνες της ακροδεξιάς εδώ και δεκαετίες έχουν καταστήσει ανέκδοτο την χρήση της έννοιας «διανοούμενος».
Ακολουθεί ένα εξαιρετικό άρθρο του Αθανασίου Γεωργιλά, ο οποίος γνωρίζει πολύ καλά το ιστορία των πολιτικών ιδεών και διαθέτει ισχυρό επιστημολογική κατάρτιση που του επιτρέπει να αναλύει με εμβρίθεια το φιλοσοφικό υπόβαθρο των επαναστατικών ρευμάτων της Αριστεράς (ασχέτως αν έχω ορισμένες ενστάσεις στον τρόπο προσέγγισης του Φίχτε και των ρομαντικών). Στο άρθρο «Το μετα-νεωτερικό προσωπείο του Ιανού. Μια εισαγωγή στη γενεαλογία της επαναστατικής μεταφυσικής», διακρίνει την «συντηρητική» πρόσληψη της επανάστασης από την «μετα-ιστορική» της εκδοχή. Ως συντηρητική έννοια της επανάστασης παρουσιάζει εκείνη που «βασική επιδίωξη έχει να διαφυλάξει τον εννοιολογικό πυρήνα του επαναστατικού παρελθόντος θεωρώντας τον όσο περισσότερο παλαιότερο τόσο περισσότερο ριζοσπαστικό και αυθεντικό»[2]. Στην ουσία ως «συντηρητική έννοια της επανάστασης» ο Γεωργιλάς παρουσιάζει εκείνη που συνδέεται με τις κλασικές μαρξιστικές και αναρχικές προσεγγίσεις. Το συμπέρασμά του αναφορικά με την συντηρητική έννοια της επανάστασης είναι το εξής. «Η συντηρητική έννοια της επανάστασης στηρίζεται στο σκεπτικό ότι, εφόσον το αίτημα του ριζικού μετασχηματισμού παραμένει διαρκώς ανολοκλήρωτο, οφείλουμε να μείνουμε προσκολλημένοι στις βασικές αρχές έως ότου η παγκόσμια ισότητα λάβει την τελική της μορφή στο τέλος της ιστορίας με την οριστική εξάλειψη της πολιτικής»[3].
Η μετα-ιστορική έννοια της επανάστασης είναι, σύμφωνα με την ανάλυση του Γεωργιλά, κάτι πολύ διαφορετικό. Κεντρική της ιδέα αποτελεί η παραδοχή ότι «εφόσον η ιστορική περίοδος της συντηρητικής επανάστασης έχει πλέον απέλθει οριστικά (ή έστω έχει διευθετηθεί μ’ έναν ικανοποιητικό συμβιβασμό μέσα στα όρια του φιλελεύθερου κράτους), ο άνθρωπος είναι ηθικά υποχρεωμένος να καταστήσει την ελευθερία κοινωνικά εφαρμόσιμη σε όλα τα πεδία της ύπαρξης […]. Ως εκ τούτου το ενδιαφέρον της πολιτικής σφαίρας ανασκευάστηκε από την κατάργηση των ταξικών ανισοτήτων προς την κατάργηση των κοινωνικών αποκλεισμών»[4]. Αντιλαμβάνεται κανείς πως ο Γεωργιλάς ακτινογραφεί την μεταπολεμική ιδεολογική υποταγή εν αρχή και ενσωμάτωση στη συνέχεια της Αριστεράς στην ηγεμονία του φιλελεύθερου καπιταλισμού.
Όπως γράφει χαρακτηριστικά
«με χρονικό σημείο αναφοράς τον Μάη του ’68 εδραιώθηκε μια νέα μορφή αριστεράς, περισσότερο κοινωνική παρά πολιτική η οποία αποσκοπεί κυρίως στην άρση των αποκλεισμών παρά των ανισοτήτων […]. Στους κόλπους αυτής της αριστεράς αναπτύχθηκε η αντίληψη ότι η κεφαλαιοκρατική κοινωνία δεν θα ανατραπεί με πολιτικά μέσα, αλλά η ανατροπή θα προκύψει από την εντατικοποίηση των εμπορικών σχέσεων σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. […] Ως αποτέλεσμα αυτής της αντίληψης έχουν τεθεί σήμερα στο επίκεντρο της διαμαρτυρίας συγκεκριμένες και ορατές μορφές κοινωνικής εξουσίας χωρίς να αμφισβητείται η πολιτική κυριαρχία στην ουσία της […]. Τη θέση της λαϊκής εξουσίας και των εργατικών συμβουλίων πήρε η δράση της «κοινωνίας των πολιτών» και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις. Ο αγώνας κατά του αποκλεισμού αντικατέστησε τον αγώνα κατά της εκμετάλλευσης και η προστασία των μειονοτήτων την προστασία των εργατών […]Η επανάσταση δεν αντιμάχεται πλέον την εξουσία αλλά την κοινωνική διάκριση,δεν συνίσταται στην αλλαγή του κόσμου αλλά στην προσαρμογή του σε αυτόν»[5].»
Το άρθρο του Γεωργιλά ακολουθεί μια συνέντευξη του Γάλλου κοινωνικού ανθρωπολόγου Λουσιέν Σερίζ, με θέμα την χειραγώγηση των μαζών με αφορμή το πρόβλημα του κορωνοϊού. Ανάμεσα στα πολύ ενδιαφέροντα που αναφέρει ο Σερίζ είναι και το εξής. Για τους παγκοσμιοποιητές όπως ο Ζακ Ατταλί, εάν η παγκοσμιοποίηση δεν λειτουργεί, τότε απαιτείται περισσότερη παγκοσμιοποίηση. Για την επιβολή αυτού του παράλογου συλλογισμού στο μυαλό των ανθρώπων, επιστρατεύονται μεγάλα μέσα που συνίστανται στο να πανικοβάλλουν τις μάζες, έτσι ώστε οι άνθρωποι να απολέσουν την κριτική ικανότητά τους και να καταστούν πιο επιρρεπείς σε παράλογες λύσεις[6].
Το συμπέρασμα του Γάλλου διανοητή είναι εξόχως κατατοπιστικό για όσους θέλουν να αντιμετωπίσουν κριτικά τα όσα συμβαίνουν, ανά τον κόσμο, λόγω του κορωνοϊού, δίχως να εκπίπτουν στην συνωμοσιολογία. Όπως σωστά επισημαίνει ο Σερίζ, οι υποστηρικτές του «όλα είναι πραγματικότητα» έχουν άδικο, οι υποστηρικτές του «όλα είναι μυθοπλασία» έχουν επίσης άδικο [..].Ακριβώς επειδή η «επίσημη εκδοχή» της κρίσης του κορωνοϊού είναι αναληθής, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ασθένεια.[…].Τα γεγονότα λαμβάνουν χώρα και αυτό που είναι αναληθές είναι η επεξηγηματική αφήγηση, όχι τα ίδια τα γεγονότα[7].
Έπειτα, ακολουθεί η απόδοση στην νεοελληνική από τον Βασίλειο Τσακλίδη, ενός κειμένου που είχε γράψει ο βυζαντινός λόγιος και κληρικός Νικηφόρος Βλεμμύδης ως ηθικοδιδακτικό πολιτικό δοκίμιο για τον μαθητή του και νεαρό αυτοκράτορα της Νίκαιας, Θεόδωρο Β’ Λάσκαρι Δούκα Βατάτζη. Ο Θεόδωρος Β΄ Λάσκαρις υπήρξε ένας από τους αυτοκράτορες που θέλησε να αναβιώσει τον αυτοπροσδιορισμό «Έλλην» και να αντικαταστήσει τον «Ρωμαίος», αλλά ο πρόωρος θάνατός του ματαίωσε αυτή την προοπτική.
«[…] αρμόζει στον βασιλιά, ο οποίος δεν διαθέτει προσωπική περιουσία, να λαμβάνει τα κοινά αγαθά και να τα διαχειρίζεται για το κοινό καλό· έτσι ώστε αμέσως μετά να τα αξιοποιήσει με ασφάλεια προς όφελος όλων, συγκροτώντας ένα κοινό ταμείο αλληλοβοήθειας, και πάντοτε να έχει την επιμέλειά τους για να φυλάσσονται αδιαχώριστα, σαν ένα ανθρώπινο σώμα· έτσι όπως ένας ζωντανός οργανισμός έχει την δυνατότητα να είναι ακατανίκητος, όταν όλα τα μέρη και τα όργανα επιτελούν τον ρόλο για τον οποίο είναι φτιαγμένα»[8].
Ο Βλεμμύδης διέθετε έναν κλασικό και κανονιστικό τρόπο σκέψης. Έδινε έμφαση στην ηθική και σε παραδοσιακές ελληνικές αξίες, μπολιασμένες με μια χριστιανική ερμηνεία. Έχει ενδιαφέρον ότι τα παραδείγματά του είναι σχεδόν εξολοκλήρου παρμένα από τον κόσμο της αρχαιότητας και των μύθων και σε πολύ μικρό βαθμό από τις Γραφές. Στόχος του ήταν να σφυρηλατήσει έναν ηγεμόνα με στωική δύναμη και ικανότητα επιβολής του δικαίου. Δυστυχώς, για τον βυζαντινό λόγιο, η νηφάλια δύναμη του ελληνικού κλασικού πνεύματος είχε ήδη ηλικιωθεί και, όπως έδειξε η ιστορία, δεν ήταν σε θέση να οργανώσει τον ελληνισμό αποτελεσματικά απέναντι στην δύναμη των στιφών της ανατολής και στην ζωντάνια της βαρβαρότητας των νέων εθνών της δύσης.
Στην συνέχεια το εν λόγω τεύχος του περιοδικού Ένζυμο φιλοξενεί έναν σχολιασμό του Έρβιν Ρόμπερτσον για τα βιβλία του Ζηβ Στέρνχελ, που ερμηνεύουν τον φασισμό ως μια ιδεολογία της Αριστεράς. Ο Στέρνχελ υπήρξε φιλελεύθερος και εχθρικός προς τον φασισμό, αλλά ως ερευνητής άφησε παρακαταθήκη αξιόλογες μελέτες τόσο για τον φασισμό όσο και για τον ευρύτερο πολιτικό Ρομαντισμό. Σε μια σειρά από βιβλία του, όπως τα Ούτε Δεξιά, ούτε Αριστερά: η φασιστική ιδεολογία στην Γαλλία, Ο Μωρίς Μπαρρές και ο γαλλικός εθνικισμός: οι γαλλικές καταβολές του φασισμού κλπ, ο Στέρνχελ καταρρίπτει την επιδερμική εκτίμηση της πολιτικής σκοπιμότητας που θέλει τάχα τον φασισμό να είναι μια ακραία εκδοχή της Δεξιάς. Ωστόσο, όπως επισημαίνει και ο Ρόμπερτσον, στην προσπάθειά του να ενισχύσει αυτό το επιχείρημα ο Στέρνχελ έδωσε μεγάλη έμφαση στις αριστερές καταβολές του φασισμού, ενώ η αλήθεια ήταν γνωστή και στον ίδιο. Ότι δηλαδή ο φασισμός δεν είναι ούτε Αριοστερά, ούτε Δεξιά. Προσωπικά εκτιμώ ότι ο ασφαλέστερος τρόπος να μελετήσει κανείς το φαινόμενο του φασισμού είναι να εξετάσει την ιστορική συνέχεια των ιδεών και των αισθητικών του πολιτικού Ρομαντισμού. Το συμπέρασμα που αχνοφαίνεται από το άρθρο του Ρόμπερτσον, και στο οποίο συνηγορώ ανεπιφύλακτα, είναι ότι αν θελήσει κανείς να μελετήσει αποκλειστικά τον φασισμό καλό θα ήταν να ξεκινήσει με το βιβλίο του Στάνλεϊ Πέιν Η Ιστορία του Φασισμού 1914-1945[9]. Ωστόσο, ανάμεσα στους ερευνητές του φαινομένου αναμφίβολα και ο Στέρνχελ κατέχει περίοπτη θέση.
Έπεται το άρθρο του Φερνάρδου Λε Πικ, που φέρει τον τίτλο «Οι Αντίφα χωρίς κουκούλα». Όπως μαρτυρά ο τίτλος πρόκειται για μια σύντομη ανάλυση που στόχο έχει να καταδείξει σε αριστερούς και αναρχικούς Ευρωπαίους (αλλά και όχι μόνο) ότι το antifa κίνημα λειτουργεί ως μηχανισμός του μεγάλου κεφαλαίου που εκπροσωπούν ισχυρά δυτικά κράτη, όπως οι Η.Π.Α, η Βρετανία και η Γερμανία. Το άρθρο περιλαμβάνει αναμφίβολα ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Ωστόσο, καλύτερο θα ήταν συγγραφείς που ψάχνουν τέτοια ζητήματα, όπως ο Λε Πικ, να γράφουν βιβλία παρά άρθρα, προκειμένου να παραθέσουν αναλυτικά τις πηγές και να τις συνδέσουν με τα συμπεράσματά τους. Γιατί ένα άρθρο περιλαμβάνει περιορισμούς που δεν ευνοούν την ανάπτυξη θέσεων οι οποίες εμπεριέχουν σοβαρές κατηγορίες.
Ακολουθεί μια απομαγνητοφωνημένη ομιλία του αειμνήστου ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου, που θέμα της ήταν τα ψεύδη και η επιστημολογικά ραφιναρισμένη προπαγάνδα των μεταμοντέρνων ιστορικών και κοινωνικών επιστημόνων, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι τα έθνη είναι «κρατικές κατασκευές». Η θέση του Χριστιανόπουλου για το ποιους ιστορικούς οφείλουμε να διαβάζουμε ήταν η εξής. Παραδέχομαι τους παμπάλαιους ιστορικούς. Αυτοί είχαν δίκιο. Είχαν πέντε-δέκα χρόνια από τότε που έγινε το γεγονός. […] καλύτερα να ξέρω τους παλιούς αρά να ξέρω τις σύγχρονες τσουράπες, οι οποίες είναι αδίστακτες στο να λένε τα χονδροειδέστερα ψεύδη[10]. Με το γνωστό μαύρο χιούμορ και τον αιχμηρό του λόγο ο Χριστιανόπουλος συνόψισε τον σεβασμό το για την ελληνική ιστορία και τον πατριωτισμό του στην εξής φράση. Πήγα τις προάλλες σε ένα χωριουδάκι της Ηπείρου που λέγεται Κούρεντα. […] Στην κεντρική πλατεία υπάρχει ένας ανδριάντας του Διονύσιου του Σκυλόσοφου […] και λίγο παραδίπλα […] μία μικρή προτομή του καλόγερου Σαμουήλ. Και είναι υπερήφανοι, διότι το χωριού τους, που είναι μικρό, έβγαλε αυτούς τους δύο σπουδαίους ανθρώπους. Και ο Σκυλόσοφος είναι απίθανα σπουδαίος [..] τώρα ποια Ψινούλα μπορεί να βρεθεί σε θέση να καταλάβει τι ήταν ο Διονύσιος ο Σκυλόσοφος[11];
Το Ένζυμο του Φθινοπώρου κλείνει με ένα δικό μου παλαιότερο άρθρο για τον Ίωνα Δραγούμη, που έχω επεξεργαστεί ελαφρώς, προσθέτοντας κάποια χωρία, για τις ανάγκες του περιοδικού. Αν μη τι άλλο, θεωρώ μεγάλη μου τιμή το γεγονός ότι η συντακτική ομάδα φιλοξένησε δικό μου κείμενο ανάμεσα σε τόσα καλογραμμένα άρθρα σημαντικών διανοητών και κοινωνικών επιστημόνων.
Το Ένζυμο μπορεί να εξελιχθεί σε μια νησίδα ελληνικής διανοητικής αντίστασης στην επέλαση της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, καθώς και ένα εργαστήρι ζύμωσης ιδεών ανάμεσα σε συγγραφείς και αναγνώστες που έχουν διαφορετικές ιδεολογικές καταβολές αλλά κοινές ανησυχίες. Αλλά για να γίνει εφικτό κάτι τέτοιο, κάθε Έλληνας παραδοσιοκράτης οφείλει να το διαβάσει. Πρόκειται για μια αναλαμπή ποιότητας στην μετριοκρατία των καιρών μας.
[1] Αλαίν ντε Μπενουά, «Η νέα Ιερά Εξέτασις», μτφ. Σωτήρης Γιαννέλης, Ένζυμο, τεύχος Η, Αθήνα, Φθινόπωρο 2020, σελ. 23-24.
[2] Αθανάσιος Γεωργιλάς, «Το μετα-νεωτερικό προσωπείο του Ιανού. Μια εισαγωγή στη γενεαλογία της επαναστατικής μεταφυσικής», Ένζυμο, τεύχος Η, Αθήνα, Φθινόπωρο 2020, σελ. 33.
[3] Ο.π. σελ 34.
[4] Ο.π. σελ. 35.
[5] Ο.π. σελ. 54.
[6] Λουσιέν Σερίζ, «Ο κορωνοϊός, η κοινωνική μηχανική και η χειραγώγηση των μαζών», μτφ. Ελένη Δημοπούλου, Ένζυμο, τεύχος Η , Αθήνα, Φθινόπωρο 2020, σελ. 76.
[7] Ο.π. σελ. 86.
[8] Νικηφόρος Βλεμμύδης, «Κάτοπτρον Ηγεμόνος. Βασιλικός Άνδρας-Λόγος Ηθικός», απόδοση στην νεοελληνική Βασίλειος Τσακλίδης, Ένζυμο τεύχος Η, Αθήνα Φθινόπωρο 2020, σελ. 96-97.
[9] Στάνλεϊ Πέιν, Η Ιστορία του Φασισμού 1914-1945, μτφ Κωνσταντίνος Γεώρμας, Φιλίστωρ, Αθήνα 2000.
[10] Ένζυμο, τεύχος Η, Αθήνα Φθινόπωρο 2020, σελ 169.
[11] Ο.π. σελ. 170.
Σχόλια:
Έλα ρε Μαμουτε κάνεις και ζυμώσεις ρε φιλαρα
Γράψε καμία ιστορία του καλσόν με τους κελτικους ρε μορτη μου
Μαυροκόκκινος
Ο Σταμάτης είπε...Για τα καλσόν δεν γνωρίζω σχεδόν τίποτε. Θα χρειαστώ την βοήθεια κάποιου πεπειραμένου, όπως εσύ, προκειμένου να συλλέξω στοιχεία.
Αντιθέτως για τον κελτικό σταυρό μπορεί να βγει κάποιο καλό άρθρο ή διήγημα. Μου έδωσες καλή ιδέα. Ευχαριστώ.
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...
Εγώ δεν θέλω να μου πει για καλσόν. Θέλω να μου πει ποιο χρωμοσαμπουάν χρησιμοποιεί για να βάφει τα μαλλιά του. Σκέφτομαι να το προτείνω σε μια φίλη γειτόνισσα.
Ο/Η Ρεμπούτζουλος είπε...Γιατί χρησιμοποιείς υποτιμητικά τον όρο καλσόν μαυροκόκκινε? Είσαι σεξιστής? Αυτά υποστηρίζουν οι αντιφασίστες? Η μήπως δεν είσαι τέτοιος αλλά ρεζίλης δεξιός?
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Θα μάθεις τι είμαι όταν πάμε κοντά σε ένα πηγάδι κοιτάξεις μέσα και σου ρίξω μια δυνατή κλωτσιά να πέσεις μέσα
Τα πηγάδια είναι ωραία μιας και σου αρέσουν τα ρομαντικά τοπία
Μαυροκόκκινος
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Αγνοείστε το μαστουρωμένο υποκείμενο και συνεχίστε την εξαίρετη δουλειά που κάνετε.
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...
Ψυχικό κάνουμε. Για να μην καταλήξει στο απονενοημένο του απαντάμε.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Ποτε ξαναεστειλα ρε Μαμουτε ;
Λες τρέλες παλι ρε ;
Αυτό το κολπετο που σχολιάζεις τρις φορές μόνες σου το έχεις ψάξει ;
Στα αρχιδια μου τι κάνετε στις σχολές στα γήπεδα σας είπα ότι δεν είστε πουθενά τώρα αν πηγαίνετε σε μια σχολή και λέτε τις φλωριες σας στα αρχιδια μου εκεί θα κρίνουν αν πρέπει να σας αντιμετωπίσουν οι σύντροφοι που εινια εκεί για να μην σας σάπισαν θα είδαν ότι είστε Φλώροι και βλακες όπως και είστε .
Μάλλον τώρα σας τι βαρεσαι να το παίξετε σκληροι αλλά η σκληρότητα έχει συνέπειες δεν με πειράζει ο άλλος να δηλώνει φλωροεθνικιστης αλλά όταν διαβάζω σχολιακια και κείμενακια για γηπεδακια και δράσεις από υποκείμενα σαν εσάς μου γυρίζει το ματάκι
Στα γήπεδα δεν είστε ρε μάγκες ειδικά εσείς τώρα κάτι κρυφοφασιστακια που είναι εκεί δεν δηλώνουν ούτε καν εθνικιστές
Το αν Μαμουτε το έβαλα γιατί δεν έρχεσαι να συναντηθούμε σιγά να έρθω να σε σαπισω δημόσια σε εκθεσεις βιβλίων που βαζετσι το περιοδικάκι σας ή στην έξω από την σχολη για να με συλλάβουν οι Τσαιοι σε αντίθεση που αγαπάς την μπατσαρία με σένα έχω συλληφθεί πολλές φορές και δεν θέλω μια ακόμη
Τόσο ρουφιάνος είσαι ; Θέλεις μπατσαρία Μαμουτε ; δεν θέλεις συνάντηση ένας προς έναν ;
Ένας καλός μύστης ξέρει πως να κινείται αλλά μην το παίζεις πολύ μάγκας έχετε το ακροδεξιό κοινό σας εδώ γιατί είστε μια φλωρικη ακροδεξιά ομαδουλα της πουτσας απλά μην το παίζετε μάγκιες ειδα ότι έχετε ομαδουλα στο φβ και με τέτοιες φλωροφατσες εγώ δεν θα μιλαγα
Μαυροκόκκινος
Βρε ροσονέρι, άσε τους συντρόφους σου έξω από την κουβέντα. Μπορεί και να είναι φίλοι μας κάποιοι απ αυτούς. Εσύ που έχεις το πρόβλημα γιατί δεν μας έχεις δείρει τόσα χρόνια;
Σε προειδοποιώ, δεν είναι το ξύλο που έχεις συνηθίσει στα σαδομαζοχιστικά κόλπα που σου μάθανε οι τουρκαλμπάνηδες φίλοι σου αυτό για το οποίο συζητάς. Μη μπαίνεις σε άγνωστα νερά. Άραξε στα κιλά σου πριν το μετανιώσεις.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Μην ανησυχείς ξέρω που να σε βρω δεν χρειάζονται μέιλ και φακελώματα
Ελπίζω να μην κατεβάσεις αυτήν την φορά το κεφάλι και να μην φωνάξεις τρίτους
Να έχεις τα μάτια σου δεκατέσσερα φιλαράκι
Μαυροκόκκινος
Ο/Η Σταμάτης είπε...Στο υπόσχομαι. Αρκεί να μην είσαι με το αγόρι σου.
Δεν θα ήθελα να σου χαλάσω το ενσταντανέ, κοιτάζοντας αδιάκριτα.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Ελπίζω να μην είσαι ούτε εσύ με το δικό σου αν κρίνω από τις φωτο σας είστε καταπιεσμενοι πολύ
Πάντως έχει ενδιαφέρον ότι με την ιδιότητά σου ως υποψήφιος διδάκτορας εκφράζεις ομοφοβικές θέσεις αλλά δεν θα μπω στην θέση της δεξιας δικαιοσύνης για να πω κάτι εσύ εκτιθεσαι εξάλλου φασιστακο και φαίνεται ενώ άλλοι διώκονται όταν εκφράζουν τέτοιες θέσεις εσύ την βγάζεις καθαρή
Μαυροκόκκινος
Ο Σταμάτης είπε...Για ομοφοβία δεν είναι εύκολο να καταδικαστώ, γιατί δεν έχω τίποτε εναντίον της κοινωνικής ομάδας που αναφέρεις.
Θα μπορούσα να καταδικαστώ για προσωπικό ψυχικό βασανισμό καθαρμάτων, όπως εσύ. Αλλά δεν νομίζω να υπάρχει τέτοιο αδίκημα.
Τούτο σημαίνει ότι θα συνεχίσεις να υποφέρεις διαβάζοντας φλεφαλο και τα σχόλια των μελών της.
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...
Συνεχίζω να δημοσιεύω τα σχόλιά του για να υπάρχει ένα απτό δεδομένο του άρρωστου τρόπου με τον οποίου σκέπτονται και δρουν κάποια κοινωνικά παράσιτα.
Η πολιτική,η νομική και η ψυχιατρική ανάλυση του μέλλοντος θα έχει να κερδίσει πολλά αν μελετήσει τέτοιες περιπτώσεις. Είναι ενδεικτικές του τι παράγει η "ευρωπαϊκή" κοινωνία της Ελλάδας του 2020.
Η σοβαρή τους μελέτη θα δώσει απαντήσεις για την κατάσταση που βιώνουμε στον ιστορικό του μέλλοντος.
Ο/Η Banshee είπε...Εμένα πάντως το ότι κάθεται και βλέπει τις φωτογραφίες μας δεν μου βγάζει από το μυαλό ότι κάποιο άλλο απωθημένο του αφήνουμε ανικανοποίητο. Αλλά για ξεκάρφωμα το παίζει αντιφασίστας.
Ο/Η Ανώνυμος είπε... δεν είμαι η αστική δικαιοσύνη μην χεζεσαι δεν θα κριτικαρω ούτε θα εξετάσω νομικά αν διώκονται τα όσα ομοφοβικά γράφεις επώνυμα
Αυτά θα τα κρίνουν άλλοι αν πρεπει να διώχθεις ποινικά ή όχι ή ακόμη και να χάσεις την ιδιότητα σου γιατί ρώτησα κάτι συντρόφους και με ενημέρωσαν ότι το καταστατικό των σχολών δεν επιτρεπει φασιστικα σκουπίδια
Αλλά επειδή δεν είμαι σαν εσάς να χρησιμοποιώ το κράτος σου λέω απλά μερικά πράγματα ότι φοβήθηκες τόσο πολύ δείχνει πόσο κότα και ξεφτιλας εισαι όπως φαίνεται από τις φωτογραφίες σου που κάποια στιγμή θα ανεβάσω και στο indy επίσημα για να διαπιστώσω απο άλλους συντρόφους αν όντως ισχύουν τα όσα λες ότι σε φοβούνται εσένα και την μάνα σου που αποτελείται την Φλεφαλο
Μέχρι τότε ευχησου να μην τα πούμε γιατί μετά θα σε βάλω να με κεράσεις το καφέ της παρηγοριάς σου
Πέρασα σήμερα με την μηχανή από Καλλιθέα πλευρά ελπίζω να συναντηθούμε και να μου εξηγήσεις καλύτερα από κοντά όλα αυτά τα ωραία που γράφεις εδώ
Μαυροκόκκινος
Ο Σταμάτης είπε...Κρίμα που δεν έκανες μια στάση να με κεράσεις το καφεδάκι που αναφέρεις.
Αναρωτιέμαι τι να σε εμπόδισε.
Όσον αφορά το indy, αυτό ναι. Παραδέχομαι ότι μπορείς να το κάνεις. Είναι ορισμένα πράγματα στα οποία είσαι χρόνιος πεπειραμένος επαγγελματίας.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Αν λειτουργούσαν οι θεσμοί που ειρωνεύεσαι μαυροκοκκινε σήμερα θα είχες τσιμπήσει ένα τρακοσαρακι για πρόστιμο. Αφού κυκλοφορείς με μηχανή εν μέσω κρίσης covid σε άλλες περιοχές.
Άσε που σήμερα έβρεχε όλη μέρα. Δεν είχε καιρό για easy ride. Πρέπει να έχει βραχεί ο ποπός σου.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Μαυρο(γυαλούρε)κόκκινε, στην μια πρόταση γράφεις ότι δε σου αρέσουν οι φάτσες μας που τις βλέπεις στις φωτογραφίες. Στην επόμενη πρόταση γράφεις ότι η φλεφαλο είναι μόνο ο Σταμος και η μάνα του. Είχα ακούσει διάφορα για τις παρενέργειες των ναρκωτικών αλλά τώρα τις διαπιστώνω με τα ίδια μου τα μάτια
Ο/Η Ανώνυμος είπε... έπαθες παρακρουση πάλι και γράφεις ανώνυμα σχόλια ;
Οπότε γουστάρω θα κυκλοφορώ και όπου γουστάρω είσαι τόσο φλώρος που λες για βροχή λες και είμαστε σαν εσένα φασιστακο από ζαχαρι και αλάτι ή φοβόμαστε τους τσαιους είναι που ήθελες ραντεβού για ξύλο
Εννοείται δεν γουστάρω τις φάτσες σας αφότου τις είδα και το άτομο που είδα μαζι με τον Μαμουτο δεν μπορω προσωπικά να τον θεωρήσω απειλή αλλά τα αναιδη φασιστακια χρειάζονται ανάλογες απαντήσεις σαν και του λόγου του
ο μπάρμπας σου ξερει ότι γράφεις ότι γράφεις εδώ ρατσιστικά και ομοφοβικά σχόλιακια ή σου ρίχνει μπαλτά ήδη ;
Είσαι πολύ αστείος ρε φιλαράκι και λες και μεγάλα λόγια πράγμα επικίνδυνο αν μοιαζει και είναι κάποιος σαν και του λόγου σου
Μαυροκόκκινος
Μαυροκόκκινε το ξέρουν οι γονείς σου ότι οδηγείς μηχανή;
Ο/Η Ανώνυμος είπε...Μαυροκόκκινε, δεν ξέρουμε αν είσαι από ζάχαρη και από αλάτι. Υποπτευόμαστε μήπως είσαι σιλικονάτη.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...
Αν θέλει κάποιος σε κυνηγάει τσίφτη και έτσι και μπορεί να σου κλείσει το μπουρδέλο που έχεις για σάιτ και εσύ να πληρώνεις τα λεφτά που θα σου εκδικαστούν
Το αν τον παίρνω ή όχι πάντως είναι καλύτερο από το να κρύβω σαν εσένα καταπιεσμενη φοβική ύπαρξη που μόλις δεις τα σκούρα θα κλαίς και ήδη κλαις φαντάζομαι πόσο έχεις μαζευτεί τώρα καιφοβασαι γιατί δεν ξερεςι από πού θα σου έρθει δεν θα ήθελα να μου ήμουν στην θέση σου όντως γιατί πίστεψέ με το να μισείς και να πιστεύεις στο μίσος σε καταστρέφει και εσύ θα καταστραφεις από αυτό φιλαράκι
Η οικογένειά μου έχει αντιφασιστική ιστορια πίσω της δεν είναι ακροδεξιά συντηρητικα σκουπιδια σαν το σόι σου που δεν χωρεσαν στην Πηγάδα της ..τιμής
Μαυροκόκκινος
Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου, 2020
Δεν μπορώ να απαντήσω με βεβαιότητα για το αν μου προκαλεί το γέλιο ή την θλίψη η ύπαρξη προσώπων όπως εσύ.
Εκείνο που μπορώ να απαντήσω με σιγουριά είναι ότι κάποιος κακός δαίμονας με βάζει να διαταράσσω τις νύχτες σου. Γιατί, μολονότι τα υπόλοιπα παιδιά μου λένε να δείξω έλεος και κατανόηση στην ψυχική σου διαστροφή απαντώντας κάτι που θα σου προσφέρει λίγων λεπτών γαλήνη, εγώ προτιμώ να είμαι ειλικρινής.
Και η αλήθεια είναι ότι αν φοβόμουν μήπως "την πάθω από κάπου που δεν το περιμένω" δεν θα ήμουν αυτός που είμαι και δεν θα είχα ασχοληθεί με την Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ. και με όσα άλλα έχω υπηρετήσει στην ζωή μου.
Μπορεί δυστυχισμένες περσόνες όπως εσύ, ή κάποιοι πιτσιρικάδες που δεν έχουν ευρεία εικόνα, να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να αντιληφθούν ορισμένες αλήθειες. Αλλά το πιο κακό είναι ότι δεν ψάχνεσαι και λίγο. Εφόσον έχεις αφιερώσει τόσο χρόνο από την ζωή σου για να ασχολείσαι με τα όσα γράφω, καλό θα ήταν να ρωτούσες για εμένα στην πιάτσα (εφόσον δεν το βλέπω να έρθεις ποτέ και να μου μιλήσεις κατά πρόσωπο με τον τρόπο που γράφεις).
Μπορεί τότε να είχες καταλάβει ότι δεν είμαι ο άνθρωπος που θα μπορούσε ποτέ να φοβηθεί ανώνυμους που βρίζουν σε ιστολόγια, παιδάκια που φωτογραφίζονται παίρνοντας θηλυπρεπείς πόζες, ξεφωνημένους ρουφιάνους, χαμηλόβαθμους χαφιέδες-μισθωτούς και τσογλάνια που πουλάνε μαγκιές στα λόγια.
Μπορεί κάποιοι άλλοι, που λανθασμένα κατατάσσεις σε κοινά πλαίσια με εμένα, να σε έχουν κακομάθει. Να τσιμπάνε στα κόλπα σας. Στην περίπτωση της Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ. όμως θα πρέπει να "ξεμάθετε" όσα ξέρατε. Δεν πιάνουν τα γνωστά σε μας.
Κάτσε λοιπόν στα αυγά σου και μην ξύνεσαι στην γκλίτσα του τσοπάνη. Για το καλό σου το λέω.
Ο/Η Ανώνυμος είπε...τα σεξουαλικά υπονοούμενα για γκλιτσες και όλα αυτά ψαχτα κάτι λάθος είχε γινει στην παιδική σου ηλικία φιλαράκι για να ψαχνεσαι τόσο
Αναρωτιέμαι αν έχεις νιώσεις ποτέ έρωτα ή αγάπη ακόμη και για κάποια γυναίκα μοιαζεις καταπιεσμένος σεξουαλικά ο Ράιχ είχε γράψει για φασιστακια σαν εσάς
Επίσης όλα αυτά με την πιάτσα τα λες για να πιστέψεις εσύ ή η μανούλα σου που σε στηρίζει ;
Μην ψαχνεσαι πολύ πρόσφατα έγιναν σε κάποια σημεία της Αθήνας και της Κρήτης κάποιες δράσεις σε επικινδυνα φασιστρονια όχι φλώρους σαν εσένα .
Εσύ πιστεψε με αν το βουλωνες και δεν έσταζε ακροδεξιά ομοφοβικη βρώμα το στόμα σου δεν θα ασχολουμουν μαζί σου αλλά προκαλεις
Κανείς δεν ασχολείται σοβαρά μαζίσου αλλιώς θα είχα έρθει εγώ προσωπικά με ένα ωραίο σφυράκι για να ελέγξω τα ανακλαστικά στα γόνατα σου
Απλά όσο προκαλείς τόσο θα σε θεωρησαι προληπτικός στόχος για πόλλους λόγους και είναι κρίμα θα έκανες το διδακτορικό σου και θα άκουγες την μουσικουλα σου μαζί με τον περίεργο φίλο σου αλλά μάλλον δεν έχεις καταλάβει τα όρια σου δεν πειράζει όμως θα μάθεις
Μαυροκόκκινος
Ο Σταμάτης είπε...Θα μπορούσα να υποθέσω ότι η λέξη Ράιχ μπορεί και να έχει δημιουργήσει κάποια συμπλοκή στους ήδη ταραγμένους σου συνειρμούς. Αλλά, δυστυχώς, δεν είμαι ψυχολόγος ή ψυχίατρος ώστε να βοηθήσω περιπτώσεις όπως η δική σου.
Όπως και να έχει εγώ σου έγραψα αυτά που έπρεπε να γνωρίζεις. Αν λοιπόν με συναντήσεις κάποτε εσύ και κάποιος φίλος σου, και θέλετε να δοκιμάστε το σφυράκι σας όπως γράφεις, η ευθύνη για ό,τι συμβεί θα είναι δική σας. Θα με αναγκάσετε να μην σεβαστώ την ιδιωτική σας στιγμή.
Προσέξτε μόνο μην μου ζητήσουν μετά οι δικοί σας εξηγήσεις. Θα το κάνω για καλό σκοπό και για την, έστω και καθυστερημένη, διαπαιδαγώγησή σας.
"Ει μη είλθον και ελάλησα αυτοίς , αμαρτίαν ουκ είχον"
Ο/Η Ανώνυμος είπε...παίζεις με την φωτιά πολύ πρόσεχε δεν είσαι ο Κόναν ούτε μεσαιωνικος ιππότης μια καταπιεσμενη ύπαρξη εισαι που βρήκε τον φασισμό για να βγάλει τα κόμπλεξ του
Καλά τα ομοφοβικά και κολασιμα νομικά σχόλια σου αλλά πρόσεχε μην σε βρω με τον κοντό επίσης προβληματικο φιλαράκο σου που είχατε βγάλει μαζί φωτό
Είσαι αστείο άτομο και εμφανισιακά και ιδεολογικα ένας κινητός κλόουν και όχι ο Τζόκερ απλά ένας ακροδεξιός κλόουν
Μην τάζεις πράγματα γιατί στην Πηγάδα ρίχτηκαν όπως πολύ καλά ξερεις και οι οικογενειες των φασιστών και προβληματικά άτομα σαν εσένα
Εγώ είμαι εντάξει με αυτό γιατί δεν σας θεωρώ ανθρώπους εσάς τους φασιστες
Μαυροκόκκινος
Ο Werwolf 21 είπε...Πάλι σχολιάζει ο καραγκιοζάκος?τι έγινε δεν μπορεί να βγει Συγγρού για μεροκάματο με τη καραντίνα και εχει τρελαθεί?
Η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας είπε...
Παρότι υποστήριξε αναφανδόν το φιλελευθερισμό, την πάτησε με τον covid. Ξέμεινε από δουλειά, από συνδαιτυμόνες, άστα να πάνε.
Τι να κάνει; Περνά τα βράδια του διαβάζοντας φλεφαλο!
Μαυροκόκκινε θα σου την κάνει ο κοντός. Πρόσεχέ τον. Αφιερωμένο για πάρτη σου.
https://www.youtube.com/watch?v=lalmhXbLXAE
Προσωπικά θα ήθελα την πλήρη σεξουαλική απελευθέρωση για όλους ακόμη και για σένα
Δεν κάνω διακρίσεις σε αυτό το ζήτημα και αν κρίνω από την γεμάτη σύνδρομα φάτσα σου
Ίσως τότε πάψεις να είσαι και κομπλεξικο φασιστακι
Μαυροκόκκινος
Ο Werwolf 21 είπε...Όλο για πηγάδια λένε αλλά τόσα χρόνια στο μνημόσυνο δεν πατάνε ούτε στο χιλιόμετρο.Θα μας ριξουν με τηλεκινηση φαίνεται.
Ο Werwolf 21 είπε...Λέει και για γήπεδα ο μπαγλαμάς που οι ίδιοι κλαίγονται οτι έχουν γεμίσει φασίστες.Πανε να κάνουν απλυτοομάδες πάλι τις τρώνε όπως έγινε με τη προοδευτική τούμπας. Εδώ πήγανε για συναυλία Sex Pistols στο Καραισκακη (γιατί που να εμφανιστούνε σε αγώνα)και πάλι έφαγαν βρωμόξυλο και έτρεχαν στα ΜΑΤ οι ΜΓΔ χαχα.Γελάει ο κόσμος με τους καραγκιόζηδες.
O Σταμάτης είπε..
Αν η σεξουαλική απελευθέρωση είναι όπως την περιγράφεις μαυροκόκκινε, άστο καλύτερα. Προτιμώ να μείνω αν-ελεύθερος.
Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2020
Ο Κοντός είπε...
Μαυροκόκκινε, το νου σου. Κυκλοφορώ και γοητεύω!